Biyolog Nedir? Ne İş Yapar? Ne Kadar Maaş Alır?
Biyolog Nedir? | Biyolog Ne İş Yapar? | Biyologların Önemi |
---|---|---|
Canlıları ve canlıların yapısını inceleyen bilim insanıdır. | Organizma ve çevreleri arasındaki ilişkiyi araştırır. Biyolojik veriler toplar ve analiz eder. | Gıda darboğazlarının aşılması, küresel ısınmanın önlenmesi, biyolojik çeşitliliğin korunması gibi alanlarda kilit rol oynarlar. |
Biyoloji ile ilgilenen ve bu konuda uzmanlaşmış kişidir. | Laboratuvarlarda analizler yapar, bilimsel veri toplar ve deneyler gerçekleştirir. | Sağlık ve çevre koruma konularında bilimsel ve teknolojik gelişmeleri yakından takip eder, bu gelişmelerin uygulanması ve kontrolü için çalışır. |
Canlıların, ekosistemlerin ve çevre olaylarının incelenmesi konusunda uzmanlaşmış bir bilim insanıdır. | Bitki ve hayvan popülasyonlarını inceler, ekosistemin korunması adına çeşitli araştırmalar yapar. | Biyolojik çeşitliliği korumak ve ekosistemdeki dengeyi sağlamak biyologların ana görevlerindendir. |
Hayvan, bitki ve insanlar üzerinde bilimsel inceleme ve araştırmalar yapan bilim insanıdır. | Tıbbi biyologlar hastalıkların teşhisi, korunması ve tedavisi konusunda bilimsel veri toplar ve inceler. | Biyologlar çeşitli hastalıkların anlaşılabilmesi ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde büyük rol oynarlar. |
Yaşadığımız yüzyılın bize getirileri her zaman olumlu olmayabiliyor. Teknoloji, sanayi ve diğer alanlardaki gelişmeler hayatımızı kolaylaştırırken ekolojik sistem bozulmaya başladı. İnsanoğlunun bilinçsiz müdahaleleri sonucunda bitki ve hayvan türleri olması gerekenden daha fazla çoğalıyor. Tam tersi yok olmakla karşı karşıya kalması da söz konusu. Ekolojik dengemiz zaman zaman tehlike sinyalleri vermekte. Kuraklık, sel baskınları ve fırtınalar bu sinyallerden bazıları. Su rezervlerinin azalması ise belki de en mühimi. Üstüne üstlük “avcılık” adı altında kontrolsüz hayvan katliamları önlenemiyor.
İyi hesaplanmayan her müdahale bize zarar olarak geri dönüyor. Nitekim 2005 yılında Avian Influenza( Kuş Gribi ) pandemisinde tavukların toplu olarak itilaf edildiğini hatırlarsınız. Yaklaşık 2,5 milyon kanatlı hayvan itlaf edilmişti. Hastalığın ekonomi ve turizm sektörüne etkilerinden bahsetmeyeceğim. Sadece sonrasında yaşanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi vakalarını hatırlatmak isterim. Kene ısırması sonucunda oluşuyordu. “Ne ilgisi var ki?” diye sorabilecekler için “tavukların keneleri yediği” bilgisini paylaşmak isterim. Böylelikle kenelerin kontrolsüz çoğalmasını engelliyorlar.
Gelişmiş devletler klonlama, GDO, genom gibi alanlara önemli yatırımlar yaptılar. Ciddi projeler yürütüyorlar. Bu çalışmaların merkezinde biyologlara yer veriyorlar. Bu noktada AB ülkelerinin birçoğunda bakan danışmanları arasında biyologların yer aldığını söylemek isterim. Ülkemizde gelecek nesillerin sağlığı için daha çok biyolog istihdam edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Gıda darboğazlarının aşılması, küresel ısınmanın önlenmesi, biyolojik çeşitliliğin korunması gibi alanlarda biyologlar kilit rol oynayacaktır. Ayrıca hastalıkların önlenmesi ve sağlıklı gıda temininde de önemli katkı sunacakları şüphe götürmez. Covid-19 pandemisi nedeniyle çetin bir sınav verdiğimiz şu günlerde belki de biyoloji bilimi ve biyologların önemini tekrar gözden geçirmekte fayda var.
Biyolog Nedir?
Öncelikle “Biyoloji nedir?” sorusunu yanıtlamakta başlayalım isterseniz. Biyoloji: canlıların canlılıklarını yani doğma, gelişme ve üreme gibi yaşam evrelerini inceleyen bilim dalıdır. Aynı zamanda canlıların aralarındaki ilişkileri ve çevre ile etkileşimlerini bilimsel yöntemlerle inceler. Biyolog ise canlıları ve canlıların yapısını inceleyen bilim insanıdır. "Biyolojiyle ilgilenen meslek alanıdır." da diyebiliriz. Biyologlar, organizma ve çevreleri arasındaki ilişkiyi araştırır. Biyolojik veriler toplar ve analiz eder. Kariyerini biyolog olma üzerine planlayan kişilerin “Bu meslek bana uygun mu?” sorusunu sorması faydalı olacaktır. Bu anlamda biyologların taşıması gereken özellikleri listelemek isterim:
Laboratuvar çalışmaları için modern teknik ve araçları kullanma becerisine sahip olmak.
Deney yapma becerisine sahip olmak.
.Bilim ve teknolojideki gelişmeleri takip etme, bilgiye erişme ve sürekli gelişime açık olma.
Mesleki ve etik sorumluluk bilinci.
Disiplinli ve detaycı olmak.
analitik düşünme becerisine sahip olmak.
Yazılı ve sözlü iletişim becerilerine sahip olmak.
Yabancı dil bilgisi kullanma/ geliştirme becerisine sahip olmak.
Ekip çalışmasına ve disiplinler arası takım çalışmaya yatkın olmak (Tıbbi laboratuvar teknikleri bölümü ve patoloji laboratuvar teknikleri bölümü mezunları, mikrobiyoloji uzmanı gibi görev alanı laboratuvar olan meslek üyeleriyle işbirliği içinde çalışmaları gerekir.)
Zaman yönetimini iyi yapmak.
Proje çalışmalarına ilgi duymak.
Sabırlı olmak.
İlgili eğitim: Zaman Yönetimi Eğitimi
Tıbbi Biyolog Kimdir?
Biyologların çalışma alanı tüm canlılardır: Hayvan, bitki ve insanlar üzerinde bilimsel inceleme ve araştırmalar yaparlar. Tıbbi biyologların çalışma alanı nispeten daha spesifiktir. "Tıbbi Biyoloji olaylar ile hastalıkların moleküler mekanizmaları arasındaki ilişkiyi inceler.” Başka bir tanımla tıbbi biyologlar: “Hastalıkları biyoloji bilimi ile inceleyen sağlık profesyonelleridir.” diyebiliriz. Tıbbi biyologların ellde ettikleri veriler, hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılır. Çalışma alanları laboratuvar ortamıdır.
"Tıbbi biyolog" ünvanını almak için üniversitelerin yüksek lisans programlarına başvurup eğitimi başarıyla tamamlamak gerekir. Tıbbi biyologların adli tıp alanındaki çalışmalarındaki önemine değinmeden geçemeyeceğim. Biyolojik delillerin incelenmesinde yer alırlar. Biyolojik delillerin yeterli olmadığı vakalarda bitki çeşitliliği vb. verilerden yola çıkarak yaptıkları incelemeler kıymetlidir. Sizleri bilgilendirmek adına tıbbi biyologların genel olarak yaptıkları işleri aşağıda sıralıyorum:
Moleküler Biyoloji, moleküler genetik, moleküler tanı ve kanser biyolojisi alanlarında araştırma yaparlar.
Gen düzeyinde DNA-RNA analizleri, protein inceleme yöntemleri, kromatomografik gibi model sistemleri kullanırlar.
Moleküler genetik ve moleküler biyoloji alanında bilgiye sahiptirler.
Yaptıkları araştırma ve deneylerle teşhis ve tedaviyi destekler.
Deneylerinde bitki ve deney hayvanları kullanırlar.
İnsan genetiği ve teretaloji (doğuştan gelen kusur ve bozukluklar) alanında çalışma yaparlar.
Biyolog Ne İş Yapar?
Biyologların aldıkları eğitim oldukça geniş kapsamlıdır. Bu avantajla aslında birçok alanda istihdam edilebilirler. Yine de bu durum rahat iş buldukları anlamına gelmez. En azından ülkemiz koşullarında biyologların istihdamı biraz sıkıntılıdır. Şu örneği vermek sanırım yeterince açıklayıcı olacaktır. Sağlık Bakanlığı pandemi sürecinde 32.000 sağlık personeli alınacağını açıklamıştı. 32.0000 kişi içinde kaç biyolog kadrosu var dersiniz? Tahmin etmenizin zor olacağını düşünerek hemen açıklayayım. Beş kadro açıldı. Yanlış okumadınız, sadece beş(!) kadro. Biyologlar genel olarak özel sektörde ve kamuda görev yapabilirler. Görev aldıkları kuruma göre yaptıkları işler değişebilir. Sağlık kurumlarında, tarım ve çevre alanında faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarda kısıtlı da olsa kadroları bulunur.
Devlet ve özel hastane laboratuvarları.
Özel tıbbi tahlil laboratuvarları
Belediyeler
Tarım ve Çevre Bakanlıkları
Gıda firmaları
İlaç firmaları
Ağırlıklı olarak çalıştıkları alanlardır. Biyologlar formasyon alarak biyoloji öğretmeni olarak görev yapabilirler. Araştırma görevlisi de olabilirler. Bunun için ÜDS, TOEFL gibi sınavlardan yeterli puanı alarak yüksek lisans ve doktora öğrencisi olma şartı aranır. Üniversitelerin kendilerine özgü kriterlerini de karşılamaları gerekir. Biyologlar, Kariyerlerine akademisyen olarak devam edebilirler. Yaptıkları işleri genel olarak listelemek gerekirse:
Tıbbi araştırma çalışmalarında yer alır.
Ekolojik planlama süreçlerinde ve sorunların çözümünde görev üstlenir.
Biyolojik ürünlerin standartlarının belirlenmesinde yer alır.
İlaç hammadde üretim ve kontrol süreçlerinde görev yapan ekipte görevlendirilebilir.
Su, toprak ve gıda kalitesinin araştırılması ve analizi alanında çalışır.
Biyolojik örnek toplar ve ölçüm yapar.
Suda yaşayan bitki ve hayvanları inceler.
Yabani hayvan popülasyonunu inceler.
Çevre kirliliği konusunda bilgi toplar ve araştırma yapar.
Tarım arazilerinin potansiyel kullanım alanlarını tespit eder.
Ekosistem ve hayvanları inceleyerek tanımlar, sınıflandırır.
Organizmalar ve çevre arasındaki ilişkiyi araştırır, biyolojik veri toplar ve analiz eder.
Organizmaları fotoğraflar, örnek toplar, çizim yapar ve ölçüm yapar.
Tıbbi biyologların görev tanımı hastalıkların teşhis ve tedavisi çerçevesinde tanımlanmıştır.
Biyoloji alanındaki çalışmaların etkin yürütülmesinde biyologların rollerini yadsıyamayız. Kendi adıma bu kapsamda bakanlıkların Arge(Araştırma ve Geliştirme) birimlerinde biyolog görevlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum.
Biyolog Maaşları
2021 yılı Ocak ayında 1/8 derecede yeni işe başlayan biyolog maaşı 5000 TL civarında olmuştur. 25 yıllık tecrübeye sahip 1/4 derecede biyolog ise 6000 TL civarında maaş almıştır. Kamuda maaşlar üzerinde BES ve sigorta kesintileri negatif yönde etki eder. Kıdem, aile ve çocuk ödeneği, fazla mesai ödemeleri ve performansa dayalı sabit dışı ek ödemeler ise pozitif etki eder.
Özel sektördeki ücretler için "yeterlidir" diyemeyiz. Yeni mezunlar genelde asgari ücret teklifiyle karşılaşır. Çalışılan kurum ve firmanın faaliyet alanı ücretler üzerinde etkili olur. Kesin olmamakla birlikte üst limitin 6000-10.000TL arasında değiştiğini ve ortalama ücretin 3000-4000TL civarında olduğunu söyleyebiliriz.
Biyolog Nasıl Olunur?
Biyolog olabilmek için önce YKS sınavından yeterli puan almak gerekir. TYT-AYT puanı esastır. Sonraki adım tercihlerde biyoloji bölümü seçeneğini işaretlemektir. Lisans düzeyinde eğitim veren biyoloji bölümünden mezun olmak gerekir. Eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim sürecinde öğrenciler araştırma deney ve gözlem yöntemini kullanmayı öğrenirler. Bu yöntemler sayesinde canlılar hakkında keşfedilmemiş bilgilere ulaşmanın yollarını deneyimlerler.
Eğitim içeriği:
Genel Biyoloji
Canlıların Dağılımı
Canlıların Gelişimi
Canlıların Anatomisi ve Fizyolojisi
Gibi canlılarla ilgili temel konuları,
Mikroskopi
Kimya
Biyoistatistik
Sitoloji
Mikropreparasyon Teknikleri
Gibi bilimsel araştırma metod ve yöntemlerini içerir.