Seslendirmenlik Nedir?

"Ana menüye dönmek için 0’a basınız, sinyal sesinden sonra mesajınızı bırakabilirsiniz." Hemen hemen her gün duyduğumuz otomatik seslerden en basit örnekler. Peki bu otomatik seslerin ilk kaydını kimler yapıyor? İşte seslendirmenlik bunun için var. Bazılarımızın aklında seslendirmenliğin bir meslek olup olmadığı sorusu yer alabilir. Hemen cevaplayalım, seslendirmenlik kesinlikle bir meslek.

Seslendirmenliği alternatif bir meslek olarak görenler veya direkt tam zamanlı iş olarak yapmak isteyenler için yazımızda merak edebileceğiniz şeylere ışık tutmaya çalıştık. Belki bu yazımızı okuduktan sonra seslendirmenliğe olan ilginiz artar ve kurslarına da göz atmak isteyebilirsiniz. O zaman baştan başlayalım, nedir bu seslendirmenlik?

Seslendirmenlik Nedir?

Seslendirmenlik; bir metni belli diksiyon, vurgu, tonlama gibi kurallara göre stüdyo ortamında okuyan seslendirme sanatçısının yaptığı meslektir. "Benim ses tonum güzel, diksiyonum da gayet başarılı, sesli bir şeyler okumaya da bayılıyorum, acaba seslendirmenlik mi yapsam?" diye düşünenler için bu mesleğin bir geleceği var mı?

İlgili eğitim: Diksiyon Eğitimi

Günlük hayatımızda karşılaştığımız şeylerden pay çıkaralım. En basiti bir reklam tanıtımı veya online içerik olarak yayınlanan kampanya tanıtımları. Bunlar hep görüntü içerikleri üzerinden birileri tarafından seslendirilerek bizlere ulaşıyor. Hatta bazen eski reklamların o bilindik seslendiren kişisi olur ve siz o sesi artık hafızanızla kanıksarsınız. Bir gün bir yerde okursunuz, "falanca reklamı seslendiren kişi buymuş", sonra şaşırır ve tebessüm edersiniz. Başka örneklere de değinecek olursak, radyo sunucuları, kitap seslendirmeleri ki günümüzde oldukça popüler. 

Bütün hayatımızın içindeki yerine baktığımızda seslendirmenliğin geleceği olan bir meslek olduğunu görüyoruz. Teknoloji var olduğu müddetçe seslendirme de hep hayatımızda olacak gibi görünüyor. Seslendirmenliğin bir meslek olduğunu söyledik, öyleyse biraz da işin maddiyat kısmına bakalım. Seslendirmenlik en başta büyük tepkiler vereceğimiz bir gelir getirmiyor. Bunun için çok çabalamalı, basamakları emin adımlarla tırmanmalısınız. Zamanla kendi isminizi de bu sektörde duyurmaya ve insanlara güven vermeye başlarsanız o zaman güzel tepkiler verebileceğiniz karşılıklar elde edebilirsiniz.

Bunların yanında ek iş olarak da seslendirmenlik yapabiliyorsunuz. Örneğin bir satış danışmanısınızdır, işten çıkıp stüdyoya geçip bir metni seslendirebilirsiniz. Ve en son hobi olarak da seslendirmenliği yapabileceğinizi ekleyelim.

Seslendirme Yapmak İçin Neler Gerekir?

Seslendirme yapmak için temel düzeyde çok çeşitli araçlara gerek yok, bir mikrofon ve bilgisayar yeterli. Bu işi profesyonel olarak yapmak için ise bir stüdyo ortamı yaratmamız gerekir. Sesinizin yankılanmaması için duvarlara yalıtım uygulamalısınız. Yalıtımsız bir ortamda sesinizin yüksekliği arttıkça eko seviyesi de artacaktır. Yarattığınız bu stüdyo ortamına ses çıkaracak klima gibi cihazlar bulundurmamalısınız.

Mikrofon seçimine de değinecek olursak seslendirme için condenser mikrofon profesyonel bir iş için tavsiye edilmekte. Mikrofonun önünde ise bir pop filtre varlığı yine büyük bir kurtarıcı. Bu aygıt ‘pe, pa’ gibi sert seslerin patlamamasını sağlayarak daha yumuşak bir ses elde etmemizi sağlıyor. Onun dışında hobi olarak yapacaklar ya da evde bir podcast yayını tarzı kayıtlar yapmak isteyenler için daha farklı mikrofon çeşitleri de mevcut. Bunun yanında ses kalitenizi artırmak için bilgisayarınıza takabileceğiniz ses kartlarını da edinebilirsiniz. Sonuç olarak gerekli araçların daha çok seslendirmenin amacı ve maliyetiyle ilişkili olduğunu görüyoruz.

Evet, seslendirme yapmak için hevesimiz tam, ortamımız hazır, araçlarımız yanımızda, sıra püf noktalarda. Seslendirme yaparken nasıl durmalıyız, nelere dikkat etmeliyiz bir sonraki başlığımızda sizlerle paylaştık, hemen bakalım.

Seslendirme Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?

Bir seslendirme işi aldığınızı düşünün. Bir çocuk oyuncağı reklamı olsun ve sizden bu ürünü çekici kılacak bir yazıyı seslendirmeniz bekleniyor. Öncelikle kendinizi bu oyuncağı reklamda gören anne babaların yerine koyun. Siz bu tanıtımı seslendirirken dümdüz bir tonda hiç yükselip alçalmadan, duygu katmaksızın konuşursanız bu reklam pek de ilgi çekici olmayacaktır.

Burada devreye duygular giriyor işte. Seslendireceğiniz metnin amacına uygun duyguyu vermelisiniz. Bir oyuncağı tanıtacaksanız siz de o oyuncağı almak isteyen çocuk gibi heyecanlı konuşmalısınız. Dinleyenlerde o istek duygusunu uyandırmalısınız. Diğer yandan hüzünlü bir şiir seslendirecekseniz yine şiirin duygusuna uygun bir tonlama ve tempo tutturmalısınız. Peki bir eğitim videosu seslendiriyorsanız? O zaman da tane tane konuşmalı, vermek istediğiniz bilgileri vurgulayarak öne çıkarmanız gerekir. Bu üç örneğimizi karşımıza koyup bakarak seslendirdiğimiz içeriğe uygun duyguyu ve tempoyu tutturmamızın bir hayli önemli olduğunu söyleyebiliriz.

Seslendirmenlere verilen işlerde özellikle bu satış ve pazarlama içerikli videolar üzerine bir seslendirme istiyorlarsa bunun belli süreleri olur. Örneğin sizden 10 cümleyi 30 saniyede söylemenizi isterler. Bu durumda sizin kelimeler arasındaki boşluklar dahil konuşma temponuzu o süreye sığdıracak şekilde ayarlamanız gerekir. Çalışmak ve pratik yapmanın önemli olduğunu söylemiştik, buna bir de sabrı ekleyelim.

Bir noktaya daha parmak basalım. Seslendirme en iyi ayakta yapılır. Çünkü en rahat nefes alıp verebileceğimiz pozisyon budur. Seslendirme yaparken de kendimizi rahat hissetmemiz, rahat nefes almamız, omuzlarımızın salık olması gibi ayrıntılar yine bizim için önemli.

Seslendirme Türleri

Seslendirmeyle ilgili birçok kriteri sizlerle paylaştık ve her zaman okuduğumuz metnin türünün önemine vurgu yaptık. O zaman birkaç örnekle de türlere değinelim.

• Reklam Seslendirme

Reklam seslendirmede dikkat edeceğimiz husus inandırıcı ve heyecanlı olmak. Pazarladığınız ürünün önce sizi heyecanlandırması sonra da sizin bunu karşı tarafa aktarmanız gerekir. Heyecanlı bir ruh hali için müzik dinlemeyi önerebiliriz. Reklam metinlerinin kendi içinde tonlamaları vardır. Bazı reklamlar çok hareketli okunurken, bazıları daha orta seviyede, bazılarıysa daha duygusal tonda okunabilmekte. Bunun örneklerini bayram zamanlarında televizyonda çok görüyoruz. ‘Çocuklar, şeker, bayram!’ derken heyecanlı bir ton, daha sonra aile büyüklerini ziyaret kısmına değinirken reklamın daha duygusal bir tona büründüğünü gözlemleyebiliriz.

• Kitap Seslendirme

Son zamanlarda da oldukça popüler olan sesli kitap reklamlarına hepimiz şahit oluyoruz. Bir kitabı seslendirirken öncelikle kitapta ne yazdığı, bizlere ne anlattığı gibi ana temalar seslendirme üzerinde çok etkili. Bunun yanında soru cümleleri gibi vurgu isteyen cümleleri fark etmemiz, konunun temposuna ayak uydurmamız gerekir. Kitabı okumaktan ziyade anlatır tarzda, kitabın içinden biriymişçesine seslendirmemiz hem dinleyicinin ilgisini taze tutacaktır hem de uyku veren bir havadan çok heyecan yaratan bir duygu verecektir.

• Dizi ve Film Dublajı Seslendirme

Yerli dizi veya film çekimlerinde eskisi gibi dublaj yöntemine çok başvurulmuyor. Çünkü işi daha yapmacık veya kalitesiz yapabiliyor. Başvurulduğu durumlarda da dudak ve ses senkronizasyonu büyük emek gerektiriyor. Fakat yabancı filmlerin üzerine dublajlar ülkemizde hala çok tercih ediliyor. Dublaj yapan ünlü isimlerimizin tiyatroya uygun yetenekleri olması dublajın kalitesini doğrudan etkiliyor.