Biyokimya Bölümü Nedir?

Yaşanılan teknolojik gelişmeler içinde bulunduğumuz 21. yüzyılın biyoloji bilimlerinin ve biyoteknolojinin çağı olacağını göstermektedir. Bilim ve teknoloji kavramlarının amacı sağlıklı bir çevre ve yaşam sunmayı sağlamaktır. Bu nedenle bugün bile hayal edilemeyecek düzeyde olanakların insanlığın ve dünyanın hizmetine sunulması bu mesleğin üyeleri tarafından gerçekleşecektir. Peki, biyokimya nedir? Biyokimya, mikroorganizma, bitki ve hayvan gibi bütün canlıların yapısında yer alan kimyasal maddelerin ve canlıların yaşamı boyunca incelenmesi demektir. Kimyanın hücresel ve moleküler düzeyde biyolojik süreçlerinin incelenmesi demektir.

Biyokimya, hem yaşam bilimi hem de kimyasal bir bilim olarak tanımlanır. Biyoloji ve kimya disiplinlerinin bir alt dalı olarak kabul edilmektedir. Yaşam belirtilerinin temeli olan kimya reaksiyonlarını ve canlıların kimyasal yapısını inceleyen bir alan olarak tanımlanır. Biyokimya alanı, biyoloji disiplinin aydınlatılması için organik ve anorganik kimya, fizyoloji, biyoloji vb. bilim dallarından yararlanılır. Biyokimya alanı deneysel metotlar ve aletler kullanarak alanındaki sorunları çözmeye çalışır.

Biyokimya neredeyse yaşamımızın her yönüne dokunan inanılmaz derecede çeşitli bir araştırma alanını kapsamaktadır. Biyokimya, araştırma sonuçlarına dayanarak yeni sınırlar açmayı amaçlaya bir disiplindir. Hem yaşam bilimi hem de kimya bilimidir. Yaşamımızın en kötü sorunlarından olan çevresel bozulma sorunu da biyokimya meslek elemanları tarafından incelenmektedir. Yazıya giriş yaptıktan sonra akademik boyutu olan biyokimya bölümü hakkında bilgi sahibi olalım.

Biyoloji biliminin içine girince ne kadar çok disiplinle birlikte çalışabileceğini görürüz. Biyoloji bilimi varlık nedeni canlılar olduğu için canlı ile ilgili ne varsa biyolojinin alt bilim dalı olarak karşımıza çıkar. Biyokimya da canlıların hücresel düzeyde incelenmesiyle keşfedilen moleküler temellerin incelenmesinden temel alan bir bilim dalıdır. Aslında moleküler temellerin araştırılmasıyla ortaya çıkan kimyasal bileşikler biyokimya bilimiyle canlıların hastalık düzeyinde sahip olduğu ne varsa açığa çıkarılması için incelenmeye başlanmıştır. 

Biyokimya fen bilimlerinde temel alan kimya dersi ile biyolojinin ilişkilendirilmesi ile ortaya çıkmıştır. Özellikle kimya alanının organik kimya ve genel kimya olarak ayrılmasından sonra biyoloji ile daha yakından ilişkili hale gelmiştir. Organik kimya canlıların temel yapıtaşları ile yakından ilgili olması sebebiyle biyolojinin çok yakından ilişkide olduğu bir disiplindir. Multidisipliner bir bilim dalı olan biyoloji organik kimyanın tüm bileşenlerini içine alan biyokimya branşı ile hücresel düzeyde yapılan incelenmelere açık olan bir bilim dalıdır. Biyokimya moleküler düzeyde yapılan deneylerle insan sağlığına katkıda bulunmak için moleküler düzeyde çalışmalara devam etmektedir.

Biyokimya Bölümü Nedir?

Biyokimya bölümü, biyolojik sistemlerin organizasyon ve fonksiyonlarını moleküler seviyede araştıran bir bölümdür. Biyokimya bölümü, canlı yaşamı ile ilgili fizik, kimya, biyoloji gibi fen bilimleri, sağlık bilimleri ve beslenme ve çevre olaylarını ilgilendiren bir eğitim anlayışı sunan bir bölümdür. Biyokimya bölümü, bilimsel ve teknolojik alanda yapılan çalışmalara destek olabilecek, sorumluluk sahibi ve mesleki etik değerlere bağlı kişileri yetiştiren bir bölümdür.

Biyokimya bölümü, etkili ve verimli çalışma disiplini ile hareket eden ve girişimcilik yetenekleri olan kişileri yetiştiren bir bölümdür. Biyokimya bölümü, canlılık, canlılık olayları, işlevleri ve oluşumları üzerine bilimsel araştırma ve inceleme yapan bir bölümdür. Biyokimya bölümü, yetkin öğrenciler yetiştirip, ülkemizin ihtiyacı olan kalifiye eleman ihtiyacını karşılayan bir bölümdür. Yaşadığımız yüzyılın biyokimya ve biyoteknoloji yüzyılı olacağı düşünülmektedir. Son yıllarda verilen Nobel ödüllerine de bakıldığında bunun ne kadar doğru olduğunu görebiliriz.

Biyokimya bölümü, ön lisans derecesine sahip bir bölümdür. Bu yüzden üniversitelerin Meslek Yüksek Okullarında bulunur. Eğitim süresi 2 yıldır. Yani, 4 eğitim yarıyılından oluşan bir bölümdür. Ülkemizde sınırlı sayıda üniversitede bulunan bir bölümdür. Eğitim dili ise Türkçedir.

Fen Bilimleri Açısından Biyokimya ve Önemi  

Biyokimya bugünün en popüler bilim dallarından biri olduğu gibi gelecekte de bu önemi daha da artacaktır. Bu yüzden biyolojik, medikal ve tıbbi araştırmalar için müracaat edilen temel bilimlerden biri konumundadır. Biyokimya Türkiye’de adı yeni yeni duyulmaya başlayan fakat önemi göz ardı edilemeyecek değerde olan bir programdır. Bütün dünyada olduğu gibi Türkiye’deki üniversitelerdeki biyokimya programlarının da sayısının az olup ve bu nedenle de az sayıdaki mezunun iş bulabilme imkânının daha fazla olması  programı daha çekici hale getirmektedir. Türkiye’de Biyokimya alanında uluslararası nitelikte çalışmalar yapan araştırmacılar vardır.

 Canlı yaşamı dünyanın varoluş amaçlarıyla bağlantılı olduğu için biyoloji de bu anlamda varlık nedeni canlı yüzünden ona ait hücresel temeller, moleküler düzeyde yolaklar, hastalıkların mekanizmaları konusunda araştırmalar yapmakla yükümlüdür. Biyokimya da bu açıdan bakıldığında içinde yer alan mikrobiyoloji, fizyoloji, anorganik kimya gibi derslerle canlının sahip olduğu fiziksel ve kimyasal ne varsa incelemeye aday bir alt alandır. Fen bilimleri açısından bakıldığında temelinde biyoloji ve kimyayı içeren bilim dalı canlının çevresiyle ilişkisi konusunda da pay sahibidir.

Doğa ve mühendislik ve temel bilimler olmak üzere hastalıkların temel mekanizmalarını anlamaya çalışan biyokimya elde ettiği sonuçları bilişim alanıyla birleştirdiğinde biyoinformatik alanında da kullanabilir. Bilişim açısından yetenekli biyoloji adayları üniversite eğitimleri tamamlanınca biyokimya ve biyoinformatik alanlarında yüksek lisans ve doktora yaparak akademisyen olabilirler. temel bilimler bir ülkenin can damarı alanlardır.

Bilimde gelecek adımları atmak isteyen bilim insanları temel bilimler de başarı sağlamak zorundadır. Ayrıca sağlık bilimleri ve eğitim alanında da yaptığı araştırmalarla söz sahibi olan biyokimya gerek enzim gerekse de protein çalışmalarıyla hastalıklara çare bulma konusunda tıp bilimine temel oluşturmaktadır. 

Biyokimya Bölümü Dersleri

Biyokimya bölümündeki dersler: 

• Genel Kimya

• Genel Biyoloji

• Laboratuvar Teknikleri

• Laboratuvar Güvenliği

• Genel Matematik

• Biyokimya

• Biyogüvenlik

• Analitik Kimya

• Organik Kimya

• Kimyasal Analiz

• İş Sağlığı ve Güvenliği

• Laboratuvar Aletlerinin Bakım ve Kullanımı

• Hücre ve Doku Kültürü Hazırlama Teknikleri

• Enzimoloji

• Girişimcilik

• Temel Mikrobiyoloji

• Enstrümantal Analiz Laboratuvarı

• Vitamin ve Hormon Biyokimyası

• Gıda Biyokimyası

• İlaç Kimyası

• İmmünoloji

• İstatistik

• Mesleki Etik

• Standardizasyon ve Kalite

• Enzimoloji,

• Biyokimya,

• İlaç kimyası,

• Beslenme,

• Toksikoloji,

• Atık değerlendirilmesi,

• Genetik,

• Klinik Kimya,

• Fermantasyon teknolojisi,

• Endüstriyel hijyen,

• Arıtma yöntemleri şeklinde sıralanabilir.

Biyokimya Bölümü İş İmkanları Nelerdir?

Biyokimya bölümü iş imkanları kamu ve özel sektörü kapsamaktadır. Biyokimya bölümü iş imkanları arasında ilaç, tıbbi ve kimyasal maddelerin üretimini ve uygulamalarını yapan firmalarda çalışmak yer alır. Biyokimya bölümü iş imkanları arasında gıda firmalarında çalışmak yer alır. Biyokimya bölümü iş imkanları arasında tarım ilaçları, kozmetik, deterjan sanayisi ve fermantasyon teknolojileri sanayi kollarında çalışmak yer alır. Biyokimya bölümü iş imkanları arasında tıbbi, tarımsal ve çevre araştırma merkezlerinde ve laboratuvarlarında çalışmak yer alır.

Biyokimya bölümü iş imkanları arasında üniversitelerde çalışmak yer alır. Alkol üretim tesisleri, AR-GE merkezleri ve zirai ilaç üretim şirketlerinde çalışmak biyokimya bölümü iş imkanları arasında yer alır. Son olarak biyokimya bölümü iş imkanları arasında DGS sınavına girmek yer alır. Öğrenciler bu sınava girerek,

• Biyoloji Bölümü,

• Kimya Bölümü,

• Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü,

• Biyoteknoloji Bölümü,

• Biyokimya Bölümü,

• Biyoteknoloji ve Moleküler Biyoloji Bölümü,

• Genetik ve Biyomühendislik Bölümü,

• Biyomühendislik Bölümü

Bu bölümleri okuyabilirler. Bu sayede öğrencilerin sahip olacağı iş imkanları da genişlemektedir.

Biyokimya iş alanları sanıldığının aksine daha geniştir. Genelde kimya ve biyoloji denildiği zaman sadece sağlık alanlarını düşünürüz. Ama aslında biyokimya çalışma sahası çok daha geniştir.

2 yıllık biyokimya bölümü iş imkanları ve çalışma yerleri şöyle sıralanabilir:

• Sağlık sektöründe

• Kozmetik laboratuvarlarında

• Çevre araştırma merkezlerinde

• Zirai ilaç üretim tesislerinde

• Gıda üretim yerlerinde

4 yıllık biyokimya bölümü mezunları ise gıda kurumları, ilaç şirketleri, tıbbi kimyasalların üretildiği yerlerde ve laboratuvarda görev alanı bulurlar. Aslında bakıldığı zaman biyokimya iş imkanı ön lisans ve lisans programları için çok fazla değişmez. Ama genelde 4 yıllık lisans mezunları ön lisans mezunlarının üstünde olarak çalışır.

Peki, bu tesislerdeki biyokimyacılar ne iş yapar? Baktığımızda   Biyokimya mühendislerinin çalıştıkları yerlerde aldıkları görevlerini şu şekilde özetleyebiliriz:

• Gerekli analizleri ve ölçümleri yapmak

• Yeni ürünler geliştirmek.

• Geliştirilen ürünlerin testlerini yapmak.

• Ürünlerle ilgili incelemeleri raporlamak.

Biyokimyanın çalışma alanları genellikle laboratuvarlardır. Ama dileyen mezunlar üniversiteden sonra akademisyen olmayı ya da formasyon almak koşuluyla çeşitli okullarda öğretmenlik yapmayı da tercih edebilirler.

Biyokimyagerlere sadece özel sektör için değil, devlet kadrolarında da gerek duyulur. Bu nedenle KPSS sınavından yeterli puanı alabilen biyokimya mezunları atandıkları yerde de biyokimyager olarak mesleklerine devam edebilirler.

Biyokimya Mezunları Ne iş yapar?

Birçok kişi tarafından bilinmeyen bu meslekle ilgili akla gelen ilk sorulardan biri de, “Biyokimya mezunları ne iş yapar?” dır. Elbette böyle bir konuyu merak etmek  doğaldır. Tercih yapacak her öğrencinin birinci adımda biyokimya mezunu ne iş yapar, biyokimya ne yapar diye araştırması ve sonuçları irdelemesi oldukça önemli.

Peki, biyokimya mezunu ne iş yapar?Daha önce de belirttiğimiz gibi biyokimya; biyolojik canlıların sistemlerinin, fonksiyonlarının moleküler şekilde incelenmesi üzerinde çalışan bir bilim dalıdır. Biyokimya mezunları da canlı organizmaların kimyasını incelerken  hücrelerde meydana gelen farklılıkların moleküler bazda araştırmasını yapar.

Biyokimya bölümü mezunları, ön lisans derecesi ve “biyokimyager” unvanı kazanarak üniversitelerden mezun olurlar. Mezunların yaptıkları işler;

• Biyokimya bölümü mezunları, canlı organizmaların kimyasını ve canlı hücrelerde meydana gelen değişikliklerin moleküler temelini oluştururlar.

• Biyokimya bölümü mezunları, birey ve toplum sağlığına olumsuz etkiler bırakan kimyasal etkenler üzerine araştırmalar yaparlar.

• Biyokimya bölümü mezunları, insan, hayvan, bitki vb. hastalandıran küçük organizmalar hakkında laboratuvar çalışması yaparlar.

• Biyokimya bölümü mezunları, herhangi bir sektörde kullanılabilecek kimyasallar üretmek için laboratuvar çalışmaları yaparlar.

• Biyokimya bölümü mezunları, her türlü kimyasalın canlı sağlığı üzerindeki etkilerini incelerler.

• Biyokimya bölümü mezunları, sağlıklı ve dengeli beslenme üzerinde etkili olan mikroorganizmalar üzerine laboratuvar çalışması yaparlar. Elde ettikleri verileri rapor haline getirirler.

• Biyokimya bölümü mezunları, öğrendikleri teknik doğrultusunda hücre ve doku kültürü hazırlarlar.

• Biyokimya bölümü mezunları, çalıştıkları laboratuvarda kullanılan cihazların günlük ve haftalık olmak üzere bakım ve temizliklerini düzenli bir şekilde yaparlar.

• Son olarak, testlerin çalışma ve ölçümleme kalite kontrollerini yaparlar.

Biyokimya Bölümü Mezunları Ne Kadar Maaş Alır? 

Biyokimya iş imkanları ve maaşları en çok merak  konusu olan  noktalardan biri. Son olarak biyokimya maaş aralıkları hakkında bilgi verelim. 2 yıllık ön lisans programı mezunu biyokimyagerler genel olarak özel kuruluşlarda  çalıştıkları için maaşları da çalıştıkları şirkete göre değişir. 

Özel kuruluşlarda çalışan biyokimyager maaşları asgari ücretten başlar ve 2 katına kadar çıkabilir. Devlet dairelerinde çalışan biyokimyagerler ise normal bir devlet memuru ile aynı ücreti almaktadır. Yani maaşları ortalama asgari ücretin 1,5 katı civarındadır. Biyokimya mühendisliği maaş aralığı ise 2 yıllık mezunlara göre oldukça değişir. 

Özel sektörde iyi bir şirkette çalışan biyokimya uzmanı maaşı asgari ücretin 3 katına kadar çıkabilir. 

Biyokimya Bölümü Taban Puanı ve Sıralama 

Bu bölümü 2 yıllık olarak okumak isteyen arkadaşlar ilk önce TYT sınavına girmelidir. Ardından bu sınavdan aldığı taban puan ve başarı sıralamasına göre tercih işlerini halledebilirler. Tercih yaparken başarı sıralamasının belirleyici etken olduğu unutulmamalıdır.

Biyokimya bölümü 4 yıllık taban puanlarına bakıldığında 283,83239 puanla Ege Üniversitesinde en yüksek puanla öğrenci alındığını Kütahya Dumlupınar Üniversitesine bakıldığında 227,38154 puanla en düşük puanla öğrenci alındığını görüyoruz. Sıralamaya bakıldığında 227127 ile Ege Üniversitesinde en yüksek başarı sıralamasının görüldüğü 456406 ile Kütahya Dumlupınar Üniversitesinde en düşük başarı sıralaması olduğu görülmektedir. Bölüm sayısal puanla öğrenci almaktadır.