IIENSTITU
AnasayfaBlogDüşünme Nedir? Analitik Düşünme Nedir?
Nedir?

Düşünme Nedir? Analitik Düşünme Nedir?

13 Ocak 2020
Elini çenesine dayamış genç bir kadın bu görüntünün odak noktasıdır. Yüzü kameraya dönüktür ve sarı saçları yüzünden geriye doğru toplanmıştır. Üzerinde beyaz yakalı kırmızı bir gömlek ve siyah bir etek var. Elini çenesine götürmüş ve işaret parmağı hafifçe dudaklarına dokunuyor. Yüzünde düşünceli ve dalgın bir ifade var. Arka plan hafifçe bulanık, bu da onu ana odak noktası haline getiriyor. Işık onun yüz hatlarını ince bir şekilde vurguluyor. Bu, onu derin düşüncelere daldığı bir anda yakalayan samimi bir an.
KonuTanımÖnemli Notlar
DüşünmeFikir üretme ile sonuçlanan zihinsel süreçtir.Kötü kararların esiri olmayı önler. Basit veya karmaşık her işte doğru davranışı ve ileri görüşlülüğü sağlar.
Analitik DüşünmeKarmaşık problemlerin daha basit ve yönetilebilir parçalara ayrılarak, çözülmelerini sağlarBöl-parçala-yönet prensibine dayanır. Güçlü bir analitik beceri geliştirme, problemleri hızlı ve doğru bir şekilde çözülmesine yardımcı olur
Altı Şapkalı Düşünme TekniğiEdward de Bono tarafından geliştirilen düşünme ve iletişim teknik.Olayları farklı açılardan görmeye, daha iyi akıl yürütme ve karar verme yetenekleri kazandırmak için tasarlanmıştır.
Beyaz ŞapkaTamamen objektif düşünme biçimiÖn yargı barındırmayan bir bakış açısıyla somut gerçekler üzerinden değerlendirme yapılır.
Siyah ŞapkaMantık çerçevesinde negatif durumların analiz edilebilmesi için tasarlanmış düşünme biçimiOlayların olumsuz sonuçlarını, risklerini ve problemleri görmeye yardımcı olur.

İnsan varlığının başlangıcından itibaren, kendisini diğer canlılardan ayıran en önemli özelliği düşünme yetisi olmuştur. Bu eylemi verimli bir şekilde gerçekleştirebilen insanlar, felsefede daha derin görebilen bireyler olarak tanımlanır. Felsefenin düşünme eylemine odaklanması Antik Yunanistan döneminde yaşayan Sokrates ve Platon gibi felsefecilere kadar dayanır. Bu dönemde daha derin gerçekleri düşünerek görebilen insan özellikleri; sistematik olarak düşünebilmesi, işaretleri derinlemesine takip edebilmesi, anlaşılır bir düşünme yapısına sahip olması ve karşı yargılara hazırlıklı olması olarak belirtilmiştir.

Düşünmeye verilen önem ve onu anlama uğraşının nedenleri vardır. Düşünme, fikir üretme ile sonuçlanan zihinsel süreçtir. İnsan çabasının belirli bir amaca ve sonuca doğru yönlendirilmesini sağlar. Yeterince bilgi toplamadan yanlış kararlar vermek yerine, düzen ve sistem içerisinde toplanan bilgiler yardımıyla kararlarına yön vermesini sağlar. 

Böylece insanın kötü kararlar sonucu ortaya çıkacak davranışlarının esiri olmasını önler. Karşılaşılan güçlükleri ve problemleri önceden fark ederek, onlara karşı hazırlıklı olunması için önemli rol oynar. Basit veya karmaşık her işte doğru davranışı gösterebilme ve ileri görüşlülük, ancak geliştirilmiş bir düşünme becerisi ile sağlanır.

Düşüncelerin sembolik ifade biçimini alabilmesi için düşünen tarafından açıkça ortaya koyulması gereklidir. Üzerinde düşünülen kişiler, nesneler, kavramlar ya da olgular ve bunların meydana getirdiği bütünler böylece sembolik ifadelere dönüşmektedir. Bu ifadeler akılcı olabildiği gibi akıldışı da olabilmektedir. Düşünme sonucu meydana getirilen bu ifadeleri aktarmak için kullanılan temel araç dildir. Dilin dışında görüntüler, sesler, mimikler ya da beden hareketleri ile de düşünce ifade edilebilir.

Analitik Düşünme Nedir?

İnsanların yaşamları boyunca karşılarına çıkan problemleri ve sorunları çözebilmek için başvurduğu analitik düşünme, bu problemlerin hızlı ve doğru bir şekilde çözülebilmesine yardımcı olur. Karmaşık problemlerin daha basit ve yönetilebilir parçalara ayrılarak, tek tek incelenmesi ve çözüm yolları üretilmesi yaklaşımıdır. Temelinde, bir bütünü anlayabilmek için en iyi yolun küçük parçalardan başlamak olduğu düşüncesi vardır.

Bilgi toplamak, olayları alt aşamalarına ayırmak, incelemek, analiz etmek, karar vermek ve problemi çözmek gibi beceriler analitik düşünme için gereken özelliklerdir. Bu özellikler ile birlikte analitik beceriler geliştirildiğinde insanlar güçlü bir yön kazanmış olur.

Analitik düşüncenin oluşturulması bir sürece dayanır. Bu süreç karmaşıklığı basitleştirmek ve çözüme ulaştırmak ile ilgilidir. En önce problem veya soruna uygun bilgilerin toplanması ile başlanır. Sonra toplanan bilgiler yönetilebilir daha basit parçalara ayrılır. Böylece elde edilen bilgilerin alt kategorileri oluşturularak karmaşık verilerin anlamlandırılması kolaylaşır. Bu anlamlandırmadan sonra, neden – sonuç ilişkileri daha hızlı kurularak tutarlılıklar daha kolay tespit edilir. En son adımda ise işlenen verilerden doğru sonuç çıkarılarak analitik düşünme süreci tamamlanmış olur.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniği

Edward de Bono tarafından geliştirilen bu teknik iletişim ve akıl yürütme aracı olarak kullanılmaktadır. Geniş kapsamlı bir şekilde düşünerek olayları farklı açılardan görebilmek için uygulanmaktadır. Bu tekniği uygulayan insanlar farklı bakış açılarını keşfetme, daha iyi akıl yürütme, özgün ve düşünceli olmak gibi beceriler kazanarak daha iyi kararlar verebilmektedir. Aynı zamanda insan ilişkilerini de geliştirerek daha verimli bireyler haline gelmektedirler.

Altı şapkalı düşünme tekniği her koşulda aynı stratejiyi izlemektedir. İnsan beyninde pozitif etkiler yaratarak iyi düşünmek için beynin gelişimine katkıda bulunmaktadır. Tekniğin temelinde düşünme eyleminin şapka takmak kadar basit bir davranış olduğu düşüncesi vardır. Ana fikir; yaratıcı, değişken ama sürekli güncel bir düşünce tarzı oluşturmak için farklı şapkalar takmaktır.

Altı farklı düşünce biçimi, altı hayali şapka olarak temsil edilmektedir. Her bir şapka ayrı bir önermenin ve görüşün, farklı bir düşünce çerçevesinin yerine kullanılmaktadır. Bu şapkaların hepsi birden kullanıldığında ise insanın karar vermek için kendisini daha hazır hissettiği kabul edilmektedir.

Bu altı şapkanın neler olduğuna ve temsil ettikleri düşünce yapılarına bakalım.

  • Beyaz Şapka: Beyaz şapka kullanıldığında kişi tamamen objektif olarak düşünmektedir. Ön yargı barındırmayan bir bakış açısıyla gerçeklerin analiz edilmesi gerekir. Yorum yapmaya kapalıdır. İnsan beyaz şapkayı taktığında sadece objektif olarak somut gerçekler üzerinden değerlendirme yapar.

  • Siyah Şapka: Siyah şapka kullanıldığında belirli olaylarda nelerin yanlış gidebileceği ve istenilen şekilde sonuçlanamayacağı nedenleri ile görülür. Mantık çerçevesinde negatif durumların analiz edilebilmesi için kullanılır. İnsanın eleştirel olmasını ve olayların olumsuz taraflarını düşünebilmesini sağlar. Geçmiş deneyimleri referans alarak, eski hataların tekrarlanmaması ve yeni deneyimler elde edilmesini amaçlar.

  • Yeşil Şapka: Yeşil şapka kullanıldığında yaratıcılık ve özgünlüğün kullanılması sağlanır. Böylece imkansız denilene ulaşmak için sınırların aşılması beklenir. Sonuca ulaşmak için yeni alternatifler, yeni yollar arayarak yenilikçi çözümlerin yaratılması amaçlanmaktadır.

  • Kırmızı Şapka: Kırmızı şapka duyguları ifade eder. Beyaz şapkanın tersine insanın öznel duygularını kullanmasını amaçlar. Bilgileri değerlendirirken ve düşünme eylemini gerçekleştirirken sezgilerin kullanılmasını ve heyecan duyulan konuların ifade edilmesini sağlar.

  • Sarı Şapka: Sarı şapka, mantıklı bir şekilde bakarak olayların pozitif yönlerini görmeye yarayan şapkadır. Yapıcı ve iyimser bir yaklaşım biçiminin sergilenmesini sağlar. Böylece diğer insanların ihtimal vermedikleri sonuç ihtimallerini görerek olumlu değerlendirmeler yapılabilir.

  • Mavi Şapka: Bu şapka tüm sürecin kontrol edilmesini ifade eder. Dengeyi ve iradeyi temsil eder. Teknik uygulanırken mavi şapka başta ve sonda olmak üzere iki kere kullanılmaktadır. En başta kullanılacak düzenin kurulmasında, en sonda ise nihai kararın verilmesinde kullanılmaktadır. Planlanmış düşünme eylemini temsil ederek rehber görevi görmektedir.

Hipotetik Düşünme

Hipotetik düşünme yönteminde problemlerle ilgili sadece kabul edilmiş somut çözüm yollarının değil, farklı çözüm yollarının da geliştirilerek kullanılması amaçlanır. Koşullu bir düşünme sürecinin ortaya çıkardığı problemlerin çözümünde etkin rol oynar. Hali hazırda gerçekleşmiş olayları yansıtan problemlerin değil, olması muhtemel problemlerin çözüm yollarını incelemeye odaklanır. Bu olması muhtemel olaylar ile ilgili yeni hipotezler üreterek bunların sınanması sürecini işletir. Ayrıca, daha önce gerçekleşmiş ve büyük toplulukları etkilemiş olayların gerçekleşmesi sırasında, farklı süreçlerin ortaya çıkması halinde nelerin değişebileceği, buna göre yeni koşulların neler olabileceği gibi meseleler üzerinde düşünmeye de yardımcı olur.

Örnek vermek gerekirse, Eğer Türkiye Cumhuriyeti İkinci Dünya Savaşı’na katılmış olsaydı bu durumun Türk halkı üzerinde etkileri neler olurdu şeklinde bir soru sorularak, bu soru üzerine üretilen farklı hipotezler ile düşünme süreçleri yürütülseydi bu yöntem hipotetik yöntem olurdu. Bu yöntemde düşünceler eğer, ve, olursa, olur şeklinde kelimeler içeren cümle yapılarıyla ifade edilmektedir. Sorunların görünen boyutları aşılarak çözüm yolları belirlenmektedir.

Yazımız boyunca incelediğimiz düşünme yöntemlerinin haricinde pek çok farklı yöntem bulunmaktadır. Tüm bu yöntemler insan faaliyetlerinin, insanı diğer canlılardan ayıran temel özelliğini kullanarak daha verimli ve etkin bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için geliştirilen yöntemlerdir. Bu yöntemler haricinde insan hafızasının etkili ve faydalı bir şekilde kullanılabilmesi için yararlanılabilecek eğitimler mevcuttur.

Hafıza teknikleri öğrenilerek, düşünme süreçlerinin kontrol edilmesi sağlanabilir. Enstitü bünyesinde yer alan online eğitimler bunun gerçekleştirilebilmesini sağlar. Böylece karşılaşılan problemlerin çözümünde kullanılması gereken doğru düşünme yöntemi öğrenilerek sosyal hayatta ve iş hayatında daha başarılı bir birey haline gelinmesi sağlanabilir.

Düşünme, Fikir üretme ile sonuçlanan zihinsel süreçtir, Kötü kararların esiri olmayı önler Basit veya karmaşık her işte doğru davranışı ve ileri görüşlülüğü sağlar, Analitik Düşünme, Karmaşık problemlerin daha basit ve yönetilebilir parçalara ayrılarak, çözülmelerini sağlar, Böl-parçala-yönet prensibine dayanır Güçlü bir analitik beceri geliştirme, problemleri hızlı ve doğru bir şekilde çözülmesine yardımcı olur, Altı Şapkalı Düşünme Tekniği, Edward de Bono tarafından geliştirilen düşünme ve iletişim teknik, Olayları farklı açılardan görmeye, daha iyi akıl yürütme ve karar verme yetenekleri kazandırmak için tasarlanmıştır, Beyaz Şapka, Tamamen objektif düşünme biçimi, Ön yargı barındırmayan bir bakış açısıyla somut gerçekler üzerinden değerlendirme yapılır, Siyah Şapka, Mantık çerçevesinde negatif durumların analiz edilebilmesi için tasarlanmış düşünme biçimi, Olayların olumsuz sonuçlarını, risklerini ve problemleri görmeye yardımcı olur
düşünme analitik düşünme altı şapkalı düşünme hipotetik düşünme düşünme nedir düşünme yöntemleri düşünme teknikleri hafıza teknikleri
Resimdeki adam şeffaf camlı bir çift dikdörtgen gözlük takıyor. Kısa, koyu renk saçları ve sakalı var. Başını hafifçe sağa eğmiş ve yana doğru bakıyor. Yakalı siyah bir gömlek giymiş, beyaz ve gri desenli bir kravat takmış. Elleri ceplerinde. Yüz ifadesi ciddi ve odaklanmış. Güçlü bir çene çizgisi ve belirgin kaşları vardır. Gözlükleri keskin ve profesyonel bir görünüm veriyor.
Cem Taşdöğen
Blog Yazarı

Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo, Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldum. Eğitimime devam ederken, bir televizyon kanalında canlı yayın kameramanı olarak görev yaptım. Çeşitli kısa film projelerinde farklı görevlerde bulundum. Enstitü’den aldığım online içerik editörlüğü eğitiminden sonra yazarlık yapmaya başladım.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Beyaz gömlek ve koyu renk pantolon giymiş, bronz tenli, taş bir çıkıntıda oturan bir adamın yakın çekimi. Bacak bacak üstüne atmış, ellerini kucağına dayamış ve elinde açık tuttuğu bir kitaba bakmaktadır. Yakın çekim nedeniyle yüzü biraz bulanık, ancak gözleri ve ağzı görülebiliyor. Görüntünün arka planında beyaz perdeli bir pencere ve krem rengi bir duvar var. Arka planda bir sütun var ve görüntünün köşesinde bir kafatası görülebiliyor. Resmin genel tonu biraz karanlıktır ve çok huzurlu ve dingin bir hissi vardır.
Bölümler

Felsefe Öğretmenliği Bölümü

01 Ağustos 2020
Şık takım elbiseli bir adam işaret ve orta parmağıyla bir tabelayı gösteriyor. Koyu renk ve desenli bir kravat takmaktadır. Takım elbisesi açık gri ve altında beyaz bir gömlek var. Gözleri tabelaya odaklanmıştır ve yüz ifadesi ciddidir. Tabela beyazdır ve üzerinde siyah yazılar vardır. Metin bu mesafeden okunamıyor. Arka plan birkaç dağınık ağaçla birlikte açık gridir.
Problem Çözme

Eleştirel ve Analitik Düşünme

15 Ocak 2021
Bir kadın kapalı bir mekanda duruyor ve fotoğraf çektirmek için gülümsüyor. Yüzünde hoş bir ifade var ve gözleri parlıyor. Saçları koyu kahverengi ve ten rengi açık. Önü siyah şeritli beyaz bir üst ve beyaz kenarlıklı siyah bir etek giyiyor. Elleri göğsünün etrafında birbirine kenetlenmiş. Arka planda, üzerinde siyah ve mavi yazılar olan bir tabelanın yakın çekimi var. Ayrıca bir logonun ve bir kadının boynunun yakın çekimi de var. Kadının göğsü de çekimde görülebiliyor. Kadının gülümsemesi büyüleyici ve görüntü iyi oluşturulmuş, bu da onu bir resim yazısı veri kümesi için mükemmel kılıyor.
Kişisel Gelişim

Analitik Düşünme Becerisi Nedir? Nasıl Geliştirilir?

09 Ocak 2020
Elini çenesine dayamış genç bir kadın bu görüntünün odak noktasıdır. Yüzü kameraya dönüktür ve sarı saçları yüzünden geriye doğru toplanmıştır. Üzerinde beyaz yakalı kırmızı bir gömlek ve siyah bir etek var. Elini çenesine götürmüş ve işaret parmağı hafifçe dudaklarına dokunuyor. Yüzünde düşünceli ve dalgın bir ifade var. Arka plan hafifçe bulanık, bu da onu ana odak noktası haline getiriyor. Işık onun yüz hatlarını ince bir şekilde vurguluyor. Bu, onu derin düşüncelere daldığı bir anda yakalayan samimi bir an.
Nedir?

Düşünme Nedir? Analitik Düşünme Nedir?

13 Ocak 2020
Bu online kurs, işletme sahiplerinin etkili kararlar almalarına yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Bir dizi interaktif ders ve aktivite aracılığıyla katılımcılar şirketleri için en iyi çözümleri nasıl belirleyeceklerini öğreneceklerdir. Ayrıca çeşitli karar verme tekniklerini öğrenecek ve kararlarının etkisini değerlendirmelerine yardımcı olacak teknikler kazanacaklardır. Eğitim, risk ve belirsizlik, olasılık ve istatistik ve veri analizi gibi konuları kapsamaktadır. Ayrıca, farklı karar verme tarzlarının dinamiklerini anlamaya odaklanan grup karar verme üzerine bir bölüm de içermektedir. Buna ek olarak, katılımcılar problem çözme becerilerini geliştirecek ve kararlarını uygulamak için stratejiler geliştireceklerdir. Eğitimin sonunda, işletme sahipleri kararlarını güvenle ve etkili bir şekilde alabilecekleri araçlara ve bilgiye sahip olacaklardır.
4.9
(6)

İşletmelerde Karar Verme Teknikleri Eğitimi

7 Konu5 Saat
Yakışıklı, iyi giyimli bir adam profesyonel bir pozda duruyor. İki parçalı siyah bir takım elbise ve bembeyaz bir gömlek giymiş, desenli koyu renk bir kravatla tamamlamış. Siyah ayakkabıları mükemmel bir şekilde parlatılmış ve saçları düzgünce şekillendirilmiş. Duruşu kendinden emin ve doğrudan kameraya bakıyor. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında görünüyor.Serhat Can
₺524₺0
Bu online eğitim, zihin haritaları konusunda kapsamlı bir eğitim sunmaktadır. Bu eğitim size fikirlerin, kavramların ve görevlerin görsel temsillerini nasıl oluşturacağınızı öğretecektir. Düşüncelerinizi yapılandırmak ve düzenlemek için diyagramları ve grafik öğeleri nasıl kullanacağınızı ve fikirlerinizi hayata geçirmek için renkleri, sembolleri ve görüntüleri nasıl kullanacağınızı öğreneceksiniz. Ayrıca verilerinizdeki kalıpları nasıl belirleyeceğinizi ve fikirleriniz arasındaki ilişkileri nasıl tanıyıp kullanacağınızı da öğreneceksiniz. Bu eğitimle, düşüncelerinizi ve fikirlerinizi daha iyi organize etmenize ve iletmenize yardımcı olacak etkili zihin haritaları oluşturma becerilerine sahip olacaksınız. Bu eğitim size zihin haritalarınızdan en iyi şekilde yararlanmanızı sağlayacak bilgi ve becerileri kazandırmak ve potansiyellerini en üst düzeye çıkarmanıza yardımcı olmak için tasarlanmıştır.
5
(7)

Zihin Haritaları Eğitimi

7 Konu3 Saat
Dolgun sakallı ve yuvarlak gözlüklü olgun bir adam doğrudan kameraya bakmaktadır. Üzerinde gri, uzun kollu bir gömlek ve koyu renkli bir kot pantolon var. Saçları alnından geriye doğru taranmış ve birkaç tutam alnına düşmüş. Gözleri tetikte ve ağzı düşünceli bir ifadeyle hafifçe kıvrılmış. Adam otuzlu yaşlarında görünüyor ve yüz hatları belirgin. Sakalı düzgünce kesilmiş ve gözlükleri yüzünü gurur verici bir şekilde çerçeveliyor. Kendinden emin ve dünyayı ele geçirmeye hazır görünüyor.Salim Akkök
₺735₺0
Bu görsel yenilikçi bir yaratıcı ve tasarım odaklı düşünme eğitimini göstermektedir. İçinde buruşuk bir kağıt topu olan bir ampul, turuncu kıyafetli mavi bir tabak, siyah metinli beyaz bir işaret, beyaz ekranlı bir dizüstü bilgisayar ve kağıt topu olan bir ampul bulunmaktadır. Yaratıcı düşünmeyi teşvik eder ve katılımcıları benzersiz ve yaratıcı çözümler bulmaya teşvik eder.
4.6
(19)

Yaratıcı ve Tasarım Odaklı Düşünme

14 Konu5 Saat
Bu görüntü, içinde bir insan olan siyah bir daireden oluşuyor. Kişi kollarını iki yana açmış, kameraya dönük bir şekilde durmaktadır. Kişi beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Arka plan gri tonda. Kişinin açık kahverengi gözleri ve kısa siyah saçları var. Daire pürüzsüz, kavisli bir dokuya ve parlak bir yüzeye sahip. Kişi kendinden emin ve güçlü görünüyor. Çemberin ortasında dururken kararlı bir ifadesi var. Resmin atmosferi davetkâr ve sıcak.Ders Eğitmeni
₺1175₺0
Bir kişi bir robot üzerinde çalışıyor ve makineyi hassas hareketlerle inşa ediyor. Robot çeşitli otomobil parçaları ve LEGO parçalarından oluşuyor ve kişi her bir bileşeni dikkatlice monte ediyor. Ön planda, bir tür cihaz tutan bir elin bulanık görüntüsü görülebiliyor. Aynı elin yakın çekimi, bir tür kart tuttuğunu ortaya koyuyor. Buna ek olarak, bilinmeyen bir nesneyi tutan bir kişinin elinin bulanık görüntüsü görülebiliyor. Son olarak, bulanık bir el, üzerinde ekran olan bir cihaz tutuyor. Sonuç olarak, bu görüntü çeşitli parçalardan bir robot inşa etme sürecindeki bir kişiyi göstermektedir.
5
(4)

Robotik Kodlama Eğitimi

5 Konu30 Saat
Bu görüntü, içinde bir insan olan siyah bir daireden oluşuyor. Kişi kollarını iki yana açmış, kameraya dönük bir şekilde durmaktadır. Kişi beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Arka plan gri tonda. Kişinin açık kahverengi gözleri ve kısa siyah saçları var. Daire pürüzsüz, kavisli bir dokuya ve parlak bir yüzeye sahip. Kişi kendinden emin ve güçlü görünüyor. Çemberin ortasında dururken kararlı bir ifadesi var. Resmin atmosferi davetkâr ve sıcak.Ders Eğitmeni
₺1102₺0