Tasarım Odaklı Düşünme (Design Thinking)
Kavram | Açıklama | Örnek Durum |
---|---|---|
Empati Kurmak | Tasarım sürecinin ilk aşaması olan empati kurma, kullanıcıları ve ihtiyaçlarını daha iyi anlamak için önemlidir. | Kullanıcılarınızı daha iyi anlamak ve onların ihtiyaçlarını karşılamak için kullanıcılarıyla iletişim kurun. |
Tanımlama | Tanımlama aşamasında, topladığınız bilgileri analiz ederek ana sorunu belirlersiniz. | Bireyin ihtiyaçlarına göre sorunu tanımlayın ve çözüm üretin. |
Design Thinking | Design thinking, çözüm odaklı fikirler üretmeye dayalı bir metodolojidir. | Bireyin çözüme ulaşması için yol haritası sunar ve bireyin çözüm sürecine aktif katılımını sağlar. |
Yaratıcı ve Yenilikçi Fikirler | Tasarım odaklı düşünme, yaratıcı ve yenilikçi fikirlerin ön plana çıkarılmasını sağlar. | Problem üzerine değil çözüm üzerine odaklanır ve bireye değer vermek için sezgi, mantık ve sistematik muhakemeden yararlanır. |
Birey Odaklı | Tasarım odaklı düşüncede odak bireydir ve çözüm sürecine bireyin aktif katılımı sağlanır. | Bireyi odak noktasına alır ve bireyin düşünce yapısına göre çözüm yolları belirler. |
Teknolojik İmkanlar | Tasarım odaklı düşünme sürecinde teknolojik imkanlar kullanılır. | Teknolojik olanakların da kullanıldığı bu yöntemde ekonomik ve kullanışlı çözümler bulunmaktadır. |
Kapsam | Tasarım odaklı düşünme, herhangi bir sektör veya alanda uygulanabilen geniş bir kapsama sahiptir. | İşletmeler, eğitim kurumları, bireysel kullanıcılar ve daha birçok alanda kullanılabilen bir yöntemdir. |
Çözüm Odaklı | Bu yöntem, çözüme odaklanır ve sürekli olarak çözüm bulmaya yönelik çalışır. | Müşterilere hizmet verirken veya bir ürün geliştirirken çözüm bulmak için kullanılan bir metodolojidir. |
Gelişim | Tasarım odaklı düşünme süreci, sürekli gelişim ve yenilikçilik üzerine odaklanır. | Sürekli gelişim ve yenilikçilik, firmaların ayakta kalmasını ve rekabet etmesini sağlar. |
Sol ve Sağ Beyin | Tasarım odaklı düşünme, hem sol hem de sağ beyin yeteneklerini kullanmayı gerektirir. | Bir tasarım odaklı düşünme sürecinde, analitik düşünce ve yaratıcılık bir arada kullanılır. |
Tasarım odaklı düşünme, dünyanın önde gelen şirketleri, üniversiteleri, işletmeleri vb. tarafından kullanılmaktadır. Tasarım odaklı düşünme kavramı söylenildiği zaman çoğu bireyin aklına hemen endüstriyel tasarım ve grafik tasarımı gibi sektörler gelmektedir. Ancak bu kavram tüm sektörlerde ve girişimcilik faaliyetlerinde kullanılabilen bir kavramdır. Yenilikçi ve yaratıcı fikirler doğrultusunda hareket eden düşünce biçimine birçok farklı bakış açısı getirmeyi benimsemiştir. Bu kavram başarıya giden yolda önemli bir adım olarak görülmektedir. Aynı zamanda design thinking olarak da adlandırılır.
Design thinking bakış açısını benimseyerek hem kişisel yaşamınızda hem de kariyer alanınızda başarıyı yakalayabilirsiniz. Bu kavram ile sorunlarınıza yeni bakış açıları katabilirsiniz. Aynı zamanda yenilikçi çözümlere ulaşabilirsiniz. Tasarım odaklı düşünme, tasarımcı olsun veya olmasın, edebiyattan müziğe, ticaretten bilime kadar çok geniş bir perspektifte olmalıdır. Tasarlama gücünden yararlanarak bireyler, bir tasarımcı gibi planlanan süreçler, yaratıcı ve yenilikçi fikirlerin önünü açmaktadır.
Tasarım odaklı düşünme, hangi sektörde çalışılırsa çalışılsın ya da hangi sorunlar çözülüyorsa çözülsün, yeni bir düşünce sisteminin kapılarını açmaktadır. Design thinking amacında çözüme ulaşma ve çözüme giderken farklı yollar arayışı olduğunu vurgular. Bireyin karşılaştığı sorunları, yenilikçi yaklaşımlarla çözülmesini sağlar. Aynı zamanda çözüm yolları ararken yeni yöntemler tasarlamasını da mümkün kılar. Herhangi bir gruba veya birime özel bir yöntem değildir. Sorunlara birey odaklı çözümler bulmak isteyen, yaratıcı ve yenilikçi çözümlere ihtiyacı olan herkes tarafından kullanılabilir. Peki, sürekli bahsettiğimiz tasarım odaklı düşünme veya design thinking nedir?
Tasarım Odaklı Düşünme Nedir?
Design thinking, farklı bakış açıları perspektifinde çözüm odaklı fikir üretmeye dayalı bir metodoloji olarak tanımlanır. Tasarım odaklı düşünme, bireyleri anlamayı, varsayımlara meydan okumayı, problemleri yeniden tanımayı ve yenilikçi çözümler yaratmayı amaçlayan yinelemeli bir süreçtir. Girişimler, kurumlar, bireyler vb. için çığır açtığı söylenen bir yöntemdir. Bireyi odak noktasına alarak, tasarıma ulaşmayı amaç edinir. Aynı zamanda bireye en iyi cevabı verene kadar bu yaklaşımın süreçleri devam ettirilmektedir.
Tasarım odaklı düşünme, teknolojik imkanların elverdiği, ekonomik açıdan mümkün olanla bireyin istenilirliğini bir araya getirmektedir. Karmaşık problemlere çözüm bulmak için geliştirilmiştir. Hayatın birçok boyutunda kullanılan bir yöntemdir. Belirli alanlarla sınırlı değildir birçok alanda hayatın birçok boyutunda kullanılabilmektedir. Problem üzerine değil çözüm üzerine odaklanır. Çözüm yolunda bireye değer vermek için sezgi, mantık ve sistematik muhakemeden yararlanır.
Tasarım odaklı düşünme için tasarımcı olunması gerekmemektedir. Bireyin bu hususta yapması gereken, tasarım odaklı düşünmenin stratejik boyutlarını öğrenmektir. Aynı zamanda sağ beyin işlevleri olan hayal gücü, sezgi, sanatçılık ile sol beyin işlevleri olan mantık, analiz, planlama ile entegre olan araçları ve teknikleri uygulamaktır. Gözlem, karakter oluşturma, empati ve prototip hazırlama teknikleri ile tüm beynin katıldığı yaratıcı bir düşünme oluşturulabilir.
Tasarım odaklı düşünme, görsel tasarım odaklı değil, düşünce tasarımı odaklıdır. Design thinking amaç olarak herhangi bir iş veya mesleğin başarılı sonuçlar yapması için kullanılan ve yinelenebilir bir metot olmayı sağlama gayesi vardır. Odak noktasında birey olduğu için sistematik bireyin düşünce yapısının süreçlerini izlemektedir. Aynı zamanda bireyin çözüme ulaşması için yol haritası sunar.
Tasarım Odaklı Düşünme Aşamaları Nelerdir?
Tasarım odaklı düşünme veya design thinking kavramını tanıdıktan sonra tasarım odaklı düşünme aşamaları neler onları inceleyelim. Design thinking yöntemine dair farklı farklı yaklaşımlar bulunmaktadır. Tasarım odaklı düşünme aşamaları genel itibariyle 5 aşama olarak kabul edilir. Tasarım odaklı düşünme aşamaları 4 veya 6 aşama olarak kabul edenler de bulunmaktadır. Biz tasarım odaklı düşünme aşamaları içerisinde en çok bahsedilen 5 aşamalıyı tanıyacağız. Tasarım odaklı düşünme aşamaları;
Empati Kurmak: Tasarım odaklı düşünme aşamaları içinde empati kurmak yer alır. Empati kurmak, insan odaklı olan bir tasarım için oldukça önemlidir. Bu sayede dünya hakkındaki kendi varsayımlarınızı bir kenara bırakarak, kullanıcılara ve kullanıcıların ihtiyaçlarına dair anlayış kazanılmasına olanak sağlar. Empati ile iletişim kurmuş olduğunuz bireyleri daha iyi tanıyacak ve sorunlara karşı daha kolay çözümler üretebileceksiniz.
Tanımlama: Fırsat ve sorunların alanlarını tanımlamadan bahsedilmektedir. Bu aşamada, empati aşamasında topladığınız bilgileri toplarsınız. Bilgileri toplayıp analiz ederek temel sorunun ne olduğu tanımlanır. Tanımlama aşamasında önemli nokta, bireyin ihtiyacına göre tanımlama yapmaktır.
Fikir Üretme: Tasarım odaklı düşünme aşamaları arasında fikir üretme de yer alır. Diğer aşamalardan edinilen bilgilere göre kullanıcıların ihtiyaçlarını anlayarak tanımlanan sorunun çözümü için fikir üretilir.
Prototipleme: Tasarım odaklı düşünme aşamaları arasında prototipleme de yer alır. Bu aşama, belirlenen soruna karşın en iyi çözümü bulmayı amaç edinir. Deneysel aşama olarak da adlandırılır. Sorunların her biri için en kısa sürede en iyi çözümü üretmeyi amaç edinir.
Test Etme: Tasarım odaklı düşünme aşamaları arasında son aşamayı oluşturur. Bulunan çözümlerin test edildiği ve sınandığı aşama olarak karşımıza çıkar. İlk önce en iyi çözüm önerileri test edilir. Ardından ortaya çıkan sonuçlar kullanım koşullarına ve kullanıcıyla görüşülmektedir. Görüşme esnasında fikirler değerlendirilir. Değerlendirme aşamasından sonra yeni bir modelleme yapılabilir veya mevcut olan modelleme üzerinde iyileştirmeler yapılabilir.
Design Thinking Yönteminin İş Hayatında Kullanımı Nedir?
Tasarım odaklı düşünme herhangi bir birime ya da gruba özel değil, sorunlarına birey odaklı çözümler bulmak isteyen bir metodolojidir. Ele alınacak konu pazarlama alanın konusu olabileceği gibi AR-GE, insan kaynakları, finans vb. alanlarda olabilir. Ortaya çıkan çözümler ise tek bir bireyin ya da grubun değil tüm şirketin olmaktadır. Design thinking yönteminin iş hayatında kullanımı ile şirketler etkilenmektedir. Aynı zamanda bu kavramın iş hayatında kullanımı ile ele alınan konunun hedef kitleleri olan bireylerle iletişim kurabilmek, bireylerin ihtiyaç ve sorunlarını ilk ağızdan duyarak iç görüleri yakalayabilme imkanı vardır.
Aynı zamanda design thinking kavramı iş hayatında kullanımı ile şirketlerde bulunan fikir havuzlarına entegre olunabilir. Şirketlerde kullanılan fikir havuzlarında toplanan fikirler, ele aldığı sorun ve fırsatlara göre ayrılmaktadır. Bu kategorilendirme ile şirketin odak alanları dikkate alınarak önceliklendirme yapılmaktadır. Bu kavramın iş hayatında kullanımı ile öncelikli seçilen bu kategoriler tasarım odaklı düşünme sayesinde fırsat haline getirilmektedir.
Bu kavramın iş hayatında kullanımı ile şirketlere proje öncesi iki soru sorulmaktadır. Bu sorular “Ne” ve “Neden” sorularıdır. Bu kavramın iş hayatında kullanımı ile gereksinimlere yönelik çözüm, şirketin ilkeleri doğrultusunda uygulamaya geçilebilmesini sağlar. İş hayatında tasarım odaklı düşünme kavramına ihtiyaç duyan firmalar veya şirketler temel ihtiyaçları 3 grupta toplanabilir. Bu kavramın iş hayatında kullanımı isteyen ilk grup, inovasyon alanında sonuç odaklı yaklaşıma ihtiyacı olanlar. İkinci grup müşteri odaklı olan ve kültürel dönüşüm içerisinde olanlar. Üçüncü gruptakiler ise dijitalleşme alanında müşterilerine özel çözümler üreterek etkili bir şekilde yapmak isteyen firmalardır. Bu kavramın iş hayatında kullanımı ile workshop etkinlikleri düzenlenmektedir.
İş hayatında kullanımı ile birçok etkiyi de ortaya çıkarmaktadır. Örneğin dijitalleşme alanında yapılan bir workshopta satış ve pazarlama birimleri davet edilmemektedir. Bunların yanı sıra insan kaynakları, kurumsal iletişim, satın alma ve daha birçok birimden ekipler katılmaktadır. Bu sayede birlikte inovatif iş ve teknoloji çözümleri geliştirilmektedir. Bu kavramın iş hayatında kullanımı ile birbirlerinin problemlerini hep birlikte çözen yaratıcılık, empati ve duygusal zeka gibi organize yapılar yer almaktadır.
Tasarım Odaklı Düşünmenin Özellikleri Nelerdir?
Tasarım odaklı düşünmenin özellikleri öğrenilerek konu hakkında daha iyi bilgi sahibi olunacaktır. Peki, tasarım odaklı düşünmenin özellikleri nelerdir?
Başlangıç aşamasında bireysel projelerinize küçük bütçelerle uyarlayabileceğiniz bir yaklaşım olması tasarım odaklı düşünmenin özellikleri arasındadır.
Tasarım odaklı düşünmenin özellikleri arasında bu kavramı belirli bir seviye öğrendikten sonra tasarım ve geliştirme başta olmak üzere birçok alanda bu yaklaşımı uygulamak da yer alır.
İçerik, akış vb. ürününüzü ürün yapan her konuda uygulanabilir olması tasarım odaklı düşünmenin özellikleri arasındadır.
İnovasyon yaratabilmek de tasarım odaklı düşünmenin özellikleri arasındadır.
Gerekli iş ihtiyaçlarını karşılaması da önemli bir özelliktir.
Ayrıca tasarım odaklı düşünmenin özellikleri arasında tasarım yöntemlerini kullanarak bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak da yer alır.
Tasarım odaklı düşünmenin özellikleri arasında sorunla karşılaşan bireyin kim, neye ihtiyacı var vb. soruları empati yapma yöntemiyle karşılamak da yer alır. Bu da en önemli özellikler arasında görülür.
Birey odaklılık, empati yapmak, teknoloji, tasarım yöntemleri, iş, inovasyon vb. kelimeler bu kavramın oluşmasını sağlamaktadır. Bu durum da tasarım odaklı düşünmenin özellikleri hakkında genel bir bilgi vermektedir.
Sezer AÇİLER, 19 Haziran 1995 tarihinde Sakarya’da dünyaya geldi. 2018 yılında Sakarya Üniversitesi Sosyoloji bölümünü bitirdi. Gayrimenkul danışmanı, stajyer sosyolog ve Felsefe Grubu öğretmeni olarak çalıştı. Sertifika programlarına katıldı. 2019 yılında İstanbul İşletme Enstitüsünde blog yazarı olarak çalışmaya başladı.