Bilgi Çağı Örgütlerinin Ana Yetenekleri
Yetenekler | Tanım | Örnekler |
---|---|---|
Esneklik | Öngörülemeyen şartlar altında koşullara uyum sağlayabilme kapasitesi olan esneklik bilgi çağı örgütlerinin en temel özelliği olmaktadır. | Küreselleşme olgusu ve hızla değişen bilgi çağı dinamiklerine uyum sağlayabilme esnek yönetim ve üretim süreçlerine sahip olmayı gerektirir. |
Yenilikçilik | Yoğun rekabet ortamlarında,sahip oldukları bilgiyi hızla yeni bir ihtiyacı karşılayacak şekle dönüştürmek zorunda olan örgütlerin temel niteliğidir. | Ürün yaşam süreleri hızla kısaldığı için, pazarın taleplerine hızla cevap veren yenilikçi ürünler ve hizmetler geliştirebilmek. |
Bilgiyi Yönetme | Rekabet gücüne katkı sağlayan bilginin süratle elde edilmesi, bunun örgüt yapısı içine hızla aktarılması ve örgütsel süreçlerde etkin olarak kullanılmasıdır. | Eskiyen bilgi yerine daha yenisinin hızla ikame edilerek yeni ürün ve hizmet yaratımına fırsat verecek şekilde kullanılabilme yeteneği. |
Yatay Örgüt Yapısı | Bir örgütün bilgi yoğun hale geldikçe yönetim kademesinin ve yönetici sayısının azaldığı, bilgi esas itibariyle alta yani farklı işler yapan ve kendi kendilerini yönetme eğiliminde olan uzmanların elinde olacağı yapıdır. | Bir örgütün yapısı merkezililikten uzaklaşıp özerk birimler ağırlık kazanmaktadır. |
Sürekli Öğrenme | Sürekli eskiyen bilginin yerine yenisini hemen koyabilme , güncel olabilmenin en önemli özelliği olan durum. | Katma değer yaratılmış yeni bilgiye sahip bir örgütün rekabet açısından ön almış olması ve geleceği şekillendirmede önemli avantajlar sağlamış olması. |
Adaptasyon Yeteneği | Çevreyle etkileşim içerisinde olan örgütlerin, çevresel değişikliklere hızla uyum sağlama ve bu değişikliklere olumlu yanıt verme yeteneği. | Hızla değişen pazar koşullarına ve müşteri beklentilerine hızla uyum sağlama, yeni ürün ve hizmetler geliştirme yeteneği. |
İçsel Koordinasyon | Bilgi çağı örgütlerinde bilgi akışının hızlı ve etkin olması, paylaşımın kolaylaşması ve örgütsel süreçlerde etkin kullanımı. | Farklı departmanlar arasında hızlı ve etkin bilgi paylaşımı, bilgilere hızlı erişim ve bilginin iş süreçlerinde hızla entegre edilerek kullanılması. |
Yönetim ve Üretim Süreçleri | Yeni yönetim ve üretim süreçlerini hızla benimseyen ve bu süreçleri verimli bir şekilde uygulayan organizasyonlar. | Stratejik yönetim anlayışı ve verimli süreçler aracılığıyla yüksek performans. |
Birey ve Örgüt Bütünleşmesi | Örgüt ve bireylerin ortak hedeflere yönelik yoğunlaşması ve bu hedeflere ulaşmada kararlılığı. | Demokratik bir ortamda bireylerin yeteneklerini ve yaratıcılıklarını serbestçe ifade edebilir ve örgüt hedeflerine ulaşmada aracı olabilirler. |
Bilgi Yoğunluğu | Bilgi çağı örgütlerinin karmaşık bilgileri işleyip anlamlı hale getirebilme yetenekleridir. | Bilgi çağı örgütleri, yönetici sayısını ve düzeyini azaltarak bilgiyi daha etkin kullanır ve verimliliği artırır. |
Bilgi çağında öncelikle kurumların, ihtiyaç duyulan doğru bilgiye zamanında ve en ekonomik yoldan ulaşılması ve bunun kurum içinde paylaşılarak katma değer yaratacak şekle getirilmesi faaliyetlerinin özünü oluşturmaktadır. Örgütün bu özelliği kazanabilmesi için bazı yeteneklere sahip olması gerekir.
Bilgi çağı örgütlerinin ana yetenekleri nelerdir?
Bunlar; Esneklik, yenilikçilik, bilgiyi yönetme, yatay örgüt yapısı ve sürekli öğrenmedir.
Esnek: Yeni çağda sosyal bir varlık haline gelen organizasyonlar, stratejik yönetim anlayışı içinde, organizasyon yönetimi ve üretim fonksiyonlarındaki süreçlerinin verimliliği için yeni yöntemler geliştirmeye çalışmaktadır.
2000 yılı öncesinde örgütsel hümanizm akımı örgütlerin otoriter yapısını yumuşatmaya, örgüt içi demokrasinin temellerini güçlendirmeye, birey ve örgüt arasında bütünleşme sağlamaya yönelmiş, örgüt yapılarını değişikliklere kolayca uyabilecekleri organik yapılara dönüştürmeyi amaçlamıştır.
Küreselleşme olgusu ve hızla değişen bilgi çağı dinamiklerine uyum sağlayabilmek ise esnek yönetim ve üretim süreçlerine sahip olmayı gündeme getirmektedir. Öngörülemeyen şartlar altında koşullara uyum sağlayabilme kapasitesi olan esneklik bilgi çağı örgütlerinin en temel özelliği olmaktadır.
Yatay Örgüt Yapısı: Sanayi dönemi örgütlerindeki merkeziyetçi, hiyerarşiye dayalı yapılar bilgi çağı örgütlerince, bilgiyi hızla işleyebilecek daha esnek olarak çalışabilme esaslarına sahip sade bir yönetim yapısına evrilmektedir.
Bir örgüt bilgi yoğun hale geldikçe hem yönetim kademesi hem de yönetici sayısı azalacak, bilgi esas itibariyle alta yani farklı işler yapan ve kendi kendilerini yönetme eğiliminde olan uzmanların elinde olacaktır. Böylece örgüt yapısı merkezililikten uzaklaşıp özerk birimler ağırlık kazanacaktır. (Beıjerse, 1999)
Bu açıdan bilgi çağı örgütleri, hızla değişen bir çevre içinde faaliyet alanlarını değişime kolayca uyum sağlayabilecek, düz ve yapı içindeki hatlar kısa olacak şekilde bir örgütsel yapıya dönüştürmektedir.
Yenilikçi: (Sürekli Gelişim ve Değişim) Yenilik, bilgi çağı örgütlerinin en temel özelliği olmaktadır çünküpazara sunulan ürün ve hizmetlerin her zaman bir alternatifi hızla kopyalanmaktadır. Bu yüzden örgütler, yoğun rekabet ortamlarında,sahip oldukları bilgiyi hızla yeni bir ihtiyacı karşılayacak şekle dönüştürmek zorundadır çünkü ürün yaşam süreleri hızla kısalmaktadır.
Yenilik potansiyeli, örgütün en iyi yaptığı ile müşterilerin en çok değer verdiğinin uyumlaştırması ile oluşturulur. (Nassarı,1998)
Bilgiyi Yönetme:Bilgi Yönetiminden maksat rekabet gücüne katkı sağlayan bilginin süratle elde edilmesi, bunun örgüt yapısı içine hızla aktarılması ve örgütsel süreçlerde etkin olarak kullanılmasıdır. Bilgi yönetim sisteminde esas, eskiyen bilgi yerine daha yenisinin hızla ikame edilerek yeni urun ve hizmet yaratımına firsat verecek şekilde kullanılabilmesidir.
Bu avantajı sağlamanın anahtarı bilgi yaratma sürecinin yapı- sallaştırılmasıdır. (Özveren ve Gursu, 2004)Yapısallaştırmanın kurumsal kültür haline getirilmesi, bilgi yönetimde bilgi cağı örgütlerinin en temel konusu olmaya adaydır.
Öğrenmenin Sürekliliği: (örgütsel öğrenme)Bilgi çağı toplumunu tanımlayan en önemli olgu bilginin bollaşması ve yeni bilginin yaratılmasıdır. Sürekli eskiyen bilginin yerine yenisini hemenkoyabilme , güncel olabilmenin en önemli özelliğidir.
Yoğun rekabet ortamında, katma değer yaratılmış yeni bilgiye sahip bir örgüt rakiplerine göre ön almış demektir ve geleceği şekillendirmede önemli avantajlar sağlamış olacaktır. Konuya bu perspektifden baktığımızda öğrenmenin sürekliliği de işletme hayatında ön önemli bileşen halini alacaktır.
Örgütler, öğrenme kavramının rekabet üstünlüğü anlamına geldiğini anladıklarındaa, birincil amaçlarını sürekli öğrenme ve öğrenenörgütler olma olarak belirlemektedirler. (Tepeci ve Koçak, 2005)
Öğrenme olmadan örgütler ve bireyler sadece eski deneyimleri ve uygulamamaları tekrar ederler. Değişim bir maske gibi yatay kalır, iyileşmeler ya rastlantılar sonucu yada kısa ömürlü olurlar. (Garvin,1993)
Açıkca söylemek gerekirse küresel rekabette karlı çıkabilmenin yolu sürekli öğrenmeden geçmektedir çünkü öğrenme olmadan yeni bilgi üretimi olamayacaktır.
Özetle, Bilgi çağı örgütünü :
Sürekli yeni bilgi yaratan, ve bunu işleyerek örgütün bilgisi haline getiren,
Katma değer yaratacak şekilde, bilgiyi paylaşım yoluyla örgütsel süreçlerde kullanan,
Çevreye uyum gösteren, elastikiyeti yüksek,
Kararlarını değişen şartlara göre hızla alabilen,
Değişime olumlu tepkiler veren, örgütler olarak tanımlayabiliriz.
Bilgi çağı örgütü nedir?
Bilgi çağı örgütünü; sürekli yeni bilgi yaratan, ve bunu işleyerek örgütün bilgisi haline getiren, katma değer yaratacak şekilde, bilgiyi paylaşım yoluyla örgütsel süreçlerde kullanan, değişime olumlu tepkiler veren örgütler olarak tanımlayabiliriz.
Bilgi çağı örgütlerinin ana yetenekleri nelerdir?
Bilgi çağı örgütlerinin yetenekleri; esneklik, yenilikçilik, bilgiyi yönetme, yatay örgüt yapısı ve sürekli öğrenmedir.
Bilgiyi yönetme nedir?
Bilgi yönetim sisteminde esas, eskiyen bilgi yerine daha yenisinin hızla ikame edilerek yeni ürün ve hizmet yaratımına fırsat verecek şekilde kullanılabilmesidir.
KAYNAKÇA
Beıjerse, Roelof P.,1999, ‘Questions in Knowledge Management: Defining andConceptualising a phenomenon’ Journal Of Knowledge Management, vol: 3
Garvin, David A.,1993, ‘Building A Learning Organization’ Harvard Business Review’ vol:71, No: 4, p.78-91. July-August.71, No: 4, p.78-91. July-August.
Nassarı, T.,1998,‘’Nurturing, Knowledge to Power Innovation Dynamics, Innovation’Vol: 32, no: 1 May.
Özveren M. ve Gursu M.,2004, ‘Organizasyonlarda bilginin yaratılması süreci ve bu süreçte Liderliğin Önemi ‘’ 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi,
Tepeci, M. ve Koçak,G.,2005, ‘‘Ekiplerde Öğrenme’’: Öğrenen Örgütler Olmanın Anahtarı’’ Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 14, sayı: 1 s: 379.
Spor Yönetimi Uzmanı olan Serdar Samur, Türk spor yönetimi ve kültürünün gelişmesine katkı sağlamak maksadıyla, Gedik Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi'nde Öğretim Üyesi olarak çalışmaktadır. Futbol Yönetimine ışık tutacak çok sayıda ulusal ve uluslararası makaleler yanında 5 kitabı bulunmaktadır.