AnasayfaBlogToplumsal Cinsiyet Rolleri
Nedir?

Toplumsal Cinsiyet Rolleri

08 Haziran 2021
Bir adam ahşap çerçeveli bir pencerenin önündeki merdivenin tepesinde duruyor. Kahverengi bir ceket giymiş ve beyaz gömleğinin içinde bacakları görünüyor. Arkasındaki gökyüzü beyaz bulutlarla kaplıdır ve arka planda bulanık bir kadın görüntüsü vardır. Pencerenin üzerinde panjur ya da kepenk olabilecek beyaz dikdörtgen nesneler var. Adam pencereden dışarı bakıyor gibi görünüyor, ifadesi okunamıyor. Kendinden emin bir şekilde ayakta duruyor, dünya karşısına ne çıkarırsa çıkarsın üstesinden gelmeye hazır.
KavramTanımıEtkileri
Toplumsal Cinsiyet RolleriToplumun cinsiyeti algılayış şekline göre oluşturduğu, bireyler için belirli özellikler atfettikleri rollerdir.Cinsiyete ilişkin beklentiler ve önyargılar, bireyin davranışlarına ve toplumdaki konumuna doğrudan etki eder.
AtaerkillikErkeği ve onun otoritesini baz alan bir toplumsal örgütlenme şeklidir.Ataerkil toplumda kadınlar genellikle pasif ve ikincil kabul edilir, bu da cinsiyetler arasında dengesizliğe yol açar.
Geleneksel Cinsiyet RolleriToplum tarafından belirlenmiş, belirli bir cinsiyetten beklentileri içeren rollerdir.Kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği yansıtır ve erkeğin hegemonik konumunu destekler.
Erkeklik RolleriToplum tarafından belirlenen ve beklentileri erkek bireylerin taşıdığı rollerdir.Erkek bireyler üzerinde stres ve baskı oluşturabilir, çünkü güçlü, duygusuz ve şefkat eksikliği gösterme eğiliminde olmaları beklenir.
Kadınlık RolleriToplum tarafından belirlenen ve beklentileri kadın bireylerin taşıdığı rollerdir.Kadın bireylere çocuk doğurma, şefkatli olma ve sürekli destekleyici olma beklentilerini dayatır.
HegemonyaBir grup, sınıf veya cinsiyetin diğerleri üzerinde kurduğu üstünlük veya hakimiyet.Erkek hegemonyası kadınları ikincil konuma yerleştirir ve çoğunlukla kadına yönelik şiddeti meşrulaştırır.
KalıpyargılarBelirli bir toplum veya grup içinde yaygın olan, genellikle ispatlanmamış veya yanıltıcı bilgiye dayanan genelleme veya önyargı.Kalıpyargılar, bireylerin faaliyetlerini, tercihlerini ve beklentilerini sınırlayabilir ve çoğunlukla eşitsizliği teşvik eder.
Cinsiyet EşitsizliğiCinsiyetler arasındaki fırsat, tedavi ve değer konusunda insanlar arasındaki dengesizlik.Bu eşitsizlik ayrımcılığa, şiddete ve kadınların genellikle düşük maaş almasına yol açar.
CinsiyetlendirmeBelli bir cinsiyeti belirleyen özelliklere dayanarak bir birey veya bir nesneye cinsiyet atama eylemi.Cinsiyetlendirme, bireylerin cinsiyete dayalı sınırlamalara ve beklentilere tabi olmalarına neden olur.
Atfedilen RollerBir çevre veya topluluk tarafından bireylere belirli özelliklerin atandığı rollerdir.Bu roller, bireyin sosyal kimliğini ve toplumdaki konumunu etkileyebilir.

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun cinsiyeti algılayış şekline göre oluşturduğu ve bireyler için belirli özellikler atfettikleri rollerdir. Cinsiyete ilişkin tutum ve davranışlar, rollerin oluşumlarını belirler. Bu roller kişilere cinsiyetlerinden ya da cinsel yönelimlerinden dolayı belli başlı sorumluluklar yükler. Bahsedilen sorumluluklara örnek vermek gerekirse kadın çocuk doğurmalı, ailesine bakmalı, şefkatli ve sevecen olup eşini desteklemelidir. Erkekse, çalışıp para kazanmalı, evin geçinimini sağlamalı, güçlü olmalı ve ağlamamalıdır. Çünkü ağlamak kadın için duygusallık, şefkat göstergesiyken, erkek için güçsüzlük olarak yorumlanır.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Nelerdir?

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun belirli bir cinsiyetten nasıl giyinmesi gerektiğine, konuştuklarının topluma göre uygunluğuna, hangi meslek gruplarının kendi cinsiyeti için doğru olduğuna değinen beklentileridir. Kısacası cinsiyet rolleri, hayat hakkında birçok konuda fikir belirtir ve bu fikirleri uygulama koşulu sunar. Her topluluğun, etnik grubun ve kültürün cinsiyet rollerinden beklentilerinde benzerlikler olduğu gibi farklılıklar da gözlemlenir. Bu roller zamanla değişebilir veya sonraki jenerasyonlara aktarılarak devamlılığı sağlanabilir. Toplumsal yapı bu değişimde etkilidir.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bireyi Nasıl Etkiler?

Geleneksel cinsiyet rolleri kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğe ayna tutar. Bu eşitsizlikler erkeğin hegomonya kurmasına sebep olur. Kurulan hegamonya erkeği üstün kılar ve kadına uygulanan şiddeti meşrulaştırır. Erkek cinsellikle kadın üzerinde hakimiyet kurar ve onu güç gösterisine tabi tutar. Bu güç gösterisi; cinsel istismar, tecavüz, cinsel cinayet, seks işçiliğine zorlama olarak her gün haberlerde gördüklerimizden başkası değildir. Çoğu zamansa güç gösterisi evde, işte, okulda veya sokakta karşımıza çıkar. Bu anlayış; erkeğin üstün görüldüğü, kadınlar üzerinde hakimiyet kurduğu ve bunu desteklediği ataerkil toplumlarda görülür.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Ataerkillik

Ataerkillik, erkeği ve onun otoritesini baz alan bir toplumsal örgütlenme şeklidir. Bu düzende erkek üstündür, soyu onlar belirler. Kadınsa aşağılanan, baskılanan ve itaatkar olandır. Bahsedilen cinsiyet tanımlamaları toplumu dengesiz bir biçimde kutuplaştırır ve erkeğin kadına sahip olduğu düşüncesini beraberinde getirir. Çünkü üstünlük kavramı çoktan ortaya çıkmış ve kadını erkekten ayırmıştır. Oysa hiçbir kadın bir erkeğin sahibi olmadığı gibi hiçbir erkek de bir kadının sahibi olamaz.

Bir eşyaymış gibi sahiplenilen kadın çocuk doğurur, evi kurar, erkeğinden(!) daha düşük bir maaşla çalışır. O cefakar olandır. Tüm bunlar yetmezmiş gibi paylaşılamaz. Toplumun belirlediği en ufak beklentiyi karşılamadığı takdirde psikolojik veya fiziksel şiddete, tacize, tecavüze uğrar. Erkeğin kadına olan üstünlüğü bu sistemle çoktan meşrulaştırıldığı için kadın sesini duyurmakta, çığlık atmakta zorlanır. Sistemin içinde hapsolmuştur.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Önyargı Kalıpları Nasıl Değişir?

Bireyin kendine dayatılanları tespit etmesi, nelerin önyargı kalıpları olduğunu araştırması gerekir. Bu kalıpyargılara karşı koyup “ben böyle olmayacağım” deme dirayetini göstermesi ve bu konuda harekete geçmesi aslında birçok kalıp önyargıyı yıkacak, yeni tutum ve davranışlar geliştirmesine yardımcı olacaktır. Birey olarak bahsedilen yalnızca kadın değildir. Nasıl kadın için beklentiler ataerkil düzenin yansımasıysa erkek için nitelendirilen evi geçindirmeli, güçlü olmalı, ağlamamalı gibi bakış açıları da erkek üzerinde baskıya sebep olur ve bu düzeni besler. Bu harekette erkek ve kadın yan yana yürümeli, sorumluluklar adil bir şekilde paylaşılmalı, herhangi bir duygu, tutum ya da davranış bir cinsiyete atfedilmemelidir.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Nedir?

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun cinsiyeti algılayış şekline göre oluşturduğu ve bireyler için belirli özellikler atfettikleri rollerdir. Cinsiyete ilişkin tutum ve davranışlar, rollerin oluşumlarını belirler.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Nelerdir?

Toplumsal cinsiyet rolleri, toplumun belirli bir cinsiyetten nasıl giyinmesi gerektiğine, konuştuklarının topluma göre uygunluğuna, hangi meslek gruplarının kendi cinsiyeti için doğru olduğuna değinen beklentileridir.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bireyi Nasıl Etkiler?

Geleneksel cinsiyet rolleri kadın ve erkek arasındaki eşitsizliğe ayna tutar. Bu eşitsizlikler erkeğin hegomonya kurmasına sebep olur.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Toplumun cinsiyeti algılayış şekline göre oluşturduğu, bireyler için belirli özellikler atfettikleri rollerdir, Cinsiyete ilişkin beklentiler ve önyargılar, bireyin davranışlarına ve toplumdaki konumuna doğrudan etki eder, Ataerkillik, Erkeği ve onun otoritesini baz alan bir toplumsal örgütlenme şeklidir, Ataerkil toplumda kadınlar genellikle pasif ve ikincil kabul edilir, bu da cinsiyetler arasında dengesizliğe yol açar, Geleneksel Cinsiyet Rolleri, Toplum tarafından belirlenmiş, belirli bir cinsiyetten beklentileri içeren rollerdir, Kadın ve erkek arasındaki eşitsizliği yansıtır ve erkeğin hegemonik konumunu destekler, Erkeklik Rolleri, Toplum tarafından belirlenen ve beklentileri erkek bireylerin taşıdığı rollerdir, Erkek bireyler üzerinde stres ve baskı oluşturabilir, çünkü güçlü, duygusuz ve şefkat eksikliği gösterme eğiliminde olmaları beklenir, Kadınlık Rolleri, Toplum tarafından belirlenen ve beklentileri kadın bireylerin taşıdığı rollerdir, Kadın bireylere çocuk doğurma, şefkatli olma ve sürekli destekleyici olma beklentilerini dayatır, Hegemonya, Bir grup, sınıf veya cinsiyetin diğerleri üzerinde kurduğu üstünlük veya hakimiyet, Erkek hegemonyası kadınları ikincil konuma yerleştirir ve çoğunlukla kadına yönelik şiddeti meşrulaştırır, Kalıpyargılar, Belirli bir toplum veya grup içinde yaygın olan, genellikle ispatlanmamış veya yanıltıcı bilgiye dayanan genelleme veya önyargı, Kalıpyargılar, bireylerin faaliyetlerini, tercihlerini ve beklentilerini sınırlayabilir ve çoğunlukla eşitsizliği teşvik eder, Cinsiyet Eşitsizliği, Cinsiyetler arasındaki fırsat, tedavi ve değer konusunda insanlar arasındaki dengesizlik, Bu eşitsizlik ayrımcılığa, şiddete ve kadınların genellikle düşük maaş almasına yol açar, Cinsiyetlendirme, Belli bir cinsiyeti belirleyen özelliklere dayanarak bir birey veya bir nesneye cinsiyet atama eylemi, Cinsiyetlendirme, bireylerin cinsiyete dayalı sınırlamalara ve beklentilere tabi olmalarına neden olur, Atfedilen Roller, Bir çevre veya topluluk tarafından bireylere belirli özelliklerin atandığı rollerdir, Bu roller, bireyin sosyal kimliğini ve toplumdaki konumunu etkileyebilir
Toplumsal Cinsiyet Rolleri Toplumsal Cinsiyet Rolleri Nelerdir Toplumsal Cinsiyet Rolleri Nedir Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bireyi Nasıl Etkiler Toplumsal Cinsiyet Rolleri Bağlamında Ataerkillik
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Beyaz gömlek giyen bir kişi arkadan görülmekte ve farklı yönleri işaret eden bir dizi oka bakmaktadır. Kişinin saçları kısa ve koyu renktir ve hafif bir kavisle görünen bir boynu vardır. Kişi yakalı beyaz bir gömlek giymektedir ve kumaşta hafif kırışıklıklar ve kıvrımlar vardır. Oklar yukarı, aşağı ve yanlar da dahil olmak üzere çeşitli yönleri gösteriyor. Okların hepsi sanki bir cevap arıyorlarmış gibi kişiye dönüktür. Arka plan nötr bir renktedir ve çerçevede başka hiçbir şey yoktur.
Karar Verme

Karar Nasıl Verilir?

13 Kasım 2019
Bir kişi ahşap bir yüzey üzerinde küçük, mavi bir heykelciği dengede tutarken görülüyor. Kişi çerçevenin ortasında durmakta, kollarını açmış ve gözlerini aşağıya dikerek dikkatini heykelciğe odaklamaktadır. Ahşap yüzey, heykelciği çevreleyen dairesel bir desene sahip ve arka planda pembe kağıttan bir kadın kesiti de görülüyor. Heykelciğin altındaki kum yüzeyin yakın çekimi sahneye daha da katkıda bulunuyor. Arka plandaki masa da genel görüntüye katkıda bulunarak güzel ve ayrıntılı bir görsel oluşturuyor.
Nedir?

Toplumsal Cinsiyet Nedir?

22 Aralık 2020
Güneş gözlüğü takmış bir kadın kulağına telefon tutuyor. Elinin yakın çekiminde parlak kırmızı tırnakları görülüyor. Kadının tuttuğu telefon arka planda mavi ve beyaz bir küreyle çevrelenmiştir. Güneş gözlüğünün yakın çekimi yansıtıcı camları ve çerçevelerin klasik tarzını ortaya çıkarıyor. Konuşurken telefonu sıkıca tutan diğer eli görülüyor. Görüntü masmavi bir gökyüzü ile çerçevelenmiş ve kadın yana doğru bakıyor.
İş Hayatında Kadınlar

Girişimci Kadınların Ticaret Hayatı

29 Ağustos 2019