Popüler Roman Nedir?
Konu Başlığı | Açıklama | Örnek |
---|---|---|
Popüler Romanın Tanımı | Ekonomik kaygılarla yazılan, kolayca tüketilen ve okuyucunun duygularını harekete geçiren roman | Peyami Safa'nın 'Cingöz Recai'nin Maceraları' romanı |
Yazar Açısından Popüler Roman | Edebi kaygılardan çok ekonomik kaygılarla yazılır, genellikle dönemlerinde çok okunur ancak kalıcılığı olmaz. | Peyami Safa 'Server Bedi' takma adıyla popüler romanlar yazmıştır. |
Eser Açısından Popüler Roman | Sıradan bir kurgusu vardır, yaratıcılıktan uzaktır, kısa ve anlaşılır cümlelere sahiptir. | Tefrikalar, çoğu popüler romanların ortak özeliğidir. |
Okuyucu Açısından Popüler Roman | Geniş kültürel donanıma ihtiyaç duyulmaz, okuyucular genellikle eseri yorumlamadan özetler. | Edebiyat okuyucusu metni yeniden üretirken; popüler roman okuyucusu, metni özümser. |
Popüler Romanın Faydaları | Okuma ihtiyacını karşılar, okur sayısını artırır, sosyal hayatın izlerini taşır. | Kitleler, genellikle toplumsal olayları ve dönemleri popüler romanlar aracılığıyla öğrenirler. |
Popüler Halk Romanları | Genellikle halkın hayat tarzını ve değerlerini yansıtan romanlar | Hüseyin Rahmi'nin eserleri |
Popüler Aşk Romanları | Aşk ve romantizm üzerine odaklanan popüler roman türü | Kerime Nadir'in eserleri |
Popüler Tarihî Romanlar | Tarihi olayları ve kişilikleri konu alan popüler romanlar | Murat Sertoğlu'nun eserleri |
Popüler Polisiye Romanları | Suç, gizem ve dedektiflik temalarını işleyen popüler roman türü | Ahmet Ümit'in eserleri |
Popüler Macera/Gerilim Romanları | Macera ve gerilim unsurlarının dominant olduğu popüler romanlar | Oğuz Özdeş'in eserleri |
Popüler roman, kültürün popülerleşmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Popüler kültürü oluşturan unsurlardan biridir. Popüler romanı daha iyi anlamak için önce popüler ve popüler kültür kavramlarına bakalım.
Popüler, halkın zevkine uygun olan ve halk tarafından beğenilen, herkes tarafından tanınıp bilinen anlamlarına gelir.
Popüler kültür ise Fransızca da (la culture populaire) halk kültürü olarak geçmektedir ve belli bir dönem için geçerli olan, çabuk üretilip çabuk tüketilen kültür özelliklerinin hepsidir. Yani gelip geçicidir.
Popüler kültür aslında sanayi devriminin bir sonucudur. Çünkü devrim makineleşmenin artmasına, sanayinin gelişmesine, kırsal kesimden kentlere doğru bir göçe sebep olmuştur. Bu da insanlar arası kültür alışverişinin artmasını sağlamıştır. Sanayi devriminden önce halk sanatının yürüdüğü alan ayrıdır. Edebiyatsa daha çok soyluların, aristokratların, seçkin kişilerin ilgilendiği alandır. Edebiyat bir ayrıcalıkken alınıp satılamazken sanayi devrimiyle beraber okur kitle artmış, sanat eserleri alınıp satılmaya başlanmış ve kalemiyle para kazanan kitleler ortaya çıkmıştır. Halk kültürü ve seçkin kültürün kaynaşmasıyla meydana gelen popüler kültür, romanlarda da popülerleşmeye yol açmıştır.
Sanayi Devrimi > Popüler Kültür > Popüler Roman
Popüler roman, kültürün popülerleşmesiyle ortaya çıktı demiştik. Öyleyse popüler roman da popüler kültür gibi sanayi devriminin bir sonucudur diyebiliriz. Anlattıklarımızdan yola çıkarak popüler romanı tanımlayacak olursak: “Yazılışında ve yayımlanmasında -başta ekonomik kaygılar olmak üzere- sanat dışı etkenler bulunan, çabuk üretilip kolayca tüketilen, okuyucunun fikrinden çok duygu ve heyecanını harekete geçiren, sıradan bir kurguya sahip olan romanlardır.”
Yazar Açısından Popüler Roman
Yazarlar sanat endişesinden çok ekonomik kaygı ile hareket ederler. Bundan dolayı sanat akımlarıyla ve kalıcılıkla ilgilenmezler.
Amaçları daha çok para kazanmaktır.
Popüler roman yazarları çok okundukları için kendi dönemlerinde “meşhur romancı” olarak adlandırılırlar. Ama kalıcılıkla ilgilenmedikleri için zamanla unutulmaya mahkûm olmuşlardır.
Edebî değeri olan romanlar yazan yazarların da para kazanmak amacıyla -takma adla- popüler roman yazdıkları olmuştur. Örneğin Peyami Safa “Server Bedi” takma adıyla “Cingöz Recai'nin Maceraları” adlı popüler romanı yazmıştır.
Eser Açısından Popüler Roman
Popüler romanlar sıradan bir kurguya sahiptir.
Yaratıcılıktan uzaktır.
Popüler romanlardaki cümleler mümkün olduğunca kolay, kısa ve anlaşılırdır. Okuyucuyu yormaz.
Çabuk yazıldıkları için teknik kusurları fazladır.
Çoğu tefrika olarak kaleme alınır.
Kişilerin iç dünyalarına psikolojilerine değil dış görünüşlerine, davranışlarına ve hareketlerine yer verilir.
Başı sonu belli bir hikâye vardır. Özetlenmesi kolaydır.
Kişiler tek yönlüdür. İyiler çok iyi, kötüler çok kötü gibi.
Tek bir hikâyeye ve tek yönlü kişilere sahip olduğu için bir kez okunacak eserlerdir.
Geleceğe kalamazlar.
Okuyucu Açısından Popüler Roman
Eseri okumak için geniş kültürel bir donanıma ihtiyaç yoktur.
Popüler roman okuyucusu sadece “okuyucu" ve “tüketici" olarak nitelendirilebilir.
Estetik (edebî) roman okuyucusu, okuyucu olmaktan ziyade yorumcudur. Okuyucu o romanı her okuduğunda kendi kendini romanla ilgili sorguya çekip âdeta metni yeniden üretir. Popüler roman okuyucusuysa sadece eseri özetlemekle yetinir. Çünkü popüler romanların derinliği yoktur, onlar yüzeyseldir.
Popüler Romanların Faydaları
Geniş bir kitlenin roman okuma ihtiyacına yanıt verir.
Okur sayısının artmasına katkı sağlar.
Yazılıp yayımlandıkları sürecin sosyal hayatına dair izler taşırlar.
Okuyucuların bazı bakımlardan bilgilenmesini sağlarlar. (Popüler roman okuyucusu sahip olduğu bilginin bir kısmını romanlardan alır.)
Popüler romanlar bazı alt başlıklara ayrılabilirler:
Popüler Halk Romanları (Yazarları: Burhan Cahit Morkaya, Hüseyin Rahmi, Reşat Enis, Mahmut Yesâri... )
Popüler Aşk Romanları (Yazarları: Kerime Nadir, Muazzez Tahsin, Cahit Uçuk, Peride Celal...)
Popüler Tarihî Romanlar (Yazarları: Turhan Tan, Murat Sertoğlu, Bekir Büyükarkın, Abdullah Ziya Kozanoğlu...)
Popüler Polisiye Romanları (Yazarları: Ahmet Mithat, Ebu Süreyya Sami, Afif Yesâri, Peyami Safa, Celil Oker, Osman Aysu, Ahmet Ümit...)
Popüler Macera/Gerilim Romanları (Yazarları: Oğuz Özdeş, Murat Sertoğlu...)
Popüler Hidâyet Romanları (Yazarları: Emine Şenlikoğlu, Şule Yüksel Şenler, Ahmet Günbay Yıldız, Sevim Asımgil...)
YAZAR: NAZLI SOYUER
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.