AnasayfaBlogİnternet Haber Yazım Teknikleri
Nedir?

İnternet Haber Yazım Teknikleri

25 Ağustos 2021
Görüntüde gözlüklü ve pembe gömlekli bir kadın görülüyor. İki eliyle elinde beyaz bir kupa tutmaktadır. Yüzü hafifçe sağa eğiktir ve yüzünde küçük bir gülümseme vardır. Saçları topuz yapılmış ve doğrudan kameraya bakıyor. Arkasında siyah çizgiler olan beyaz bir yüzey ve solunda beyaz zemin üzerinde siyah bir Y harfi var. Kadın görüntünün ön planında yer alıyor ve kupa elinde net bir şekilde görülebiliyor. Duruşu rahat ve ifadesi memnun.
Yazım TekniğiTanımÖrnek Kullanım
Ters Piramit TekniğiHaberlerde en önemli olayın en önce verildiği teknik.Gazetecilikte en önemli haberi ilk olarak iletmek.
T ModeliGenelde 'neden' olduğunu açıklar ve olayın sonucunu baştan verir.Başta verilen 2-3 cümle olayın sonucunu verir.
Online Piramit TekniğiHaberin önemli noktalarını kaplayan bir giriş paragrafı ekleyerek ve haberin detayını bağlantılar ile verir.Girişte ana konuyu ve sonrasında detayları verir.
Doğrusal Olmayan TeknikHaber unsurlarını ara başlıklara ayırarak ve farklı web sayfalarına vererek yazılır.Haberle ilgili detaylı bilgileri içeren çeşitli kaynaklara erişim bağlantıları sağlar.
Kümeleme TekniğiEksik bilgi bulunan alanları anlatırken kullanılır.Belli bir konuyu gözden kaçırmadan, en geniş şekilde anlatmak için kullanılır.
Anlatım TekniğiHikaye anlatır gibi haber verme biçimidir.Hikayeleştirilmiş haber metinleri.
Kum Saati TekniğiHaberin başında en önemli bilgileri anlatıcı bir dil ile sunar ve sonrasında detaylara geçer.Önce genel bilgileri verir, sonra detaya iner.
Çizgisel TeknikHaberin en önemli olayından başlayıp, kronolojik bir sıra ile ilerler.Tarihi olayların anlatıldığı haber metinleri.
İletişim Araçlarına Göre TekniklerRadyo, televizyon ve internet gibi araçlara göre haberin içeriği ve kullanılan dili değiştirir.Aynı olayın radyo, TV ve internet için farklı şekillerde sunulması.
Geleneksel Habercilik TeknikleriGazetecilikte kullanılan, genellikle günümüz internet haberciliğinde de kullanılmaya devam eden yazım teknikleri.Geleneksel ters piramit tekniği, internet haberciliği için de kullanılır.

İnternet haberciliğinde birkaç farklı yöntem ile haber üretiliyor. İletişim araçlarına göre haberin içeriği ve kullanılan dil daima farklılık gösterir. Radyodaki, televizyondaki ve internetteki haber programları ve içerikleri birbiri ile benzerlik gösterse de farklı özelliklere sahiptir. Her birine göre belirlenmiş haber yazmayla ilgili kurallar ve teknikleri var. Günümüzde internet kullanıcıları, geleneksel habercilik dışındaki yöntemleri daha çabuk kabulleniyor.

Ters piramit tekniği, geleneksel habercilik yöntemlerinden biri olmakla birlikte internet haberlerinin yazımında da en sık başvurulan tekniklerden biridir. Bu yazım tekniği dışında farklı tekniklerde karşımıza çıkıyor. Bu teknikler; T modeli, Online Piramit, Doğrusal ve Doğrusal Olmayan, Kümelem, Anlatım ve Kum Saati yazım ve sunum teknikleri şeklinde İnternet haberlerinin yazımı sırasında kullanılıyor. 

İlgili eğitim: Sunum Teknikleri Dersi

İnternet haberciliğinde kullanılan haber metni, webde yer alan diğer yoğun içeriklerden farklı bir düşünce ile kaleme alınması gerekir. Başlık dışında daha farklı bir tarz kullanmak; neşeli tavırla ya da sohbet tarzı ile yazmak kullanıcıya daha rahat okuma imkanı sunar. İnternet haberciliğinde tüm teknikler hedef kitlenin beklentilerine göre düzenlenmelidir.

İnternet Haber Yazım Teknikleri Nelerdir?

  • Ters Piramit Tekniği

Webde yer alan haberlerde ters piramit tekniği en yoğun olarak kullanılan modeldir. Haberlerde en önemli olayın en önce verilmesi ters piramit tekniği olarak tanımlanır. Oldukça eski ve günümüzde en çok tercih edilen haber yazma tekniği olduğu söylenebilir. Haberlerde verilmesi gereken bilgiler en önemli olanla başlar ve daha az önemliye doğru sıralanarak devam eder. Bu teknik 1850’li yılların başında ilk olarak Amerika’da kullanılmıştır. Gazeteciler telgraf aracılığı ile ilk olarak en önemli haberi iletmeleri ile başlamıştır.

Ters piramit tekniği, o yıllardan günümüze kadar kullanılmaya devam ediyor. Gazetede, televizyonda ya da radyoda son olarak günümüzde internet aracılığı ile haberin giriş cümlelerinde ve spotta en önemli haberin bilgisi ilk olarak veriliyor. Önem sırasına göre haber metni sıralanıyor. Televizyon haberciliğinde de kullanılan bu teknik internet haberciliği için de ilk sıralarda yer alıyor. Bu teknik genellikle toplumu yakından ilgilendiren en güncel olaylar ile ilgili bilgi verilirken tercih ediliyor.

  • T Modeli

İnternet haberciliğinde tercih edilen bir haber yazma tekniğidir. Bu modelde T’nin yatay çizgisi ile haberi özetler ve genelde ‘neden’ olduğunu açıklar. Hedef kitlenin haberi, baştan sona okumasını sağlamak için, olayın sonucunu sonda vermeye gerek kalmaz. Bu gerekçeyle habere ilgili 2–3 cümle olayın sonucunu verir. Bu durum da T modelinin üst çizgisini oluşturur.

  • Online Piramit Tekniği

Web sitesinde ilk ekranda haberin önemli noktalarını kapsayan, giriş paragrafı eklenen bir yazım tekniğidir. Haberin detayını vermek için ise bağlantılarla bir ya da birkaç kısma geçiş verilir. Takip eden kısımlar, haberin ayrıntılarını ve arka plan enformasyonu sunar. Online piramit tekniği, ters piramit tekniğine benzese de bu teknikte birden fazla kısım ve web sayfası kullanılmaktadır. Birbiri ile bağlantılı kısımların aynı muhabir tarafından yazılmasına gerek yoktur. Bunun yanında haber içeriğine ilişkin başka haber sitelerindeki sayfalara da linkle bağlanılır. Online piramidi oluşturan kısımlar ise şu şekildedir. 

  • Fotoğraflar ve haberlerde ana role sahip kişilerin biyografileri

  • Olayın gelişme süreci ve aşamalarını anlatan bilgiler

  • Görüşme metinleri

  • Haberle ilgili kişilerin ve kurumların web sitelerine yönlendiren linkler

  • Haberle alakalı ses ve görüntü dosyaları

  • Orijinal dokümanlar, rapor ve basın bültenlerine ait linkler. 

Bu kısımlar muhabirin araştırmaları, yaratıcılığı ve editör bakış açısı ile hazırlanan önemli araştırma haberleridir. Uygun şekilde yapılandırılan, etkin haber piramitleri, haber üzerinde gezinme seçenekleri ile olayın detaylarına inme fırsatı tanır. Bu teknik, gezdiği sayfalarda yazının sadece ana fikrini görmek isteyen insanlara da hitap ettiğinden, okuyucu haberlere rahatlıkla göz atabilmektedir. İlgisini çeken kısımlara linkleri tıklayarak, ulaşabilmektedir.

  • Doğrusal Olmayan (Non-Linear) Tekniği

Bu teknik haber öyküsündeki unsurları, belirli bir sıralama ile ara başlıklara ayırır ve sonrasında farklı web sayfalarına verir. Eklenen haberle ilgili detaylı bilgilerin bulunacağı çeşitli kaynaklara erişim bağlantıları sağlanır. Doğrusal olmayan teknik, internet haberciliğin tümünde kullanılan temel bir teknik olarak göze çarpar. Örnek olarak, cumhurbaşkanının konuşmasını haber yapmak yerine, internette cumhurbaşkanının konuşma metni yayınlanır. Haber giriş cümlesiyle birlikte eklendikten sonra, konuşma metni ayrı bir web sayfasına bağlantılı olacak şekilde sayfaya yerleştirilir. Bu sayede merak eden kullanıcıların konuşmanın tam metnine erişimi sağlanmış olur.

Bu teknikte en dikkat çeken nokta, okurun haberi anlaması için baştan sona kadar okumak durumunda kalmamasıdır. Temel olarak, birbirinden bağımsız başlıklar yer alır. Eklenen haber başlıkları ile ilgili unsurları içeren bağlantı cümlelerine ana sayfada ya da bölüm sayfalarında yer verilir. İnternet kullanıcısı bu teknik ile yazıyı baştan sona okumak zorunda kalmaz. Okuyucu ilgi duyduğu kısmı tıklayarak açılan yeni pencereden istediği bilgilere erişebilir. Doğrusal olmayan teknikle hazırlanan yazıyı okumak için, okurun adım adım ilerlemesi gerekir. Sayfaları birer birer açarak her kısmı ayrı ayrı okuması gerekir. Okuduğu sayfanın altında yer alan sonraki sayfa linkine tıkladıktan sonra yazının bir sonraki kısmına geçer.

Doğrusal olmayan haber yazma tekniğinde editör veya muhabir, haberi tematik ve kronolojik olarak sıralayabilir. İnternette haber yazmanın en önemli özelliği birden çok unsuru belli bir düzen içinde ve akıcı bir şekilde sayfaya yerleştirmektir. Doğrusal olmayan yazım tekniği, İnternet haberciliği için kesin bir kural değildir. Uzun ve kapsamlı haberlerde, okurun beklentilerini karşılamak üzere hazırlanır. Bu teknik haber yazma tekniğinden ziyade haberin yayım tasarımına yönelik bir sunum tekniğidir.

İnternet Haberlerinin Üstün Yönleri Nelerdir?

İnternette haber yayınlamanın en avantajlı yanı bir anda çok sayıda okuyucuya ulaşmasıdır. Özellikle içinde bulunduğumuz teknoloji çağında insanların pek çoğu alışverişten haber okumaya kadar her şeyi ellerindeki akıllı telefonlar aracılığı ile yapmaktadır. Bu nedenle haberlerin hem internet hem de sosyal medya üzerinde yayınlanması artık bir zorunluluk halini aldı. İnternet haberleri genel olarak masa başı çalışma düzeneğinde ve çoğunlukla internet kaynaklarından alınan ya da diğer gazetelerden elde edilen bilgiler ile hazırlanır. Bu sebeple internet haberlerini yapmanın maliyeti oldukça düşük olmaktadır.

Gazete Haberleri İnternet Haberlerinden Daha Mı Çok Okunur?

Yapılan haberlerinin okuyucu oranlarına bakınca gün geçtikçe basılı gazetelerin okunma oralarının hız kesmeden düştüğü görülmektedir. Ancak buna karşılık internet haberlerinin okunma oranlarının artığı da diğer gözlemler arasındadır. Gazete ve internet haberi arasındaki en belirgin fark insanlara haberlerin internet aracılığı ile çok daha hızlı bir şekilde ulaşmasıdır.

Günümüzde insanlar internet üzerinden haberleri takip ediyor ve haberleri hızlı bir şekilde tüketiyor. Tam da bu sebeple her gazetenin artık etki olarak haber yayınladığı bir internet sitesi bulunuyor. Bunun yanında gazeteler sosyal medya hesaplarına da sahip. Artık gazeteler okuyucuları ile interaktif ortamlarda buluşmayı seçiyor. Bu sayede etkileşim içinde haberler yapılıyor. Sanal ortamda yer almayan gazetelerin de hayatta kalma şansı oldukça düşük olduğu gözlemleniyor.

Ters Piramit Tekniği, Haberlerde en önemli olayın en önce verildiği teknik, Gazetecilikte en önemli haberi ilk olarak iletmek, T Modeli, Genelde 'neden' olduğunu açıklar ve olayın sonucunu baştan verir, Başta verilen 2-3 cümle olayın sonucunu verir, Online Piramit Tekniği, Haberin önemli noktalarını kaplayan bir giriş paragrafı ekleyerek ve haberin detayını bağlantılar ile verir, Girişte ana konuyu ve sonrasında detayları verir, Doğrusal Olmayan Teknik, Haber unsurlarını ara başlıklara ayırarak ve farklı web sayfalarına vererek yazılır, Haberle ilgili detaylı bilgileri içeren çeşitli kaynaklara erişim bağlantıları sağlar, Kümeleme Tekniği, Eksik bilgi bulunan alanları anlatırken kullanılır, Belli bir konuyu gözden kaçırmadan, en geniş şekilde anlatmak için kullanılır, Anlatım Tekniği, Hikaye anlatır gibi haber verme biçimidir, Hikayeleştirilmiş haber metinleri, Kum Saati Tekniği, Haberin başında en önemli bilgileri anlatıcı bir dil ile sunar ve sonrasında detaylara geçer, Önce genel bilgileri verir, sonra detaya iner, Çizgisel Teknik, Haberin en önemli olayından başlayıp, kronolojik bir sıra ile ilerler, Tarihi olayların anlatıldığı haber metinleri, İletişim Araçlarına Göre Teknikler, Radyo, televizyon ve internet gibi araçlara göre haberin içeriği ve kullanılan dili değiştirir, Aynı olayın radyo, TV ve internet için farklı şekillerde sunulması, Geleneksel Habercilik Teknikleri, Gazetecilikte kullanılan, genellikle günümüz internet haberciliğinde de kullanılmaya devam eden yazım teknikleri, Geleneksel ters piramit tekniği, internet haberciliği için de kullanılır
internet haber yazım teknikleri ters piramit tekniği online piramit tekniği gazete muhabir İnternet Haber Yazım Teknikleri nelerdir Doğrusal Olmayan (Non-Linear) Tekniği
Bu, canlı mavi gömlek giymiş bir kadının görüntüsüdür. Yüzünü çerçeveleyen uzun, koyu renk saçları var. Ten rengi açık ve yüz ifadesi kararlı. Beyaz duvarlı ve aydınlık pencereli bir odada duruyor. Gömleğinin mavisi beyaza karşı öne çıkıyor ve güçlü bir kontrast hissi veriyor. Kadın kollarını vücudunun önünde kavuşturmuş, kendinden emin bir havaya sahip. Gözleri ileriye odaklanmış ve kararlılığını gösteriyor. Önüne ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır görünüyor.
Esra Girgin

İşletme Eğitimimi tamamladıktan sonra uzun yıllar eğitim sektöründe hizmet verdim. Eğitim alanında çalışmalara devam ederek, her alanda içerik üreterek, kendimi geliştirmeye devam ediyorum.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bir deftere siyah kalemle yazı yazan bir kişinin yakın çekimi. Kişi kollarını masaya dayamış oturmaktadır. Kağıt beyaz ve defter açık, düzgün bir el yazısıyla dolu bir sayfa ortaya çıkıyor. Birkaç kelime görülebiliyor ama içerik net değil. Kişi yazdıklarına odaklanmış, konsantrasyondan kaşları hafifçe çatılmış. Arkasındaki duvarda zamanı gösteren bir saat var. Kişinin diğer eli yanında durmakta ve kalemi rahat bir şekilde tutmaktadır.
Nedir?

Haber Yazma Teknikleri

18 Ocak 2021
Bu bir klavyenin yakın çekimidir ve tuşlar görüntünün büyük kısmını kaplamaktadır. Tuşlar beyazdır ve her birinde bir harf ya da rakam vardır, bazı tuşlarda ise her ikisi bir arada bulunur. Tuşlar koyu mavi bir arka plan üzerine yerleştirilmiştir. Üst kısımdaki tuşlar hafif kavisli, alt kısımdaki tuşlar ise düzdür. Yanlardaki tuşlar hafifçe yükseltilmiştir. Görüntü klavyenin merkezine odaklanmıştır ve merkezdeki tuşlar biraz daha büyük görünmektedir.
Meslekler

Veri Gazeteciliği Nedir?

17 Aralık 2019
Çeşitli renk ve şekillerde ahşap alfabe harflerinden oluşan bir koleksiyonun yakın çekimi. Odak noktası, mor bir arka plan üzerinde duran, siyah kenarlı sarı bir 'R' harfi. Solunda siyah zeminli sarı bir daire, sağında ise siyah zeminli sarı bir 'E' harfi yer alıyor. Daha solda her ikisi de siyah zeminli sarı bir 'D' ve sarı bir 'E' harfi vardır. En üstte ise siyah zemin üzerinde bir grup sarı harf göze çarpmaktadır.
İş Arama

Haber Editörü Ne İş Yapar?

08 Nisan 2020