Moleküler Biyoloji ve Genetik Nedir?

Moleküler Biyoloji ve Genetik, üniversitelerde birbirinden ayrı fakültelerde (Temel Bilimler, Fen Edebiyat,Mühendislik ve Doğa Bilimleri) verilmekte olan dört yıllık lisans bölümüdür. Üniversite sınavı sonrasında tercih dönemi  bu bölüme tercihleri arasında yer vermeyi amaçlayan aday öğrenciler; Genel Kimya, Genel Biyoloji, Moleküler Hücre Biyolojisi, Hücresel ve Moleküler Fizyoloji, Moleküler Genetik, Veri Tabanı Yönetim Sistemleri, Biyoinformatik, Genomiks ve Proteomiks, Mikrobiyoloji, Genomik ve Genetiğin Biyoetiği, Kök Hücre Biyolojisi, İmmunoloji derslerini alarak çalışmalarını isterlerse yurt içi ve yurt dışı üniversitelerle akademik olarak devam edebilirler. 

Moleküler biyoloji ve genetik bölümü temel bilimler olarak bakıldığında fizik, kimya, biyoloji dallarıyla ortak çalışmalar yürütülen alandır. Mühendislik ve doğa bilimleri olarak baktığımızda matematikle işbirliği yaparak genetik ve mühendisliği birleştiren alan moleküler düzeyde gen araştırmalarıyla ortak disiplinler arasında çalışır. Biyolojik çeşitliliği oluşturan canlı sistemlerin işlevleri üzerindeki araştırmaları çok yönlü ve çok disiplinli bir yaklaşım gerektirmektedir. Temelini biyoloji, fizik ve kimyadan alan; gelişimini genetik teknolojiler (proteomik, genomik, metabolomik vb.) ve biyoinformatik ile sürdüren moleküler biyoloji ve genetik bugün artık bu alanın bilgi dönüşümünün  olağanüstü boyutlara ulaşması sonucu  eczacılık, tıp, veterinerlik, ziraat ve mühendislik gibi uygulama alanları ile etkileşim sonucu bağımsız bir disiplinlerarası bilim dalı olarak yoluna devam etmektedir.

Yolunu moleküler biyoloji ve genetik alanında çizmek isteyen bir öğrenci gerçekten biyoloji temelli olsa da kimya ve fizik anabilim dallarıyla işbirliği içinde fen edebiyat alanından çıkıp sıralama konusunda üst sıralarda yer alan mühendislik boyutuyla kendini gösterip biyoinformatik alanında keyifli çalışmalar yapabilir. Biyoinformatik konusu gerçekten çağın gereklilikleri konusunda yolunu bulmak isteyen moleküler biyoloji ve genetik çalışanlarına yol gösterip modern ilaç tasarımları yapmaları ve hastalıklara çare bulma konusunda deneyimli birer mühendislik sergilemeleri konusunda başlı başına yardımcıdır. Kariyer yapmak isteyen öğrenciler kendilerini bilgisayar konusunda geliştirmelidirler.  

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümünde Sıralama Ne Aşamada?

Moleküler biyoloji ve genetik sıralamalarına bakıldığında değişik üniversitelerde farklı sıralamalar bulunmaktadır. Örneğin Koç üniversitesinde 3200'lerde görülen bölüm farklı üniversitelerde 300 binlerde görülebilmektedir. Ayrıca ücretli olarak da öğrencilerin başvurabilecekleri bölüm burslu olarak da okunabilmektedir. Moleküler biyoloji ve genetik bölümü sıralama olarak bakıldığında üst sıralardan öğrenci alabildiği gibi daha alt sıralardan da öğrenci alabilmektedir. Ancak öğrenciler çalışmalarına göre alt sıralardan girebildikleri üniversitelerden de yeteneklerini geliştirerek önemli çalışmalara imza atabilmektedirler. Aldıkları dersler doğrultusunda kendilerini geliştirerek yüksek lisans doktora gibi üst öğrenime de devam edebilen öğrenciler akademik çalışmalarını üniversitede kalarak devam ettirebilirler.

moleküler biyoloji ve genetik alanını tercih eden öğrenciler bu alanda çalışarak birçok hastalık konusunda genetik çalışmalar yapabilirler. ayrıca moleküler biyoloji ve genetik bölümü mezunları, resmi işyerlerinde ya da ilaç sanayinde araştırmacı olarak çalışabilirler. klinik, hastaneler ve  benzeri sağlık birimlerinin laboratuvarlarında yönetici olarak etkinlik gösterebilir bir yandan da üniversitelerin, tıp, ziraat, veterinerlik, fen bilimleri, biyoloji gibi bölümlerinde akademisyenlik yapabilirler.

Moleküler Biyoloji ve Genetik, virüsler ve tek hücreli  mikroorganizmalardan insan gibi karmaşık canlılara kadar yaşamın moleküler temelleri üzerine, canlıların birbiri ve cansız çevreleri ile olan ilişkilerini araştıran güncel ve her geçen gün önemi daha da öne çıkan bir bilim dalıdır. Bu anlamda bakıldığında biyoinformatik ile bağdaşan moleküler biyoloji ve genetik keşfedilen hücresel mekanizmalara tanımlanan yeni ilaç tasarımlarını ortaya koyan alan mühendisleri ve doğa bilimcileri harekete geçirir.

Doğa bilimciler biyolojinin canlıları ve iç mekanizmalarını inceleme konusundaki  yolaklarına moleküler biyoloji ve genetik aracılığı ile yaklaşarak kendilerini doğanın zenginliği içinde yer alan canlı gruplarının hastalıklarına yönelik araştırmaların içinde bulurlar. Bu yaklaşımı benimseyen doğa bilimcileri ve mühendisler kendi zenginliklerini buldukları sinyal mekanizmaları ile aydınlattıkları kişileri gördüklerinde kendilerine kattıkları değer ile biyolojiyi psikoloji alanına da sokarak değer algısı yaratabilirler.

Hayatı Moleküler Düzeyde Öğrenmek!

Yaşamı oluşturan moleküllerin  özellik, yapı ve işlevlerinin birbirleriyle nasıl etkileştiğini, gelişimsel, fizyolojik ve patolojik olgulardaki durumlarını araştıran moleküler biyoloji ve genetik çok kapsamlı ve sürekli gelişen multidisipliner bir bilim dalıdır. Bu haliyle, moleküler biyoloji ve genetik bölümü DNA, RNA ve proteinlerin yapı ve işlevlerini anlamanın yanı sıra hücre içi ve hücrelerarası sinyal ve moleküler yolakların hücrelerin ve organizmaların sağlıklı işleyişi üzerine etkilerini araştıran bir bilim dalıdır. Bu araştırmalar insan hastalıklarının ortaya çıkma mekanizmalarının anlaşılması için elzemdir ve sadece tıbbi ve temel bilimler için değil toplum sağlığı ile birlikte sosyal yaşam özellikleri için de önem arz eder.

Lisans programının ilk iki yılı daha fazla olarak fizik, matematik, kimya ve hücre biyolojisi gibi temel derslerden oluşur. Öğrenciler, üçüncü yıllarında  moleküler  biyokimya, genetik, fizyoloji, moleküler biyoloji alan dersleri ile birlikte   ilgili laboratuvar derslerini aldıktan sonra dördüncü yıl itibariyle kanser, immünoloji, gelişim biyolojisi, biyoteknoloji gibi ilgilendikleri alanda seçmeli derslerini alabilmektedir. Ayrıca öğrenciler, ders programları çerçevesinde  diğer bölümlerden çok sayıda seçmeli dersleri de birlikte alabilmektedirler. Böylece biyolojik bilimlerin çeşitli konularında uzmanlaşıp, diğer  iktisadi, doğal, sosyal ve mühendislik bilimleri, sanat ve yabancı dilleri içeren çok yönlü bir eğitimden geçme şansına kavuşurlar. 

Bölümümüz öğrencileri, Erasmus Programı kapsamında Avrupa dahilinde çeşitli anlaşmalar çerçevesinde uzakdoğuda ve ABD'de eğitim görme şansından yararlanabilmektedirler. Genetik tanı ve yeni hastalık genleri aranmasına yönelik araştırma ve geliştirme çalışmalarının  ülkemizde ilk yapıldığı kurumlardan olan bölümde, öğretim kadrolarının genişlemesiyle birlikte günümüzde moleküler biyolojinin pek çok alanında, mesela kanserde etkili yeni onkogenlerin veya tümör baskılayıcı genlerin belirlenmesi ve programlı hücre ölümü ile kanser bağlantısı, bağışıklık sistemleri bileşenlerinin yeniden tanımlanması, toksikoloji ve kanser ilişkisi gibi çeşitli konularda çalışmalar yapılmakta ve araştırmalarda fare, sirke sineği, sıçan, zebra balığı, maya ve bakteri gibi model organizmalardan faydalanılmaktadır.

Biyoloji temelde bakıldığında temel bilimler alanının en görkemli olaylarına sahne olan bir alanıdır. Fizik ve kimya ile birleştiğinde multidisipliner bir bilim dalı olarak bir çok alt bilim dalıyla da buluşan biyoloji bilimi doğa ve mühendislik olaylarını da içine alan kapsamıyla dünya üzerinde çığır açacak en önemli bilim dallarından biridir. Çağın bilimi olarak bilinen biyoloji bilimi canlılığa dair ne varsa inceleyen ve güne ait her olayı büyük bir titizlikle inceleyerek tüm hücresel yolakları ve sinyal mekanizmalarını tanımlayan alt bilim dalı moleküler biyoloji ve genetik ile çalışmalarına hız kazandıran güçlü bir alan. Bu alanda çalışan bilim insanları hücresel yolakları ve sinyal mekanizmalarını çözdükçe yeni protein ve enzimleri keşfederek yeni ilaç tasarımlarına davetiye çıkarır. 

Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Araştırma Konu İçerikleri Nelerdir?

• İnsan Genetiği: Kompleks ve kalıtsal Hastalıkları kapsar

• Bilinen Hastalık Genlerindeki Değişimlerin Analiz edilmesi

• Genetik Hastalık Tanı Yöntemlerinin Geliştirilmesi ve araştırılması

• Kalıtsal Hastalıklara Neden Olan Moleküler Mekanizmaların Belirlenip araştırılması

• Kompleks ve Multifaktöryel Hastalıklara Sebep Olan Mekanizmaların Araştırılıp yorumlanması

• Yeni Hastalık Genleri Belirlenip tanımlanması

• Enfeksiyon Hastalıklarında Konak-Patojen Etkileşimlerinin araştırılması

• Bitki Genetiği çalışmaları

• Bitkilerde stres tolerans mekanizmasında yer alan genlerin belirlenmesi ve işlevsel analizlerinin yapılması

• Değişen iklim koşullarına adaptasyonda tohum davranışları ve çalışmaları

• Arabidopsis bitkisi doğal çeşitlerinin çeşitli habitat koşullarına adaptasyonunun ortaya konması için genetik haritalama çalışmalarının yapılması

• Sistem Biyolojisi ile Bitkilerde Konak-Patojen Etkileşimlerinin Araştırılması ve bulunması

• Simbiyotik İlişkilerden Sorumlu Proteinlerin Tanımlanması ve araştırılması

• Gen Anlatımı ve tanımlanması

• Hücre Kontrolünde Etken Yeni Moleküllerin Ortaya Çıkarılması

• Patolojik Olgularda Gen Anlatım Profili çıkarılması

• Stres Koşullarında Gen Anlatımının Kontrol edilmesi Protein Sentezi ve Protein Sentezinin Kontrolü

• Protein Modifikasyonları ve Protein Yıkımı çalışmaları

• Gelişim Biyolojisi çalışmaları

• Biyolojik Sinyal İletim Mekanizmaları çalışması

• Büyüme Faktörlerinin Rollerinin araştırılması

• Fotoreseptör Farklılaşması ve çalışmaları

• Hücre Bölünmesinin Kontrolü ve araştırılması

• Koku Alma Sisteminin Gelişimi ve çalışmaları

• Kanser ve araştırılması

• Bağışıklık Sistemi İle Kanser İlişkisinin çalışılması

• Kanser Oluşumunda Sinyal İletim Yolaklarının Rolü ve önemi

• Kanserlerde Gen Denetimi ve Epigenetik Mekanizmalar ve çalışmaları

• Programlı Hücre Ölümü Mekanizmaları ve araştırmaları

• Gıda Kaynaklı Toksin - Kanser İlişkisi çalışmaları

• Biyoteknoloji çalışmaları

• Hedefli Kanser Terapileri ve araştırılması

• Aşı Geliştirme çalışmaları

• Çift Anadal Programları ve tanıtılması

• Matematik, Fizik, Kimya

 bölümleri ile çift anadal programları olarak öğrencilere sunulmaktadır.

Moleküler Biyoloji Ve Genetik Uzmanları Teknolojiyi Genetikle Birleştiriyor! 

Moleküler biyoloji ve genetik bölümü alan dersleri bakımından incelendiğinde genetik dersinin matematikle ilgisi olduğu görülür. Bu bölüm mezunları genetikle ulaştıkları hastalıkların moleküler mekanizmalarını ve sinyal yolaklarını incelediklerinde çare niteliğinde ilaç tasarımları yapabilirler. Moleküler biyoloji ve genetik mezunları mezun olduktan sonra aldıkları teknoloji eğitimleri ile hastalıkların hücre yolakları ve ürettikleri proteinler ile yeni ilaç tasarımları yapabilirler. Teknoloji eğitimleri ile taçlandırdıkları eğitimlerini uzman oldukları alanda kullanan moleküler biyoloji ve genetik mezunları yaptıkları çalışmalar ile yeni ar-ge uzmanlıkları elde edebilirler.

Ar-ge çalışmaları sonucu elde ettikleri tasarımları ilaç sanayiinde yeni şirketler kurarak da kendilerine yeni iş sahaları kurabilirler. Bakıldığında matematiği güçlü  bir moleküler biyolog  teknolojiyi ve genetiği harmanladığında biyoinformatik alanında ilerleme şansı bulabilir. Biyoinformatik moleküler biyolojide ortaya çıkan hücresel yolakların  yeni enzim ve protein moleküllerinin tanımlanması ve dolayısıyla bilgisayarda tasarımlanmış yeni model ilaç tasarımlarının keşfini sağlar. Ayrıca iletişimi güçlü bireyler kendi şirketlerini kurarak çalışmalarını takımlarıyla sürdürebilirler.  

Moleküler Biyoloji ve Genetik Puanları

Canlıları oluşturan biyomolekülleri, nasıl işlev yaptıklarını ve genetik bilginin nasıl aktarıldığını belirleyen, hastalıkların moleküler mekanizmalarını göstermeye, biyolojik sistemlerde ürettiği bilgileri ürüne ve hizmete dönüştürerek biyoteknolojiyi yeniden çağ atlatan moleküler biyoloji ve genetik, şüphesiz ki dünyamızın geleceğini belirleyecek etkileyecek en önemli temel bilim dallarından biri olmaya adaydır.

• Canlılığın hücresel ve moleküler temellerini anlama çalışmaları

• Mikroorganizma, bitkiler ve diğer canlıları örnek alarak yeni biyoteknolojik ürünleri üretmek,

• Çağımızın önemli hastalıklarının oluşum mekanizmalarını ortaya çıkarmak

• Ölümcül hastalıkları tedavi edebilecek ilaçları yeniden geliştirmek,

• Yeni biyosistemleri insanlığın hizmetine sokma çabaları

• DNA analizi, gen haritası, ilaç tasarımı, genetik danışmanlık, gıda teknolojileri gibi birçok alanlara katkı sağlamak

Kısacası canlıların içinde, moleküler dünyada bir yolculuk yaparak tüm gizleri açığa çıkarmak istiyor ve merakınıza, ilginize, iletişiminize güveniyorsanız Moleküler Biyoloji ve Genetik mesleği ile ilgili tercih etmek şansınızı arttırabilir. Moleküler biyoloji ve genetik bölümü puanlarına bakıldığında 2020 verilerine göre 515 puandan 203 puana varan oranlarda değişen taban puanlarını karşılaştırmak mümkündür. Moleküler biyologun yaptığı işlerin neredeyse sınırı pek yok gibidir. Tüp bebek tedavileri, ilaç araştırma ve geliştirme, genetik kök araştırmaları, kök hücre tedavileri, üniversitelerin ilgili bölümlerinde asistan ,öğretim görevlisi ve tıbbi cihaz geliştirme konusunda, adli tıp laboratuvarlarında görev almak gibi işleri yaparlar. Ayrıca tıbbi kuruluşlarda yönetim kadrosunda görev almaktadırlar. Laboratuvar denetlemelerinde görev alıp işleyişin ve cihazların kontrolünde görev yapabilirler. Bitki ve hayvanların genetiklerinin inceleme çalışmalarında bulunabilirler. Bu sayılan iş kollarının dışında da birçok iş alanında çalışabilirler.

Moleküler Biyoloji ve Genetik İş İmkanları Nelerdir?

• Moleküler biyoloji ve genetik alanından mezun olanlar, üniversitelerde kalarak araştırma görevlisi olabilirler.

• İlaç şirketlerinde ilaç tasarımı ve geliştirme bölümünde çalışabilirler.

• Hastanelerde kök hücre, genetik teşhis, tüp bebek tedavi merkezlerinde ve adli tıp kurumlarında çalışabilirler.

• Biyoteknoloji firmalarında cihaz çalışma programlarında çalışabilmektedirler.

• Kanser tedavi merkezleri gibi yüksek önem arz eden kurumlarda önemli işlere imza atmaktadırlar.

• Moleküler biyologların çalışacağı araçlar ve ekipmanlar hassas oldukları için yüksek bellek ve motivasyona sahip olmaları ve detayları gözden kaçırmamaları gerekir.

Uzun saatler sürecek çalışmalara dayanabilecek fiziksel ve mental olgunlukta olunması gerekir. İyi analiz yeteneği ve eleştiri yeteneği olabilmelidir. Stres altındayken sağlıklı kararlar alabilmesi gerekir. Genellikle erkek adaylarda askerlikle ilişkisinin olmaması  tercih edilen bir durumdur.

İnsanoğlu kendisi gibi yaşayan canlılara yüzyıllardır ilgi duymuş nasıl dünyaya geldiklerini, nasıl yaşayıp, nasıl çoğaldıklarını araştırmıştır. İnsan Genom Projesi’nin tamamlanması ve buna bağlı olarak farklı disiplinlerdeki hızlı gelişme beraber artık bu ilgi sadece bir merak olmaktan çıkıp, üretilen bilgi, çevreden sağlığa, tarım, hayvancılık ve enerji dahil pek çok sektörde son derece bir itici güç haline gelmiştir. Modern biyoteknolojik ürünlerin tümü moleküler biyolojideki bilgi birikimi dahil  ve genetik mühendisliği uygulamalarına dayanmaktadır.

 Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, bilimin  itici gücü sayesinde öğrencilerin icat çıkaran, araştıran, geliştiren ve uygulayan bilim insanları olarak yetiştirilmesi için çok önemli bir başlangıç noktasıdır. Ülkemizde Moleküler Biyoloji ve Genetik alanında yetişmiş alanında uzman kişi sayısı sınırlıdır. Bölüm, bilimsellikte küreselleşen  dünyada üniversiteler arası bilgi alışverişi ve işbirliği durumunda bulunmayı amaçlayan araştırmacı kişilerin yetiştirilmesini hedeflemektedir. Bu amaçla, yurtdışı değişim programları ile öğrencilerin yurtdışı çalışmaları ve tecrübesi desteklenerek, uluslararası ve ulusal kongrelere katılım için teşvik edilmektedir. Bu bölüm öğrencileri aldıkları eğitimle biyoinformatik alanında pek çok çalışma yaparak bir çok başarıya imza atarlar.

Biyoinformatik konusu yaygın olarak bilgisayar programcılığı konusunda deneyimli biyologlar için kapsamlı bir alan olup bu alanda yapılan çalışmalar gelecekte moleküler biyoloji ve genetik konusunda değerli çalışmalar üretip çalışmak için kişilerin yetenekleri ölçüsünde onlara imkan sağlar. Biyoinformatik alanında çalışacak öğrenciler öğrencilik yıllarında kendilerini bilgisayar programları konusunda da geliştirirlerse mezun olunca bu alanda eğitim alıp uzmanlaşabilirler. Bu sayede keşfedilen enzim ve moleküllerle yeni ilaç tasarımları yapabilirler.  

Moleküler Biyoloji Ve Genetik Maaşları

Çalışma hayatına yeni başlayan  genetik mühendisi ve moleküler biyoloji 3500- 4500 TL arasında maaş alırken, tecrübeli olan  mühendisler 10000 TL ve üzeri maaş alabilmektedir. Aynı şekilde moleküler biyologlar da bu oranlarda maaş alabilmektedir. Kendini geliştiren moleküler biyoloji ve genetik uzmanları isterlerse iyi bir ar-ge çalışmasıyla kendi işlerini ve laboratuvarlarını da kurabilerek kendi maaşlarını kazanabilmektedir.