AnasayfaBlogDeneysel Bilim Adamı: Max Thelier
Tarihte Bugün

Deneysel Bilim Adamı: Max Thelier

30 Ocak 2020
Resimde ciddi bir ifadeye sahip bir adam görülüyor. Kısa saçlıdır ve takım elbise giymektedir. Yüzü yakın plandadır ve gözleri, kulakları, ağzı ve burnu görülebilmektedir. Cildi koyu renktir ve arka plan beyaz benekli siyahtır. Gözleri tetikte ve odaklanmış, kulakları saçlarının altından hafifçe görünüyor, burnu hafif sivri ve ağzı ciddi bir ifadeyle kapalı. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında görünüyor. Görüntü profesyonel bir görünüme sahip.
Yaşam SüreciÖnemli ÇalışmalarıEtki ve Sonuçlar
Max Thelier, 30 Ocak 1899'da Güney Afrika'da doğdu.Bakteriyolog Hans Zinsser’in makalelerinden etkilenerek amip dizanteri ve sıçan ısırığı ateşi üzerine çalışmalar yaptı.Tıp alanında önemli çalışmalara imza attı ve farklı hastalıklarla ilgili yeni anlayışlar geliştirdi.
İngiltere'de St. Thomas Hastanesi Tıp Okulu'nda ve Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'nda eğitim aldı.Sarıhumma hastalığı üzerine yoğun çalışmalar yaptı.Sarıhumma hastalığının virüs olduğunu ve genellikle sivrisinek ısırmasıyla bulaştığını kanıtladı.
1922'de Amerika'ya gitti ve Harvard Tıp Akademisi Tropikal Tıp Bölümü’nde asistan olarak çalışmaya başladı.Fareler üzerinde sarıhumma virüsüne karşı deneyler yürüttü.Sarıhumma virüsünün zayıflatılmış haliyle kendisine bulaşmasını sağlayarak, virüslü farelerin hastalığı bulaştırma kapasitesini kanıtladı.
1930 yılında Rockefeller Vakfı tarafından desteklendi.Fareler üzerinde yaptığı deneylerde elde ettiği aşının insanlar üzerinde test edilmesine öncülük etti.17D adı verilen aşı, Deneysel Tıp Dergisi’nde yayınlandı ve 1940 yılında 28 milyondan fazla insana uygulandı.
Hedefi sarıhumma hastalığına karşı etkili bir aşı geliştirmekti.Sarıhumma hastalığı üzerinde yoğun şekilde araştırmalarda bulundu.Sarıhumma ile ilgili elde ettiği zayıflatılmış virüsten elde ettiği aşı, Dünya Sağlık Örgütü’nün “Temel İlaçlar Listesi” içerisinde yer aldı.
Ömrünün sonuna kadar Rockefeller Vakfı'nda araştırmalar yapmaya devam etti.Sarıhumma aşısının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasında etkin rol oynadı.Aşının 1940 yılında 28 milyondan fazla insana uygulanmasıyla birçok insanın hayatı kurtarıldı.
Thelier, 73 yaşında hayata veda etti.Yaşamı boyunca birçok deneysel bilimsel araştırmalar yürüttü.Bilim dünyasına önemli katkılarda bulundu ve birçok bilimsel keşfin altına imza attı.

Güney Afrika doğumlu Amerikalı virolog Max Thelier özellikle sarıhumma hastalığı ile ilgili yaptığı çalışmalarla adından söz ettirmiştir. Tarihte bugün 30 Ocak 1899 yılında dünyaya gelen Max Thelier sarıhumma dışında da virüslerin yol açtığı farklı hastalıklarla ilgili önemli araştırmalar yapmış, tüm yaşamını bu çalışmalarına adamıştır.

Sarıhumma hastalığı için yaptığı laboratuvar çalışmalarında denek olarak farelerin kullanılmasını ilk gerçekleştiren isim olan Max Thelier 73 yaşında yaşama veda etmiştir. Sarıhumma ile ilgili elde ettiği zayıflatılmış virüsten elde ettiği aşı, Dünya Sağlık Örgütü’nün “Temel İlaçlar Listesi” içerisinde yer almıştır. Deneysel çalışmalarıyla adından söz ettiren bir bilim insanı olan Max Thelier’in öğrenim ve araştırmalarla geçen başarı dolu hayat hikayesine doğru birlikte yol alalım.

Max Thelier Eğitim Hayatı

Max Thelier 30 Ocak 1899’da tarihte bugün Güney Afrika’nın Pretoria şehrinde dünyaya gelmiştir. İsviçre’den göç ederek Güney Afrika’da bir çiftlik hayatını benimseyen dört çocuklu bir ailenin en küçüğüdür. Bulunduğu bölgede veterinerlik hizmetleri müdürü olarak görev yapan babasının yönlendirmesiyle eğitimini tıp alanında ilerletti. Pretoria Erkek Lisesi’nden mezun olduktan sonra Cap Town Üniversitesi’nde 2 yıllık premedikal eğitim aldı. Ardından 1919 yılında 1. Dünya Savaşı’nın ardından Güney Afrika’dan ayrılıp İngiltere’ye giderek tıp öğrenimine burada devam etti.

St Thomas Hastanesi Tıp Okulu İngiltere’deki ilk durağıydı. Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'nda eğitimini sürdürdü ve 1922'de tropikal tıp ve hijyen alanında eğitimini tamamladı. Aynı yıl Kraliyet Doktor Koleji ve Kraliyet Cerrahlar Koleji Üyesi oldu.  Ancak Londra’daki üniversitenin Cap Town’da aldığı 2 yıllık eğitimini saymaması üzerine MD derecesi alamayan Thelier, 1922 yılında Amerika Birleşik Devletleri’ne giderek Harvard Tıp Akademisi Tropikal Tıp Bölümü’nde asistan olarak çalışmaya başladı. Bu bölüme olan ilgisi hem pratisyen hekim olarak çalışmak istememesi hem de o dönemde çoğu ciddi ve salgın hastalığa uygulanabilen etkili tedavi ve ilaçların olmamasıydı. 23 yaşındaki genç virolog Max Thelier artık tarihte adından söz ettiren araştırma ve çalışmalarına Harvard’da asistan olarak başladı.

Max Thelier’in Sarıhumma ile Mücadelesi

Max Thelier Harvard’da ilk çalışmalarını bakteriyolog Hans Zinsser’in makalelerinden etkilenerek amip dizanteri ve sıçan ısırığı ateşi üzerine yaptı. Asıl hikayesi ise bundan sonra sarıhumma ile ilgili yaptığı araştırmalarıyla başladı. İlk kez 1600’lü yılların sonlarında Meksika ve Amerika’da ardından 1700’lü yıllarda Avrupa ve İngiltere’de patlak veren ve çok kişinin ölümüne sebep olan sarıhumma ile ilgili olarak Max Thelier çalışmalarına başladığında hedefi bu hastalığa karşı bir aşı geliştirmekti. O dönemde sarıhummanın bir bakteri değil virüs olduğu, genel olarak sivrisinek ısırması ile bulaştığı biliniyordu. Ancak yapılan çalışmalar sadece önlem amaçlı yaşam alanlarında sivrisineklerin üremelerini kontrol altına almaktan ibaretti. Ayrıca denek olarak kullanılan maymunlar ile sarıhumma virüsüne karşı tedavi amaçlı çalışmalar da yapılıyor ancak etkili bir sonuç alınamıyordu.

Max Thelier ilk adımı burada attı ve deneylerde maymunlar yerine laboratuvar farelerinin kullanılabileceği fikrini öne sürdü. Fareler üzerinde yapılacak olan çalışmalar ile daha hızlı sonuç alınabileceği tezini savunan Thelier, bu konudaki ilk çalışmalarına başladı. Ancak deney sırasında zayıflatılmış sarıhumma virüsü enjekte ettiği farelerden kendisine bulaşan sarıhumma ile hastalığa yakalandı. Bir haftalık hastalık sürecinin sonunda iyileşen Max Thelier bu sayede sadece fareler üzerinde çalışmanın etkilerini ispatlamakla kalmayıp, yanlışlıkla kendisine bulaşan zayıflatılmış virüs ile sarıhummanın aşısının başarılı olacağını da bizzat kendi üzerinde test etmiş oldu. Ancak bu tek başına yeterli değildi.

Thelier ve Ekibi’nin Sarıhumma Aşısını Keşfi

Thelier, 1930 yılında “Science” isimli bilim dergisinde fareler ile yaptığı deneylerdeki ilk bulgularını yayınladı. Ancak Harvard’da çalıştığı ekibin başındaki isimler de dahil bu çalışmadan çok etkilenmedi. Halen fareler ile daha kısa sürede sonuç alınabileceğine dair herkesi ikna edememişti. Aynı yıl  Rockefeller Vakfı tarafından aldığı teklifle vakfın Uluslararası Sağlık Bölümü personeline katılan Max Thelier bundan sonraki 30 yıl boyunca çalışmalarına bu vakıf desteği ile devam edecekti.

1931 yılına gelindiğinde Max Thelier insan kanına karıştırılan virüsün farelere aktarılmasıyla çalışmalarına devam etti. 1937 yılında aynı ekipteki bir meslektaşı Thelier’in fareler üzerindeki çalışması sonucu elde ettiği aşıyı insanlar üzerinde test etti. Bu test ekibinde Thelier ve çalışma arkadaşları vardı. Sonuçların başarılı olması ile “17D” adı verilen aşı Deneysel Tıp Dergisi’nde yayınlandı. Aşı ilk olarak 1938’de Brezilya’da test edildi ve başarılı sonuçlar alındı

Rockefeller Vakfı'nın desteğiyle 1940 yılında 28 milyondan fazla 17D isimli sarıhumma aşısı üretildi. Hastalığın görüldüğü sıcak Afrika ülkelerinde ve Amerika’da aşı ile büyük bir başarı yakalandı. 1949 yılında hastalığın etkin bir şekilde ortadan kaldırıldığı bildirildi. Theiler'in sarıhumma üzerindeki bu çalışmasının bir önemi sonucu da, fareler insanları ve hayvanları etkileyen virüs çalışmaları için yaygın olarak kullanılmasıdır.

Max Thelier’in Diğer Çalışmaları ve Ödülleri

Aşı ile gelen başarı Max Thelier’in Amerika Birleşik Devletleri’nde ismini duyurmasını sağladı. 1951 yılında New York Rockefeller Vakfı Tıp ve Halk Sağlığı Bölümü Laboratuvarları Direktörü olan Max Theiler, sarıhumma üzerine yapmış olduğu çalışmaların yanı sıra Weil hastalığı, dang humması gibi çalışmalar yaptı. Sarıhumma için aşı geliştirmesinin sonrasında Bwamba ateşi ve Rift vadisi ateşi gibi sonradan çıkmış, ilginç hastalıklar üzerine yoğunlaşmaya başladı. Çocuk felci üzerine yaptığı araştırmalar ile birlikte çocuk felci benzeri bir hastalık türü olan ve sadece farelerde görülen Thelier hastalığını keşfetti.

Bu çalışmalarla ilgilenirken aynı zamanda “Amerikan Tropikal Tıp Dergisi” ve “Tropikal Tıp ve Parazitoloji Yıllıkları” nda yayınlanması üzerine makaleler de yazdı. Bununla birlikte 1948 yılında yayımlanan “Viral ve Rickettsial İnsanın Enfeksiyonları” ve 3 yıl sonrasında 1951 yılında yayımlanan “Yellow Fever” isimli kitaplara katkı sağladı. 1964’te New York Rockefeller Vakfı Tıp ve Halk Sağlığı Bölümü Laboratuvarları Direktörlüğü’nü bırakarak emekli oldu. Ancak aynı yıl New Haven’da bulunan Yale Üniversitesi’nde epidemiyoloji ve mikrobiyoloji profesörü olarak çalışmaya başladı. 3 yıl süren bir akademik görevin ardından 1967 yılında ise Yale Üniversitesi’nden ayrılarak kariyer hayatını noktaladı.

Mikrobiyolog Max Thelier, 1939’da Kraliyet Tropikal Tıp ve Hijyen Derneği’nin düzenlediği ödül töreninde Chalmers Madalyası almaya hak kazandı. 1949’da ise Amerikan Halk Sağlığı Derneği’nden Lasker Ödülü’nü elde etti. Ve belki de onun için en büyük başarı sarıhumma ve mücadelesiyle ilgili yaptığı çalışmalardan dolayı 1951 yılında aldığı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü oldu.

1938 yılında evlenen ve bir kız çocuk babası olan Max Thelier 1972 yılında hayata veda etmiştir. Sarıhumma ile geliştirdiği aşı halen güncelliğini korumaktadır ve herhangi bir salgın tehlikesi anında aynı formül ile üretilmektedir. Bunun yanı sıra laboratuvar ortamında insanları ve hayvanları etkileyen virüslerle ilgili çalışmalarda daha az maliyet getiren ve daha hızlı sonuçlar alınmasını sağlayan farelerin kullanımında da öncülük ederek daha sonraki çalışmaların önünü açmıştır. Tarihte bugün dünyaya gelen Max Thelier tıp dünyasında işin mutfağında çalışarak arka planda binlerce insanın hayatını kurtaran deneysel çalışmalara imza atmıştır.

Max Thelier, 30 Ocak 1899'da Güney Afrika'da doğdu, Bakteriyolog Hans Zinsser’in makalelerinden etkilenerek amip dizanteri ve sıçan ısırığı ateşi üzerine çalışmalar yaptı, Tıp alanında önemli çalışmalara imza attı ve farklı hastalıklarla ilgili yeni anlayışlar geliştirdi, İngiltere'de St Thomas Hastanesi Tıp Okulu'nda ve Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'nda eğitim aldı, Sarıhumma hastalığı üzerine yoğun çalışmalar yaptı, Sarıhumma hastalığının virüs olduğunu ve genellikle sivrisinek ısırmasıyla bulaştığını kanıtladı, 1922'de Amerika'ya gitti ve Harvard Tıp Akademisi Tropikal Tıp Bölümü’nde asistan olarak çalışmaya başladı, Fareler üzerinde sarıhumma virüsüne karşı deneyler yürüttü, Sarıhumma virüsünün zayıflatılmış haliyle kendisine bulaşmasını sağlayarak, virüslü farelerin hastalığı bulaştırma kapasitesini kanıtladı, 1930 yılında Rockefeller Vakfı tarafından desteklendi, Fareler üzerinde yaptığı deneylerde elde ettiği aşının insanlar üzerinde test edilmesine öncülük etti, 17D adı verilen aşı, Deneysel Tıp Dergisi’nde yayınlandı ve 1940 yılında 28 milyondan fazla insana uygulandı, Hedefi sarıhumma hastalığına karşı etkili bir aşı geliştirmekti, Sarıhumma hastalığı üzerinde yoğun şekilde araştırmalarda bulundu, Sarıhumma ile ilgili elde ettiği zayıflatılmış virüsten elde ettiği aşı, Dünya Sağlık Örgütü’nün “Temel İlaçlar Listesi” içerisinde yer aldı, Ömrünün sonuna kadar Rockefeller Vakfı'nda araştırmalar yapmaya devam etti, Sarıhumma aşısının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasında etkin rol oynadı, Aşının 1940 yılında 28 milyondan fazla insana uygulanmasıyla birçok insanın hayatı kurtarıldı, Thelier, 73 yaşında hayata veda etti, Yaşamı boyunca birçok deneysel bilimsel araştırmalar yürüttü, Bilim dünyasına önemli katkılarda bulundu ve birçok bilimsel keşfin altına imza attı
max thelier tarihte bugün thelier sarıhumma sarıhumma aşısı 17D
Omuz hizasında kahverengi saçları olan genç bir kadın, yüzünün önünde tuttuğu beyaz bir akıllı telefonla selfie çekiyor. Parlak, neşeli bir gülümsemesi var ve gözleri tamamen açık. Sağ eli telefonu desteklerken sol eli yüzünün yan tarafında duruyor. Mavi beyaz çizgili bir tişört ve bir çift kot şort giymektedir. Saçları hafifçe dağılmış ve rahat, kaygısız bir pozu var. Gri bir duvarın önünde duruyor ve etrafı parlak, güneşli bir atmosferle çevrili. Bu neşeli an, anı yaşamanın sevincini yakalıyor.
Banu Cantekin
İçerik Editörü

İstanbul İşletme Enstitüsünde içerik editörü olarak görev almaktadır. Kişisel gelişim ve eğitimlerle ilgili içerik hazırlıyor.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bu görüntü 3D Studio Max Eğitimi üzerine çevrimiçi bir kursu tasvir etmektedir. Siyah bir arka plan üzerinde kahverengi saçlı bir kadın yüzü ve bir tabelanın yakın çekimi görülmektedir. Diğer ayrıntılar arasında siyah bir yüzeyin yakın çekimi, siyah arka plan üzerinde beyaz bir harf, metal bir nesnenin yakın çekimi, karbon fiber yüzey üzerinde metal bir köşe ve beyaz metinli siyah ve mavi altıgenler bulunmaktadır. Bu unsurlar birlikte 3D Studio Max Eğitiminin karmaşıklığını ve çevrimiçi kursların gücünü göstermektedir. Bu kurs sayesinde kullanıcılar etkileyici 3D modeller, animasyonlar ve görseller oluşturmayı öğrenebilirler. Bilgilerini genişletmek veya 3D tasarım alanında kariyerine hızlı bir başlangıç yapmak isteyen herkes için harika bir kaynaktır.
5
(7)

3D Studio Max Eğitimi

26 Konu16 Saat
Bu, bronz tenli ve omuz hizasında dalgalı kahverengi saçlı genç yetişkin bir kadının yakın plan çekimi. Hafif bir gülümsemeyle sol tarafa bakıyor, gözleri hafifçe kapalı. Kaşları hafifçe çatılmış ve ona düşünceli bir ifade veriyor. Çenesi ve çene hattı güçlü ve yanaklarına dağılmış birkaç çili var. Beyaz yakalı açık pembe bir gömlek giyiyor.Şerife Demir
12870
Bir binanın önünde büyük bir ağaç duruyor. Bina, dikdörtgen bir penceresi ve yeşil-beyaz duvarları olan tipik bir açık renkli yapıdır. Ağaç tam çiçek açmış ve yaprakları gökyüzüne karşı görülebiliyor. Yaprakları pencereye kadar uzanıyor ve binayla güzel bir kontrast oluşturuyor. Bölgedeki çimler yemyeşil ve gür, ağacın etrafına da birkaç küçük çalı serpiştirilmiş. Arka planda yeşil zemin üzerinde beyaz bir yazı görülüyor. Atmosfer huzurlu ve dingin, havada bir rahatlama hissi var.
5
(2)

Vray Render Kursu

11 Konu12 Saat
Bu, bronz tenli ve omuz hizasında dalgalı kahverengi saçlı genç yetişkin bir kadının yakın plan çekimi. Hafif bir gülümsemeyle sol tarafa bakıyor, gözleri hafifçe kapalı. Kaşları hafifçe çatılmış ve ona düşünceli bir ifade veriyor. Çenesi ve çene hattı güçlü ve yanaklarına dağılmış birkaç çili var. Beyaz yakalı açık pembe bir gömlek giyiyor.Şerife Demir
7350
Bu görsel Excel hakkında bir çevrimiçi kursu tasvir etmektedir. Gözlük takan ve sakallı bir adam, konu hakkında bilgili ve deneyimli olduğunu gösteriyor. Gri arka plan üzerinde Excel Kursu - Excel Öğrenimi yazan metin de bunu doğruluyor. Yüzünün yakın çekimi, konuya olan güvenini gösteriyor. Ayrıca, gri arka plan üzerindeki beyaz metin, kursun kapsamlı ve bilgilendirici olduğunu gösteriyor. Adamın gözlükleri ve siyah gömleği profesyonel olduğunu, burnunun yakın çekimi ise son derece odaklanmış olduğunu gösteriyor. Bu görsel, öğrencinin deneyimli ve bilgili bir eğitmen tarafından verilen kapsamlı ve ilgi çekici bir çevrimiçi Excel kursu alacağını iletir.
4.9
(558)

Excel Eğitimi

10 Konu5 Saat