Beyin Fırtınası Tekniği Nedir? Nasıl Yapılır?
| Beyin Fırtınası Nedir? | Beyin Fırtınası Nasıl Yapılır? | Beyin Fırtınası Teknikleri |
|---|---|---|
| Belirli bir konu hakkında çözüm veya fikir üretmeyi amaçlayan bir düşünme tekniği. | Bir konu başlığı belirlenir ve tüm katılımcılar düşüncelerini serbestçe ifade eder. Bu süreçte hiçbir fikir eleştirilmez veya yargılanmaz. | Zihin Haritası Oluşturma Tekniği, Tartışmaya Herkesin Katılmasını Sağlama, Yaratıcı Düşünme Teknikleri |
| Yaratıcı düşünme teknikleri arasında önemli bir yer tutar. | Gruptan bir kişi moderatör olarak seçilir ve toplantıyı yönetir. Fikirler sonrasında rasyonel bir şekilde değerlendirilir. | Ortaya Konulan Konuyu Çok Açık Bir Şekilde Tanımlama, Fikirlerin Geliştirilmesi İçin Tartışma Ortamı Yaratma |
| Kişisel olarak ya da grupla birlikte uygulanabilen bir tekniktir. | Amaç, ortaya atılan fikir ve öneri sayısını arttırmaktır. | Beyin Fırtınası Sürecine Görsel Aracın Eklenmesi, Kaliteli Fikirlerin Çıkmaması Durumunda Fikir Sayısını Arttırma |
| Ortada bir sorun olduğunda, bu sorunu çözmek için çeşitli alternatif fikirler üretilmesine olanak sağlar. | Beyin fırtınası sırasında herkesin düşüncelerini özgürce ifade etmesi teşvik edilir. | İlk Aşamada Eleştiri Yapmama, Fikirlerin Akla Gelir Gelmez Paylaşılması |
| Eğitim sektöründe ve kurumsal firmalar tarafından sıkça başvurulan bir yöntemdir. | Tartışılacak konu başlığı soru şekline çevrilerek herkesin görebileceği bir yere yazılır. | Ortaya çıkan fikir ve yönetim teknikleri |
| Kurumsal firmalar ve öğrencilerin yaratıcı düşünme ve fikir üretme sürecine dahil olmalarını sağlar. | Herkesin fikirlerini açıklığa kavuşturarak ve bu fikirler üzerinde tartışarak problemi çözme odaklıdır. | Değerlendirmeyi sona bırakarak, ilk aşamada yargılama ve eleştiri yapmama |
| Bir konuda daha çok fikir ve çözüm üretmek için bir grup insanın bir araya gelmesini içerir. | Bir çözüm üretmeyi amaçlayan bir grup insan bir araya gelir, ve bu insanların hepsi belirlenen konuda düşüncelerini sunar. | Yeni ve yaratıcı fikirler üreten bir grup insan aracılığıyla problemleri çözme |
| Bireysel ya da grupları sorunları çözme sürecine dahil etmek için kullanılan etkin bir araçtır. | Sorunu analiz eden ve bu sorunu çözmek için bir çözüm arayan bir grup insanın bir araya gelmesiyle gerçekleşir. | Farklı bakış açılarına sahip insanların bir araya gelerek ortak bir çözüm bulma |
| Bir durum veya konu hakkında farklı düşüncelerin ve fikirlerin üretilmesine yardımcı olan bir yaklaşımdır. | Herkesin fikirlerini özgürce paylaşabildiği bir ortamın yaratılmasıyla yapılır. | Fikirlerin çeşitliliğini ve kalitesini artırmak için bir dizi strateji kullanılabilir. |
| Herkesin düşüncelerini beyana davet eden, yaratıcı ve çözüm odaklı bir düşünme biçimidir. | Bir konuyu belirle, bir grup topla, herkesin düşüncelerini beyan etmesine izin ver ve sonuçları değerlendir. | Herkesin fikirlerini kesintisiz bir şekilde ifade etmesine izin verme, fikirler üzerinde değerlendirme yapmama ve fikirlerin birbirini beslemesine izin verme |
Günümüzde eğitim sektörü ve kurumsal firmalar öğrencileri ya da çalışanları etkili düşünme, yaratıcı düşünme ve fikir üretme aşamalarına dahil etmek ister. Öğrenci ya da çalışanların belirtilen aşamalara katılarak kendilerine veya içinde bulundukları gruba katkı sağlamaları için bazı tekniklerden yararlanılmaktadır. Beyin fırtınası tekniği de bunlardan bir tanesidir. Günümüzde bu tekniğin adı çok sık duyulmakta ve kurumsal firmalar başta olmak üzere eğitim sektöründe de çok fazla kullanılmaktadır. Amaç, bireysel ya da grupsal olarak kişilerin ortadaki konu üzerine yaratıcı düşünmelerini ve konu üzerine fikir üretmelerini sağlamaktadır.
Çoğu kişi beyin fırtınası kavramını duymuş olmasına rağmen bu kavram hakkında yeterli bilgi sahibi değildir. Benim amacım hemen hemen her gün duyduğumuz bu kavramı sizlere tanıtmak ve sizlerin bu kavram hakkında bilgi sahibi olarak kullanmanızı sağlamaktır. Çünkü beyin fırtınası tekniği kavramını duyup yarım yamalak bilgi sahibi olan kişiler bu tekniğin bir araya gelip boş boş konuşmak, dedikodu yapmak, zaman öldürmek, arkadaşlarla laflamak olarak tanımlayabilmektedir. Ancak bu tekniği bilen nitelikli kişiler ise beyin fırtınası yaparak sorunlar üzerine nasıl fikirler üretileceğini bilmektedir.
Ben de sizlerin düşüncelerinde bu kavramın yer almasını, eğitim alanında, iş yaşamında çalışma arkadaşlarınızla ortaya çıkan sorunları açıklığa kavuşturmak ve fikirler üretmeniz için elimden ve kalemimden geldiği kadar açıklamaya çalışacağım. Hadi hep beraber bu tekniğin derinliklerine inmeye ne dersiniz?
Beyin Fırtınası Tekniği Nedir?
Beyin fırtınası tekniği belirlenen bir konu hakkında çözüm üretmek, fikir üretmek, karar vermek, hayal gücünü çalıştırarak düşünmek amacı ile kullanılan üretim anlayışlı bir tekniktir. Yaratıcı düşünme teknikleri arasında önemli bir yere sahip olması bu tekniği değerli kılmaktadır. Bir sorunu çözüme kavuşturma amacı taşımaktadır. Beyin fırtınası tekniği resmiyetin az olduğu, grup üyelerinin samimi ve rahat olduğu bir ortam içerisinde yaratıcı düşünmeyi teşvik eden bir tekniktir. Beyin fırtınası tekniği sadece grup içerisinde yapıldığı düşünülür. Ancak bu yanlış bir bilgidir. Grupla birlikte yapılabildiği gibi kişisel olarak da kullanılabilen bir tekniktir.
Beyin fırtınası tekniği gruptaki kişileri yeni fikirler üretebilmeleri için cesaretlendirme, yaratıcı düşünmeye başvurarak yeni fikir üretimini desteklemek demektir. Üretilen fikirlerden yararlanılarak yeni alternatif fikirler üretmektedir. Belirli bir grupta, belirtilen sorun hakkında ne kadar çok fikir ne kadar çok çözüm önerisi ortaya çıkarsa ortadaki soruna en uygun çözümü bulma olasılığı da artar. Bu teknik kullanılırken fikirlerin akla gelir gelmez açığa çıkması istenilir. Ortaya çıkan fikirler ilk aşamada eleştirilmez ve yargılanmaz. Bu yüzden kişiler çekinmeden ve sıkılmadan tüm fikirlerini aklına geldiği gibi söyleyebilir. Ortaya atılan fikirler eleştirilmediği ve yargılanmadığı için fikirlerin birbirini besleyeceği düşünülmektedir.
Beyin Fırtınası Tekniği Nasıl Yapılır?
Beyin fırtınası belirlenen bir konu hakkında çözüm bulmak için gerçekleştirilen grup tartışması esnasında yaratıcılığı arttırmak için kullanılan bir tekniktir. Bir konu hakkında çözüm arayışlarında bulunurken çözüm önerilerinin değerlendirilmesini ve çözüm üretiminin gerçekleşmesine dayanmaktadır. Peki, beyin fırtınası nasıl yapılır?
Tartışılacak olan konu başlığı soru şekline çevrilerek gruptaki herkesin görebileceği bir yere yazılmalıdır.
Grup tartışmasına katılan kişilerin tereddüt etmeden aklından geçen fikir ve önerileri koymaları gerekir.
Grup içerisinden bir kişinin toplantıyı yönlendirmek için seçilmesi gerekir. Bu kişi moderatör olarak adlandırılmaktadır. Toplantıyı kurallarına göre yönlendirme görevi üstlenir.
Grup üyeleri tarafından ortaya konulan fikir ve öneriler eleştirilmemelidir. Beyin fırtınası yaparken amaç değerlendirme yapmak değildir. Ortaya atılan öneri ve fikir sayılarını en üst seviyeye çıkarmak gerekir. Bu durumu moderatör yönetmektedir.
Bu teknik uygulanırken ortaya çıkan fikir ve görüşler yargılanmaksızın toplandıktan sonra ortaya çıkan fikir ve görüşler rasyonel bir şekilde değerlendirilir.
Beyin Fırtınası Yaparken Yararlanabileceğiniz Teknikler Nelerdir?
Beyin fırtınası yapmaya başlamadan önce ortaya koyacağınız konu açık bir şekilde tanımlamalıdır. Ortaya konulan sorunu çözerken yerine getirilmesi gerekenler açıkça belirtilmelidir. Grup üyelerinin hepsi fikirlerini paylaştıktan sonra fikirlerin geliştirilmesi için bir tartışma ortamı yaratılmalıdır. Tartışmaya grup içindeki herkesin katılması sağlanmalıdır. Eğer sorunu çözmenizi sağlayacak kaliteli fikirler çıkmıyorsa fikir sayısını arttırmak için beyin fırtınası teknikleri kullanılmalıdır. Peki, beyin fırtınası teknikleri nelerdir?
Zihin Haritası Oluşturma Tekniği: Beyin fırtınası teknikleri arasında en çok başvurulan tekniklerdendir. Beyin fırtınası sürecine eklenen görsel bir araçtır. Fikirler arasındaki ilişkinin resmini çizmektedir. Ortaya konulan sorun hakkında yazılarak başlanır ve grup üyelerinin sorun hakkında düşünülmesi istenir. İçerik, katman katman eklenerek devam etmektedir. Böylece, daha önce alakalı olmadığını düşünülen bağlantılar görünür hale gelmektedir. Zihin haritası tekniği oldukça popülerdir. Bu yüzden internet ortamında zihin haritalama yazılımı bulabilirsiniz.
Ters Beyin Fırtınası Tekniği: Beyin fırtınası teknikleri arasında oldukça sık kullanılır. Grup üyelerine büyük bir parça sunar ve sorunun nedenini sorarak başlar. Yani bu teknik bir sorunla başlar. Sorunun nasıl oluşturulacağına dair fikirlerin belirtilmesi ile devam edilir. Sorun yaratma ile ilgili bir liste oluşturularak bunları düzeltmeyle ilgili süreç başlar.
SWOT Analizi Tekniği: Beyin fırtınası teknikleri arasında yer alır. İçinde bulunulan organizasyonun zayıf ve güçlü yönlerini belirleyerek başlanır. Çoğunlukla potansiyel bir projenin üstlenip üstlenilmeyeceğine karar vermek için kullanılır.
Yazma Tekniği: Beyin fırtınası teknikleri arasında oldukça sık kullanılır. Grup içerisinde yer alan herkesin fikir üretmesi için kullanılan yazılı bir yaklaşım tekniğidir. Yazma tekniği kullanılarak grup üyelerinin fikirlerini kağıda dökmek ve fikirlerini paylaşmak için yeterli zamanları bulunmaktadır.
Rol Tekniği: Beyin fırtınası teknikleri arasında bir diğer kullanılan tekniktir. Grup üyelerinin bir soruna farklı bakış açılarıyla baktıkları ve hedef olarak hareket ettikleri bir tekniktir.
Yukarıda belirtilen beyin fırtınası teknikleri yanında boşluk doldurma tekniği, beş neden tekniği ve figür tekniği de bulunmaktadır.
Beyin Fırtınasının Bireylere Katkısı Nelerdir?
Yaratıcı Düşünmeye Teşvik Eder: Ortaya atılan bir konunun eksiklerini tespit ederek eksikliklerini giderek eklemeler ile doğru fikre bir adım yaklaşmayı sağlar. Beyin fırtınası, temel sorunun yan sorunlarına da mutlaka irdelemeyi gerektirmektedir. Bu yüzden, daha önce ilgi gösterilmesi gereken gözden geçmiş sorunların da çözümüne destek sağlar. Bu durum da beyin fırtınasının bireylere katkısı olarak nitelendirilebilir.
Baskıya Baş Kaldırma: Beyin fırtınasının yapılığı anda yanlış olduğu bilinmesine rağmen kabul gören bazı fikirlerin sorgulanabileceği bir ortam yaratabilirsiniz. Bu durumu yaratmak beyin fırtınasının bireylere katkısı noktasında kilit nokta olarak değerlendirilebilir. Sorgulama ve ortamda kabul edilene başkaldırma olarak bireylere katkıda bulunur.
Ön Yargı: Beyin fırtınasının bireylere katkısı noktasında ön yargıyı ortadan kaldırması yer alır. Aynı grupta yer aldığı ancak farklı alanlarda yetişmiş insanlar arasında, duyduğu fikirler nedeniyle o insanlar hakkındaki ön yargılardan kurtulur.
Savunma: Grupta yer alan kişilerle aynı görüş içinde olamayabilirsiniz. Bu nedenle kendi görüşünüzü gruptakilere kabul ettirecek kadar savunmacı bir ruha bürünebilirsiniz. Kendinizce haklı gördüğünüz görüşlerinizi, ilkelerinizi belirtecek doğrultuda ister doğru ister yanlış olsun savunmasını yapmalısınız. Savunmacı ruha bürünmeniz de beyin fırtınasının bireylere katkısı olarak görülür.
Olumlu Eleştiri ve Saygı Hali: Eleştiri lafını duyduğumuzda hemen aklımıza olumsuz eleştiri gelmektedir. Ancak beyin fırtınasının bireylere katkısı olan olumlu eleştiriyi ve saygıya da yaşamayı öğreneceksiniz. Başka fikirleri kabullenme konusunda ego sorunun çözümünde olumlu eleştiri yapabilir hale gelebilirsiniz. Hatta başka fikirlere saygı duyulması gerektiği sonucuna varacaksınız. Başkalarının fikirlerine saygı duymak erdemli bir insan olmanın en önemli göstergelerinden biridir. Bu davranışları kullanmakta bizlere beyin fırtınasının bireylere katkısı hakkında bilgi vermektedir.
Sezer AÇİLER, 19 Haziran 1995 tarihinde Sakarya’da dünyaya geldi. 2018 yılında Sakarya Üniversitesi Sosyoloji bölümünü bitirdi. Gayrimenkul danışmanı, stajyer sosyolog ve Felsefe Grubu öğretmeni olarak çalıştı. Sertifika programlarına katıldı. 2019 yılında İstanbul İşletme Enstitüsünde blog yazarı olarak çalışmaya başladı.
