İyi Bir Eğitmen Olmak İçin Bilmeniz Gereken 10 Şey

Günümüzde nitelikli bir eğitim anlayışının yapılabilmesi için eğitimin unsurlarının nitelikli bir değer taşıyor olması gerekir. Eğitimin niteliğini etkileyen birçok unsur bulunmaktadır. Bu unsurların başında eğitmen ya da öğretmen yer almaktadır. Eğitim alanında başarılı olabilmek için eğitim kurumunun bütün unsurlarının en üst seviyede donanım ve niteliğe bürünmesi gerekmektedir. Eğitimin en önemli unsuru olan öğretmenler, sahip oldukları görevlerinden dolayı öğrencilerinin eğitiminden sorumlu olan en yetkili kişidir. Eğitim alanında yaşanan gelişmeler bu mesleğin gelişimini de etkileyen gelişmeler olarak kabul görmektedir.

Eğitmen eskiden herkesin yapabileceği şeyleri yapabilen ve çok fazla niteliğe sahip olunmadan işini yürütebilen kişi olarak görülmekteydi. Ancak ülkemizde ve dünyada yaşanan gelişmeler bugün bunun aksini söylemektedir. Eğitmenlik artık daha donanımlı ve nitelikli kişiler tarafından yapılmaktadır. Çünkü toplumların beklentileri her geçen yıl yükselmektedir. Toplumların beklentilerini karşılamak için iyi bir eğitmen olmak zorun bir hale dönüşmüştür. Eğitmenlik yapan kişiler günümüzde e sayesinde kendi farkındalıklarını arttırmaktadır. Eğitim ve öğretim alanında kendilerini geliştirecek ve gündemdeki tüm yenilik ve gelişmelerden haberdar olarak ilerleme kaydedecektir. O yüzden eğiticinin eğitimi eğitmenlerden tarafından son yılların en çok tercih edilen eğitimlerin başında gelmektedir.

Son yılarda iyi bir eğitmen olmak için bazı niteliklere sahip olunması gerektiği üzerine uzmanlar, eğitim bilimciler, akademisyenler vb. kişiler görüşlerini beyan etmektedir. Toplumlarında gelişen ve değişen dünyada eğitmenlerden beklentileri farklılaşmıştır. Değişen kuşaklarla eğitimin ve öğretimin yapılabilmesi için bu kişilerin kendilerini geliştirmesi gerekmektedir. Eğiticinin eğitimi alanında eğitimin alınması bu doğrultuda yapılan en büyük çabalardan biridir. Ancak iyi bir eğitmen olmak için bilinmesi gereken çok fazla şey bulunmaktadır. Bende yazımda eğitmenlerin bilmesi gereken ve onların donanım ve niteliğini arttıracak 10 maddeyi sıralamayı çalıştım. Gelin hep beraber bu 10 maddenin derinliklerine inelim.

İyi Bir Eğitmen Olmak İçin Bilmeniz Gereken 10 Özellik Nedir?

Nitelikli bir eğiticinin kalitesini ders esnasında ya da ders bitiminde gösterdiği davranış ve tutumlarda görmek mümkündür. Öğretmenin ders esnasında sınıfta işleri nasıl yürüttüğü, öğrencilerin ilgisini nasıl çektiği, alanıyla ilgili konularda bilgisinin olup olmadığı, etkili iletişim yeteneklerine sahip mi değil mi diye hepimiz inceleriz. Büyük olasılıkla herkes iyi bir eğitimcinin en iyi nitelik ve donanımlarını gözlemledik. İşinde o kişiyi iyi bir eğitmen yapan unsurları fark ederek onu diğer eğitmenlerden ayıran özellikleri gördük. Arkadaşlarımızla ders arasında veya sonrasında yaptığımız sohbetlerde iyi bir öğretmeni iyi bir öğretmen yapan özellikler hakkında dedikodusunu yaptık. Hatta bir daha o öğretmenin dersi gelsin diye bekledik.

İyi bir öğretmende aranması gereken 10 özellik ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir. İyi bir öğretmenin taşıması gereken özellikler tek bir cevap ile açıklanamaz. Bu alanda yapılan araştırma ve bilimsel makale örnekleri incelendiğinde kişisel ve mesleki yeterlilik başta olmak üzere birçok ölçüt sıralanabilmektedir. Bir eğitmenin belirtilenlerin yanında yaşadığı çağın ve ülkenin ihtiyaçlarına cevap vermesi de önemli bir ölçüt olarak görülmektedir. Bunun yanında iyi bir eğitmenden ne anlaşıldığının da önemi çok büyüktür. İyi bir eğitmende bulunması gereken özellikler çok farklı araştırmalar doğrultusunda yapılmıştır.

İyi Bir Eğitmen Olmak İçin Gereken Özellikler

İyi bir eğitmenlik yapabilmek için bilinmesi gereken şeyler aslında bizim ders içerisinde o öğretmene verdiğimiz not derecesi ile ilişkilidir. Bir öğrencinin o kişinin dersini zevkle dinliyorsa, dersten keyif alarak bilgi öğreniyorsa, sınıfta kendini rahat hissediyorsa, öğretmen tarafından iyi bir şekilde tanınıyorsa o kişi gerçekten iyi bir öğretmendir. Belirtilenleri 10 madde haline getirerek sizler için bir liste hazırlamaya çalıştım. Bu sayede sizlerin de deneyim ve gözlemleriniz ile ulaştığınız ya da ulaşabileceğiniz bu özellikleri sizlere sıralıyorum.

Öğrenmenin Bitmeyen Bir Yolculuk Olmadığını Bilmek:

Dersinize giren bir eğitmenin sürekli aynı şeyleri anlatması, aynı espirileri yapması, derste anlatırken kullandığı yöntem ve teknikleri hiç değiştirmemesi, aynı kaynaklardan dersi işlemesi vb. davranışlarına bir öğrenci ne kadar tahammül edebilir. Böyle davranışlar sergileyen bir öğretmen ne kadar iyi bir öğretmen olabilir. İyi bir eğitmenin işlediği ders sürükleyici olmalıdır. Derste anlattıkları konular birbiriyle bağlantılı ve devamlı olmalıdır. Öğretmenin yenilikler ve farklılıklar taşıyan bir senaryo ile öğrencilerinin karşısında yer alması onu iyi eğitmen yapma yolunda ilerlemesini sağlar. Eğiticinin eğitimi ile ilişkilendirmek gerekir bu başlığı. Çünkü eğiticinin eğitimi alan bir öğretmen kendini sürekli öğrenmeye adayacağının farkında olarak bu alanda yaşanan gelişme ve yeniliklerin farkında olur.

Öğretim Zamanının Yönetimini Bilmek:

Zaman yönetimi belki modern insanın yani bireyin son yıllarda yaşadığı en büyük sorun. Zaman yönetimi öğretmenler için de geçerli bir sorundur. Ders zili sadece öğrenciler için derse başlangıç anlamı taşımamaktadır. Eğitmenler de bu zilin anlam ve yükümlülüğünü taşımalıdırlar. Derse başlandığında eğitmen de öğretim için hazır olmalıdır. Eğitmenin öğretim için ayırdığı zaman dilimini öğretim için kullanması gereklidir. Bunun için zaman yönetimi alanında kendilerini geliştirmeleri gerekir. Zaman yönetimi ile öğretmenler ders için hazırlık çalışmalarını iyi bir şekilde değerlendirmelidir. Buna paralel yine zaman yönetimi ile ders içinde etkin bir plan oluşturmalıdır. Dersin kaç dakikasını öğretime ayıracağını, kaç dakikasını sohbete ayıracağını vb. planlamalarını zaman yönetimi ile etkin bir şekilde ayarlaması gerekir. Bu durum etkili bir öğretimin gerçekleşmesini sağlarken aynı zamanda denge kurmayı da kolaylaştırır. Zaman yönetimi hafife alınmaması gereken bir konudur.

İlgili eğitim: Zaman Yönetimi Eğitimi

Öğrenci Davranışlarını Yönetmek:

İyi bir eğitmen mutlaka öğrenci davranışlarını bilmesi gerekir. Öğretmen olan kişi sınıf davranışları ve kuralları için öğretim yapmak zorundadır. Öğrenci davranışlarını sürekli gözlemlemesi gerekir. Bunun yanında gözlemlediği davranışlardan uygun olmayanları davranış kontrolü ilkelerinden yararlanarak düzeltmelidir.

Güçlü İletişim Becerilerine Sahip Olmak:

i̇letişim becerisi belki de iyi bir eğitmen olmak için gereken en en en önemli özelliktir. i̇letişim becerisi bir eğitimcinin eli, kolu, ayağı, gözü, kulağı, dili her şeyidir. eğer bir eğitimci etkili iletişim becerisi yapamıyor ise ondan etkili eğitimci olarak bahsedemeyiz. hatta eğitimci lafını hiç açamayız. çünkü eğitim ve öğretim faaliyetlerinin tümünü iletişim becerisi oluşturur. öğretmen ve öğrencinin kuracağı iletişim becerisi kuvvetli olmalıdır. eğitmen kendi duygu ve düşüncelerini iyi bir şekilde anlatabilmeli öğrenci de o duygu ve düşünceleri iyi bir şekilde anlayabilmelidir. i̇letişim becerisi öğrenci ile iletişimin iyi olması, ona değer verilmesi, onların özel sorunlarıyla da ilgilenmesini kapsamaktadır. aynı zamanda iletişim becerisi öğrencileri sevmeyi, meslektaşları ile iletişimi kuvvetlendirmeyi, velilerle iyi iletişim kurmayı ve okul dışında da öğrencilerle iletişim ağının devam ettirilmesini içerir. kısacası iyi bir iletişim becerisi demek iyi bir eğitmen demektir.

Öğretim Tasarımı Konusunda Uzman Olmak:

İyi bir eğitmen olmanın en önemli özelliklerinden biri öğretim tasarımı konusunda eğitmenin bilgili olmasıdır. Bir eğitmenin yeterlilikler listesini ve alanında iyi, nitelikli, donanımlı olmasını sağlayan çok önemli bir özelliktir.

Mesleki Yeterliliklere Sahip Olmak:

Bir eğitmenin alan bilgisinin yeterli olması, genel kültür bilgisinin yüksek olması, derslerinde güncel konulara yer vermesi ve gündemi takip etmesi mesleki yeterlilik sağlamada öncül özelliklerdir. Mesleki yeterlilik sağlayan öğretmen de iyi bir öğretmen olmak için yeten özelliklerin başında yer alır. Belirtilenlerin yanında mesleki yeterlilik öğrencinin seviyesine göre dersi işleme, etkili öğretim yöntemleri alanında bilgi sahibi olma, öğrencileri derste aktif tutma olarak devam ettirilebilir. Ayrıca mesleki yeterlilik eğitmenin dersi öğrencilere sevdirmesi ve ders içinde hareket etmesi şeklinde sıralanabilir. Mesleki yeterlilik anlatılan derse öğrencinin dikkatini çekmek, derse hazırlıklı gelmek olarak bilinmektedir. Buradan mesleki yeterlilik kavramının önemi de ortaya çıkmaktadır. Mesleki yeterlilik eşittir iyi bir eğitmen.

Ortak Yönetim Sağlamak:

Ders anında veya dışında öğrenci ile birlikte yapılan faaliyetlerde alınacak olan kararlarda öğrencilerine söz ve tercih hakkı tanımak iyi bir eğitmenin özelliğidir. Bu davranışta bulunan, ortak yönetim sağlayan eğitmenler öğrenciler tarafından daha fazla sevilmektedir. Öğrenciler, kendi görüş ve tercihlerini dinlemeyen, ortak bir şekilde hareket etmeyen eğitmenlerden hoşlanmamaktadır. Alınacak kararlarda, öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi davranışı kararın bağlayıcılığı için çok önemlidir.

Kıyafete Özen Göstermek:

Öğrencilerin çoğu, karşısındaki eğitmenler hakkında karar verirken onun dış görünüşüne bakarak karar vermektedir. Öğretmeninin kılık kıyafeti, kişisel bakımı, temizliği vb. oldukça önemlidir. İyi bir eğitimci olmak istiyorsanız belirtilenlere uymanız gerekmektedir. 

Tarafsız Olmak:

Öğrencilerin en çok dikkat ettiği konuların başında eğitmenin kendilerine karşı tarafsız ve adil davranması isteğidir. Duygularını kontrol edemeyerek öğrenciler arasında ayrım yapan ve öğrenci kayıran öğretmenler profesyonel değildir.

Eğitimlere Katılmak:

Sürekli alanı ile ilgili gelişmelerden ve yeniliklerden haberdar olmak, değişen kuşakların beklentilerini karşılamak, gelişen teknolojiye ayak uydurmak vb. nedenlerden dolayı eğitimlere katılmak iyi bir eğitmen olmak için oldukça yeterli nedenlerdendir. Eğiticinin eğitimi her zaman söylediğim gibi kesinlikle bu alanda alınması gereken bir eğitimdir. Eğiticinin eğitimi alınmalıdır çünkü bu eğitim mevcut bakış açılarınızdan kurtulup mevcut becerilerinizi geliştirmeye yaramaktadır. Eğiticinin eğitimi iyi bir eğitici olmayı sağlamanın yanında eğitimle ilgili yöntem, kavram ve ilkeleri de öğrenmenizi sağlamaktadır. Aynı zamanda eğiticinin eğitimi katılan kişilerin eğitici niteliklerinde artış yaşamasını sağlamaktadır. Son olarak eğiticinin eğitimi eğitmenlik hakkında derin bir bilgi sahibi olmayı katılımcılarına sağlar.