Veteriner Hekim Nedir? Ne İş Yapar?
Veteriner Hekimlik Alanı | Görevler | Çalışma Alanları |
---|---|---|
Evcil Hayvanlar | Sağlık takibi, aşı ve tedavi işlemlerini gerçekleştirmek | Özel klinikler, hayvan hastaneleri, evler |
Besi ve Çiftlik Hayvanları | Hastalık teşhisi ve tedavisi, hijyen ve sağlık uygulamaları kontrolü | Çiftlikler, tarım müdürlükleri, kesimhaneler |
Kanatlı Hayvanlar | Hastalık teşhisi ve tedavisi, aşı uygulaması, sağlık takibi | Tavuk çiftlikleri, kanatlı hayvan işletmeleri |
Vahşi Hayvanlar | Hastalık teşhisi ve tedavisi, rehabilitasyon hizmetleri | Hayvan barınakları, hayvanat bahçeleri, vahşi hayvan rehabilitasyon merkezleri |
Su Canlıları | Hastalık teşhisi ve tedavisi, sağlık kontrolü ve aşı uygulaması | Su ürünleri tesisleri, balık çiftlikleri |
Gıda Hijyen ve Güvenliği | Gıda üretim tesislerini denetlemek ve gıda güvenliği konusunda raporlama yapmak | Gıda üretim tesisleri, tarım il ve ilçe müdürlükleri, gıda işletmeleri |
İlaç ve Aşı Sektörü | İlaç ve aşının etkinliğini ve güvenliğini test etmek, hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan ilaçları geliştirmek | İlaç üretim tesisleri, araştırma laboratuvarları, akademik kurumlar |
Klinik ve Hastane İşletmeciliği | Hasta kabulü ve muayene, acil durum hizmetleri, cerrahi operasyonlar | Özel veteriner klinikleri, hayvan hastaneleri |
Eğitim ve Araştırma | Veteriner hekimlikle ilgili konularda eğitim vermek, laboratuvar araştırmaları yapmak, bilimsel yayınlar gerçekleştirmek | Üniversiteler, araştırma merkezleri, laboratuvarlar |
Halk Sağlığı | Hayvandan insana bulaşabilecek hastalıkların önlenmesi, bilgilendirme ve bilinçlendirme çalışmaları | Halk sağlığı merkezleri, il ve ilçe tarım müdürlükleri, belediyeler |
Tarım ve hayvancılık bir ülkeyi ayakta tutan iki önemli unsurdur. Hayvansal üretim hayvan yemi sağlama ayağında tarıma bağımlıdır. Ülkemizde hayvansal üretim küçük ölçekli işletmeler tarafından yapılır. Kanatlı hayvan üretimi ise istisnadır. Kanatlı hayvan üretimi ileri ülkelerle aynı seviyelerde büyük ölçekli işletmelerde yapılır. Bu durumun temelinde bilgi birikimi ve teknoloji kullanımı yatar. Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılık, arıcılık, ipek böceği işletmeciliği sektörlerine de ivme kazandırmak gerekir. Öte yandan sokak hayvanları ve evcil hayvanlar da düzenli sağlık hizmeti almaya ihtiyaç duyuyor.
Özellikle pandemi sürecinde evcil hayvan sahiplenmeye oranlarında artış görüldü. Bu durumun temelinde zorunlu sosyal izolasyon dönemlerinde yalnızlıkla baş edebilme isteği yatabilir. Belki kısıtlama dönemlerinde evcil hayvanı olanlara tanınan istisnalar da etken olabilir. Her iki durumda da evcil hayvan sahiplenen bireyler ciddi bir sorumluluk üstlenirler. Sahiplendikleri hayvanların sağlık takibi, aşılama ve tedavi gibi ihtiyaçları açısından veterinerlik hizmetine ihtiyaç duyarlar.
2020 yılı verilerini baz aldığımızda ülkemizde 32 veterinerlik fakültesi bulunduğunu görürüz. Veteriner sayımız 35 bine yaklaşmış durumda. İleri teknolojilere hakim, gerekli bilgi ve donanıma sahip veteriner hekimler ülkemizde hayvancılığın gelişiminde önemli rol oynayacaktır.
Veteriner Hekim Nedir?
Adı üstünde veteriner hekimler hekimdir. Tıp hekimleri insan sağlığına hizmet ederken veteriner hekimler hayvan sağlığına hizmet ederler. Veteriner hekimler evcil hayvanların, besi ve çiftlik hayvanlarının ve diğer tür hayvanların tıbbi kontrollerini yapar, hastalıkların teşhis ve tedavi hizmetlerini yürütürler. Hayvanlarda görülen salgın hastalıkların ortaya çıkması ve yayılmasını önlemek için önlem alırlar. Görevlerini icra ederken modern tıbbın getirisi teknik cihaz ve aletlerden yararlanırlar. Veteriner hekimlerde aranması gereken ilk nitelik merhametli olmaktır. Hayvanları sevmeyen ve merhamet duygusu yetersiz kişilerin ekonomik ve kariyer avantajları nedenlerle mesleği seçmesi etik değildir. Veterinerlerde aranan diğer özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Hayvan sahiplerinin endişelerini anlayabilmek ve onlarla empati kurabilmek.
Hayvan sahiplerini hayvanda tespit ettiği hastalık konusunda bilgilendirebilme.
Sözlü ve sözsüz iletişim tekniklerini kullanabilmek.
Problem çözme yeteneğine sahip olmak.
Sıraladığım bu özelliklere sahip veteriner hekimlerin çalışma alanları geniştir:
Pet hayvanları
Çiftlik hayvanları
Vahşi hayvanlar
Kanatlı hayvanlar
Su canlıları(koyun, keçi, at vb.)
Veteriner hekimler ayrıca gıda hijyeni ve güvenliği, ilaç ve aşı sektörü gibi alanlarda sorumluluk üstlenirler. Bu çeşitlilik nedeniyle veteriner hekimlerin bir alanda yoğunlaşmaları mesleki açıdan faydalıdır.
Veteriner Hekim Ne İş Yapar?
Veterinerliğin çalışma alanları oldukça geniştir. Veteriner hekimler özel kliniklerde hizmet verebilir. Birleşerek hayvan hastanesi açabilirler. Devlet memuru statüsünde il ve ilçe tarım müdürlüklerinde görev yapabilirler. Belediye bünyesinde açılan barınaklarda barınak hekimi olarak çalışabilirler.
Veteriner hekimler; hayvanların hastalıklardan korunması, hastalandıklarında ve yaralandıklarında teşhis ve tedavilerinin yürütülmesinden sorumludurlar. Tıp hekimleri gibi röntgen, ultrason gibi tıbbi cihazları ve teknolojileri kullanırlar. Mesleki etiğe uygun olarak yaptıkları işleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
Olası hastalık ve enfeksiyonlara karşı aşılama çalışması.
Kesimhane ve hayvan barınaklarının denetimi.
Denetim sonrası sağlık ve hijyen kurallarına uyma açısından raporlama yapıp ilgili kurumlara iletme.
Hayvanların periyodik sağlık kontrollerini yapma.
Hayvanlardan tanı amaçlı doku, kan ve idrar örneği almak.
Gerektiğinde cerrahi müdahale uygulamak.
Kuduz, burusella gibi hastalıkları önlemek ve gerektiğinde tedavi etmek.
Yaşlı ve ölümcül hastalığı olan hayvanları uyutmak.
Hayvan sahiplerine eğitim vermek.(Sağlık, beslenme, genel bakım vb.)
Bilimsel araştırmalar yapmak.(Tohumlama yöntemleri, aşı-serum vb.)
Hayvan barınaklarını incelemek
Hayvan kayıtlarını tutmak.
Kedi ve köpekleri kısırlaştırmak.
Hayvandan insana bulaşabilecek hastalıklar için halkı bilgilendirmek ve bilinçlendirmek.
Hayvanlarda görülen hastalıkları tedavi etmek.
Hayvanların doğumuna yardımcı olmak.
Obez hayvanların kilo takibini yapmak
Veteriner hekimler; ilaç-aşı-damızlık-yem- firmaların teknik destek ve danışmanlık görevi üstlenirler. Kariyerini askeri veteriner olarak planlayanların görevi gıda hijyeni ve askeri atların/köpeklerin sağlıkları ile ilgilenmektir.
Veteriner Hekim Maaşları
Veteriner hekimler farklı sektörlerde görev yaptıkları için aldıkları ücretler değişkenlik gösterir. Özel veteriner kliniklerinde: Kliniğin donanımı, bulunduğu bölge, müşteri potansiyeli gibi değişkenlere bağlı olarak farklı seviyelerde kazanç söz konusudur; asgari ücretin 10 katına çıkabilir. Ücretli çalışan veteriner hekimlerin aldığı ücret tecrübelerine göre asgari ücret ile asgari ücretin 3 katı arasında değişir.
Hayvan çiftliklerinde: İşletmenin büyüklüğüne göre değişen oranlarda asgari ücretin 1,5 - 3 katı aralığında ücretlendirme söz konusudur.
Mezbaha ve kesimhanelerde görev yapanlar: asgari ücret ve 2,5 katı arasında ücret alırlar.
İlaç-aşı –yem-damızlık firmalarında çalışanlar: asgari ücretin 2 - 4 katı arasında ücret alırlar
Zincir marketlerde görev yapan veteriner hekimler: asgari ücretin 2 - 4 katı arasında ücret alırlar.
2021 devlet kurumlarında devlet memuru statüsünde çalışan veteriner hekimler 6500TL-7000Tl civarında maaş alır. Maaşa AGİ, ek ödeme, ek tazminat gibi ilave ödemeler eklenebilir.
Askeri Veteriner Hekimler subay rütbesi ile görev yapar. Teğmen rütbesiyle başlayıp albay rütbesine kadar yükselebilirler. Maaşları asgari ücretin 3 - 5,5 katı arasında arasında değişir.
Veteriner Hekim Nasıl Olunur?
Veteriner hekim olabilmek için veteriner fakültesinden mezun olmak gerekir. Eğitim süresi 5 yıldır. Son sene intörnlük eğitimi alındığı için mezunlar yüksek lisans derecesinde mezun edilir. Veteriner olmayı hedefleyen ancak YKS sınavında veteriner fakültelerine giriş puanı alamayanlar için de bir tavsiyem olacak:
Büyük ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği
Hayvansal Üretim
Ev ve Deney Hayvanları Yetiştiriciliği
Hayvan Yetiştiriciliği ve Sağlığı
Hayvan Yetiştiriciliği
Hayvansal Üretim
Süt Hayvancılığı
Veteriner Sağlık Teknikerliği
Antrenörlük ve Seyislik
MYO bölümü mezunları gerekli şartları karşıladıkları takdirde DGS ile veterinerlik fakültelerine geçiş hakkı elde edebiliyor. Bazı ön lisans açık öğretim bölümlerinden fark dersleri almak şartıyla da geçiş hakkı vardır. Bu avantajı değerlendirin derim.
Veteriner hekimlerin çoğu zaman mesai dışı çalışma gereklilikleri vardır. İş çeşitliliği ve çalışma koşullarını göz önüne alarak mesleğe talip olmak gerekir. Özellikle zor doğum vakaları gibi müdahale gerektirecek durumlar zorlayıcı olabilir. Rutin bir mesai kavramı da olmayacaktır.
Veteriner hekimler mezuniyet sonrası veteriner kliniği, polikliniği ve hayvan hastanesi açabilirler. Bu alanlarda ortaklık ya da sözleşmeli hekim statüsünde de görev yapabilirler. Kamu kurumlarına KPSS puanı ile atama isteyebilirler. 2020/7 atamalarında veteriner hekimler için 877 kadro açılmıştır. Atamalar 90,847 ile 73,539 puan aralığında yapılmıştır.