Mali Analiz Nedir? Amaçları Nelerdir?
Mali Analiz Kavramı | Amaçları | Faydaları |
---|---|---|
Bir firmanın mali konumunu ölçmek ve değerlendirmek, gelişim yollarını belirlemek ve geleceğe yönelik tahminlerde bulunabilmek için yapılan faaliyetler toplamı. | İşletme politikalarının değerlendirilmesi, kaynak temini, potansiyel büyüme ve gelişme imkanlarının tespiti, kredi sağlayan kurumların finansal yeterliliklerini ölçme | Hedeflerin yerine gelip gelmediğinin ölçülmesi, başarı ve etkinlik düzeyi ölçümleme, fiyatlama ve üretim politikaları hakkında bilgi verme |
Mali analiz, işletmelerin gelecek dönemleri için mali tablolarında yer alan kalemler arasındaki ilişkilerin incelenmesi sürecidir. | İşletmeye ait mali bilgilerin tespiti ve gelişmesinin yeterli olup olmadığının ölçülmesi, diğer işletmeler ile karşılaştırma yapılabilmesi | İşletme faaliyetlerini kontrol etme, planlama yapma ve başarısızlık karşısında vazgeçmemek üzere önemli faydalar sağlama |
Mali tablo analizi, işletmeye ilişkin finansal bilgilerin raporlanmasıdır ve kredi taleplerinde de esas alınan bir dokümandır. | İşletmenin bankalardan kredi talep etmeleri halinde, kredinin kullanım yeri ve geri ödeme kaynağına dair bilgi sağlama | İşletme yönetiminin ve yatırımcıların, tedarikçiler ve bankaların işletmenin finansal durumunu anlamasını sağlar |
Mali analiz türleri, kullanılan yöntemlere ve analizi yapan kişiye göre değişkenlik gösterir. | Karar alma süreçlerinde yararlı bilgiler sağlamak ve varlık, kaynak değişiklikleri ile işletme faaliyet sonuçları hakkında bilgi elde etmek | Gelecekteki nakit akışlarının değerlendirilmesinde ve işletmenin yatırım yapacağı alanları belirlemede yardımcı olur |
Modern çağın önemli aktörlerinden olan şirketler için mali analizler çok büyük önem taşır. Bu nedenle finansal nitelikteki analizlerin günümüz modern çalışma yaşamında üstlendiği roller de oldukça belirgindir. Mali analiz sayesinde işletmeler temel ve ikincil hedeflerini yerine getirip getiremeyeceği konusunda bir ölçüm gerçekleştirme fırsatı elde eder. Bu anlamda bakıldığında işletmelere faydası çok yüksektir. Mali analiz, bir firmanın mevcut durumdaki mali konumunu ve faaliyet sonuçlarını ölçmek ve değerlendirmek, gelişim yollarını belirlemek ve o işletme ile ilgili geleceğe yönelik tahminlerde bulunabilmek için yapılmaktadır. Aynı zamanda mali tablolarda yerini alan kalemler arasındaki ilişkilerin ve bunların zamanla birlikte gösterdikleri eğilimlerin incelenmesine yönelik olan faaliyetler toplamını ifade eder.
Mali Analizin Amaçları Nelerdir?
Mali Analiz, bir işletmeye ait mali bilgileri, yapmış olduğu faaliyet sonuçları ve mali yönden gelişmesinin yeterli olup olmadığı konusunda tespit yapılmasıdır. İşletmenin gelecek dönemleri için tahminlerde bulunabilmek için mali tablolarda yer alan kalemler arasındaki ilişkilerin birlikte yapılandırılması gerekir. İşletmenin göstermiş olduğu eğilimlerin belirlenmesi ve diğer işletmelerin benzer sonuçları ile karşılaştırılması sürecidir. Mali tablo analizi kurumlar tarafından oldukça fazla önemsenmektedir. Özellikle yöneticiler bu konuda kendini geliştirmek ister. Bu alanda sunulan eğitimlerden yararlanırlar. Enstitü tarafından sunulan Mali Tablo Analizi ve İstihbarat Eğitimi de orta düzeyde mali tabloları okuyabilme ve yorumlayabilme becerisi kazandırmayı hedefler. Mali analiz belirli amaçlar doğrultusunda ortaya çıkan bir işlem olup, işletmelerde önemli çalışma kalemleri içinde yer alır. Mali analiniz amaçları nelerdir, inceleyelim.
İşletmelerin finansal nitelik taşıyan politikalarının değerlendirilmesi ve işletme karar sürecinde temel oluşturma görevini üstlenir.
İşletmenin ihtiyacı olan kaynakların teminini sağlar.
İşletmenin potansiyel büyüme ve gelişme imkanlarının tespitinde rol oynar.
Kredi sağlayan kurumlar için işletmelerin finansal yeterlilik düzeyini ölçmede önemli bir bilgi sağlar.
Mali Analizin Faydaları Nelerdir?
İşletmeye ait temel ve ikincil hedeflerin yerine gelip gelmediğini ölçer.
İşletmenin amaçları gerçekleştirememişse nedenlerini araştırır.
İşletmenin faaliyetlerinde başarı ve etkinlik düzeyini ölçümler.
İşletmenin üretim ve fiyatlama politikaları hakkında bilgi verir.
İşletme faaliyetlerini kontrol eder.
Planlama yapma ve başarısızlık karşısında vazgeçmemek üzere önemli faydalar sağlar.
Mali Tablo Kullanıcıları Kimlerdir?
Mali tablolar, bir işletme için işletme faaliyetlerine ilişkin finansal bilgilerin görülmesi ve bu finansal bilgilerin raporlanması konusunda en önemli araçlardan biridir. Aynı zamanda şirketlerin bankalardan kredi talep etmeleri halinde, kredinin kullanım yeri ve geri ödeme kaynağının analiz edilmesinde de esas alınan dokümanlar arasındadır.
İşletme yönetimi ve işletme sahipleri
Yatırımcılar
İşletme ile ticari ilişkide bulunan kişi ya da kurumlar (tedarikçiler)
Banka ve Finans Kurumları
Devlet, özellikle kamu
Mali Analiz Türleri Nelerdir?
İlgililer için karar almada yararlı bilgiler sağlayan ve gelecekteki nakit akımlarının değerlendirmesinde rol oynayan, varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler ile işletme faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlayan mali analizlerin çeşitli türleri vardır. Mali analiz türleri üçe ayrılır. Bunlar; amacına göre finansal analiz başta olmak üzere kapsamına göre finansal analiz, analizi yapan kişiye göre finansal analiz olarak düzenlenmiştir.
Amacına Göre Mali Analiz; Bu analiz türü de kendi içinde üçe ayrılır.
a) Yönetim Analizi:
İşletme yönetimde yer alan yetkililerin alacağı kararlar doğrultusunda, yönetimin isteği üzerine, işletme yönetimi için hazırlanan analiz türüdür. Yönetim analizin en önemli amacı bütün mali tablo ve bilgilerinden faydalanarak kurum yöneticilerine, işletme ile ilgili mali konularda gerekli verileri iletmektir. Bunun yanında alacakları kararlarda yönetime yol göstermektir. Amacına göre mali analiz türünde; ilk olarak işletmeye ait verimlilik ölçülmüş olur. Bunun dışında karlılık, likidite ve mali durum gibi konularda saptamalar yapılır. İşletmenin geçmiş dönemlerde yapmış olduğu hareketlerine, diğer işletmelerin hareketlerine ve bütçe hedeflerine göre karşılaştırma yapılır. Yapılan karşılaştırmalar sayesinde işletmenin planlama ve kontrol sürecinde daha etkili biçimde karar alması sağlanır.
b) Yatırım Analizi:
İşletmede hisse senedine sahip olan kişiler ya da ortak olmayı düşünenler ile işletmeye uzun vadeli olarak kaynak sağlayan ya da sağlama ihtimali olanlar tarafından yapılan analiz çeşididir. Uzun vadede işletme finansmanına katkı sağlayan başka bir tanım ile işletmeye devamlı sermaye koyan ya da koyma ihtimali olanlar tarafından yapılan analiz çeşididir. Başlıca yapılma amacı ise işletmenin gelecek dönemlerde kazanma potansiyelinin yeterliliğinin ortaya çıkarılmasıdır. Yatırımcılar, yapmış oldukları yatırımların bekledikleri getiri ile birlikte kendilerine zamanında ödenip ödenmeyeceği ile ilgilenir Bu analiz türünde işletmenin kazanma gücü kapasitesinin ölçülmesinin yanında, yatırımın emniyeti ve karlılık durumu da analizin önemli bir parçasıdır.
c) Kredi Analizi:
İşletmenin finansal destek almak için başvurduğu banka ve finans kuruluşları tarafından yapılan analiz çeşididir. Kredi analizinin amacı; öncelikle İşletmenin likidite durumu saptamaktır. Kısa vadeli borçlarını zamanında ödeyebilme gücünün incelenmesidir. Hem işletmeye kredi sağlayan finansman kuruluşları, hem de işletmeye kredili mal sağlayan işletmeler kredi analizi yapmak ister. Böylece işletmeye sağlayacağı finansal desteğin tutarını saptar. Bunun dışında vadesini ve teminat olarak talep edecekleri karşılıkların risk durumuna göre tutar belirler.
Kapsamına Göre Mali Analiz; kendi içinde ikiye ayrılır.
a) Statik Analiz: İşletmenin bir dönemine ait mali tablo bilgilerinin kendi içlerindeki anlamlı durumlarını belirlemek üzere hazırlanan analiz çeşididir. Yapılan analizler neticesinde işletmenin varlık yapısı ve finansman yapısı ile faaliyet yapısının profili ortaya çıkarılmaya çalışılır. Statik analizde tek 1 senenin finansal tablosu kullanılır. Bu analiz türüne örnek olarak Dikey Analiz tekniği gösterilebilir.
b) Dinamik Analiz: Kurumların birbirini takip eden yılları içeren mali verilerinden yararlanarak karşılaştırma yaptığı analiz türüdür. Dinamik analizlerde işletmenin dönemler boyunca gösterdiği değişimler ortaya konur. İşletmenin dönemler arasındaki karşılaştırması yapılır. Bu analiz türü adından da anlaşılacağı üzere gelecek dönemlere ilişkin tahminlerin yapılmasında oldukça faydalıdır. Bu analiz türüne Mukayeseli Tablolar Analizi ve Trend Analizi teknikleri örnek olarak gösterilebilir.
Analizi Yapacak Kişilere Göre Mali Analiz; bu analiz türü de kendi içinde ikiye ayrılır.
a) İç Analiz: İşletme yöneticileri, mali müşavirleri ve iç denetçileri tarafından yöneticilere sunmak üzere hazırlanan analiz çeşididir. Analizi yapan işletme içinden kişiler olduğu için, işletmenin yayınlamış olduğu temel ve ek mali tablolarına ek olarak, işletmeye ait muhasebe defterleri, belgeler gibi dokümanlar iç analizlerde kullanılmaktadır. Stratejik planlama ve kontrol açısından iç analizler oldukça önemli bir yere sahiptir. İç analizlerin çoğu amacına göre aynı zamanda yönetim analizi olarak da bilinir.
b) Dış Analiz: İşletmenin kamuoyunda yayınlamış olan mali raporlarından faydalanılır. Kurumların kadrolu elemanları olmayan üçüncü kişiler ve kurumlar tarafından gerçekleştirilen analiz türüdür. Analizi yapan kişiler kurum dışı kişiler olduğu için, sadece kurumun kamuoyu ile paylaşmış olduğu bilgilere göre yol almaları gerekiyor.
Mali Analiz Teknikleri Nelerdir?
Finansal kararların alınabilmesi için işletmenin geleceğine ilişkin bilgilere her zaman ihtiyacı vardır. Mali analiz tekniklerinden yararlanarak, mali tablolarda yer alan veriler standart hale getirilir. Bu durum da ortak bir karşılaştırma ortamı oluşturulur. Bunun yanında çeşitli dönemlerde yer alan ve çeşitli firmaların finansal tablolarını karşılaştırma imkanı yaratır. Buna göre uygulanan mali analiz teknikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
Yatay Analiz - Karşılaştırmalı Tablolar Analizi
Eğilim - Trend Analizi
Dikey Analiz - Yüzde Yöntemiyle Finansal Analiz
Oran Analiz
İşletme Eğitimimi tamamladıktan sonra uzun yıllar eğitim sektöründe hizmet verdim. Eğitim alanında çalışmalara devam ederek, her alanda içerik üreterek, kendimi geliştirmeye devam ediyorum.