Hititoloji Bölümü Nedir?

Anadolu birçok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Hitit uygarlığı da bunlardan biridir ve günümüze ulaşan kalıntıları oldukça önemlidir. Tarihte bilinen ilk yazılı anayasaya sahip olan bu medeniyetten kalan her eser tüm dünya tarihine ışık olacak niteliktedir. Hititoloji bölümü ise Hitit Uygarlığı’na dair kalıntıları incelemek ve bilgileri çağımıza kazandırmak adına yetkin kişiler yetiştirmeyi amaç edinmiş bir lisans programıdır. Dünya çapında gerçekleştirilen Hititoloji çalışmaları ve eğitimi, üniversitelerin enstitü ve fakültelerdeki ilgili kürsülerinde gerçekleştirilmektedir.

Ülkemizde ise şimdilik sadece İstanbul Üniversitesi ve Ankara Üniversitesi’nde ana bilim dalı olarak lisans ve lisansüstü düzeyde programlar şeklinde yürütülmektedir. Hititoloji bölümü mezunları Hititolog unvanı ile mezun olurlar. Ayrıca bu bölümün sertifika programları bulunmamaktadır. Hititolog olmak isteyenlerin ilgili üniversitelerin Hititoloji lisans bölümünü tamlamaları gereklidir.

Hititoloji kelimesinden sonra Hititolog kelimesine de açıklık getirmek gerekirse şöyle ifade edebiliriz: Hititolog; yazılı belgelerde bulunan kaynaklarda, gerekli transkripsiyon işlemlerini yürütmekle yükümlü kişidir. Ayrıca Hititolog, Hitit Uygarlığı’na ait; sanat, mimari, hukuk, din, ekonomi ve diplomatik alanlarda bulunan verileri çözümler ve bilimsel çalışmalar yapar. Bunların yanı sıra üniversitelerde eğitim ve öğretim çalışmaları gerçekleştirir; lisans ve lisansüstü uygulamalara, projelere ve tez çalışmalarına ise rehberlik eder.

Hititoloji Bölümü Nedir?

Hititoloji, Anadolu’nun göçmen kavmi Hititler’in kültür, tarih, edebiyat, sanat, hukuk ve din alanlarında ortaya koydukları ürünlerin araştırmasını yapacak elemanları yetiştirmek amacıyla eğitim veren bir bölümdür. Peki, neden böyle bir bölüm açılmıştır ve neden Hitit Medeniyeti bu kadar önemlidir? Çünkü Hitit Uygarlığı, Anadolu’nun en eski medeniyetlerinden biridir. Ülkemiz; dünyanın ilk yazılı anayasasına, kadın haklarına ve gelişmiş adalet sistemine sahip bu kadim uygarlığa ev sahipliği yapmaktadır.

Hititler diğer adı ile Etiler Uygarlığı’nın başkenti Hattuşaş, Çorum’a yaklaşık 84 km uzaklıktaki Boğazköy ilçesinde bulunur. Keşfi 1834 yılında yapılan Hattuşaş’ın şuan ki kazılarını 1952’den beri kesintisiz olarak Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün devam ettirdiği bilinmektedir. Anadolu medeniyetlerine ilgi duyan araştırmacıları kendine çeken bu önemli uygarlığın araştırmaları için ülkemizde de Hititoloji bölümü açılmıştır.

Kısaca Hitit Medeniyeti’ne değinecek olursak Anadolu’nun ilk büyük imparatorluğu kabul edilir. Hattuşaş, başkentleridir. Günümüzde bulunan kalıntıları, geçmişi günümüze taşımaktadır. Geçmişe ait tarih, din, hukuk, mitoloji gibi pek çok alanda ayrıntılı bilgiler bu imparatorluğun izleriyle aydınlanmaktadır. Tarihin ilk yazılı anlaşması olan Kadeş Antlaşması da Hititler’e aittir. UNESCO’nun 2001 yılında Dünya Belleği Listesi’nde yerini alan Başkent Hattuşaş'dan arkeolojik kazılar sonucu Hititlere ait sayısı otuz bini aşkın tablet bulunduğu kaynaklarda yazmaktadır.

Çivi yazılı tabletler hem tarihsel gelişime hem de Hitit yaşam tarzına ışık tutması bakımından önemlidir. Dünya tarihi açısından da önemli yere sahip olan ve dünya belleği olarak kabul edilen yerlerden biri olan Hattuşaş, UNESCO tarafından 28 Kasım 1986’da Dünya Kültür Mirası Listesi’ne de alınmıştır. Bu kadar önem arz eden bu kalıntıların çevirisini yaparak günümüz insanlığına kazandıran kişiler Hititologlardır.

Birçok medeniyeti ağırlamış bu güzel topraklarda aydınlanmayı ve dünya tarihini aydınlatmayı bekleyen çok fazla eser bulunduğu bilinmektedir. Bu nedenle ülkemizin yetkin Hititologlara ihtiyacı bulunmaktadır. Umarım Hititoloji bölümü, gelecek yıllarda daha fazla üniversitede kendine yer bulan bir program olur. Elbette bunun gerçekleşmesi için Hititologların iş istihdamının arttırılması ve iyileştirilmesi gerekmektedir. İleriki dönemlerde Hititoloji alanına gösterilecek önem ve değer güzel topraklarımızdaki Hititler ve onun gibi birçok önemli medeniyetin aydınlatılması çalışmalarında öncü olmamızı sağlayacaktır.

Hititoloji İş İmkânları Nelerdir?

Ülkemizde Hititologlar için iş imkânı oldukça kısıtlı denebilir. Hititologlar genellikle müzelerde, turizm acentelerinde ve yüksek öğretim alanlarında iş bulabilmektedir.

Hititologların en önemli amacı Hitit uygarlığının yazılı belgelere dayanılarak ayrıntılılarıyla ortaya çıkarmak ve bu şekilde ülkenin kültür envanterini doğru bir şekilde ortaya koymaktır. Bu çalışmaları sayesinde Türkiye Kültür Tarihi'ne büyük katkı sağlarlar. Mesleki amaçları doğrultusunda çalışabilmek için kazı sahalarında da çalışabilirler. Böylece Türkiye arkeoloji ve filoloji bilimine de katkıda bulunmuş olurlar. bir hititolog için diğer iş alternatifi ise yüksek öğretim kurumlarında akademisyenlik yapmaktır.

Hititoloji Mezunları Ne İş Yapar?

Hititolog olabilmek için yurt içi ya da yurt dışında bulunan üniversitelerin Hititoloji lisans bölümünden mezun olmak gereklidir. Bu alanda çalışmak isteyen kişiler, akademik ya da bilimsel çalışmalara katılarak ve çeşitli projelerde yer alarak alanında uzman kişi olarak çalışabilirler.

Hititologlar için Hitit diline iyi derecede hakim olmak, çivi yazılarını ve hiyerogliflerini çözümleyebilmeleri adına oldukça önem taşır. Hititologlar, ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak; işçi sağlığı ve güvenliğine, çevre koruma düzenlemelerine ve mesleki verimlilik ilkelerine uygun olarak gerekli çalışmaları yürütür.

Hititolog Görevleri:

• Hitit Uygarlığına ait yazılı belgeleri inceler

• Gerekli çeviri işlemlerini gerçekleştirerek Hitit Uygarlığı'nı aydınlatır.

• Hitit Uygarlığına ait dili ve kültürü öğretir.

• Hitit toplum kültürü alanında araştırmalar yapar.

• Hitit Uygarlığına ait yapılan çevirileri inceler ve değerlendirmelerde bulunur.

• Alanı ile ilgili bilimsel çalışmalar yapar ve ilgili projeler üretir.

• Araştırma sonuçlarını uluslararası gazete ve dergilerde bilimsel normlara uygun olarak yayınlar, dijital ortama aktarır.

• Bilimsel projelerde veya konferanslarda bilirkişi olarak görev alır ve gerekli yönlendirmeleri yapar.

• Yüksek öğretim kurumlarında eğitim ve öğretim alanında çalışmalar yapar.

• Hititoloji bölümü müfredatın belirlenmesi için gerekli yönlendirmeleri yapar.

Hititoloji Dersleri Nelerdir?

Üniversitelerin Hititoloji bölümü için YKS sınavında alınacak dil puanı önemlidir. Bu lisans programı için adayların, YDT,  yabancı dil testine girmesi gereklidir. Bu bölümü okumayı düşünenlerin 8 dönem boyunca görecekleri başlıca Hititoloji dersleri aşağıdaki şekildedir. Bölüm derslerini başarıyla tamamlayıp mezun olanlar isterlerse yüksek lisans yapabilirler.

• Atatürk ilkeleri ve İnkilap Tarihi

• Türk Dili

• Hitit Çiviyazısı

• Hitit Gramerinin Ana Hatları

• Hititolojide Yöntembilim

• Hititolojiye Giriş

• Hititler Döneminde Eski Yakın Doğu

• Bilimsel Metin Üretimi

• Eski Hitit Devletinin Ana Kaynakları

• Felsefi ve Eleştirel Düşünme

• Hitit Dili İleri Gramer ve Sentaksı

• Hitit Dini Metinleri

• Hitit Kanunları

• Hititolojide Bilimsel Çalışma Yöntemleri Hazırlık Semineri

• Kültürel Etkinlikler

• Hitit İmparatorluk Tarihi

• Hitit çivi yazılı metinleri tarihlendirme ve belgelendirme yöntemleri

• Hitit Politik Antlaşma Metinleri

• Hitit Yönetmelikleri

• Kültür Bilimleri Felsefesi

• Kültürel Etkinlikler

• Latince Grameri

• Eski Yakındoğu Dillerine Giriş

• Etik ve Estetik

• Hitit Kültürü ve Semineri

• Hitit Tarihi Medeniyetleri

• Yazılı Belgelere Göre Hitit kültürü

• Anadolu Devletler Tarihi

Hititoloji Taban Puanları ve Sıralama

Hititoloji bölümünü üniversitede seçebilmek için puan türü olarak dil kısmı ile başarı sıralaması yapılmaktadır. Bu bölümü okumak isteyen adayların bu kısma dikkat ederek sınava hazırlanmaları yararlı olacaktır. Ülkemizde Hititoloji bölümü sadece İstanbul üniversitesi ve Ankara üniversitesinde bulunmaktadır. ÖSYM 2020 tercih kılavuzuna göre bu üniversitelerin devlet üniversitelerindeki taban puan ve sıralamalarına dair bilgiler aşağıdaki şekildedir.

Ankara Üniversitesi taban puan: 207,29006 / sıralama: 75629

İstanbul Üniversitesi için taban puan ve sıralama oluşmadı.