IIENSTITU
AnasayfaBlogÖğretim Etkinlikleri Modeli
Kişisel Gelişim

Öğretim Etkinlikleri Modeli

11 Temmuz 2021
Bir kişi, yeşil yapraklarla kaplı bir masa ile çevrili bir yatakta oturmaktadır. Yatağın üzerinde kırmızı kenarlıklı beyaz bir nesne, bulanık yuvarlak bir nesne, yakın çekim bir çiçek, bir yığın küçük nesne, yakın çekim mavi bir nesne, yakın çekim beyaz bir nesne, renkli bir yıldız görüntüsü ve bulanık dairesel bir nesne gibi çeşitli nesneler var. Kişi huzurlu ve mutlu görünüyor, etrafındaki doğal ortamın güzelliğini seyrediyor. Oda sıcak, davetkâr bir ışıkla aydınlatılmış ve rahat bir atmosfer yaratılmıştır. Yapraklar sahneye renk katıyor ve nesneler yatağın benzersiz karakterini ortaya çıkarıyor.
Öğretim Etkinlikleri Modelinin UnsurlarıAçıklamalarUygulama Örnekleri
Dikkat çekmeÖğrencinin dikkatinin konuya çekilmesini içerir. Görsellik, renk, ses gibi unsurlar kullanılır.Eğitmenin genel konsepti tanıtan bir video oynatması.
Öğrenciyi hedeften haberdar etmeÖğrencilere ne öğrenmesi gerektiği ifade edilir.Haftanın başlangıcında öğrencilere gelecek derslerin hedeflerini açıklayan bir email gönderilmesi.
Önceki öğrenmelerin hatırlanmasıKonuyla bağlantılı önceden öğrenilmiş bilgilerin hatırlatılmasıdır.Yeni bir konunun öğretilmesinden önce geçmiş konuları tekrar etme.
Uyarıcı materyali sunmaKonuya ilişkin görsel, duyusal materyallerin sunulmasıdır.Bir dersin içeriğine ilişkin bir video izleme veya bir metni okuma.
Rehberlik etmeYeni bir konunun pekiştirilmesi için rehberlik yapma.Eğitmenin öğrencilere yeni bir konuda rehberlik etmesi veya onlara örnekler göstermesi.
Performansı ortaya çıkarmaÖğrenciden öğrendiği bilgiyi uygulaması beklenir.Bir öğrencinin bir projeyi tamamlaması veya bir sınavı geçmesi.
Dönüt, düzeltmeÖğrencinin hatalarının düzeltilmesi ve geri bildirim alması sağlanır. Öğretmenin öğrenciye bir ödev üzerindeki hataları veya eksiklikleri geri bildirmesi.
Performans değerlendirmeKonunun öğrenilip öğrenilmediğinin değerlendirilmesi sürecidir.Bir öğrencinin bir sınavdan elde ettiği sonuçların değerlendirilmesi.
Öğrenilenlerin kalıcılığını sağlamaÖğrenilen bilginin kalıcı olmasının sağlanması sürecidir.Öğrenciye ödev vermek ya da bir konuyu tekrar etmek.
Transferini güçlendirmeÖğrenilen bilginin değişik durumlarda kullanılmasını teşvik etme sürecidir.Benzer bir konuyu eve ödev olarak vererek bilginin evde de uygulanabilir olduğunu gösterme.

Ebeveynler çocukları için her zaman "kendi ayakları üzerinde dursun" tabirini kullanır. İşte ben öğretim etkinlikleri modelini biraz böyle tanımlıyorum. Yani çocuğun kendine yetebilmesi, sorunlarıyla kendi başına yüzleşmesi için verilen eğitim modelinden bahsedeceğiz. Öğretim, sorulara cevap vermekle sınırlı kalmayıp sorunun cevabına kişinin nasıl ulaşacağı konusunda aydınlatmalıdır. Gagne’nin bu şekilde düşündüğünü anlıyoruz. Bakalım sizler neler çıkaracaksınız, hadi başlıyoruz.

Öğretim Etkinlikleri Modeli Nedir?

Öğretim etkinlikleri modeli Gagne’nin bilişsel ve davranışsal kuramları sentezlediği, bilişsel kuramın daha ağır bastığı bir yaklaşımdır. Bu modelde temel amaç öğrenciye problem çözme becerisi kazandırmaktır. Kişinin kendi sorunlarını kendi çözebilmesini sağlamayı amaçlar. Gagne bu modelde iç ve dış faktörleri beraber inceler ve öğrenmenin beyinde gerçekleştiğini varsayar.

Öğretim Etkinlikleri Modelinin İlkeleri

  • Her birey farklıdır ve farklı öğrenir. Kişinin öğrenme becerisine göre farklı tekniklere açık olunmalıdır.

  • öğrenme birikimli ve aşamalı bir süreçtir. yani yeni bir konuyu öğretirken geçmiş bağlantısıyla beraber öğretmeli, üstüne koyarak öğrenme süreci gerçekleştirilmelidir.

  • En iyi öğrenme yaşayarak öğrenmedir. Öğrencinin aktif olması ve uygulamalı öğrenmek önemlidir.

  • Öğrenme ürünleri önceden belirlenmelidir. Bu daha çok planlı ve sistematik bir öğrenme süreciyle ilgilidir. Hedefe ulaşmada planlı olmanın önemini vurgular.

Öğretim Etkinlikleri Ögeleri

Öğretim etkinlikleri ögelerimizden dikkat çekme, öğrenciyi hedeften haberdar etme, ön koşul öğrenmelerin hatırlanmasını sağlama dersin giriş kısmı olarak değerlendirilir. Uyarıcı materyali sunma, rehberlik etme, performansı ortaya çıkarma ve dönüt kısımları gelişme aşamasıdır. Ve sonuç kısımları olarak da performans değerlendirme ve öğrenilenlerin kalıcılığını sağlama, transferini güçlendirmeyi görürüz. O halde tek tek örneklerle bu ögeleri anlamaya çalışalım.

  • Dikkat çekme

Belki de eğitmenliğin en zorlu yanı diyebiliriz, ‘odakta kalabilmek’. Biliyoruz ki çocukların dikkati çok çabuk dağılır ve çabucak sıkılabilirler. En ufak bir dış etken dikkatlerini dağıtmaya yetecektir. İşte bunun önüne geçebilmek beceri istiyor. Peki nasıl dikkat çekilir? Her çocuğun dikkatini farklı şey çekebilir. Bunlardan bazılarına görsellik, renk, ses, işaret örnek verilebilir. Ya da odağı kaybettiğini hisseden bir öğretmen ufak molalarla eğlenceli bir şeylerden bahsedip öğrencilerin dikkatini çekebilir.

  • Öğrenciyi hedeften haberdar etme (beklenti)

Derste ne öğreneceklerini baştan söylemektir. Yani öğrenci bu dersten ne beklediğini bilmelidir.

  • Önceki öğrenmelerin hatırlanmasını sağlama

Derse başlamadan önce öğrencinin konuyla bağlantılı önceki bilgilerini tazelemektir. Yeni bir bilginin kalıcılığı için eskisiyle pekiştirilip bağlantı kurulması önemlidir. Ancak böyle anlamlı bir öğrenme sağlanılır. Yani uzun süreli bellek ile kısa süreli bellek arasında ışınlanıyoruz.

  • Seçici algılama, uyarıcı materyali sunma

Burada bildiğimiz görsel, duyusal materyallerden bahsediyoruz. Konuya ilişkin araç gereçler kullanılması konunun öğrenilmesini ve daha çok akılda kalmasını sağlayacaktır.

  • Kodlama, rehberlik etme (bilgiyi uzun süreli belleğe gönderme)

Yeni öğrenilen konuyu pekiştirmek de diyebiliriz. Konuyla ilgili beraberce örnek soru çözmek, etkinlik yapmak örnek verilebilir. Böylelikle öğrencinin konuya kafa yorması, cevaplar araması ve yanlışlarının düzeltilmesi sağlanır.

  • Performansı ortaya çıkarma (tepkide bulunma)

Bu aşamada çocuktan öğrendiklerini kendisinin uygulaması istenir. Çocuğa müdahale edilmez, yapması beklenir. Öğretmenin öğrencinin problem çözme becerisini değerlendirme fırsatı olur.

  • Dönüt, düzeltme (tepkiyi güçlendirme)

Çocuğun doğru yapıp yapmadığına bakılır, yanlışları düzeltilir.

  • Performans değerlendirme

Çocuk konuyu öğrendi mi öğrenmedi mi? Hedeflenen başarı sağlandı mı? Bu sorulara yanıtlar verilir.

  • Öğrenilenlerin kalıcılığını sağlama ve transferini güçlendirme (İpuçlarını kullanarak bilgiyi getirme)

Öğrencilerin en sevmediği ama olmazsa olmaz ödevlerin dahil olduğu aşamadır. Çocuğa ödev vermek, konuyla ilgili sorular, testler vermek bilginin kalıcılığı açısından önemlidir.

Öğrenme Ürünleri

Gagne’nin öğrenme ürünleri öğretim etkinlikleri modeline uygun bir eğitimin sonunda kazanılan davranışlardır.

En basitten karmaşığa bir düzen içinde ilerler. Yani bu beceriyi basamakları çıkarak ediniyoruz ve hiçbir basamağı atlamamak önemli. Zihinsel beceri basamaklarından ilk dördünü davranışsal, son dördünü bilişsel olarak sınıflayabiliriz. 
İşaret öğrenme: En alt basamağımız olan işaret öğrenme reflekslerle ilgilidir. Örneğin masadan düşen bir bardağı refleksle tutmak gibi görebiliriz.
Uyarıcı-tepki ilişkisini öğrenme: Uyarıcı bir sinyale verilen reaksiyondur. Trafikte yeşil ışığı gördüğümüzde harekete geçmek veya gideceğimiz yeri tabelada gördüğümüzde o yola yönelmek gibi örneklendirebiliriz.
Basit zincirleme: İsminden de anlaşılacağı üzere ardışık hareketleri gerçekleştirebilmekle ilgili bir basamağımızdır. Örneğin bir kek yaparken tarife uygun sütünü, kabartma tozunu koyup fırına atmak gibi denebilir.
Sözel ilişkilendirme: Sözel bilgileri öğrenmektir yani bir nevi ezberlemektir. Bu bir dili öğrenmek, bir metin yazmak olabilir.
Ayırt etmeyi öğrenme: Neye ne tepki vereceğimizin ayırdına varabilmektir. Sıcak ve soğuğa farklı tepki verebilmemiz en basit örneklerden biri olacaktır.
Kavram öğrenme: Açıklamaya gerek bile yok, direkt kavram bilgisini kastediyoruz burada. Özgürlük, medeniyet, çoğaltın çoğaltabildiğiniz kadar.
İlke-kural öğrenme: Kurallar, yasalar, formüller diyelim siz anlayın. Bütün bunları bilip kullanmak gibi düşünebiliriz. Örnek olarak bir matematik denklemi çözerken formüllerden yararlanmak söylenebilir.
Problem çözme: Evet, birçok şey öğrenildi, hafızalandı, ayırdına varıldı, şimdi problem çözmeye geldik. Artık en yüksek beceri basamağındayız. Bu aşamada edindiğimiz bütün bilgileri, ilke ve kuralları uygulayabilecek beceriye sahip oluyoruz.

  • Sözel beceriler

Bilgi düzeyinde öğrenme kapsamına giren bu beceri de dersin içeriğindeki konuları öğrenmektir. Tanımlar, terimler, teoriler, hepsini bu başlık altında toplayabiliriz. Kısacası derste ne öğrenildi? İşte bu soruya verilen cevapla ilgilenir.

  • Psikomotor beceriler

Artık burada fiziksel bir beceriden bahsediyoruz. Bir davranışı düzgün yapabilme, doğru harekette bulunabilme gibi amaçları olan becerilerdir. Örnek olarak da voleybol oynama, resim yapma gibi uygulamalı aktiviteleri verebiliriz.

  • Tutumlar

Bireyin bir harekete, uyarıcıya gösterdiği davranışlardır. Bu daha çok içten gelen bir haldir. Örneğin bir şeyi sevme, bir şeyden nefret etme gibi öznel tavırları içerir. Keman çalmayı sevme bir tutumdur. Aynı zamanda gitarı kemana tercih etme de bir tutum olacaktır. Eğitimde amaç çocuklara olumlu tutumlar kazandırabilmektir. Çocuğu yüreklendirebilmeli, karamsarlığa düştüğünde geçmiş başarılarını hatırlatıp özgüvenini geliştirebilmelidir. Öğretmen, öğrenciler için iyi bir model olmalı, onlara rehberlik edebilmelidir.

  • Bilişsel stratejiler

Deneyim yoluyla kazanılan stratejilerdir. Öğrenci zamanında deneyimlediği şeyi kullanarak problemlere çözüm üretir. Böylelikle ortaya yeni, farklı, orijinal bir şey koyulabilir. Örneğin hocanın yılların verdiği deneyimle kendine özgü bir ders anlatımını benimsemesidir.

Dikkat çekme, Öğrencinin dikkatinin konuya çekilmesini içerir Görsellik, renk, ses gibi unsurlar kullanılır, Eğitmenin genel konsepti tanıtan bir video oynatması, Öğrenciyi hedeften haberdar etme, Öğrencilere ne öğrenmesi gerektiği ifade edilir, Haftanın başlangıcında öğrencilere gelecek derslerin hedeflerini açıklayan bir email gönderilmesi, Önceki öğrenmelerin hatırlanması, Konuyla bağlantılı önceden öğrenilmiş bilgilerin hatırlatılmasıdır, Yeni bir konunun öğretilmesinden önce geçmiş konuları tekrar etme, Uyarıcı materyali sunma, Konuya ilişkin görsel, duyusal materyallerin sunulmasıdır, Bir dersin içeriğine ilişkin bir video izleme veya bir metni okuma, Rehberlik etme, Yeni bir konunun pekiştirilmesi için rehberlik yapma, Eğitmenin öğrencilere yeni bir konuda rehberlik etmesi veya onlara örnekler göstermesi, Performansı ortaya çıkarma, Öğrenciden öğrendiği bilgiyi uygulaması beklenir, Bir öğrencinin bir projeyi tamamlaması veya bir sınavı geçmesi, Dönüt, düzeltme, Öğrencinin hatalarının düzeltilmesi ve geri bildirim alması sağlanır, Öğretmenin öğrenciye bir ödev üzerindeki hataları veya eksiklikleri geri bildirmesi, Performans değerlendirme, Konunun öğrenilip öğrenilmediğinin değerlendirilmesi sürecidir, Bir öğrencinin bir sınavdan elde ettiği sonuçların değerlendirilmesi, Öğrenilenlerin kalıcılığını sağlama, Öğrenilen bilginin kalıcı olmasının sağlanması sürecidir, Öğrenciye ödev vermek ya da bir konuyu tekrar etmek, Transferini güçlendirme, Öğrenilen bilginin değişik durumlarda kullanılmasını teşvik etme sürecidir, Benzer bir konuyu eve ödev olarak vererek bilginin evde de uygulanabilir olduğunu gösterme
Öğretim Etkinlikleri Modeli Öğretim Etkinlikleri Modeli nedir Öğretim Etkinlikleri Modelinin İlkeleri Öğretim Etkinlikleri Ögeleri
Bu fotoğraf bir tarlada oturan bir kadını gösteriyor. Beyaz uzun kollu bir gömlek, mavi kot pantolon ve kahverengi botlar giyiyor. Saçları düşük bir at kuyruğu şeklinde geriye toplanmış ve gözlük takıyor. İki eli kucağında ve uzaklara bakıyor. Tarla yemyeşil, uzun otlar ve arka planda birkaç ağaç var. Gökyüzü güzel bir mavidir ve birkaç beyaz bulut etrafa dağılmıştır. Kadın huzurlu ve çevresinden memnun görünüyor. Görüntü boyunca yayılan sakin bir özgüveni var.
Beyda Çalışkan
Blog Yazarı

Marmara Üniversitesi Diş Hekimliği 4. sınıf öğrencisidir. Okumak, yazmak, araştırmak dışında müzikle ilgilenmeyi seviyor. Fakülte sosyal kulüplerinden birinin de kurucuları arasında. 

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Mavi ceketli bir kadın kameranın önünde durmuş, ışıl ışıl gülümsemektedir. Gözleri kapalı ve ellerini göğsünde kavuşturmuş. Küçük, ince bir burnu vardır ve uzun, siyah saçları yüzünden geriye doğru toplanmıştır. Dudakları hafifçe ayrılmış ve dişleri hafifçe görünüyor. Yumuşak, rahat bir ifadeyle kameraya doğru bakmaktadır. Arka plan, ortasında siyah dikdörtgen bir logo bulunan beyaz bir duvardır. Logoda Vision AI yazıyor. Kadın görüntünün merkezinde, parlak ve sıcak bir ışıkla çevrelenmiş durumda. İfadesi memnuniyet ve neşe dolu.
Eğitim

Öğretimde Parlayan Yaklaşım: 3P Metodu

04 Temmuz 2019
Bu görüntü, üzerinde bir küre bulunan bir kitabı göstermektedir. Küre, dünyanın uzaydan bir görüntüsüdür ve kara parçaları parlayan bir ışıkla aydınlatılmıştır. Kitap açık ve ışık sayfalardan yansıyor. Küre kitabın üzerinde ortalanmıştır ve kara parçası görüntünün üst kısmını kaplamaktadır. Dünya mavi ve beyazdır, bulutlar ve denizler görülebilmektedir. Görüntünün alt kısmını ise koyu kahverengi bir renge sahip olan açık kitap kaplıyor. Kitabın kapağındaki ayrıntıları ortaya çıkaran ve gerçekçi bir his veren gölgeler ve vurgular var. Kitap ve küre mükemmel bir denge içinde, görüntüde ilginç bir kontrast yaratıyor.
Eğitim

Yeni Nesil Eğitim Modelleri

25 Ekim 2021
Resimde kitap okuyan bir kadın görülüyor. Gözleri sayfalara odaklanmış bir şekilde rahat bir pozisyonda oturuyor. Sol eli bir kalem tutarken, sağ eli kitabın kenarına dayanmış. Kitap metin içeren bir sayfaya kadar açık ve sayfalar hafif sarı bir renk tonuna sahip. Arka planda, sarı bir nesne tutan bir elin bulanık görüntüsü görülüyor. Kadın derin bir şekilde okumaya dalmış gibi görünüyor. Bakışları metinden hiç ayrılmayan kadın memnun ve rahat görünüyor.
Eğitim

Tam Öğrenme Modeli Nedir?

12 Nisan 2021
Bir cihaz üzerinde birlikte çalışan bir grup insan. Ön planda küçük bir çocuk merakla cihaza bakıyor. Gruptaki yetişkinler kablolar ve diğer aletlerle çalışıyor. Görüntünün ortasında, cihazı tutan iki elin yakın çekimi görülüyor. Eller nesneyi hassas bir şekilde nazikçe kavrıyor. Daha yakından bakıldığında bunun kırmızı bir nesne olduğu görülüyor. Cihazın sağında gri bir gömlek giyen bir kişi görülüyor. Kişinin arkasında bir kulağın yakın çekimi görülüyor. Grup görevlerine odaklanmış ve cihazı çözmek için gayretle çalışmaktadır.
Meslekler

STEM Öğretmeni Nedir? Ne İş Yapar?

30 Temmuz 2021