Beslenme Uzmanı Nedir? Ne İş Yapar?
Görevler | Sorumluluklar | Maaş Bilgisi |
---|---|---|
Besin değerlerinin dengelenmesi | Yemekhane, mutfak ve ambar hizmetlerinin düzen ve verimliliği | Özel hastaneler: 3300 TL (Yeni başlayan) |
Mevsimlik yemek listelerinin hazırlanması | Satın alınacak besinlerin teknik şartnamelerinin hazırlanması | Kamu hastaneler: 3500 TL (Yeni başlayan) |
Yemeklerin günlük tabelalarının hazırlanması | Mutfak düzen, temizlik ve personel sağlığı kontrolü | Maaş farklılıkları: Bölge, mesai gibi faktörlere bağlı |
Yiyeceklerin hijyen ve saklama koşullarının kontrolü | Mutfak personeli seçimi ve eğitimi | Maaş artışı: Hizmet süresi ve deneyime bağlı |
Yemek tariflerinin standartlaştırılması ve düzeltme | Hastane araç ve gereç ihtiyaçlarının tespiti | |
Yemek servis ve bulaşık yıkama düzeni kontrolu | Maliyet kontrolü ve istatistik tutma | |
Hasta yiyecek ve kahvaltıların korunması | Yemek yenen yerlerin temizliği ve kontrolü | |
Özel diyet listeleri hazırlama ve görevlendirme | Personel yemek servislerinin düzenli işleyişini sağlama | |
Hizmet içi eğitim verme | Beslenme konulu konferans ve seminerlere katılma | |
Maaş alımlarında farklılıklar: Kamu ve özel hastaneler arasında |
Dünya nüfusun büyük bir bölümünün hareketsizlik, sağlıklı beslenememe gibi durumlarından dolayı beslenme diyetisyenlere her zaman olduğundan daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle yataklı tedavi kurumlarında hastalar verilecek yemeklerin hijyen ve besin değerlerini kaybedilmeden sunulması oldukça önemlidir. Ayrıca doktorların hastalarına uygun olarak görmüş olduğu diyet programlarının yapılması ve takibinin gerçekleştirilmesi bir diğer önemli husustur. İlgili yazımızda beslenme uzmanlarının görev ve sorumluluklarına değindik.
Beslenme Uzmanı Nedir?
Beslenme uzmanlarının bir diğer ismi beslenme diyetisyen uzmanları şeklindedir. Üniversitelerin herhangi bir yüksek öğretim kurumlarından beslenme ve diyetetik eğitim - öğretim programını tamamlayarak lisans düzeyinde eğitimini tamamlamış kişiler olarak tarif edilebilir. Yataklı tedavi kurumlarının birden fazla diyetisyeni bulunmaktadır. Böyle bir durumunda başhekime bağlı baş diyetisyen diyebileceğimiz görevlendirmeler yapılabilmektedir.
Görev yapmış olduğu yataklı tedavi kurumunun ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak bir hizmet çizelgesi hazırlar. Bunun doğru bir şekilde uygulanmasını ve yürütülmesini hem program düzeyinde hem uygulamada denetler. Aynı zamanda diğer diyetisyenler arasında iş bölümü yapar. Sorumluluk olarak baş diyetisyen, baştabibe bağlıdır.
Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmek için hastalık öncesi veya hastalık sonrası diyetisyenlere ihtiyaç vardır. Dünya nüfusun büyük bir bölümünün hareketsizlik, sağlıklı beslenememe gibi durumlarından dolayı beslenme diyetisyenlere her zaman olduğundan daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Özellikle yataklı tedavi kurumlarında hastalar verilecek yemeklerin hijyen ve besin değerlerini kaybedilmeden sunulması oldukça önemlidir. Ayrıca doktorların hastalarına uygun olarak görmüş olduğu diyet programlarının yapılması ve takibinin gerçekleştirilmesi bir diğer önemli husustur.
Beslenme Uzmanı Ne İş Yapar?
Yataklı tedavi kurumlarındaki verilen hizmet yerlerine göre diyetisyenlerin birçok görevi bulunmaktadır. Bu görevler şöyledir;
Verilecek yemeklerin besin değerleri açısından yeterli aynı zamanda besin maddelerinin dengeli olmasını sağlar.
Yemekhane, mutfak ve ambar hizmetlerinin düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesinden sorumlu olmakla beraber stokların usule uygun olup olmamasına dikkat eder. Bu kapsamda gerekli temel ilkeleri saptayarak en iyi durumda uygulamasını sağlar.
Başhekimin uygun görmüş olduğu bir komite beraber normal yemek alan hastalarla personel için, mevsimlik yemek listelerinin hazırlanmasını sağlar.
Görev yapmış olduğu kurumda satın alımı gerçekleşecek beslenme ile ilgili maddelerin teknik şartname hususlarının hazırlanmasında bulunur.
Yapılması planlanan yemeklerin listeleri ve yönetmelik eki istihkak cetvellerine göre tüketim maddelerinin günlük tabelalarını hazırlar veya görevlisi olması durumunda hazırlattırır ve birlikte imzalamalar.
Mutfağın düzen ve temizliğini, mutfakta görevli personelin sağlıklı olmasını, yiyeceklerin hijyen kurallarına uygun olmasını ayrıca lezzet ve besin değerlerinde kayba uğramamasını sağlıklı bir şekilde pişirilmesini sağlayarak dağıtımını kontrol eder.
Önceden hazırlanmış ya da çiğ denilebilecek yiyeceklerin hijyen koşullarına uygun olabilecek saklamalarını sağlar ve periyodik olarak denetler
Yemek tariflerinde olabildiğince standartlaşmaya gidilerek gerek görülmesi durumunda günün şartlarına uygun olarak düzeltmelerde bulunur.
Kontrolü altında çalışacak mutfak personeli seçimini yaparak başhekimin onayına sunar.
Beslenme kapsamında kullanılacak olan araç ve gereçleri tespit ederek alımı hususunda hastane müdürüne bildirir.
Hazırlanan yiyeceklerin personel ve hastaların sofrasına kadar ve gerekenlerin ısısını kaybetmeden getirilmesini sağlar.
Servis birimlerinin yemek dağıtımını, bulaşıkların yıkanmasını, hasta yiyecek ve kahvaltılarının korunması ve diğer sair hususlarda bunların düzenli ve usulüne uygun olması kapsamında gerekli her türlü tedbiri alır ve aldırır.
Beslenme konusunda maliyet kontrollerini ve istatistiklerini yaparak gerekli kontrolleri tutar.
Yemek yenen yerlerin ve yemek kaplarının belirlenen modern yöntemlerle temizlenmesini sağlayarak, personel yemek servislerinin düzenli olarak işlenmesini gerçekleştirir.
Özel diyet alanların listelerini personelden alarak, onları bu konularda hizmet içi eğitim vererek eğitir. Hizmet içi eğitimlerinin önemi giderek artığından dolayı bu programların hazırlanmasını hastane müdürüyle beraber yaparak beslenme konulu konferans ve seminerlere katılmak gibi görevleri bulunmaktadır.
Beslenme Uzmanı Maaşları
Beslenme diyetisyen uzmanlarının maaş alımlarında farklılıkları olabilmektedir. Kamu hastanelerinde maaş alımları daha fazladır. Özel hastanelerde yeni göreve başlayan bir beslenme diyetisyen uzmanı 2021 yılı için maaş alımı 3300 TL civarındadır. Kamu hastanesinde yeni işe başlayanlar için bu rakam 3500 TL seviyelerindedir.
Hastanenin bulunduğu bölge, fazla çalışma mesaisi, döner sermayeden gelen paylar, bekar veya evli olunması, meslekteki kıdem yılı gibi faktörler maaş alımlarını değiştirmektedir. Kıdem yılı 5 yıl ve üzeri olanların maaş alımları, kamuda yaklaşık 6000 TL’dir. Aynı meslek yılına sahip olan ve özel hastanede çalışan bir diyetisyenin alabildiği maaş ise 5600 TL’dir.
Kurumsal kimliğe sahip olan özel yataklı tedavi kurumlarında maaş alımları daha fazla olabilmektedir. Örneğin böyle bir hastanede çalışan bir diyetisyenin aldığı maaş 5850 TL civarındadır. Kamu hastanesinin 3. veya 4. sağlık bölgesinde yer almasına bağlı olarak ilgili beslenme diyetisyenlerin kıdem yılının 5 yılın üzerinde olması fazla çalışma mesai durumlarına da bağlı kalarak 2021 yılı alabildikleri maaş 7340 TL’dir.
Burada göz önünde bulundurulması gereken husus özel yataklı tedavi kurumlarında maaş alımlarının kamu hastanelerine göre az olduğu, meslek yılına bağlı olarak çalışılan hastanenin bulunduğu bölge gibi kriterlerle maaş alımlarında farklılıklar olabilmektedir.
Beslenme Uzmanı Nasıl Olunur?
Diyetisyen olabilmek için liselerin sayısal bölümlerinden mezun olmak gerekir. Sayısal bölümünde ağırlıklı olarak biyoloji, matematik, fizik, kimya, geometri ve Türkçe gibi derslere ağırlık vermek gerekiyor. Liselerin sayısal bölümlerinden mezun olduktan sonra Yüksek Öğretim Kurumunun ( YÖK) her yıl yapmış olduğu iki basamaklı üniversite testi sınavına girmek gerekiyor. Bunlardan birincisi, Temel Yeterlilik Testi olarak ifade edilen TYT sınavına girmek ve iyi bir puan almak gerekir. Daha sonra aynı dönem içinde düzenlenen Alan Yeterlilik Testine (AYT) girerek lise dönemi boyunca alınan sayısal konularından iyi bir puan almak gerekmektedir.
TYT ve AYT sınavlarından alınan puanların ortalamalarıyla üniversitelerin lisans seviyesindeki diyetisyenlik eğitim tercilerinde bulunarak ve buradan başarılı olarak diyetisyen olunabilir. Diyetisyen uzmanı olabilmek için ise üniversitelerin yüksek lisans seviyesindeki diyetisyen bölümlerini bitirmek gerekiyor. Yüksek lisans yapabilmek için YÖK tarafından her yıl birkaç defa yapılan Yabancı Dil Sınavı ve akademik lisansüstü eğitim sınavlarından üniversitelerin kabul alabileceği yeterlilikteki sınavlarından başarılı olmak gerekmektedir. i̇ki yıl boyunca alınabilecek eğitimde ilk yılı ders ikinci yılı ise araştırma ve teze yöneliktir. alınan yüksek lisans derecesiyle beslenme uzmanı diğer bir ifadeyle beslenme diyetisyen uzmanı şeklinde bir unvana sahip olunabilir.
Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.