Savcı Nedir? Ne İş Yapar? Maaşı Ne Kadar?
Konu | Açıklama | Örnek |
---|---|---|
Savcılık Mesleği | Adalet mekanizmasının önemli bir parçası olan bu meslek, adaletli ve dürüst kişiler tarafından icra edilir. | Herhangi bir ihbar veya suça şahit durumda hukuk kurallarını uygulayarak soruşturma yürüten kişi. |
Savcılık için Gerekli Eğitimler | Savcılık mesleği icra etmek için hukuk eğitimi almak gereklidir. | Hukuksal bilgilere ve yasal düzenlemelere hakim olmak. |
Savcının Görevleri | Savcılar suça ilişkin her türlü bilgiyi toplar, suçluların bulunmasına yardımcı olur ve adaletin sağlanması için çalışır. | Ceza davası açmak, delil toplamak, sanıkları sorgulamak vb. |
Savcının Çalışma Alanları | Savcılar genellikle adli veya idari yargıda çalışır. | Cumhuriyet savcılığı, Yargıtay cumhuriyet savcılığı, danıştay savcılığı vb. |
Savcının Yetenekleri | Savcı olmak isteyen bir kişinin analitik düşünme becerisi yüksek olmalıdır, detaylara dikkat etmeli ve hızlı kararlar verebilmelidir. | Kanun maddelerini hızlıca okuyup yorumlamak, suç teşkil eden durumları tespit etmek vb. |
Savcının Çalışma Koşulları | Savcılar genellikle büro ve mahkemelerde çalışırlar, ancak bazı durumlarda suç yerlerine gitmeleri gerekebilir. | Olay yerinde delil toplamak, müdahil olduğu durumları yerinde incelemek. |
Savcının İşlemleri | Savcılık, devletin adına yapılan işler ve sorumluluklar gerektiren bir meslektir. | Suçlu veya suçluluk durumunu belirlemek, delil toplamak ve yargı sürecini yönetmek. |
Savcıların Denetlenmesi | Savcıların hizmetleri, Hakimler ve Savcılar Kanunu kapsamında denetlenir. | Yürüttükleri davalarda adil ve tarafsız kalmaları gerekmektedir. |
Savcılık Maaşları | Savcının maaşı, deneyim ve görev yerine göre değişmektedir. | Bir başsavcının maaşı ile yeni atanmış bir savcının maaşı farklı olabilir. |
Savcılık Sınavı | Savcı olabilmek için savcılık sınavında başarılı olunması gerekmektedir. | Hukuk fakültesi mezunlarının katıldığı ve hukuksal bilgilerin sorgulandığı bir sınav. |
Günümüzün gözde mesleklerinden biri olan savcılık üniversite düşünen pek çok gencin aklından geçer. Bunda özellikle son dönemde televizyonda ve kitaplarda kullanılan savcı karakterlerinin etkisi büyüktür. Avukatlar, hakimler ve polisler savcıların çalışma arkadaşlarıdır. Çalışma saatleri bazen normal mesleklerden farklılık gösterebilir. Sorumluluğun çok fazla olduğu mesleklerden biridir. Bu nedenle herkesin yapabileceği bir meslek değildir.
Savcı bütün işlerini devlet adına yapar. Devletin en önemli mekanizmalarından biri olduğundan savcı olmak için birtakım koşulları yerine getirmek gerekir. Yaptıkları görevler işlenen konuya göre değişir. Bulunan deliller üzerinden soruşturmayı yürütür. Adaletsizlikle ve suçla mücadele eder.
Savcı olmak isteyenler için, savcı çeşitleri nelerdir? Ne kadar maaş alırlar? Savcılar nerelerde çalışır? Savcı olmak için hangi eğitimleri almak gerekir?
Savcı Nedir?
Herhangi bir ihbar durumunda ya da suça şahit olması durumunda konunun kanunlara uygunluğunu inceleyerek soruşturma yapan kişiye savcı denir. Savcı kelimesinin köküne bakıldığında sav sözcüğünden geldiği görülür. Sav da söz anlamına gelir. Yani savcı sözcü demektir. Hatta savcılar için "kanun sözcüsü" demek yanlış bir tabir olmaz.
Savcı Adalet Bakanlığının bünyesinde çalışır. Suçla ilgili bir kanaat olması durumunda devreye girer ve araştırmalarını yaparak delillerle soruşturma dosyası hazırlar. Savcılar adaletin simgesi haline gelmiş kişilerdir. Bu nedenle savcı olmak isteyenlerin adaletli, disiplinli, dürüst, objektif ve güvenilir kimseler olması gerekir. Adli sicilinin temiz olması da önemlidir. İşleri gereği çok fazla araştırma yapmaları gerekir. Bu nedenle okumayı sevmelidirler. Kanunların değişen maddelerini takip ederler.
Savcılar adli ve idari yargıda çalışırlar. Adli yargıda çalışanlar il ve ilçelerde cumhuriyet savcısı, cumhuriyet başsavcısı, cumhuriyet başsavcı vekili ve Yargıtay cumhuriyet savcısı sıfatıyla bulunur. İdari yargıda çalışanlar ise Adalet Bakanlığına bağlı olarak danıştay savcısı olarak çalışır. Savcılar kamunun mesai saatlerinde ve resmi kıyafetlerle çalışır.
Savcılar genellikle büro ve mahkemelerde çalışırlar. Ancak delil toplamak için ya da şüpheli olayları incelemek için olay yerine gidebilirler. Gerekirse gece uykusundan uyanıp işinin başına geçmek zorunda kalabilir. Savcılar için 24 saat görevlidir denebilir. Bu da ağır bir çalışma yükü oluşturur. Atanarak çalıştıkları için uzun süre aynı yerde bulunamazlar. Sık sık yer değiştirirler. Savcılar, Hakimler ve Savcılar Kanunu kapsamında denetlenirler. Savcı olmak isteyenlerin bazı şartları yerine getirmeleri istenir. Savcı adaylarının,
Hukuk eğitimi almaları gerekir.
Savcılık sınavında başarılı olmaları gerekir.
Görevlerini yapmaya engel bir sağlık problemi olmaması gerekir.
Devlete karşı suç işlememiş olmaları istenir.
Askerlikle bir ilişiğinin bulunmaması gerekir.
Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanlar, 3 aydan fazla hapis cezası alanlar ve gasp, dolandırıcılık, hırsızlık gibi yüz kızartıcı suçlardan hüküm giyenler savcı olamaz.
Savcı Ne İş Yapar?
Savcı bir kamu görevlisidir. Özel sektörde çalışması ya da kendine ait bir iş yeri açması söz konusu değildir. Savcılar görevlerini kanunlara uygun olarak gerçekleştirir. Çok fazla sorumlulukları bulunur. Kanuna aykırı durumların tespit edildiği yerde savcının görevi başlar.
Yetkileri oldukça geniştir. Araştırmalarını doğrudan yapabilir ya da kolluk personeli aracılığıyla yaptırabilir. Kolluk kuvvetleri savcının adli olan tüm emirlerini yerine getirmek zorundadır. Görevi kötüye kullanmaları halinde savcı doğrudan soruşturma yapma yetkisine sahiptir. Savcılar emirlerini kolluk kuvvetlerine yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bu mümkün değilse en kısa sürede yazılı olarak iletmek koşuluyla sözlü olarak iletirler. Kolluk kuvvetlerinin el koydukları olayları savcıya bildirmeleri gerekir. Savcılar kamu görevlilerinden her türlü bilgiyi isteyebilir.
Kamu görevlileri de bu bilgileri vermekle yükümlüdür. Bilgilerin 10 gün içinde savcıya ulaştırılması gerekir. 10 gün içinde ulaştırılamayacak bir durum mevcutsa hangi tarihte ulaştırılacağı yazılı olarak belirtilir. Bilgiler verilmez ve herhangi bir yazılı neden belirtilmezse savcı cezai işlem uygulama hakkına sahiptir. Ceza yargılamalarında iddia makamı olarak bulunan savcıların görevleri şu şekilde sıralanabilir:
Ceza davası açar.
Kamu davası açılması gereken durumlarda şikayetçi olsun ya da olmasın soruşturma yaparak dava açar.
Delil toplanmasını sağlar.
Gerektiğinde sanıkları sorgular.
Ölümlü suçlarda ölenlerin adli muayenesini yaptırır.
Adli tıptan gelen raporları inceler.
İddianame hazırlar.
Yargı kararlarını uygular.
Kamunun ve mağdurların haklarını savunur.
Medeni Hukukun alanına giren ve yasalardan doğan bazı davaları (evlenmeye itiraz, derneğin ortadan kaldırılması vb.) açar.
Araştırma ve soruşturma yapar.
Soruşturmayı sonlandırır.
Haber aldığı ya da şahit olduğu suçlara el koyar.
Adliyede ortaya çıkan sorunlarla ilgilenir.
Savcı Maaşları
Adalet sisteminin bel kemiği olan savcıların aldığı maaşlar oldukça yüksektir. Ancak bütün savcılar aynı maaşı almazlar. Savcıların maaşları hizmet yılı ve derecelerine göre farklılık gösterir. Mesleğe yeni başlayan bir savcı ile uzun yıllar çalışan savcının maaşı arasında oldukça fazla fark vardır.
Savcının görev yeri ve unvanı da maaşı etkileyen faktörlerdendir. Göreve yeni başlayan bir savcının maaşı 7500 lira civarındadır. Görevde 25 yılını aşmış 1.derece ve en üst sınıf savcının maaşı 22800 lira dolaylarındadır. Bu maaşları kişinin evli ya da bekar olması değiştirir. Aynı zamanda çocuk sayısı, agi tutarı gibi faktörler de maaşı arttırır. Çalışırken yüksek maaş alan savcılar emekliliklerinde de yüksek maaş alırlar.
Savcı Nasıl Olunur?
Savcı olmak için uzun bir süreçten geçmek gerekir. Öncelikle adaylar hangi branşta savcı olmak istediklerine karar vermelidir. Adli yargı savcısı ya da idari yargı (danıştay) savcısı olabilirler. Adli yargı savcısı yani halk arasında bilinen Cumhuriyet savcısı olmak için üniversite sınavlarına girerek Ayt’nin eşit ağırlık alanından tercih yapılır. Hukuk fakültesinde 4 yıllık lisans eğitimi tamamlanır. Ancak hukuk fakültesini bitirince savcı değil avukat olunur.
Savcı olabilmek için Adalet Bakanlığı tarafından açılan savcılık sınavına girerler. Danıştay savcısı olabilmek için Hukuk Fakültesini bitirdikten sonra idari bilimler, siyasal bilimler, maliye gibi alanlarda 4 yıllık yüksek lisans eğitimini tamamlamak gerekir. Bu eğitimler tamamlandıktan sonra savcılık sınavına girilebilir. Bu sınavda adaylar 100 soruluk alan bilgisi ile 40 soruluk genel kültür bilgisi sorularını cevaplar. Sınavdan en az 70 puan alınması durumunda sözlü sınava girmeye hak kazanırlar. Mülakat aşamasını da geçmeleri halinde 2 yıllık staj hakkı kazanırlar.
Stajın birinci yılında adayın savcı olup olamayacağına karar verilir. Staj bitiminde stajın tamamını kapsayan bir sınava tabi tutulurlar. Başarılı olmaları durumunda savcı olarak göreve başlayabilirler. Savcılıkta bir hiyerarşi vardır. Mesleğe başlayanlar 8.derece savcı olarak başlar. Yıllar içinde iyi performans sergileyen savcılar derece atlayarak önce başsavcı vekilliği sonra da başsavcılık rütbesine yükselirler. Hukuk Fakültesini bitirip askerliğini asteğmen olarak yapanlar gerekli şartları sağlayıp savcılık sınavlarını geçerlerse askeri savcı olabilirler.
Savcı olmak için illa ki avukatlık yapmak gerekmez. Savcılık sınavına başvuru için üst yaş sınırı 35’tir. Ancak avukatlıktan savcılığa geçmek isteyenler için üst yaş sınırı 45’tir. Üstelik 3 yıl avukatlık yapmış olma şartı bulunur. Avukatlıktan geçiş yapanlar için staj süresi 1 yıldır. Savcı olmak için cinsiyet ayrımı bulunmaz. Ülkemizde kadın savcıların oranı erkeklere göre oldukça az olsa da hem kadınlar hem de erkekler savcı olabilir.
Selçuk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden 2015 yılında mezun oldu. Mezun olduktan sonra çeşitli okullarda edebiyat öğretmeni olarak çalışan Akyüz, pandemi sürecinde İstanbul İşletme Enstitüsü'nde çeşitli eğitimler aldı. Aldığı bazı eğitimler sonucunda ajanslarda içerik üretmeye başladı. Edebiyat, eğitim, sağlık ve dekorasyon gibi konularda yazılar yazmakta.