Evde Nasıl Diksiyon Çalışılır?

Diksiyon, en basit tanımıyla bir dili hakkını vererek konuşmadır. Yani bir dilde var olan kelimeleri, sesleri, vurguları anlam ve coşku duraklarına uyarak kullanma işlemi. Hiç şüphesiz, etkili konuşma ve diksiyona sahip insanlar iş ve sosyal yaşamlarında kolaylıkla iletişim kurabilirler ve kendilerini net şekilde ifade edebilirler.

Anlatmak istediklerini her zaman kolaylıkla anlatabilirler. Dolayısıyla diksiyonu iyi seviyede olan insanların kendilerine olan özgüvenleri de yüksektir. Bu da etkili konuşma ve diksiyon konusunda başarılı olan insanların iş hayatında  rakiplerine göre daha avantajlı olmalarını sağlar. Tabi ki iyi bir diksiyon sadece çalışan insanlar için gerekli değildir. Her bireyin konuşulan dili etkili kullanması son derece önemli bir kazanımdır. Çünkü sosyal ortama yansıyan güçlü ve doğru iletişim, toplumsal düzenin korunması ve anlaşmazlıkların ortadan kalkmasına açısından önemli bir yere sahiptir.

Diksiyon Nedir?

Diksiyon kelimesi Latince kökenli bir kelimedir. Diksiyon; güzel ve etkileyici konuşmak, sesin yapısını inceleyerek konuşmak gibi anlamları karşılamaktadır. Diksiyonda; sözü gerektiği yerde kullanmak, vurgu ve tonlamalara dikkat etmek, kelime telaffuzlarını doğru yapmak ve ses tonunuzu ayarlamak kilit noktalardır. 

tüm bunların yanında beden dilinizi de konuşmanıza dahil ettiğinizde etkili konuşma konusunda zirveyi yakalamış olursunuz. burada beden dili; vücudun duruşu, mimikler ve göz teması şeklinde sözel olmayan ama karşı tarafa verilen sözel mesajı destekleyen etkenler olarak açıklanabilir.

Aslında birçok kişi konuşma bozukluklarından yakınmakta ve etkili konuşma becerisine sahip olmak istemektedir. Fakat bunun zor olduğu algısı öyle yaygın ki birçok kişi diksiyonunu düzeltme adına bir adım dahi atmayı başaramaz. Ama artık diksiyon düzeltmek, sanılanın aksine özellikle günümüzde hiç de zor bir iş değil.

Teknoloji ile bütünleştiğimiz bu çağda, diksiyon probleminizi sandığınızdan çok daha kolay aşabilirsiniz. Eğer iyi bir diksiyona sahip olmak istiyorsanız yapmanız gereken ilk şey kaliteli bir eğitim almak. Daha sonra ise aldığınız eğitimin rehberliğinde diksiyon egzersizleri yaparak bundan sonraki konuşma serüveninize yön vermektir. Enstitü üzerinden online olarak diksiyon eğitimi için kayıt yaptırarak kelimelerinizi daha etkili ve yerinde kullanmaya başlayabilirsiniz. Bu süreçten sonra evinizde yapacağınız rutin diksiyon egzersizleri ile üst düzey ve kalıcı bir diksiyona sahip olmanız hiç de zor değil.

İlgili eğitim: Diksiyon Eğitimi

Diksiyon Egzersizleri Ne Demek?

Diksiyon hayatımızın her noktasında büyük öneme sahiptir. Gerek iş görüşmelerimizde gerekse sosyal hayatımızda diksiyon kendimizi karşıya net şekilde anlatmamıza ve iletişim sorunlarına daha kolay çözümler üretmemize yardımcı olur.

Bu sebeple diksiyonunuza hangi meslek grubunda olursanız olun dikkat etmelisiniz. Çünkü düzgün konuşmak sadece bir mesleğe ya da belli bir kesime mensup kişiler için gerekli değildir.

İnsanları, sosyal çevresiyle birlikte sağlıklı bir iletişime kavuşturacak olan elbette etkili bir diksiyondur. Herkes akıcı bir üslupla konuşmak ve dinleyiciler üzerinde iyi bir etki bırakmak ister. Bunun için diksiyonunuza dikkat etmeli, geliştirmek için egzersizlerle diksiyon problemlerinizi aşabileceğinizin farkında olmalısınız. Ve diksiyon seviyenizi geriye değil ileri noktaya taşıma konusunda ısrarlı davranmalısınız.

Diksiyon, normalde kolay bozulan bir kazanım değildir. Fakat bulunduğumuz ortamlar, günlük konuşma alışkanlıklarımız, konuşmalarımızı az sayıda kelime ile yapıyor olmamız, dikkatsiz ve önem vermeden konuşma alışkanlıklarımız, çevre yapısı ve benzeri birçok etken diksiyon üzerinde deformasyona sebep olmaktadır. Eğer kalıcı bir diksiyon kazanımı elde etmek istiyorsanız günlük konuşma alışkanlıklarınıza dikkat etmeli ve hayatınızda diksiyon egzersizleri için zaman ayırmalısınız. 

Diksiyon Egzersizleri Ne İşe Yarar?

Konuşmaların etkili ve güzel olması, dil sürçmelerinin yaşanmaması için yapılan tüm çalışmalar diksiyon egzersizleri olarak adlandırılmaktadır. Bunlar; artikülasyon çalışmaları, kalem egzersizleri, telaffuz alıştırmaları, sesli konuşma, taklit etme, nefes egzersizleri gibi etkinliklerdir.  Siz de bu egzersizlerden yararlanarak diksiyon sorunlarınızı azaltabilirsiniz. Bu egzersizler belki size basit görünebilir.

Ancak düzenli yapıldığında bu basit egzersizlerin hayatınızdaki güçlü etkisini görebilirsiniz. Bu egzersizleri konuşma organlarınıza yaptırdığınız bir spor olarak düşünebilirsiniz.  Nasıl ki spor yapan bir vücut daha sağlıklı ve esnek oluyorsa egzersiz yapan ağız ve çene kasları da yapacağınız konuşmalar için daha esnek ve güçlü oluyor. Bu sayede telaffuz problemlerinizde azalma sağlayarak daha akıcı konuşabiliyorsunuz.

Diksiyon egzersizleri, konuşma esnasında yaşanan problemleri en aza indirmeyi hedefler. İyi bir diksiyon için öncelikle artikülasyon bozuklukları giderilmelidir. Artikülasyon bozukluğu altında yatan sebep anatomik ya da fizyolojik değilse yani sadece yanlış öğrenme kaynaklıysa önce bunlar düzeltilmeye çalışılmalıdır.

Daha sonra konuşulan dilin dil bilgisi kuralları öğrenilmelidir. Çünkü bu kurallara uyulmadığında konuşmalarınızda anlatım bozuklukları meydana gelecektir. Ardından telaffuz problemleri tespit edilerek giderilmelidir.

Kelimelerin doğru çıkarılması, vurgu ve tonlamaların etkili yapılabilmesi için oldukça önemlidir. Başka önemli bir nokta da konuşma hızınızdır. Çok yavaş ya da çok hızlı konuşmak diksiyon üzerinde olumsuzluk yaratır.

Bu nedenle konuşma hızınızı ayarlamak da diksiyon için önemlidir. Bir diğer önemli nokta ise nefes ayarlaması ve konuşma esnasında yapılan duraksamalardır. Bunlar da aşıldığı takdirde iyi bir diksiyona sahip olmak için önünüzde hiçbir engel kalmayacaktır.

İlgili eğitim: Doğru ve Etkili Konuşma Teknikleri

Diksiyon İçin Evde Yapılabilecek Çalışmalar

Birçoğumuz mükemmel bir diksiyonla doğmuyoruz. Fakat bu, konuşmamızın netliğini ve doğruluğunu geliştirmek için adım atamayacağımız anlamına gelmez. Kelimelerimizi oluşturma biçimimize dikkat ederek ve düzenli olarak pratik yaparak konuşmamızı daha anlaşılır ve daha incelikli hale getirebiliriz. Biraz pratikle diksiyonunuzun ne kadar gelişebileceğine şaşıracaksınız. Evde yapılabilecek çalışmaların bazıları şunlardır:

Diksiyon Kitapları Okumak

Etkili konuşma ve diksiyonu geliştirmenin şüphesiz en iyi yolu diksiyon ve davranış eğitimi içerikli kitaplar okumaktır. Diksiyon alıştırma metinleri okumak da diksiyon düzeltimi konusunda oldukça yararlıdır.  Ayrıca okuduğunuz her kitap ile kelime dağarcığınız genişleyeceği için konuşurken kelimeleri daha rahat seçebilir duruma da gelmiş olacaksınız. Bu nedenle size yeni kelimeler katacağından emin olduğunuz kitapları seçmenizde oldukça yarar var.

Diksiyon Tekerlemeleri

Diksiyon tekerlemeleri, diksiyon geliştirmede kullanılan etkili metotlardan biridir.  Radyo ve Televizyon veya medya eğitimi veren farklı alanlarda diksiyon derslerinde, diksiyon tekerlemeleri bolca okutulmaktadır. Çünkü diksiyon tekerlemeleri, düzgün konuşma çalışmalarının teorik kısmından ziyade, pratik kısmına geçilen egzersiz grubundadır. Diksiyon tekerlemeleri; hem eğlenceli yapıları ile bizi düşündürüp eğlendirirken hem de kelime dağarcığımızı son derece zenginleştirmektedir. Ayrıca tekerlemeler telaffuz problemine yol açan dudak tembelliğini de ortadan kaldırma konusunda etkili çalışmalar arasında yer almaktadır. 

Kalem Egzersizleri

kalem ile çalışma en etkili diksiyon egzersizleri arasında en yaygın olandır. bu çalışma için ne çok kalın ne çok ince yani orta kalınlıkta bir kalem seçin. kalemi yatay şekilde dişlerinizin arasında sıkışacak şekilde ağzınıza yerleştirin. herhangi bir metini okumaya çalışın. i̇lerleyen süreçte kalem egzersizleri alıştırmalarınıza, diksiyon metinleri hatta tekerlemeler ekleyerek çalışmalarınızın zorluk seviyenizi arttırabilirsiniz. yine kalem egzersizleri de dudak tembelliğini ortadan kaldırma konusunda oldukça etkilidir. çalışan dudak, çene ve dil kasları zor telaffuza sahip kelimeleri, kolayca çıkarabilecek düzeye gelecektir.

Ses Kaydı Yapma

Yaptığınız konuşmaları ses ya da video kaydı yaparsanız daha sonra tekrar izleyerek hatalarınızı görme fırsatı bulursunuz. Hataları düzeltmenin en önemli adımı önce onu fark etmektir. “Nerede hata yapıyorum?”, sorunuza net cevaplar veren bu yöntemle çalışmalarınızı, eksik yönlerinize göre yaparak daha başarılı sonuçlar alabilirsiniz.

Taklit Yapma

Özellikle haber spikerlerinin ya da program sunucuların taklitlerini yüksek sesle yapmaya çalışmak hem sesinizi tanımanıza ve ses tonunuzu kontrol altına almanıza olanak tanıyacaktır. Yaptığınız taklitlerde vurgu ve tonlamaların nasıl yapıldığını yaşayarak öğrenme fırsatı yakalamış olacaksınız.