Popüler Kültürün Yaşamımıza Etkisi
Konu | Tanım | Etki ve Sonuçlar |
---|---|---|
Kültür | Bir toplumun değer sistemini oluşturan duygu, düşünce, gelenek ve görenekleri, ahlakı, inancı, sanatı, yemeği, giyim ve hayat tarzını içerir. | Kültür, toplumun toplumsal ihtiyaçlar ve değişen şartlar doğrultusunda evrilebilir. Bütünleştiricidir ve dinamiktir. |
Popüler Kültür | Endüstri aracılığıyla üretilip dağıtımı sağlanan ve kısa sürede tüketilen kültürel öğeler bütünüdür. | Bireyselleştirir, kolektif bilinci azaltır ve tek tip yaşam tarzlarına yönelim sağlar. |
Müzik, fast-food, televizyon programları vb. | Popüler kültüre örnek olarak verilebilecek hızlı tüketim ürünleri ve hizmetleridir. | Modernleşme adı altında tüketiciye sunularak, belirli bir yaşam tarzı ve alışkanlık yaratır. |
Medya | Popüler kültürün propaganda aracıdır. | Tüketiciye prestijli bir yaşam sunarak seçimlerini ve beğenilerini yönlendirebilir. |
Güncelleme | Kişinin kendisini ve yaşam tarzını modern dünyaya uyum sağlamak adına değiştirmesidir. | Popüler kültür, güncellemeyi ve yeni ürünleri tüketmeyi zorunlu hale getirebilir. |
Subliminal Mesajlar | Bireyin farkında olmadan alıp uyguladığı, genellikle medya aracılığı ile verilen gizli mesajlardır. | Tüketicinin seçimlerini ve davranışlarını bilinç altı düzeyde etkileyerek yönlendirebilir. |
Sosyo-Çevre Faktörleri | Bireyin davranışlarını ve kararlarını etkileyen sosyal ve çevresel etkenlerdir. | Bireyin popüler kültüre ayak uydurma konusundaki hislerini ve kararlarını etkileyebilir. |
Değerler | Bireyin ve toplumun önem verdiği, benimsediği ilkeler veya varlıklardır. | Değerler, popüler kültür tarafından şekillenebilir ve değiştirilebilir. |
Bireysellik | Kişinin kendine özgü özellikleri ve eşsizliğidir. | Popüler kültür tüketimi, bireyselliği azaltabilir ve kişiyi toplumun genel trendlerine uyma eğiliminde olabilir. |
Akımlar | Belirli bir dönemde toplumda hızla yayılan ve genellikle kısa süren trendlerdir. | Popüler kültür, hızlı tüketim odaklı akımlar yaratarak toplumun davranışlarını ve tüketim alışkanlıklarını yönlendirebilir. |
“Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir” ancak ticari bir meta olmadıkça.
Kültür Nedir?
Kültür; bir toplumun değer sistemini oluşturan duygu, düşünce, gelenek ve görenek, ahlak, inanç, sanat, yemek, giyim ve hayat tarzlarına kadar etkili birçok alanda davranışlarımızı etkilemektedir. Kısacası kültür, davranış ve tutumlarımızın sergilenmesine birer çatı görevini görmektedir. Kültür, toplumdan topluma değişir bu nedenle de bölgesel ve yöresel farklılıklar olabilir. Yani her toplumun kendine özgü kültürü vardır. Kültür, soyuttur, farklılık gösterir, nesilden nesile aktarılır. Ancak alınıp verilmez veya satılmaz. Dolayısıyla kültür toplumsaldır ancak toplumsal ihtiyaçlarda değişiklikler oldukça kültürde de değişimler söz konusu olabilir. Bütün bu özellikler birleştiğinde sonuç olarak kültür bütünleştirici ve dinamiktir.
Popüler Kültür Nedir?
Popüler kültür; endüstri aracılığıyla üretilip dağıtımı metalardan sağlanan bir kavramdır. Kısa sürelidir. İnsanları sınıflandırır ve zamanla tek tipleştirir, bireyselleştirir ve kolektif bilincin çökmesine neden olur. Aslında toplumsal değerleri yüceltiyormuş gibi görünse de tam ters istikamete doğru ilerlemektedir.
Üretim ile kültürün ne alakası var demeyin... “Müzik, fast-food, televizyon programları, futbol, yılbaşı, sanat vb.” popüler kültürle ilişkilidir. Dolayısıyla popüler kültür kısaca “çabuk kullanım ve hızlı tüketim” olarak ifade edilebilir. Nasıl mı? Reklam, film sektörü vb.’ne bakın birileri daha önceden bildiğimiz şeyleri veya bilip de önemsemediğimiz şeyleri bir de böyle bakın diyerek modernleştirip akım haline getirebiliyor. Al bunu kullan, bunu giy, bunu oku, bunu izle, bunu dinle diye modernleşme adı altında aslında size bu konuda ihtiyacınız var hissi yaratıp kullanmanızı sağlıyor veya herkesin kullanmasını sağlayarak kullanmayanlarda eksiklik hissettirip akıma davet ediyor. Bunun en belirgin örneğini yakın bir zamanda yaşadık “Müslüm” filmiyle bu sadece bir örnektir, şahsi anlam içermez... Müslüm Gürses hayatımıza yeni giren bir sanatçı değildi ve değerli olması için ölmesi de gerekmiyordu veya onu değerli kılan neden medya? Birçoğunuz daha Müslüm Gürses’in şarkısını bilmezken bir film ile Müslümcü olabildi ve filmi izlediğine dair paylaşımlarıyla akıma katıldı neden, çünkü sosyal faktörler ve medyanın sunduğu popüler kültür baskın geldi.
Oysaki birçoğunuz yaşama biçimi sebebiyle Müslüm Gürses’i beğenmezken bir anda gözyaşı dökebildi... Bu akımdan bir süre sonra tekrar şarkıları dinlenildi mi bilinmez ama akım olursa paylaşımlarla bilinebilir... Medya, popüler kültürün propaganda aracıdır. Amacı; reklam yaparak ve zaman zaman değişikliğe giderek insanları cezbetmektir. Bireyler sanki meydana gelen değişimleri kendi hür iradeleriyle kullanıyorlarmış gibi göstermektir. Medya, popüler kültür adı altında prestijli bir yaşam sunarak seçimlerimizi, beğenilerimizi ele almak istiyor. Peki o prestijli yaşamda bütünüyle siz, siz misiniz? Bunu da bir düşünün. Günümüzdeki popüler kültürün kısaca özeti; tüketici, popüler kültür adı altındaki akıma katılamazsa veya kazara kaçırırsa sosyo-çevre faktörleri tarafından tedirgin edilir, kişi bu durumdan nasıl mahrum kaldım diyerek mutsuz olur. Sonuç itibariyle tüketici, akıma ayak uydurarak mutlu (!) olmayı seçmiştir.
İnsanın kendini yenilemesi, güncellemesi kadar doğal bir şey yoktur ancak popüler kültür, tüketicilerde yenilenmeyi ve tüketmeyi zorunluluk olarak hissettirir. Popüler kültürün birçok yansımasına esir kalabiliyoruz ancak ne kadar bilinçliyiz, ne kadarını bilinçli tüketiyoruz bunu sorgulamak önemlidir. Televizyonlar gibi medyada da subliminal mesaj veriliyor olamaz mı ama çoğu insan bu konun üzerinde durmuyor bile... Özetle; duygularımız, düşüncelerimiz, dış görünüşümüz sizce tıpkısının aynısı değil mi? Duyguların ortak olmasında ne gibi bir zarar olabilir diyorsanız da size dair siz var mısınız, siz sizin ne kadarını kapsıyorsunuz?
Matruşka gibi yaşlısından gencine aynı tip, aynı düşünce, aynı görünüş ilerlemekteyiz. Bir başkası bize öneri sunduğunda kabul etmezken neden medyanın bütün önerilerine bu kadar açığız.. Seçimlerinizin ne kadarına siz karar verebiliyorsunuz?
2018 yılında yüksek lisans eğitimini tamamlayan yazarımız, İstanbul İşletme Enstitüsü'nde öne çıkan başlıklar hakkında yazmaktadır.