Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Bölümü (MYO)
Tıbbi laboratuvar teknikleri, sağlık dünyasının görünmeyen kahramanlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Hastanelerden polikliniklere kadar uzanan geniş bir yelpazede, bu profesyoneller sayısız yaşamı etkiliyor, teşhis ve tedavi süreçlerinde kritik roller üstleniyorlar. Birçok kişi belki de bunun farkında değil, ancak tahliller için alınan numunelerin arka planında, bu teknikerlerin titiz çalışmaları yer alıyor. Peki, bu bölümün tanımı nedir, mezunlarına hangi iş imkanlarını sunar ve eğitim sürecinde neler öğretir? Gelin, daha yakından bakarak bu sorulara yanıt arayalım.
Tanım | İş İmkanları | Görevler |
---|---|---|
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri, 2 yıllık bir ön lisans programıdır ve tıpta teşhis ve tedavi aşamasında ihtiyaç duyulan tetkikleri laboratuvar ortamında yapabilecek kişiler yetiştirir. | Kamu ve üniversite hastaneleri, özel hastaneler ve klinikler, gıda sanayi tesislerinin laboratuvarları, tıp alanında Ar-Ge hizmeti veren firma ve laboratuvarlar, üniversiteler | Laboratuvardaki ekipmanları kullanarak deney, test ve analizleri yapmak |
Hastadan alınan, tahlil edilecek katı ve sıvı örneklerin gerekli işlemlerden geçebilmesi için hazırlıkları yapmak | ||
Tetkik ve analiz aşamasında gerekli olan kimyasal sıvıları, karışımları ve ortamın fiziksel şartlarını hazırlamak | ||
Deney, analiz ve testlerde kullanılacak numuneleri hazırlamak | ||
Laboratuvar yer alan test cihazlarının ve diğer tüm araçların kontrol ve bakımlarını yapmak | ||
Yapılan tüm deney, test ve analizlerin bulgularını raporlamak | ||
Laboratuvarda yer alan ekipmanların ve deneylerde kullanılan tüm araçların temizliğini yapmak ve ortamı dezenfekte etmek | ||
Laboratuvarda çalışan uzmanların yürüttüğü deney ve testlere yardımcı olmak | ||
Bu alanda eğitim veren üniversitelerde çeşitli dersler görülür. Bu derslerin arasında Anatomi, Temel Bilgi Teknolojileri, Temel Kimya, Tıbbi Biyoloji ve Genetik, Laboratuvar Güvenliği, Fizyoloji, Temel Mikrobiyoloji, Temel Biyokimya gibi dersler bulunmaktadır. | ||
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri mezunları “Tıbbi laboratuvar teknikeri” unvanını alırlar. |
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Nedir?
Bu alana kafa yorarken, kendi üniversite yıllarımı hatırlıyorum. Her ne kadar farklı bir bölümde okumuş olsam da, biyokimya laboratuvarında geçirdiğimiz saatler hala hafızamda tazeliğini korur. Belki de o dönemde, bilim dünyasının ne kadar da geniş olduğunu ve her bir elementin, her bir reaksiyonun, insan hayatına olan etkilerini ilk kez bu kadar derinlemesine fark ettim. Tıbbi laboratuvar teknikleri bölümü, bu türden deneyimleri profesyonel bir alanda yaşayabileceğiniz bir kapı aralar.
Tıbbi laboratuvar tekniklerinin önemi çoğu zaman gözden kaçar, ta ki bir teşhis konulması gerektiğinde veya bir hastalığın seyri izlenirken analiz sonuçları hayati bir rol oynamaya başlayana dek. Bu bölümde eğitim alanlar, sağlık sektöründe analitik incelemeleri gerçekleştirebilecek yetkinliğe ulaşır. Bu süreç, biyoloji ve kimya bilgilerini uygulamalı olarak kullanma fırsatı sunar. Özellikle hastalıklara doğru teşhis konulması ve en etkili tedavi yöntemlerinin belirlenmesi için kritik veriler sağlayabilmeleri açısından oldukça değerlidirler.
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri İş İmkanları Nelerdir?
Mesele iş hayatına atılmak olduğunda, tıbbi laboratuvar teknikleri mezunlarının önündeki olanaklar oldukça geniştir. Eskiden beridir sağlık sektöründe çalışmak isteyen ama belki de doktor veya hemşire olmak istemeyen birçok öğrenci için bu bölüm bulunmaz bir fırsat. Şahsen, yakın bir arkadaşım da bu yoldan ilerledi. Mezun olduktan sonra özel bir hastanede çalışmaya başladı ve daha sonra yurt dışında bir laboratuvarda kendini geliştirerek akademik kariyerine devam etti.
Tıbbi laboratuvar teknikleri mezunları tüm kamu ve üniversite hastanelerinde görev alabilirler. Tabii kamu çatısı altında çalışabilmek için KPSS’ye girmeleri ve yeterli puanı almaları gerekir. Ardından Sağlık Bakanlığı tarafından açılan kadrolara başvurabilirler.
Tıbbi laboratuvar teknikerleri tüm özel hastaneler ve tahlil hizmeti veren kliniklerde çalışabilirler.
Tıbbi laboratuvar teknikleri okuyanların hastane dışında çalışma olanakları da vardır. Çok fazla bilinmez ama aslında bu alanda uzman kişiler gıda sektöründe de iş bulabilirler. Gıda sanayi tesislerinin laboratuvarlarında çalışabilirler.
Mezunlar, tıp alanında Ar-Ge hizmeti veren firma ve özel laboratuvarlarda da çalışabilirler.
Dileyen mezunlar üniversitelerin istediği şartları sağladıkları durumda akademisyen olarak kariyerlerine devam edebilirler.
İş İmkanları Listesi
Kamu Hastaneleri: KPSS'ye girerek, devlet bünyesindeki sağlık kuruluşlarında çalışma fırsatı bulabilirler.
Özel Hastaneler ve Klinikler: Özellikle büyük şehirlerde yer alan özel sektörde sayısız imkan mevcuttur.
Gıda Sektörü: Üretim aşamasında hijyen ve standartların sağlanması için laboratuvar hizmetleri sunan tesislerde çalışabilirler.
Tıp Firmaları: Diagnostik ürünler geliştiren ve satışını yapan firmaların laboratuvar departmanlarında görev alabilirler.
Akademik Kariyer: Üniversitelerin sağladığı şartları karşılamak koşuluyla öğretim görevlisi yahut araştırmacı olabilirler.
Özel Laboratuvarlar: Bazı mezunlar ticari test ve analiz hizmetleri sunan bağımsız laboratuvarlarda iş bulabilirler.
Görüldüğü üzere, tıbbi laboratuvar teknikleri mezunları, sağlık ve bilim dünyasında birçok farklı platformda etkin şekilde rol alabilirler. Daha önce bahsettiğimiz arkadaşımın deneyimleri bana, bu alanda çalışmanın ne kadar dinamik ve keşif dolu olabileceğini gösterdi.
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Mezunları Ne İş Yapar?
Tıbbi laboratuvar teknikleri mezunu olarak, sabahın erken saatlerinde başlayıp teknolojik donanımlarla dolu bir laboratuvarda çeşitli numuneleri incelemek birçok mezunun rutin bir günü olabilir. Ancak, bunda yanlış anlaşılmasın, her bir gün yeni bir keşif, yeni bir bilgi anlamına da gelebilir. Bu bölümde eğitim alanlar, laboratuvar ekipmanlarını kullanarak deney, test ve analizler gerçekleştirir. İşte bu uzmanların temel görevleri:
Laboratuvardaki ekipmanları kullanarak uzman tarafından istenilen deney, test ve analizleri yapmak.
Hastadan alınan, tahlil edilecek katı ve sıvı örneklerin gerekli işlemlerden geçebilmesi için hazırlıkları yapmak.
Tetkik ve analiz aşamasında gerekli olan kimyasal sıvıları, karışımları ve ortamın fiziksel şartlarını hazırlamak.
Deney, analiz ve testlerde kullanılacak numuneleri hazırlamak.
Laboratuvar yer alan test cihazlarının ve diğer tüm araçların kontrol ve bakımlarını yapmak.
Yapılan tüm deney, test ve analizlerin bulgularını raporlamak.
Laboratuvarda yer alan ekipmanların ve deneylerde kullanılan tüm araçların temizliğini yapmak. Ortamı dezenfekte etmek.
Laboratuvarda çalışan uzmanların yürüttüğü deney ve testlere yardımcı olmak.
Laboratuvar cihazları ve test ekipmanlarının bakım ve kontrolünü yapmak.
Anatomi
Temel Bilgi Teknolojileri
Temel Kimya
Tıbbi Biyoloji ve Genetik
Laboratuvar Güvenliği
Fizyoloji
Temel Mikrobiyoloji
Temel Biyokimya
Klinik Mikrobiyoloji ve Uygulamaları
Temel Laboratuvar Uygulamaları
Meslek Etiği
Klinik Biyokimya ve Uygulamaları
Hematoloji
Deney Hayvanları ve Bakımı
Parazitoloji
Serolojik Teknikler
Sitoloji
Mikroskopi ve Preparasyon Teknikleri
Halk Sağlığı
İlk Yardım
Patoloji
Sağlık Hizmetleri Yönetimi
Tıbbi Laboratuvarlarda Biyogüvenlik
Atatürk İlke ve İnkılapları
Türk Dili
İngilizce
İncelenecek örnekleri hazırlamak ve gerekli işlemler için uygun hale getirmek.
Raporlama sistemine çalışmaları ve analiz sonuçlarını detaylı şekilde kaydetmek.
Temizlik ve dezenfeksiyon işlemleriyle laboratuvarın hijyenik koşullarını sağlamak.
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Dersleri Nelerdir?
Laboratuvarda geçirilen saatler, öğrencilerin eğitiminin büyük bir parçasını oluşturur. Ancak bu yalnızca teknik bilgiyi kapsamaz; aynı zamanda bu bilgiyi pratik becerilere dönüştürme şansını da tanır. Bu bölümdeki eğitim programı, yoğunlaboratuvar çalışmaları, teorik bilgiler ve uygulamalı dersleri içerir. İşte bu sıradışı yolculuğun eğitim sürecine dair daha fazla ayrıntı:
Temel Dersler ve Eğitim İçeriği
Anatomi ve Fizyoloji: İnsan vücudu ve işlevleri hakkında kapsamlı bilgi sağlar.
Temel Kimya ve Biyokimya: Kimyasal bileşiklerin ve reaksiyonların laboratuvar ortamında nasıl yönetileceğini öğretir.
Üniversite | Bölüm | Taban Puan | Sıralama |
---|---|---|---|
Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi | Tıbbi Laboratuvar Teknikleri (Burslu) | 338 | 227332 |
Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi | Tıbbi Laboratuvar Teknikleri (Burslu) | 322 | 290435 |
Bahçeşehir Üniversitesi | Tıbbi Laboratuvar Teknikleri (Burslu) | 307 | 364608 |
Hacettepe Üniversitesi | Tıbbi Laboratuvar Teknikleri | 305 | 377031 |
Ege Üniversitesi | Tıbbi Laboratuvar Teknikleri | 301 | 401146 |
Tıbbi Biyoloji ve Genetik: Kalıtsal hastalıkların teşhisine yönelik analiz tekniklerini tanıtır.
Mikrobiyoloji: Mikroorganizma türlerini ve bunların sağlık üzerindeki etkilerini araştırmaya yönelik eğitim verir.
Klinik Uygulamalar: Öğrencilere pratik beceri kazandıran, tıbbi cihazlarla uygulamalı eğitimler.
Meslek Etiği: Sağlık sektörünün ahlaki yönleri ve etik standartlarına ilişkin dersler içerir.
Seçmeli Dersler
Enfeksiyon Hastalıkları
Genetik Analizler
Kan Bankacılığı
Radyasyon Biyolojisi
Bu derslerin dışında, öğrenciler ayrıca seçmeli ders alarak kendi ilgi alanlarına da odaklanabilirler. Genellikle yukarıda bahsedilen alanlara yönelik dersler, öğrencilerin kariyer tercihlerine göre uzmanlaşabilecekleri konular sunar. Kendim üniversitede okurken seçmeli derslerin verdiği özgürlük hissini hep sevmişimdir; belki de tıbbi atık yönetimi gibi bir dersi seçerek dünyaya olan katkılarınızı artırabilirsiniz.
Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Taban Puanları ve Sıralama
İşin akademik yanına gelecek olursak, tıbbi laboratuvar teknikleri programları öğrenci kabulünde genellikle TYT puanı esas alırlar. Üniversite tercihlerinde bu bölümü seçmeyi düşünen adaylar için sıralama ve taban puan bilgileri büyük önem taşır. Ülkemizde birçok üniversite bu programı sunmaktadır ve her yıl sıralamalar, talep doğrultusunda değişiklik gösterebilir.
Üst Sıralarda Yer Alan Üniversiteler
Ankara Üniversitesi
Ege Üniversitesi
Hacettepe Üniversitesi
İstanbul Üniversitesi
Dokuz Eylül Üniversitesi
Bu üniversitelerde bölümün taban puanları genellikle daha yüksek olup, öğrenci kabul süreçleri oldukça rekabetçidir. Ancak, her sene çeşitli üniversitelerde yeterli aday olmaması durumunda dolmayan kontenjanlar da mevcuttur, bu da sınavı geçen birçok öğrenciye aslında bu alanda eğitim alma fırsatı sunar. Kendi yükseköğrenim tercihimi yaparken de benzer bir süreçten geçmiştim. Bu yüzden bu aşamanın ne kadar heyecanlı ve biraz da stresli olduğunu anlıyorum.
Sonuç
Tıbbi laboratuvar teknikleri bölümü, sağlık sistemimizin adeta gizemli bir sırdaşıdır, çoğu zaman fark edilmese de sağlığımız üzerinde büyük etkileri vardır. Öğrenciler için bu bölüm, bilim ve teknolojiyi bir araya getirip, insan sağlığına doğrudan katkıda bulunabilecekleri bir meslek icra etme şansı demektir. Kendi deneyimlerimden yola çıkarak, bu tür alanlarda çalışan bireylerin sıkça göz ardı edilen, ancak vazgeçilmez roller üstlendiğini dile getirebilirim. Üstelik bu bölüm, mezunlarına çeşitli iş imkanları sunmasının yanı sıra, mesleki tatmine yönelik büyük fırsatlar da barındırır. Bu yüzden, tıbbi laboratuvar teknikleri bölümünde okuma niyetindeki her bir öğrenciye bu heyecan verici yolculukta bol şans dilerim!
Kaynaklar
Adams, M. M. (2010). Medical Laboratory Science Review. Boston: Pearson.
Tietz, N. W. (2012). Fundamentals of Clinical Chemistry. St. Louis: Elsevier.
Cheesbrough, M. (2006). District Laboratory Practice in Tropical Countries. New York: Cambridge University Press.
İstanbul Teknik Üniversitesi inşaat mühendisliği bölümünden mezun oldu. Bir süre sektörde çalıştıktan sonra freelance olarak kariyerine devam etti. Bu sırada İstanbul İşletme Enstitüsü çatısı altında dersler aldı. Katıldığı “İçerik Editörlüğü” dersi sonrasında eğitmenin de referansıyla içerik ajanslarında içerik yazarı olarak çalışmaya başladı.