Zootekni Bölümü ve Zooteknist
Konu Başlıkları | Açıklamalar | İlgili Detaylar |
---|---|---|
Zootekni Bölümü | Hayvanların evcilleştirilmesi ve hayvansal üretimin artırılması üzerine çalışmalar yürütecek kişiler yetiştirilir. | Ziraat fakültesi bünyesinde 4 yıllık bir eğitim programıdır. |
Zootekni Mesleği | Hayvanların en iyi şartlarda yaşamalarını sağlamak ve verimliliği artırmak amacıyla çeşitli projeler yürütülür. | Hayvanlarla ilgilenmeyi seven kişiler için uygun bir alandır. |
Zooteknistlerin İş İmkanları | Tarım ve Orman Bakanlığı, tarım kooperatifleri, Ar-Ge çalışmaları gibi alanlarda çalışma imkanları vardır. | KPSS puanı yeterli olanlar devlet kurumlarında da iş bulabilirler. |
Zootekni Dersleri | Fizik, Kimya, Matematik gibi temel bilimlerin yanı sıra hayvancılık ve üretimle ilgili dersler verilir. | Uygulamalı dersler de bulunmaktadır. |
Zootekni Mezunlarının Görevleri | Hayvanlarla ilgili çeşitli konularda araştırma yapmak, verimlilik artıran projeler geliştirmek gibi görevleri vardır. | Çalıştıkları yere göre görevleri değişebilir. |
Zootekni Bölümü ve Akademik Kariyer | Zootekni mezunları belirli şartları sağladıkları takdirde akademisyen olabilirler. | Bilim hayatına devam edenler çeşitli araştırmalar ve projeler yürütebilirler. |
Zootekni ve Hayvansal Üretim | Zootekni bölümü, hayvansal üretimin artırılmasını hedefler. | Bunun için hayvanların yaşam koşullarının iyileştirilmesi ve verimliliğin artırılması çalışmaları yapılır. |
Zootekni Bölümü ile İlgili Bilinmesi Gerekenler | Gelir getirici bir meslek olmasının yanı sıra, zootekni aynı zamanda çevre dostu bir alandır. | Hayvanlarla ilgilenmeyi ve doğayı korumayı seven kişiler için uygundur. |
Zootekni Bölümü ve İş Sağlığı | Zootekni mezunları, hayvanların sağlığını korumak ve üretimi sağlarken güvenli çalışma koşullarını sağlamada önemli bir rol oynar. | Bu nedenle iş sağlığı ve güvenliği konusunda da bilgi ve becerilere sahip olmaları gerekmektedir. |
Zootekni Bölümünün Geleceği | Gıda tüketimi ve hayvansal üretim artışı, zootekni bölümünün ve mesleğinin önemini daha da artıracaktır. | Sürdürülebilir bir dünya için hayvancılık sektöründe verimliliğin artırılması ve çevre dostu yöntemlerin benimsenmesi gerekmektedir. |
Zootekni, çok fazla bilinmeyen bir alan. Çalışma alanı hayvanlar olan bu farklı meslek genellikle veterinerlik çatısı altında değerlendiriliyor. Oysaki hem iş tanımı hem de çalışma şekli olarak zootekninin daha farklı bir alan olduğunu söyleyebiliriz. Temelde hayvanların evcilleştirilmesi ve en iyi şekilde yetiştirilmesi üzerine çalışılan bu disiplinde esas amaç hayvansal üretimin verimini artırmak.
Bildiğiniz gibi günümüzde, başta gıda olmak üzere, tüketilen birçok ürün hayvanlardan elde ediliyor. Bu noktada yapılan tüm çalışmalar da hem hayvanların hem de üretimin verimini artırma amacıyla yürütülüyor. İşte zootekni olarak isimlendirdiğimiz disiplinin esas amacı bu konuda nitelikli elemanlar yetiştirmek. Böylece hem hayvanların daha iyi koşullar altında ve kontrollü bir şekilde yaşaması sağlanıyor hem de tek bir hayvandan maksimum verim elde etme şansı doğuyor.
Zootekni Bölümü Nedir?
Zootekni bölümü, hayvanların evcilleştirilmesi ve hayvansal üretimin artırılması üzerine çalışmalar yürütecek nitelikli kişilerin yetiştirildiği bir disiplin. Bir diğer tanımla zootekni, hayvanların evcilleştirilmesi, kafes içerisinde yaşayan hayvanların uygun şekilde uysallaştırılması ve güvenli bir şekilde idare edilmesi sanatı olarak da açıklanabilir.
Üniversitelerin ziraat fakültesi içerisinde yer alan bu bölümde 4 yıllık lisans eğitimi verilir. Bölümde eğitim gören öğrenciler; son teknolojiler kullanılarak hayvansal üretim konusu hakkında detaylı araştırma yapmayı ve elde ettikleri sonuçlara göre gerekli iyileştirme planları oluşturmayı öğrenirler. Elbette bu süreçte hayvanların doğası hakkında oldukça detaylı bir eğitim programından da geçerler.
Zootekni bölümünde eğitim almak ve sonrasında bu işi yapmak isteyenlerin hayvanlarla çalışmaya hevesli kişiler olması oldukça önemli. Hayvanlardan korkmayan, onlara karşı sabır, sevgi ve ilgiyle yaklaşan, sorumluluk sahibi ve araştırmayı seven kişiler bu alanda başarılı olabilirler.
Zootekni Bölümü İş İmkanları Nelerdir?
Zootekni mezunları ziraat mühendisi ya da zooteknist olarak anılırlar. Bu kişiler büyükbaş, küçükbaş, kanatlı hayvan üretimi yapan herhangi bir yerde çalışma imkanına sahiptirler. Zootekni mezunlarının iş imkanlarını şöyle sıralayabiliriz:
KPSS sınavından yeterli puanı alan adaylar Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde çalışmaya başlayabilirler.
Tarımsal araştırma enstitülerinde Ar-Ge çalışmaları yürütebilirler.
Tarımsal amaçlı kurulan kooperatiflerde uzman olarak görev alabilirler.
Zootekni mezunları bankalarda çalışabilirler.
Belediyelerde görev alabilirler.
Yem üreten fabrikalarda çalışabilirler.
Dileyen mezunlar üniversitelerin istediği şartları sağladıkları durumda akademisyen olabilirler.
Zootekni Bölümü Mezunları Ne İş Yapar?
Zootekni oldukça farklı bir alan. Bu nedenle mezunların enteresan bir iş yaptığını söyleyebiliriz. Bu alandan mezun olan kişilerin iş tanımlarını şu şekilde yapabiliriz:
Çalıştıkları yerdeki hayvanların yaşam koşullarını incelemek ve en iyi hale getirmek.
Hayvanların ehlileştirilmesi için gerekli çalışmaları yürütmek.
Hayvanların verimliliklerini artıracak projeler oluşturmak ve uygulamaya koymak.
Üreticileri hayvancılıkla ilgili bilgilendirmek.
Hayvanların yaşam koşulları ve verimlilikle ilgili bilinçlendirme çalışmaları yürütmek.
Hayvanların üreme döneminden en verimli sonuçların alınması için gerekli hazırlıkları yapmak.
Çalıştıkları her konu hakkındaki yeni gelişmeleri takip etmek ve Ar-Ge çalışmalarını yürütmek.
Yem fabrikalarında ortaya çıkan ürünün uygunluğunu denetlemek.
Bankaların çiftçi ve hayvancılık yapan kişilerle çalışması aşamasında danışmanlık yapmak.
Elbette zooteknistlerin iş tanımları çalıştıkları yere göre değişkenlik gösterebilir. Fakat temelde hayvansal üretimin artırılması için gerekli tüm çalışmaları yapmakla yükümlüdürler, diyebiliriz.
Zootekni Bölümü Dersleri Nelerdir?
Zootekni, sayısal bir bölüm. Bölümde hem teorik bilgilerin öğretildiği hem de uygulama yapılan dersler yer alıyor. Ayrıca temel bilim ve mühendislik disiplinleri de bölüm kapsamında öğretiliyor. Genel olarak zootekni bölümü dersleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Fizik
Kimya
Matematik
İş Sağlığı ve Güvenliği
Botanik
Zooloji
Analitik Kimya
Hayvansal Üretim Sistemleri
Hayvan ve Çevre
Tarımsal Biyoteknoloji
Yem Bitkiler
Toprak Bilgisi
Tarım Makineleri
Gıda Bilimi ve Güvenliği
Ölçme Bilgisi
Hayvan Besleme Biyokimyası
Hayvan Anatomisi
Hayvan Fizyolojisi
Araştırma ve Deneme Yöntemleri
Yemler Bilgisi ve Teknolojisi
Hayvan Barınakları
Bahçe Bitkileri
Hayvan Besleme Teknolojisi
Tarla Bitkileri
Çayır, Mera Yönetimi ve Islahı
Fitopatoloji
İstatistik
Entomoloji
Hayvan Etolojisi
Üretim Fizyolojisi
Üreme ve Yapay Tohumlama
Hayvan Sağlığı ve Hijyen
Rasyon Hazırlama
Genetik
Hayvan Yetiştirme
Kanatlı Hayvan Besleme
Hayvan Hastalıkları
Hayvan Islahı
Ruminant Beslenme
Sağlık Koruma Yönetimi
Ekonomi
Atatürk İlke ve İnkılapları
Türk Dili
İngilizce
Bu derslerin yanında alınan mesleki seçmeli dersler arasında; yem toksikolojisi, tavuk yetiştirme, bal arısı ve flora, keçi yetiştirme, yem mikrobiyolojisi, çevre ve sürdürülebilirlik gibi farklı dersler yer alır. Bir öğrenci seçmeli dersleri ilgi alanlarına uygun bir şekilde tercih ederek kariyerini eğitim hayatında şekillendirmeye başlayabilir.
Zootekni Bölümü Taban Puanları ve Sıralama
Zootekni bölümü TYT – AYT sayısal puanı ile öğrenci alıyor. Bölüm olarak zootekni çok fazla ilgi görmüyor. Bu nedenle hem taban puanlar düşük hem de açılan kontenjanların çoğu dolmuyor. Yani alanda eğitim almak isteyen herkesin girebileceği bir üniversite mutlaka bulunuyor denebilir. 2019 yılında en yüksek puanla öğrenci alımı yapan ilk 7 üniversitenin taban puanları ve sıralamaları şu şekilde:
Üniversite | Taban Puan | Sıralama |
---|---|---|
Ege Üniversitesi | 250 | 346394 |
Ankara Üniversitesi | 241 | 382284 |
Bursa Uludağ Üniversitesi | 238 | 400382 |
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi | 231 | 437322 |
Selçuk Üniversitesi | 229 | 446204 |
Akdeniz Üniversitesi | 228 | 453755 |
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi | 225 | 462501 |
Zootekni alanında eğitim veren üniversitelerin hepsinde dil Türkçedir. Şu an için ülkemizde karma dilde ya da yalnızda İngilizce zootekni eğitimi veren bir okul bulunmuyor. Ayrıca bölüm herhangi bir özel üniversitede de yok. Yalnızca devlet üniversitelerinde yer alıyor.
Zooteknist Nedir?
Zooteknist olarak kariyer planı çizmek isteyenler, Üniversite lisans eğitimi olan zootekni bölümünü tamamlamaları gerekir. Zootekni bölümünde alacakları 4 yıllık eğitim sonrasında sahip oldukları unvan ile çalışmalarına başlayabilirler. Bu bölümünün genel olarak amacı, son teknolojileri kullanarak, hayvansal üretim ya da hayvansal üretim sorunlarına yönelik araştırmalar yaparak, çözümlere ulaştıracak kişileri yetiştirmektir.
Hayvan yetiştirme konusunda tam bir uzman olan bu kişilere zooteknist adı verilmektedir. Zooteknist unvanı ile mezun olan kişiler, araştırma geliştirme çalışmalarının yanında hayvanların üremesini nasıl daha verimli hale getirebileceklerini bulmaya çalışır. Zootekni bölümü ülkemizde son yıllarda tercih edilen bir bölümler arasındadır. Mezunlar için iş imkanlarının çeşitli olması tercih sebepleri arasında yer alır.
Zooteknist olabilmek için dört yıllık eğitim veren üniversitelerin Zooteknik programını lisans derecesiyle tamamlamak gerekmektedir. Üniversitelerde yer alan zootekni bölümünden mezun olan bireyler hayvanların bulunduğu hemen hemen her alanda iş imkanı elde edebilmektedir. Hayvanların üremesi temel ve ilk amaçları olduğu için zooteknistler daha çok özel çiftlikler veya özel laboratuvarlarda görev alır.
Zootekni bölümünü bitirip, zooteknist unvanı almaya hak kazananlar mezun olduktan sonra kendi isteklerine bağlı olmak kaydı ile gerekli sınavları geçerek, kariyer yaşamlarına akademisyen olarak ta devam edebilirler. Günümüz koşullarında oldukça kıymetli meslek dallarından biri olan zooteknistlik hayvanlar ile çok yakın olunması gereken bir alandır.
Bu alanda kariyer sahibi olmak isteyen kişilerin içinde mutlaka hayvan sevgisi olmalı aynı zamanda sabırlı kişiler olmalıdırlar. Ülkemizde Uşak Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ve daha birçok üniversitede bu alanda eğitim alma şansına sahipsiniz. Ayrıca eğitim aldığınız üniversitede akademisyen olarak devam edebilme şansı yakalamak için gerekli prosedürleri tamamlamanız gerekir.
Zooteknist Ne İş Yapar?
Zooteknistin hizmet verdiği sektöre göre aldığı sorumluluklarda farklılıklar gösterir. Hayvan üremesi sürecinde ve birçok farklı çalışma içinde rol sahibidir. Kendini geliştirmesi ile birlikte farklı alanlarda çeşitli tecrübeler elde edebilir. Her meslek gibi bu mesleğinde gereklerinden biri daima güncel kalma çabası içinde olunması gerektiğidir. Zooteknistin başlıca görevleri aşağıdaki gibidir. Birlikte inceleyelim.
Mevcut hayvan ırklarına ait; et, süt, yumurta ya da yün gibi elde edilen ürünlerin niteliklerini ve üretkenliklerini iyileştirme üzerine çalışmalar yürütür.
Yeni ırkların gelişiminin sağlanması için hayvanların seçimi ve melezleştirilmesi çalışmalarını gerçekleştirir.
Hayvanların ihtiyacı olan protein, yağ, karbonhidrat, vitamin gibi besinleri belirler.
Hayvanlardan örnekler alır ve ölçümleme yapar.
Hayvanların ağırlığını ve büyüme sürecini grafikler üzerinde izler.
Yemlerin kimyasal bileşimleri ve besleyici değerleri ile ilgili araştırmalar yapar.
Evcil hayvanların nüfus artışını inceler.
Hayvan ıslahını sağlamak için yeni yöntemler geliştirir.
Populasyon genetiği ile ilgili laboratuvar araştırmaları yürütür.
Arıcılık alanında uygulanmak üzere yeni yöntemler araştırır.
Sağlıklı yöntemler kullanılarak üretim yapılması için hayvancılık tesislerinde kontrol yapar.
Modern hayvancılık yöntemleri ile ilgili çiftçilere danışmanlık sağlar.
Hayvansal tesis kurulumu ile ilgili girişimcilere bilgi verir.
Zooteknistlerin yukarıda saydığımız görev ve sorumlulukları yerine getirecekleri çalışma alanları ise Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Özel Şirketler, Yem Fabrikaları, Özel Laboratuvarlar, Devlet Laboratuvarları, Özel Çiftlikler ve Belgelendirme şirketleri bu çalışma alanlarından bazıları arasındadır. Görüldüğü gibi oldukça zengin çalışma alanı ile karşılaşan meslek çalışanları bu sayede hızlı bir şekilde meslekte yükselme fırsatı da yakalayabilir.
Zooteknist Maaşları
Zooteknistler her geçen gün çoğalarak görmeye başladığımız meslek gruplarından biridir. Görevlerindeki çeşitlilik sebebiyle yukarıda da bahsettiğimiz gibi sorumlulukları da oldukça fazladır. Çalışılan alana ve görevlere göre kazandıkları maaşlarda değişiklik gösterir. Elde edilen güncel verilere göre devlet kurumlarında zootekni maaşları 3.500 – 5.000 TL arasında değişiklik gösterir. Ancak kıdem ve tecrübeye göre maaşlar farklılık gösterebilir.
Özel sektörde ise kazanılan maaşlar asgari ücretten başlamaktadır. Zooteknistin tecrübesine ve birikimine göre zamanla artış gösterir. İyi çiftliklerde görev alan başarılı zooteknistlerin maaşları 10.000 TL’ye kadar yükselebilmektedir. Bu alanda hızla yükselmek isteyen meslek çalışanlarının her geçen gün kendini daha çok geliştirmek için çaba sarf etmesi gerekir.
Zooteknist Nasıl Olunur?
Hayvanlarla ilgili çalışmalar yürütmek bu alanda hizmet vermek isteyen aday öğrencilerin çoğu kariyerlerinde nasıl yol alacaklarını bu yolculuğu nasıl bir eğitim tercihi ile başlamaları gerektiğini araştırıyor. Zootekni bölümü ülkemizde 4 yıllık lisans eğitimi neticesinde mezun veren bir bölümdür. Öğrencilerin bu bölümü başarı ile tamamlayabilmeleri için yaklaşık olarak 240 kredi kotasını tamamlamaları gerekir. Bölümün tanıdığı staj imkanı sayesinde çalışma alanlarını tanıma fırsatı elde ederler.
Günümüzde zooteknistler 4 yıllık olan lisans bölümü olan ve Ziraat Fakültesine bağlı bulunan bu bölümden mezundur. Bölümü başarılı bir şekilde tamamlayan kişilere de zooteknist unvanı verilir. Zootekni bölümünde okumak isteyen adayların sayısı gün geçtikçe artmaktadır.
Bu alanda hizmet veren kurumların oldukça fazla olması, kamu ve özel sektörde çalıma imkanları olması ayrıca kazanılan ortalama maaşların da az olmaması tercih edilmesinin en önemli sebepleri arasında gösterilir. Bu alanda aldığınız teknik bilgi, staj sayesinde edindiğiniz uygulamalı iş tecrübesi başarılı olmanız için önemlidir. Ancak sadece eğitim değil bunun yanında bazı kişisel özelliklere sahip olmakta başarılı bir zooteknist olmakta kilit role sahiptir. Bu özellikler nelerdir, inceleyelim.
Problemlere yenilikçi çözümler üretebilme becerisi gösterebilmelidir.
Analitik düşünme becerisi sergilemelidir.
Laboratuvar araştırma ilkelerine hakim olacak şekilde bilgi sahibi olmalılar.
Saha denetimleri yapabilecek fiziki yeterliliğe sahip olmalılar.
Seyahat engeli olmaması gerekir.
Ekip çalışması için uyum gösterecek kabiliyette olmalıdır.
Hassas laboratuvar ekipmanını kullanmaları gerekir bu sebeple el ve göz koordinasyonuna sahip olmalılar.
Erkek adayların askeri yükümlülüğü bulunmamalıdır.
Hayvan sevgisi ve ilgilenme sabrı olması gerekir.
Çalışmaları genellikle sahada olan zooteknistlerin bu koşulları gözeterek tercih yapması gerekir.
İşletme Eğitimimi tamamladıktan sonra uzun yıllar eğitim sektöründe hizmet verdim. Eğitim alanında çalışmalara devam ederek, her alanda içerik üreterek, kendimi geliştirmeye devam ediyorum.