Problem Çözme Teknikleri Nelerdir?

problem aslında aksaklıkları görmemizi ve düzeltmemizi sağlayan bir fırsattır. problemlere geçici çözümler aramak yerine problem çözme tekniklerini kullanarak gerçek bir iyileştirme sağlamak başarı için gereklidir. pek çok farklı problem çözme teknikleri vardır.

En Yaygın Problem Çözme Teknikleri

En yaygın kullanılan problem çözme tekniklerinden bazıları şunlardır:

beyin fırtınası: En bilinenlerden biridir. Yaratıcı düşünmede de kullanılan beyin fırtınası tekniği bir takım çalışmasıdır. Çözümler ya da problemin sebeplerinin saptanması için tek başına düşünmek yerine fikirlerin havada uçuştuğu, her fikirden yeni bir fikre gidilebileceği gibi, bambaşka alternatiflerin de olduğu etkin bir problem çözme tekniğidir.

Balık Kılçığı Diyagramı: Sebep-sonuç diyagramı olarak da adlandırılır. Problemin ana sebepleri ve bunlara bağlı ara sebepleri tespit edilerek sonuca varmaya çalışılır. Beyin fırtınasıyla ortaya konan çok sayıda sonucun değerlendirilip düzenlenmesi bu yöntem ile yapılır.

Pareto Analizi: Özellikle müşteri ilişkileri yönetiminde kullanılan pareto analizi ile problemin kaynağı olabilecek en önemli faktör tespit edilir. ABC analizi olarak da bilinir ve %80-%20 kuralına göre, herhangi şeyin %20’lik kısmına odaklanarak %80’e ulaşmak hedeflenir.

Akış Diyagramları: Bir sistemin birbirine bağlı bütün aşamalarının tüm detaylarıyla bir diyagram üzerinde hazırlanarak problemin asıl kaynağına inmek hedeflenir.

Altı Şapka Düşünme Tekniği: Problemlerin çözümüyle ilgili yapılan toplantıları daha verimli hale getirmek için kullanılan bir tekniktir. Günlük hayatta veya iş hayatında karşınıza çıkan problemleri çözmek için daha verimli ve sistemli 6 farklı tekniği kullanmanızı sağlar.

Veri Toplamak ve Analiz: Problemlere ait veri toplamak ve bu verileri doğru bir şekilde analiz etmek de problem çözmede istatistiksel olarak kullanılan tekniklerdendir. Veri toplamak için 5N-1K kuralından faydalanılır. Yani Ne toplanacak, Nereden Toplanacak, Ne zaman Toplanacak, Nasıl Toplanacak, Niçin Toplanacak ve Kim Toplayacak? Verilerin sağlıklı toplanması ve analizi için aynı zamanda kontrol diyagramlarından faydalanılır.

• 10 Adımda Pozitif Düşünme Yöntemi

• Problem Çözme Stratejisine mi İhtiyacınız Var? Bunu Deneyin!

• Kitap Yazarken Nelere Dikkat Edilmeli?

• Triz - Yenilikçi Problem Çözme Teorisi

Karar Diyagramı: Tespit edilen bir duruma bağlı olarak olası problemleri ortadan kaldırmak için alınabilecek önlemler için yapılan planlamalardır.

İlgili blog yazısı: 5N1K Nedir? Nasıl Kullanılır?

Problem Nedir? Problem Çözme Becerisi Nasıl Kazanılır?

Problem, istenilen sonuca ulaşılmasında zorlayıcı ya da engel koyucu bir faktördür. İçinde bulunduğunuz durumla hedeflediğiniz durum arasında ortaya çıkan sonucun farklı olmasıyla birlikte problem ortaya çıkar. Diyelim ki, iyi bir ürününüz var. Rakip analizlerinde kalite olarak en iyisi sizin ürününüz. Ama ürünü satamıyorsunuz. Aslında problem budur.

Peki bu problemi nasıl çözeceksiniz? Kaliteli olan ürününüzü satamamanız durumuna nasıl yaklaştığınız önemli bir noktadır. Var olan probleminize/problemlerinize olumsuz bir şekilde ve can sıkıcı şekilde yaklaşırsanız işin içinden çıkamaz, bu sorunlara benzer sorunlarla karşılaşmaya devam edersiniz.

Mühim olan problemlere karşı dik durabilmek, problemlerden ders çıkarabilmektir. Burada amacınız geçici çözümler değil, kalıcı çözümler bulmak olmalıdır. Bir süre sonra sıkıcı ve olumsuz durumdan sıyrılıp bakış açınızın değiştiğini ve önünüze birçok çözüm geldiğini görüyorsunuz.

Bu durumda, her probleminizi pozitiflikle karşılayabilecek bir problem çözebilme becerisine sahipseniz işiniz daha kolay. Hemen bir sonraki adım olan, çözüm arayışına geçmelisiniz. Reklam ve pazarlama stratejileriniz üzerinde iyi bir değerlendirme yapmadan kısa yoldan reklam bütçenizi arttırmak size çözüm olmak yerine daha çok zarar verecektir.

Bu sebeple ezbere çözüm üretmek yerine, problem çözme teknikleriyle sorunun tam olarak nereden kaynaklandığını bulmanız gerekir. Buna göre realist çözüm önerileri üzerine yoğunlaşmanız gerekir. Birden fazla çözüm yöntemi de bulabilirsiniz, tek bir çözüm yöntemi de. Ya da birden fazla çözüm yöntemlerini uygulayarak deneme yanılma yoluyla da tek bir çözüme ulaşabilirsiniz.

Problem çözme tekniklerini verimli kullanabilmeniz de önemlidir. İyi bir pProblem Çözücüolmak için her şeyden önce herhangi bir problem karşısında soğukkanlılığınızı yitirmemelisiniz. Her fikre açık olmalı, konu ile ilgili her fikre önem vermelisiniz. Geçici değil, kalıcı çözümlere odaklanmalısınız. Her problemin birden fazla çözümü vardır. Önemli olan en iyisini bulmaya çalışmaktır. Problem çözümünde buna odaklanmalısınız.

Problem Çözme Teknikleri Ne İşe Yarar?

 “ İyi ifade edilmiş bir problem, yarı yarıya çözülmüş demektir “ der Alexis Carrel. Başınıza gelen sorunlar silsilesinde tek tek problemlerinizi tespit edebilirseniz sonuca daha kolay ulaşabilirsiniz. İşte bu noktada problem çözme teknikleri devreye giriyor. Problem çözme teknikleri:

• Problemlerin önem derecesini belirlememizi sağlar.

• Problemin sebeplerinin araştırılması durumunda problemin ne olduğunu tespit etmemize yarar.

• Karar verme sürecinizi hızlandırır ve sizi olası ihtimallerden içinden en iyisini bulmanızı sağlar.

• Probleme sebep olan en küçük nedeni dahi tekniklerle ortaya çıkabilir. Problemin nedenleri hakkında beyin fırtınası yapmamızı sağlar.

• Problemin çözüm yöntemleri üzerine yoğunlaşıldığında hangi çözüm yöntemi etkin ve uygulanabilir ve bu sorun için çözüm yöntemi nasıl uygulanabilir, bunu belirlemek.

• Probleme uygun çözüm yöntemi belirlenmesi sonucunda çözümü eyleme alarak çözüm süreci tamamlanana kadar ki süreci takip etmek ve bu süreçte sürekli çözüm yöntemi üzerinde çalışmalar yaparak daha iyi bir sonuç elde etmenizi sağlar.

• Uygulanan çözüm yöntemi sonucunda probleme hala varsa ya da kısmen çözülmüşse var olan ortak sorunlar için yeniden çözüm ve uygulama önerileri, karşılaşılabilecek engeller hakkında bir fikir listesi oluşturularak beyin fırtınası yapılmasında yardımcı olur.

• Problemin çözümünü engelleyecek güçler yok edilerek pozitif etkenler üzerinde çalışmalar yapılmasını sağlar. Böylelikle problemi tüm yönleriyle ele aldığınızda çözüm yöntemi üzerine daha yaratıcı düşünceler ortaya koyabilirsiniz.

• Problem çözme teknikleri demek aynı zamanda takım çalışması demektir. Bu anlamda Kişisel Gelişim olarak bireylere katkısı da önemlidir. Bu tekniklerle karşılıklı fikir alışverişinde bulunabilme, yaratıcı fikirler geliştirebilme, takım içerisinde uyumlu çalışabilme özellikleriniz gelişecektir.

İlgili eğitim kategorisi: Kişisel Gelişim Eğitimleri

• Problem çözme teknikleri ayrıca dijital pazarlama stratejileri belirlemekte de kullanılır.

Problem Çözme Teknikleri Nasıl Kullanılır?

Problem çözme tekniklerinden hangisini kullanacağınızı bilmek de önemlidir. Bu sebeple problem çözme aşamasında öncelikle problemi iyi tanımlamak önemlidir. Sorunu iyi tanımlama aşamasından sonra konuyla ilgili uzman ve bilgili kişilerden oluşan bir takım oluşturulmalıdır. Problemlerin tanımlanması, neden-sonuç ilişkileri, çözüm için yeterli verinin olup olmaması gibi ihtiyaç duyacağınız birden fazla tekniği bir arada kullanmalısınız.

Pareto analizi aracılığıyla problemin oluşmasında en önemli faktörün ne olduğunu belirleyebilirsiniz. Örneğin toplantı sırasında şirketiniz hakkında genel durum değerlendirmesi yaptığınızda her sorunu tek tek not alıp önem derecesine göre sıralama yaptığınızda problemlerinizin ana sebebini öğrenebilir ve çözüm arayabilirsiniz.  Balık kılçığı diyagramı ile probleminize sebep olan en ufak faktörü bile göz önüne alarak kapsamlı bir değerlendirmeyle sonuca ulaşabilirsiniz. Böylelikle sorununuza neden olan faktörlerin çözüm yöntemini bulmada beyin fırtınası yapabilirsiniz.

Bazı problem çözme tekniklerini kişisel gelişiminizde de kullanabilirsiniz. Örneğin Altı şapka düşünme tekniği hayatın her alanında kullanabileceğiniz bir tekniktir. Enstitü’nün online Problem Çözme Teknikleri Eğitimine kaydolarak iş hayatında ya da özel yaşamınızda problemlerle başa çıkmada çözüm odaklı düşünme yetisi kazanabilirsiniz.

İlgili eğitim: Problem Çözme Teknikleri Eğitimi

Problem çözümünde kullanılan en pratik yol nedir?

Problem çözme hepimizin her gün kullandığı bir beceridir, ancak bir probleme nasıl yaklaşılacağını ve çözüleceğini bilmek çoğu zaman zor olabilir. Etkili bir problem çözme süreci zaman, çaba ve sabır gerektirir. Bununla birlikte, sorunlara pratik bir şekilde yaklaşmayı öğrenebilirseniz, onları hızlı ve verimli bir şekilde ele almak için daha donanımlı olacaksınız. İşte sorunları pratik bir şekilde nasıl çözebileceğinize dair bazı ipuçları.

Sonunu Düşünerek Başlayın

Bir sorunu çözmeye çalışırken, aklınızda nihai hedefle başlamak önemlidir. Kendinize durumdan nasıl bir sonuç istediğinizi sorun ve sonra oradan geriye doğru çalışın. Başarının neye benzediği konusunda net bir fikre sahip olmak, sorun çözme adımları boyunca çalışırken karar verme sürecinize rehberlik edecektir.

Daha Küçük Parçalara Ayırın

Sorunlar bir bütün olarak ele alındığında genellikle bunaltıcı görünebilir. Üstesinden gelmeyi kolaylaştırmak için, her sorunu daha küçük parçalara ayırın, böylece her şeyi bir kerede çözmeye çalışmak yerine her seferinde bir parçayı çözmeye odaklanabilirsiniz. Bazen bu, sorunu tamamlanması gereken somut adımlara ayırmak veya bir eylem planı oluşturulmadan önce daha fazla araştırılması gereken belirli endişe alanlarını belirlemek anlamına gelir.

Bilgi Toplayın

Bir sorunu çözmeye çalışırken elinizde ne kadar çok bilgi olursa, en iyi nasıl ilerleyeceğiniz konusunda bilinçli bir karar vermek için o kadar donanımlı olursunuz. Uğraştığınız sorunun türüne bağlı olarak bu, internette araştırma yapmak veya benzer sorunlarla ilgili deneyime sahip olabilecek alan uzmanlarına danışmak anlamına gelebilir. Ayrıca, çözüm geliştirirken bakış açılarının ve girdilerinin dikkate alınabilmesi için sorundan etkilenen kişilere doğrudan ulaşılması da gerekebilir.

Kararları Hızlı Ama Dikkatli Alın

Tüm bilgilerinizi topladıktan ve potansiyel çözümleri belirledikten sonra, hızlı bir şekilde karar vermek ve uygulamaya geçmek yerine her küçük ayrıntı üzerinde çok fazla zaman harcandığı için hiçbir şeyin yapılmadığı bir analiz felci döngüsüne takılmamak önemlidir. Aynı zamanda, önce tüm olası sonuçları değerlendirmeden kararları aceleye getirmemeye özen gösterilmelidir; kestirme yollara başvurmak, ileride hem mali hem de duygusal açıdan maliyetli olan istenmeyen sonuçlara yol açabilir.

Sorunlara pratik bir şekilde yaklaşmak için bu ipuçlarını takip ederek, altta yatan sorunları hızlı bir şekilde belirleyebilir ve değerli kaynaklarınızı veya enerjinizi gereksiz yere harcamadan etkili çözümler geliştirebilirsiniz. Unutmayın, başarılı sorun çözme büyük ölçüde net hedeflere sahip olmanın yanı sıra herhangi bir eylem gerçekleştirilmeden önce bilinçli kararlar alınabilmesi için eldeki konu hakkında yeterli bilgi toplamaya dayanır. Bu adımları atmak, çabalarınızın ilgili herkes için olumlu sonuçlara ulaşmasını sağlamaya yardımcı olacaktır!

Diğer problem çözme yöntemleri

Problem çözme teknikleri her duruma uygulanabilir: mali durumu nasıl yöneteceğinize karar vermek veya zamanı nasıl daha iyi yöneteceğinizi bulmak gibi kişisel konulardan; bir şirketin verimliliğini artırmak veya iş arkadaşları arasındaki çatışmaları çözmek gibi profesyonel zorluklara kadar.

Yaygın sorun çözme tekniklerinden biri beyin fırtınasıdır. Bu, bir grup insanın bir odada bir araya gelmesini ve bir sorunun nasıl ele alınacağına dair fikirler üretmesini içerir. Beyin fırtınası oturumları tipik olarak bir kişinin ilk fikri sunmasıyla başlar ve bu fikir daha sonraki tartışmalar için temel oluşturur. Yeni fikirler ortaya çıktıkça, katılımcılar bunları daha ayrıntılı olarak tartışabilir ve zaman, para, mevcut kaynaklar vb. açısından fizibilitelerini değerlendirebilirler. Bu süreç tipik olarak birden fazla çözümün üretilmesiyle sonuçlanır ve bu çözümlerin, eldeki sorunu ele almak için hangisinin en uygun olduğunu belirlemek amacıyla birbirlerine karşı değerlendirilmeleri gerekir.

Bir diğer faydalı problem çözme tekniği de karar verme analizidir (DMA). Bu, eldeki sorunla ilgili verilerin toplanmasını ve karar ağaçları veya akış şemaları gibi farklı modeller kullanılarak analiz edilmesini içerir. Elde edilen bilgiler, ekip üyelerinin sezgi veya tahminden ziyade gerçeklere dayanan bilinçli kararlar almasını sağlar. DMA, farklı seçenekleri hızlı bir şekilde değerlendirmek ve hem kısa vadeli hedefler hem de uzun vadeli hedefler üzerindeki potansiyel etkisine dayalı olarak verilen durum için en iyi çözümü seçmek için kullanılabilir.

Son olarak, kuvvet alanı analizi (FFA) problem çözücüler için bir başka faydalı araçtır. FFA, ekip üyelerinin potansiyel çözümler üzerindeki hem olumlu ("itici güçler") hem de olumsuz ("direnen güçler") etkileri değerlendirerek belirli bir sonucu etkileyen faktörleri belirlemelerine yardımcı olur. Ekipler, bu güçleri dikkatle değerlendirerek ve gerekirse ayarlamalar yaparak, herhangi bir sorunu ele alırken başarı şanslarını en üst düzeye çıkaran eylem planları oluşturabilirler.

Sonuç olarak, karmaşık sorunları verimli ve etkili bir şekilde ele almaya çalışırken bireyler veya ekipler tarafından kullanılabilecek çok sayıda sorun çözme tekniği mevcuttur. İster yeni fikirler için beyin fırtınası yapmak ister daha yapılandırılmış yaklaşımlar için DMA veya FFA modellerini kullanmak olsun; farklı problem çözme teknikleri hakkında bilgi sahibi olmak, gereksiz deneme-yanılma yaklaşımlarını azaltarak bireylerin başarılı sonuçlara daha hızlı ulaşmasına yardımcı olma yolunda uzun bir yol kat edebilir.