Yeni Bir Meslek: Sürdürülebilir Mimarlık
Konu Başlığı | Tanım | İlgili Bilgiler |
---|---|---|
Mimarlık | Sığınma amacıyla başlamış, zamanla kentlerin oluşumunu sağlamış bir meslek dalı. | Tarih öncesi dönemlerden başlayarak kentleşme ve modern mimariye kadar gelişmiştir. |
Sürdürülebilir Mimarlık | Doğayla ve bulunduğu çevreye uyumlu, az enerji tüketen mekanlar oluşturma amacını taşıyan bir meslek dalı. | Tarih boyunca gelişmiş ve evrimleşmiş sığınma ve birlikte yaşama anlayışını, teknoloji yardımıyla en eski haline döndürme çabasıdır. |
Sürdürülebilirlik | Daimilik anlamına gelen, ancak birçok anlam da taşıyabilen bir kavram. | Sosyal, kentsel ve ekonomik sürdürülebilirlik olmak üzere birçok alanda uygulanabilir. |
Küresel İklim Değişikliği | Dünya'nın ikliminin insan aktiviteleri sonucu kalıcı olarak değişmesi. | İnşaat sektörü, küresel iklim değişikliğinin en büyük sebepleri arasında yer almaktadır. |
Doğal Malzeme Kullanımı | Sürdürülebilir mimarının önemli bir prensibi. | Zamana, çevreye ve insana uyumlu bir şekilde mekan oluşturmak için önemlidir. |
Az Enerji Tüketimi | Sürdürülebilir mimarlıkta önemli bir hedef. | Doğayla ve çevreyle uyumlu mekanlar oluştururken enerji tüketiminin minimize edilmesi hedeflenir. |
Esnek Tasarım | Sürdürülebilir mimarlıkta önemli bir prensip. | Mekanların zaman içinde çeşitli şekillerde varlığını koruyabilmesi için gerekli bir faktördür. |
Kentleşme | İnsanların yaşam alanlarının bir araya gelerek büyüme süreci. | Çoğu zaman, çevreyi ve içinde yaşayan insanların hayatını olumsuz etkilemektedir. |
Eğitim ve İstihdam | Sürdürülebilir mimarlık eğitiminin ve istihdamının durumu. | Bu alanda çeşitli üniversitelerde eğitim verilmeye başlanmıştır ve öğrenciler tarafından tercih edilmektedir. |
Proje Finansmanı | Sürdürülebilir mimarlık projelerinin finanse edilmesi. | Yüksek eğitim kurumlarının büyük ilgisi bu tarz projeler için bütçe yaratılmasına önayak olmaktadır. |
Mimarlık dünyanın en eski mesleklerinden biridir. Tarih öncesinde sığınma amacıyla başlayan bu meslek, zamanla değişim geçirerek günümüzdeki halini almış ve kentleri oluşturmuştur. Ancak bir süredir kentleşme dediğimiz olgu, çevreyi ve içinde yaşayan insanların hayatını kötü etkilemeye başlamıştır.
İnşaat sektörü, küresel iklim değişikliğinin en büyük sebepleri arasında yer almaktadır. Gezegendeki tüm canlılar adına yaşam kalitesi tehdidi yaratan düzensiz ve bilinçsiz kentleşmenin önüne geçebilmenin tek yolu sürdürülebilirlik prensiplerini izlemek olarak görülmekte. Ortaya çıkan bu farkındalık, yeni bir meslek dalı olarak “sürdürülebilir mimarlık” adı altında ortaya çıkmakta.
Sürdürülebilirlik Nedir?
Sürdürülebilirlik temel olarak daimilik anlamına gelen, ancak aynı zamanda birçok anlam da taşıyabilen bir kavramdır. Bir nesnenin zaman içerisinde çeşitli şekillerde varlığını koruyabilmesi bu kavramın en basit tanımıdır. Sosyal, kentsel ve ekonomik sürdürülebilirlik gibi birçok kola ayrılabilir.
Mimarlık ile bir araya geldiğinde ise bir mekanın zamana, çevreye ve insana uyumlu bir şekilde var olması anlamını taşır. Bu nedenle doğal malzeme kullanımı, az enerji tüketimi, esnek tasarım gibi ilkeler burada önemli bir yer tutar. Mimarlık mesleği, tarih öncesi insanlar tarafından diğer canlıların örnek alınması ile başlamıştır.
Sürdürülebilir Mimarlık Nedir?
Sürdürülebilir mimarlığın temel amacı doğayla ve bulunduğu çevre ile uyumlu, mümkün olduğu kadar az enerji kullanan mekanlar oluşturabilmektir. Yani bir bakıma tarih boyunca gelişmiş ve evrimleşmiş sığınma ve birlikte yaşama anlayışını, teknoloji yardımıyla en eski haline döndürme çabasıdır.
Son yıllarda birçok ülkede önemli üniversitede eğitimi verilmeye başlanan bu meslek dalı gittikçe yaygınlaşmakta ve öğrenciler tarafından tercih edilmektedir. Yüksek eğitim kurumlarının gösterdiği büyük ilgi, bu tarz projeler için bütçe yaratılmasına önayak olmaktadır.
Bunun sonucunda, başta Kuzey Avrupa ülkeleri olmak üzere birçok ülkede çevreye duyarlı mimari proje çeşitleri ortaya çıkmıştır. Sürdürülebilir mimarlığın birçok örneğini dünyanın her yerinde görebiliriz. Bunların en başında ise sürdürülebilir konutlar geliyor.
Sürdürülebilir Konutlar
Son zamanlarda oldukça yaygın olan bu projeler aynı zamanda ekolojik-ev olarak da tanımlanıyor. Sürdürülebilir konutların ana özelliği yerel enerji kaynaklarını kullanmaları ve otonom bir sisteme sahip olmalarıdır. Yani bu evlerde dışarıdan bir sisteme bağımlılık yok. Aynı zamanda kullanım sonucu ortaya çıkan atıklar da bu evlerin sahip olduğu döngüye dahil olarak enerji, besin ve su üretimine katılıyor.
Ekolojik evler birçok ölçekte karşımıza çıkabilir. Bu tarz evlere örnek olarak Nice Architects’in tasarladığı eko kapsüller verilebilir. Bu proje bu dalın en küçük ve aynı zamanda en çarpıcı örneklerinden biridir. Üzerinde rüzgar gülü ve güneş panelleri bulunan bu tek kişilik ev, kendi enerjisini kendi üretiyor. Yağmur yağdığında ise bu suyu depolayarak arıtıyor ve kullanıcıya sunuyor. Bulunduğu çevreye hiçbir zararı olmadan bir yaşam alanı sunan bu kapsül sürdürülebilir mimarlık alanında bir model olma özelliği taşıyor.
Sürdürülebilir Mimarlık ve Gelecek Kaygısı
Mimarlık geçmişten günümüze birçok akıma tanıklık etmiştir. Bu akımlar ne kadar değişikliğe uğradıysa da her zaman bulunduğu çevreyle ilişki kurma derdinde olmuştur. Farklı zamanların yapıları ve mekanları gerek zıtlaşarak gerekse uyum sağlayarak orada yaşayanların kentsel belleğinde yer edinmiş, aidiyet hissini ortaya çıkartmıştır.
Sürdürülebilir mimarlık, binaların bulunduğu alandan koparak bağımsız ve otonom bir sisteme sahip olmasını sağlıyor. İnsanlığın gelecekte var olabilmek için en büyük umutlarından biri olmasına rağmen; teknoloji ve mimarlığı harmanlayan bu yeni meslek dalının akıllara getirdiği en büyük kaygı “aidiyet” olarak önümüze çıkıyor.
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.