Bilimsel araştırmaların temel amacı nedir ve bu süreçte hangi hedefler gözetilir?

<a href="https://www.iienstitu.com/blog/bilimsel-arastirma-konulari">bilimsel araştırma</a>ların Temel Amacı ve Süreçteki Hedefler ların ortaya çıktığı temel motivasyon insanların etrafında olup biten doğal ve sosyal olayları anlamlandırma çabasıdır. Bu sürekli ve sonsuz merak, ların temel amacının doğru, güvenilir ve kabul görmüş bilgilere ulaşmak olarak özetlenebilir. Peki, bu amaç doğrultusunda süreçler boyunca hangi hedeflere odaklanılır ve bu süreçler nasıl işler? İstatistiksel Yaklaşımlar ve <a href="https://www.iienstitu.com/blog/nicel-arastirma-nedir">nicel yöntem</a>ler süreçlerinde ilk olarak lere başvurulmaktadır. ler, olguları ve olayları objektif, test edilebilir ve istatistiksel verilere dayalı şekilde açıklamayı hedefler. Bu yöntemler genellikle 'Ne kadar? Ne ölçüde? Ne kadar yaygın? Ne kadar sık?' gibi sorulara cevap arar ve bulguların deney üzerinden geçerli ve güvenilirliğinin ölçülmesine olanak tanır. Tümevarım ve <a href="https://www.iienstitu.com/blog/nitel-arastirma-nedir">nitel yöntem</a>ler Ardından ler devreye girer ve tümevarıma dayalı araştırmalarla teorik ve kavramsal verilere ulaşılır. ler, olay ve olguların gerçekleşme nedenlerini ve nasıl gerçekleştiğini kuramsal olarak yorumlar ve değerlendirir. Bu süreçte, birden fazla gerçeğin olduğu kabul edilir ve <a href="https://www.iienstitu.com/blog/nitel-arastirma-yontemleri">nitel araştırma</a>larla daha derinlemesine analizler yapılarak sonuçlar kamuoyuyla paylaşılır. Pozitivist Bakış Açısı ve <a href="https://www.iienstitu.com/blog/metodoloji-nedir">metodolojik</a> Dayanak Bilimsel araştırmaların bir diğer hedefi de pozitivist bir bakış açısıyla olayları analiz edebilmektir. Bu sayede, bilimsel düşünce ve bilimsel araştırma esaslarının birleşimine dayalı sistematik çalışmalar ve analizlere başvurularak ispatlanmış verilere ulaşılması amaçlanır. Bu süreçte, belli bir metodoloji kullanılarak belirli bir düzen içinde elde edilen doğru ve güvenilir bilgilere ulaşılır. Sonuç olarak, bilimsel araştırmaların temel amacı doğru ve güvenilir bilgilere ulaşmaktır ve bu süreçte nicel ve nitel yöntemler kullanılarak objektif, test edilebilir ve istatistiksel verilere dayalı sonuçlara ulaşmak, teorik ve kavramsal verileri benimseyerek olaylara yeni açıklamalar getirmek ve bir temele dayanarak pozitivist bir bakış açısıyla analizler yapmak hedeflenir. Tüm bu süreçlerin neticesinde bilimsel araştırmalar, insanların doğa ve sosyal olguları anlamlandırma süreçlerini destekleyerek sürekli olarak geliştirilmesi ve ilerlemesi için önemli bir rol oynamaktadır.

Bilimsel araştırmada kullanılan nicel, nitel ve karma yöntemlerin özellikleri nelerdir ve araştırma sorunlarına göre nasıl seçilmelidir?

Bilimsel araştırma, nicel, nitel ve karma yöntemleri kullanır. Nicel yöntemler, olayları ve olguları objektif, test edilebilir ve istatistiksel verilere dayanarak açıklar. Bu tür araştırmalar, 'Ne kadar? Ne ölçüde? Ne kadar yaygın? Ne kadar sık?' gibi sorulara cevap arar. Araştırmanın güvenirliği ve genel geçerliliği, yapılan gözlemlerin istatistiksel değerlendirmesi ile ölçülür. Nitel yöntemler ise tümevarım metoduna dayanır ve olayların ya da olguların neden ve nasıl gerçekleştiğini teorik ve kavramsal veriler kullanarak yorumlar. Bu yöntemde birden fazla gerçeğin olabileceği kabul edilir ve olayların altında yatan anlamlar, deneyimler ve süreçler üzerinde durulur. Karma yöntemler ise hem nicel hem de nitel verileri bir arada kullanır, böylece daha geniş ve yoğun bir bilgi ve anlayış sağlar. Araştırma sorunlarına göre yöntem seçimi önemlidir çünkü her bir yöntem farklı türden bilgi sağlar ve farklı analiz teknikleri gerektirir. Yani, araştırma sorunuza en uygun olan yöntemi seçmelisiniz. Örneğin, geniş bir popülasyondan genelleme yapmayı amaçlayan bir araştırma için nicel yöntemler tercih edilebilir. Nitel yöntemler ise daha çok belirli bir durumu anlama veya belli bir olayın derinliğine inme yoluyla bilgi edinme amacı güder. Karma yöntemler, araştırma sorununun karmaşıklığı ve geniş çaplı bir anlayış gerektiği durumlarda kullanışlıdır. Bu nedenle, araştırma sorununuza en uygun yöntemi belirlemek için araştırma sorununuzun doğası ve aradığınız türden bilgiyi dikkate almanız önemlidir. Bilimsel araştırmalar, olguları anlama ve keşfetme konusundaki bitmek tükenmek bilmeyen merakımızı giderme yönünde bize rehberlik eder. Bilimsel yöntemler sayesinde, gözlemlerimiz ve sonuçlarımızın doğruluğunu ve güvenilirliğini kanıtlayabiliriz. Öyleyse, bu yöntemlerin nasıl ve ne zaman uygulanacağını bilmenin önemi yadsınamaz.

Bilimsel araştırmaların toplum, bilim ve teknoloji dünyasındaki etkileri nelerdir ve bu etkilerin önemi nasıl değerlendirilmelidir?

Bilimsel araştırmaların toplum, bilim ve teknoloji üzerindeki etkisi, her geçen gün daha belirgin hale gelmektedir. Bu etkiler, toplumsal düzeyden, bilimsel ve teknolojik ilerlemelere kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Bilimsel araştırmalar, toplumsal açıdan çevre ve sağlık başta olmak üzere birçok alanda değişim ve gelişmelere yol açar. Ayrıca, bu araştırmalar, bilimsel bilgi birikimini artırarak, bilim adamlarının ve araştırmacıların yeni teoriler ve <a href="https://www.iienstitu.com/blog/hipotez-nedir">hipotez</a>ler oluşturmasına olanak sağlar. Teknoloji dünyası ise, bilimsel araştırmalar sonucunda ortaya çıkan buluşlar ve yenilikçilik potansiyeli sayesinde gelişir ve yeni teknolojik devrimlere imza atar. Bilimsel araştırmaların öneminin değerlendirilmesi, toplumun bilime verdiği değer ve bu araştırmaların sonuçlarının hayatımıza olan etkileri kapsamında ele alınabilir. İyi yapılmış bir bilimsel araştırma, toplumu bilim ve teknoloji konusunda bilinçlendirir ve böylece toplumun bilim ve teknolojiye olan ilgisini artırır. Bu durum, bilimin ve teknolojinin toplumda yerleşmesini ve sürdürülebilir gelişmeyi sağlar. Aynı zamanda, bilimsel araştırmalar, gelecekteki problemlerin çözümü için önemli bir referans noktası oluşturma potansiyeline sahiptir. Sonuç olarak, bilimsel araştırmaların toplum, bilim ve teknoloji üzerindeki etkilerinin önemi, hayatımızın her alanında hissedilir hale gelmiştir. Bununla birlikte, bilimsel araştırma ve uygulamaların etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması için toplumun bilim ve teknolojiye olan farkındalığını artırmak ve bilimin uygulama alanlarını genişletmek gereklidir. Kısacası, bilimsel araştırmaların değeri ve etkileri, toplumsal ilerlemeyi ve bilimsel ve teknolojik gelişmeyi desteklemesi bakımından önemlidir.

Bilimsel Araştırma Nedir?

Bilimsel Araştırma Bileşenleri	Açıklama	Örnekler
Konu veya Sorunun Tanımı ve Gözlem	Araştırma konusunun tanımlanması ve gözlemlenmesi	İklim değişikliğinin nedenlerini belirleme
Tahmin ve Hipotez Aşaması	Soruna yönelik tahmin ile yola çıkarak hipotez oluşturulması	Küresel ısınmanın sebebi insan faaliyetleridir.
Araştırmaya Konu Olacak Sorunsalın Belirlenmesi	Araştırmanın odak noktasını oluşturacak sorunu belirleme	Hava kalitesinin insan sağlığı üzerindeki etkileri
Çalışma Misyonunun Belirlenmesi	Araştırmanın neyi hedeflediğinin belirlenmesi	Hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkilerini saptama
Parametrelerin Açıklanması	Araştırmada başvurulan ölçütler ve sınırlamaların belirlenmesi	Araştırmanın coğrafi yerleşim alanı, yaş aralığı vb.
Niceliksel ve Deneysel Çalışmalar	Sayısal ve deneysel verilerle araştırmanın desteklenmesi	Hava kirliliği seviyeleri ve sağlık raporlarına dayalı istatistikler
Data, Bilgi veya Verilerin Analiz Süreci	Toplanan verilerin analiz edilerek bilgiye dönüştürülmesi	Korelasyon analizi, regresyon analizi vb.
Kontrol Etme	Sonuçların tutarlılık ve doğruluğunu kontrol etme	Araştırma tahminleri ve hipotezlerle gerçek sonuçların karşılaştırılması
Sonuç ve Kısıtların Belirlenmesi	Araştırmanın nihai aşamasında elde edilen sonuçların ve kısıtlamaların belirlenmesi	Hava kirliliğinin belirli bir sağlık problemi üzerindeki belirgin etkisi
Yanlışlanabilirlik Testi	Bilimdeki evrensel kurala göre araştırmanın yanlışlanabilir olması gerekmektedir.	Farklı bir araştırmacının aynı metodolojiyle analiz yaparak sonuçları karşılaştırma

Yüzyıllardır çevremizdeki doğa olaylarını ve sosyal olguları gözlemliyoruz. Bu konularda akıl yürüterek merak ihtiyacımızı karşılayacak bilgileri bulmaya ve olayların nelerden kaynaklandığını keşfetmeye çalışıyoruz. İlk zamanlarda insanlar karşılaştıkları problemleri çözebilmek için hissettiklerinden ve inançlarından yararlanıyordu.

Çözümleyemediği konularda çevresinde bilgi sahibi olduğuna inandığı kişilerden bilgi almaktaydı. Fakat bu bilgilerin ne derece doğru ve güvenilir olduğuna dair bir sistem yoktu. Tarihin ilk bilim insanları olan filozoflar öğretileriyle öğrencilerine ve yaşadıkları topluluklara karşılaştıkları olaylara şüphe ile yaklaşmaları ve sorgulayıcı olmalarını öğrettiler.

akıl süzgecinden ve eleştirmeden salt bilgiyle hareket etmemeleri gerektiğini anlattılar. zamanla insanlardaki merak ve öğrenme isteği eleştirel düşünme sürecine ve olaylara kuşkucu yaklaşmaya önayak oldu. İşte bu sonu gelmeyen merak ve keşfetme isteğiyle hayatımızdaki her şeyi anlamlandırma çabası bizi bilimsel araştırma yapmaya yönlendirdi.

Zaman içerisinde sayısız bilim adamı bilimsel bilgiye ulaşma yarışında bilime inanılmaz katkılar yaptı. Bu sayede bilimsel araştırmalara ulaşmada izlenecek yöntemler de evrimleşmiş oldu. Doğru, güvenilir ve herkes tarafından kabul edilen kurallar çerçevesinde oluşturulan bilimsel araştırmaların temel amacı etrafımızda olup bitenleri bu çerçevede kavrayarak bunların asıl kaynağını bulmak ve neden sonuç ilişkisiyle izah etmektir. Oluşan problemlere alternatif çözüm yolları bulmak amacıyla planlı ve sistematik olarak verilerin toplanması, çözümlenmesi, yorumlanması ve değerlendirilmesi sürecine bilimsel araştırma denir.

Bilimsel Araştırma Yöntemleri Nelerdir?

Doğru ve güvenilir bilgiye ulaşma amacıyla defalarca tekrarlandığında daima aynı sonucu veren kuramlara ulaşabilme seçenekleridir. Bilimsel araştırma yöntemleri analiz ve yorumlamayla birlikte pozitivist bir bakış açısı gerektirir. Belli bir metodolojiye dayanır. Fikir aşamasında bilimsel düşünce, eylem aşamasında bilimsel araştırma esaslarının birleşiminden oluşurlar. Bilimsel araştırma yöntemlerinin amacı, ispatlanmış veriye ulaşmak için sistematik çalışmalara ve analizlere dayalı genelleştirilebilir doğru bilgilere ulaşmaktır. Bilimsel araştırma yöntemleri:

Nitel yöntemler
Nicel yöntemler
Karma yöntemler olarak sıralanabilir.

Nicel Yöntemler: Olguları ve olayları objektif, test edilebilir ve istatiksel verilere dayalı olacak şekilde açıklayan araştırma yöntemidir. Nicel araştırma aşamasında istatiksel yöntemlerin değerlendirmesi sırasında yapılan gözlemlerin genel geçerliliği ve güvenilirliği kolayca deneye tabi tutularak ölçülebilir. Bulgu yanlışlanıncaya kadar geçerli olarak kabul edilir. ”Ne kadar? Ne ölçüde? Ne kadar yaygın? Ne kadar sık?” sorularına cevap aramaktadır.

Nitel Yöntemler: Tümevarıma dayanan araştırmaların neticesinde teorik ve kavramsal verilere ulaşılır. Olay ve olguların gerçekleşme nedenlerini ve nasıl gerçekleştiğini kuramsal olarak yorumlar ve değerlendirir. Bu araştırma yönteminde birden fazla gerçeğin olabileceği baz alınır. Dolayısıyla aynı durum karşısında sübjektif davranılacağı savunulur. Bundan dolayı araştırma teknikleri ve kullanılan stratejiler esnektir. Neden sonuç ilişkisinden daha çok olay ve olguları açıklamaya ağırlık verir. Holistik yaklaşım söz konusudur. ”Niçin? Nasıl? Ne şekilde” sorularına cevap arar.

Karma yöntemler: Araştırma yapılmadan önce kullanılacak metodoloji araştırmanın kendisi kadar önemlidir. Son zamanlarda bazı bilim dallarında (Beşeri Bilimler) nitel ve nicel veri toplama ve araştırma yöntemlerinin bir arada kullanıldığı çalışmalar artmaya başlamıştır. Üçüncü bir araştırma yöntemi olan karma yöntemler nitel ve nicel yöntemlerin birlikte kullanılması sonucu oluşur. Bu yöntemde araştırmacı sorunu ele alış biçimi ve kullanılan strateji bakımından değişik yapıda ve çok sayıda bilgi toplamalıdır. Her iki yöntemi birlikte kullanmak problemleri anlama ve analiz etme noktasında bize çok daha fazla bakış açısı kazandırır. Bu durum normalde tek yöntem kullanılarak gözden kaçabilecek çıkarımları anlamaya ve değerlendirmeye zemin hazırlar.

Bilimsel Araştırma Basamakları Nelerdir?

Bilimsel araştırma yöntemlerinde deney ve gözlem önemlidir. Araştırma ispatlanabilir doğru bilgiye dayanmalı ve kendinden önceki benzer nitelikteki bilimsel kaynaklarla çelişmemelidir. Dolayısıyla birikimli olarak ilerleyen bu sürecin farkında olmak ve adım adım ilerlemek gerekir. Bilimsel araştırma Basamaklarını şu adımlar oluşturur;

Konu veya sorunun tanımı ve gözlem
Tahmin ve hipotez aşaması
Araştırmaya konu olacak sorunsalın belirlenmesi
Çalışma misyonunun belirlenmesi
Parametrelerin açıklanması
Kullanılacak ölçeğin ve ölçme tekniklerinin belirlenmesi
Niceliksel ve deneysel çalışmalar
Data, bilgi veya verilerin analiz süreci
Bağlantı kurma ve korelasyon çalışmaları
Kontrol etme
Sonuç ve kısıtların belirlenmesi
Yanlışlanabilirlik testi
Sonuçlara dayalı kestirim yapabilme
Bilimsel araştırmanın bilirkişilere sunumu ve ilgili kişiler tarafından incelenmesi
Yanlışlanması durumunda akışın oluşturulması ve yeniden düzenlenmesi

Bilimsel yöntemlerin gerekliliği olarak araştırmaya konu olacak uygun kaynağın bulunması ve uygun sorunun belirlenmesinden gözlem ve tahminlerin nasıl yapılması gerektiğine, ölçek türlerinin belirlenmesinden, tahmini verilerin genel geçer bilgiye dönüşmesine kadar her basamak için belli kurallar ve kısıtlamalar getirilmiştir. Diğer bir ifadeyle bilimsel geçerli bilginin oluşması için belli bir kurallar serisi içinde bir akışın hatta kontrol etmek amacıyla geribildirimlerin olması şarttır.

Bilimsel Araştırma Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Araştırma süreci başından sonuna kadar çelişmeyecek ölçüde tutarlı olmalıdır. Bilim insanı olay ve olgulara geniş bir bakış açısıyla ve stratejik hamlelerle odaklanabilmelidir. Ayrıca bilimsel araştırmaya yaratıcı fikirleriyle katkı sağlamak ve bu fikirleri en kısa sürede kağıda döküyor olmak gerekmektedir. Mantıksal olarak sıralama yapıldığında anlam bozukluğuna neden olan yazım hataları düzeltilmeli gerekirse paragrafların yerleri değiştirilmelidir.

Giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine yeteri kadar yer ayrılmalıdır. İlk başta olabildiğince çok kaynak araştırması yapılarak en uygun konunun titizlikle belirlenmesi gerekir. Araştırmayla ilgili konu belirlenirken aynı konuya dair geçmişteki çalışmaların gelişmeye açık olup olmadığının tespiti yapılmalıdır. Çalışma alanının bizim uzmanlık alanımızın içinde olmasına özellikle dikkat etmeliyiz.

İlgimizi çeken sabırla araştırma yapabileceğimiz bir konuda çalışmaya karar vermek gerekir. Belirlenen araştırma konusunun daha önce yapılan çalışmaların tekrarı olmamasına gerekli özen gösterilmeli ayrıca kaynak sıkıntısı çekilmeyecek bir konu tercih edilmelidir. Araştırma konusu ile ilgili çeşitli yayınlar, makaleler, tez çalışmaları incelenmelidir. Bilimsel araştırmanın biteceği, zaman hedefi kestirilebilmelidir. Konunun gereğinden kısa ya da çok fazla uzun olmaması gerekir.

Araştırmanın doğruluğunun sınanabilir olması önemlidir. Araştırma yöntemlerinin ve kullanılacak ölçek türlerinin konuya uygunluğu kesinlikle kontrol edilmelidir. Okuma ve not alma konusunda seçici olmalı sadece araştırma konusuyla ilgili konularda gereken aksiyonu almalıyız. Bilimsel araştırmanın pratikte sonuçlarının analizi ve kestirim yapılabilmesi ayrıca geliştirilmesine imkan tanıyacak ölçüde değerlendirmenin yapılması oldukça önemlidir.

Bilimsel Araştırma Neden Önemlidir?

Bilimsel araştırmanın en önemli özelliği araştırmacıya içinde yaşadığı dünyayı daha farklı bir bakış açısıyla algılama, anlamlandırma ve yorumlama yeteneği kazandırmasıdır. Aynı zamanda bilimsel araştırmalar insan hayatını kolaylaştıran ve yaşam kalitesini artıran önemli bilgileri toplumun paylaşmasını ve bu bilgilerden yararlanmasına olanak sağlar. İnsanlar ait olduğu toplum içinde birbirleriyle etkileşim halinde olduğundan dolayı birbirlerinin birikiminden faydalanarak bakış açısını değiştirir. Dar bir görüşle bilimsel araştırma yöntemleri eksiksiz olarak uygulanamaz.

Bilimsel araştırma süreci fikir yürütüp stratejik düşünebilmeyi, başkalarıyla işbirliği yapıp iletişim kurabilmeyi gerektirir. Bütün bu yetkinlikler doğuştan gelen becerilerle değil eğitimle kazanılan, planlanan ve geliştirilen özelliklerdir. Bilimsel araştırma alanında alınan online eğitim doğrultusunda bu yeteneklerinizi geliştirebilirsiniz. Ayrıca Enstitü tarafından verilen Bilimsel Araştırma ve Yazma Teknikleri Eğitimi ile kapsamlı olarak uygulamalı bilgi ve donanıma sahip olabilirsiniz. Ayrıca yapılan değerlendirme sınavında başarılı olmanız durumunda sertifika alarak bu alandaki uzmanlığınızı pekiştirebilirsiniz.