Öğretmen Nedir? Ne İş Yapar?
Öğretmenin Tanımı | Öğretmenin Görevleri | Öğretmenlikle İlgili Önerilen Kitaplar |
---|---|---|
Mesleği bilgi öğretmek olan kimse, geçmişin öğreticisi ve geleceğin kurucusu | Yetkin oldukları dersleri okutmak, uygulamalar yapmak, öğrencilere ödevlerle davranış kazandırmak | Beni Ödülle Cezalandırma, Dünyayı Değiştiren Beş Denklem, Eğitim Üzerine |
Öğrencilere yön veren ve kılavuzluk yapan, donanımlı bir rol model | Öğrencileri doğal halleri ile tanımak, öğrencilerin problemlerini çözmek ve bilgi kaynaklarına ulaşmalarını sağlamak | İdealist Öğretmen, Dünya Okulu, Öğretmen |
Öğrenmeyi asla bırakmayan, sürekli öğrenen ve öğreten, kendi ve öğrencilerinin gelişimine katkı sağlayan | Öğrencilere öğrenmeyi hedef haline getirmelerini amaç edindirmek, öğrencilerin güvenliğini sağlamak ve öz denetim, disiplin ve sorumluluklarını almayı sağlamak | Savaşçı, Türkiye’nin Maarif Davası, Beyaz Zambaklar Ülkesinde |
Olumsuz davranışları, olumlu davranışlara çevirme çabasında olan, toplumun şekillendiricisi | Ders dışında MEB tarafından belirlenen işlemleri yapmak, öğrencilerin öz denetim, disiplin ve sorumluluklarını almayı sağlamak | Küçük Ağaç’ın Eğitimi, Okul Sıkıntısı, Çocuklar Neden Başarısız Olur |
Yüreklerini ve hayatlarını bu yola bırakan, sevgi ve sabırla hizmet veren | Serbest zamanlarda öğrencileri izlemek ve onları tanımak, öğrencilerin problemlerini çözmek ve bilgi kaynaklarına ulaşmalarını sağlamak | Duygusal Zeka, Açılın Ben Öğretmenim, Başarısızlığın Olmadığı Okul |
Çocukların eğitime ve okula bakış açısını değiştiren, geleceğin düşünceli ve aydın gençliklerini yetiştiren | Öğrencilere ödevlerle kazandırılması gereken davranışları kazandırmak, öğrencilerin öz denetim, disiplin ve sorumluluklarını almayı sağlamak | Çocuk Eğitimi, Benim Küçük Dostlarım, Emile ya da Çocuk Eğitimi Üzerine |
Her farklı alanı temsil eden çeşitli branşları bulunan, farklı öğrenci tiplerini tanıyan ve tanımayan | Yetkin oldukları dersleri okutmak, uygulamalar yapmak, öğrencilere ödevlerle davranış kazandırmak | Arkadaşlığın Matematiği, Öğretmen Tipolojileri, İlk Öğretmen |
Öğrencilerinin bir mum ışığı gibi yolunu aydınlatan, her biri için deniz yıldızı hikayesindeki gibi değerli olan | Öğrencilerin güvenliğini sağlamak, bilgi kaynaklarına ulaşmalarını sağlamak, öğrencilere öğrenmeyi hedef haline getirmelerini amaç edindirmek | Doğadaki Son Çocuk, Acımak, Öğretmenler İçin Beden Dili |
Her an her yerde öğretmeyi amaç edinen, dört duvar arasında değil hayatın her alanında etkili olan | Ders dışında MEB tarafından belirlenen işlemleri yapmak, öğrencilere öğrenmeyi hedef haline getirmelerini amaç edindirmek, öğrencilerin problemlerini çözmek | 112 Öğretmenliğime Notlar, Öğretmen Olmak, Öğretmenim Bir Bakar Mısın? |
Yüreklerini ve hayatlarını bu yola bırakan, öğrencilerinin her birini değerli bulan ve her birinin potansiyelini gören | Yetkin oldukları dersleri okutmak, öğrencilere ödevlerle davranış kazandırmak, öğrencilerin problemlerini çözmek | Ağaç Yaşken Düzelir, Masallarda Bir Peri Çıkar Karşınıza Gerçek Hayatta Öğretmen, Etkili Öğretmen | Okulun İlk Günleri |
Öğretmen, kendisine emanet edilen işlenmemiş hammaddeyi işleyen bir zanaatkar gibidir. Çocukları alır şekillendirir ve çağın ötesine hazırlamaya çalışır. Öğretmenler, insan zanaatkarıdır. Bir çocuk değiştiren öğretmen gelecekte bir toplumu değiştiriyor olabilir.
Öğretmen Nedir?
Öğretmenler, toplumlar için önemli olan çocukları tanıyarak geleceğine yön verecek kazanımları kazandırmaya çalışırlar. Öğretmenlere farklı hitap sözcükleri vardır. Bunlardan bazıları Türk Dil Kurumu’nda muallim, muallime, hoca olarak nitelendirilir. TDK’da öğretmen “Mesleği bilgi öğretmek olan kimse” olarak tanımlanır. Mustafa Kemal Atatürk ise öğretmenleri “geçmişin öğreticisi, geleceğin kurucusu” olarak tanımlamıştır. Öğretmenler, eksikleri tamamlamak, yeni bilgileri, bilimi, teknolojiyi öğretmeyi kendilerine meslek edinen kişilerdir. Sabır ve oldukça fazla emek ister.
Öğretmen rol model olmalıdır. Öğrencilerinin dediğini yapması için öncelikle kendi iyi bir örnek olarak karşılarına çıkmalıdır. Resmi ve özel birçok kurumda çalışabilirler. Öğretmenlerin yön vermek ve kılavuzluk etme amaçları vardır. Öğretmenlik kutsal bir meslektir. Öğretmen olabilmek için gerekli eğitimlerden geçip, okulları bitirmek ve sınavlarda başarılı olmak lazım. Öğrenmeyi asla bırakmamalı ve hep öğrenmelidir. Öğrendikçe de öğretmelidir. Öğretmenler önce kendini geliştirir, sonra öğrencilerini… Her farklı alanı temsil eden çeşitli branşları bulunmaktadır. Meslek liselerinde görev yapan mesleki eğitim öğretmenleri, sınıf öğretmenleri, branş derslerinin öğretmenleri gibi… Her öğrenci aynı kalıba bırakılamaz.
Öğretmenler için öğrencinin eksiğini ve öğrenme şeklini bilmek en önemli adımdır. Olumsuz davranışları, olumlu davranışlara çevirmek için çalışırlar. Öğretmenliği diğer mesleklerden ayıran en önemli özellik geleceği şekillendirmektir. Yüreklerini ve hayatlarını bu yola bırakırlar. Sevmeden yapılabilecek bir meslek değildir. Yıllar geçse de eskimeyen ve unutulmayacak anılar bırakmaktır. İyi bir öğretmen özellikle sınıf öğretmenliğinde oldukça önemlidir. Çocuğun eğitime ve okula bakış açısını değiştirir.
Öğretmenlik tarihine bakılırsa en bilinen örnek sofistler olarak bilinmektedir. Belirli zamanlarla yerleşim yerlerini gezerek halkı eğitmeye çalışırlarmış. Öğretmenler bilgi deposu ev ayaklı kütüphane olarak nitelendirilebilir. Onların mesleği dört duvar arasında icra edilmez. Öğretmenlikte mesai saati de olmaz. Her an her yerde günlük hayatlarına bile yansıyan mesleki deformasyon olarak görülebilecek bir davranış olan öğretme amaçları vardır. 19. yüzyıl düşünürlerinden olan Kierkegaard öğretmen “Hayatın ileri doğru yaşanmasına, geriye doğru anlaşılır olmasına öncülük eden kimsedir.” diye tanımlamaktadır. Öğretmenlerin yüreği sevgi dolu olmalıdır. Öğrencilerin bir mum ışığı misali yolunu aydınlatırlar. Deniz Yıldızı hikayesindeki gibi bir kişinin hayatı bile değişse kardır düşüncesiyle hareket ederler. Bir çocuk değişir, dünya değişir…
Öğretmenlik ile ilgili okunması gereken kitaplar;
Beni Ödülle Cezalandırma - Dr. Özgür Bolat
Dünyayı Değiştiren Beş Denklem - Michael Guillen
Eğitim Üzerine - Immanuel Kant
İdealist Öğretmen - Grigory Petrov
Dünya Okulu - Salman Khan
Öğretmen - Frank McCourt
Savaşçı - Doğan Cüceloğlu
Türkiye’nin Maarif Davası - Nurettin Topçu
Beyaz Zambaklar Ülkesinde - Grigory Petrov
Küçük Ağaç’ın Eğitimi - Forrest Carter
Okul Sıkıntısı - Daniel Pennac
Çocuklar Neden Başarısız Olur - John Holt
Duygusal Zeka - Daniel Goleman
Açılın Ben Öğretmenim - Müjdat Ataman
Başarısızlığın Olmadığı Okul - William Glasser
Çocuk Eğitimi - Alfred Adler
Benim Küçük Dostlarım - Halide Nusret Zorlutuna
Emile ya da Çocuk Eğitimi Üzerine - Jean Jacques Rousseau
Arkadaşlığın Matematiği - Steven Strogatz
Öğretmen Tipolojileri - Engin Karadağ&Sabiha Dulay
İlk Öğretmen - Cengiz Aytmatov
Doğadaki Son Çocuk - Richard Louv
Acımak - Reşat Nuri Güntekin
öğretmenler i̇çin beden dili - çağlayan babacan
112 Öğretmenliğime Notlar - Müjdat Ataman
Öğretmen Olmak - Doğan Cüceloğlu & İrfan Erdoğan
Öğretmenim Bir Bakar mısın? - Doğan Cüceloğlu
Etkili Öğretmen | Okulun İlk Günleri - Müjdat Ataman
Ağaç Yaşken Düzelir - Fatih Töremen&Mehmet Çete
Masallarda Bir Peri Çıkar Karşınıza Gerçek Hayatta Öğretmen - Ahmet Şerif İzgören
Öğretmenler Ne İş Yapar?
Öğretmenler devlet okullarında, üniversitelerde, özel okullarda, Türk Silahlı kuvvetlerinde ve dershanelerde çalışabilirler. Öğretmenlerin görevleri;
Yetkin oldukları dersleri okutmak,
Okuttukları derslerle ilgili uygulamalar yapmak,
Serbest zamanlarda öğrencileri izleyerek onları doğal halleri ile tanımak,
Ders dışında MEB tarafından belirlenen işlemleri yapmak,
Öğrencilere ödevlerle kazandırılması gereken davranışları kazandırmak,
Öğrencilerin problemlerini çözmek,
Bilgi kaynaklarına ulaşmalarını sağlamak,
Öğrencilere öğrenmeyi hedef haline getirmelerini amaç edindirmek,
Öğrencilerin güvenliğini sağlamak,
Öğrencilerin öz denetim, disiplin ve sorumluluklarını almayı sağlamak.
MEB kurumlarında Vekil öğretmenlik ve Ücretli Öğretmenlik gibi kavramlar bulunmaktadır.
Vekil öğretmenlik; 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 86. maddesi çerçevesinde istihdam sağlanmaktadır. Lise mezunu veya iki yıllık yüksekokul mezunları vekil öğretmen olarak atanabilmektedir. Herhangi bir okuldaki açık sınıf öğretmenliği kadrosunun olması durumunda, vekil öğretmen olmak isteyenler açık kadronun bulunduğu yerdeki İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne yazılı olarak başvuru yapar. İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü talepleri inceler ve uygun görürse, mülki idare makamlarından (Kaymakamlık ve Valilik) ve bütçe uygulama talimatı hükmü gereğince Maliye Bakanlığı’ndan izin alarak ilgili göreve uygun olan kişiyi vekil öğretmen olarak atar. Normalde bu kadroda görev alan kişilerin aldığı ücretin üçte ikisini alır vekil öğretmenler.
Ücretli öğretmenlik; farklı nedenlerle kadrolarında öğretmen açığı olan devlet okullarında bu açığı kapatmak için uygulanan bir yöntemdir. Derslerin boş geçmemesi için görevini aktif olarak sürdüremeyen öğretmenlerin yerinde görev alırlar. Okullar öğretmen ihtiyaçlarının listesini İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bildirirler. İl ve İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri bu ihtiyaçlar karşısında öğretmenlik yapmak isteyen kişileri (ders saati üzerinden) bir sözleşme karşılığında görevlendirir. Normal kadroda bulunan öğretmenlere nazaran 4-5 kat daha az ücret verildiğinden MEB bu uygulamayı cazip bulmakta ve devam etmektedir.
Öğretmen Maaşları
2021 yılı enflasyon zamları ile birlikte aile yardımı ödeneği dahil olmak üzere en düşük öğretmenin yeni maaşı ise 6.074 liradan 6.553 TL'ye çıkacak. Öğretmenlerin ek ders ücretleri ise bu zamla birlikte kadrolu ve ücretli öğretmen ek ders başına 20,20 TL; sözleşmeli öğretmen ise ek ders başına 17,34 TL alacak. Özel okullarda çalışan öğretmen maaşlarında ise ne alt ne üst sınır bellidir. Yeni mezun kişileri 1000 TL ve sigortasız çalıştıran kurumlar bile bulunmaktadır.
Alanınızda iyi ve yaşadığınız yerde tanınan bir öğretmenseniz eğer çok iyi ücretlerle çalışabilirsiniz. Kötü bir tabir vardır ancak yerellerde hep kullanılır. Özel kurumlarda alacağınız ücret kendinizi ne kadar pazarlayabildiğinizdir. Elbette kendinizi geliştirmiş ve ispatlamış olmanız bunun için en önemli özelliktir.
Öğretmen Nasıl Olunur?
Öğretmen olabilmek için herhangi bir ortaöğretim (lise) kurumundan mezun olduktan sonra girmiş olduğunuz TYT-AYT sınavlarından elde ettiğiniz puanınızlar tercih edeceğiniz branşa göre bir üniversiteyi seçmeniz gerekmektedir.
Başlıca Öğretmenlik Branşları;
Fen Bilimleri / Fen ve Teknoloji Öğretmenliği,
Sosyal Bilgiler,
Matematik (Lise),
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği,
Yabancı Dil İngilizce Öğretmenliği,
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlığı (PDR),
Beden Eğitimi Öğretmenliği,
Görsel Sanatlar Öğretmenliği,
Meslek Dersleri Öğretmenlikleri (Birçok alan mevcuttur).
Eğitim fakültesinde alanınız ile ilgili eğitimlerin yanında pedagojik eğitimde verilir. Öğretmenlikte staj eğitimleri de oldukça önemlidir. Öğretmenler, mezun olduktan sonra ÖSYM tarafından yapılan KPSS sınavında Alan yeterlilik sınavı (branşlara göre değişir), Genel Kültür - Genel Yetenek Sınavı ve Eğitim Bilimleri (Pedagojik Formasyon) sınavına tabii tutulmaktadır. Bu sınavlar sonucunda hesaplanan puan sonucuna göre mülakat aşamalarına davet edilirler. Olumlu sonuçlanan adaylar puan önceliklerine göre tercih yaparak atanabilmektedirler. Eğitim fakültesinden değil farklı bir fakülteden mezun olduysanız pedagojik formasyon alarak ve staj aşamasını tamamlayarak gerekli sınavlara girip Öğretmen olarak atanabilirsiniz. Öğretmenliğe ilk kez atanacaklar için yaş sınırı 40 olarak belirtilmişti. Bir süre önce bu yaş şartı kaldırıldı. Atamalardaki taban puanlar ise branşlara göre değişmektedir.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.