Gerontolog Nedir? Ne İş Yapar?
Gerontoloji Tanımı | Gerontologun Özellikleri | Gerontologun Görevleri |
---|---|---|
Yaşlılık bilimi olarak adlandırılan bilim dalı. İhtiyar anlamına gelen Yunanca 'geros' sözcüğünden türemiştir. | Sabırlı, iletisim becerisi yüksek, merhametli, empatik, pratik çözümler üretebilen kişiliktir. | Yaşlılık ve yaşlanmayla ilgili araştırmalar yapar, yaşlıların hayat standartlarını iyileştirmek için çalışır. |
20. yüzyılın başlarında Amerika'da ortaya çıkmıştır. Türkiye'deki varlığı ise 2000'li yılların başlarına dayanır. | Soğukkanlı, planlı ve programlı, karşısındaki kişilere saygı gösteren, yaşlıları yargılamayan kişilik özellikleri taşımalıdır. | Yaşlıların huzurlu ve mutlu yaşam sürmelerine yardım eder, yaşlıların sosyal yönden gelişmeleri için çalışmalar yapar. |
Bu bilim, çeşitli disiplinlerle iç içedirl, felsefe, sosyoloji, psikoloji ve antropoloji gibi. | Ekip çalışmasına yatkın, ilk yardım bilgisi olan, iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilinçli ve mesleki etiğe uygun hareket eden kişilik. | Yaşlılar ve aileleri için eğitimler düzenler, yaşlıların sağlıklı bir şekilde yaşlanmaları için politikalar üretir. |
Gerontologlar, genellikle bakımevleri, hastaneler, araştırma merkezlerinde veya sigorta ve turizm şirketlerinde çalışır. | Araştırmayı seven, bilgisayar programlarından ve veri analizinden faydalanabilen, iletişim cihazlarına ve mesleki test sonuçlarına hakim kişilik. | Yaşlıların karar verme sürecine rehberlik eder, yaşlıların kendinden genç bireylerle aralarındaki kuşak çatışmalarıyla başa çıkmalarına yardım eder. |
Türkiye'de yeni yeni gelişmekte olan bir bilim dalıdır ve geleceğin parlak mesleklerinden biri olarak görülüyor. | Yüksek sorumluluk duygusuna sahip, çalıştığı kişilere saygı gösteren ve yaşlıları yargılamayan kişilik. | Yaşlı bireylerle boş zamanlarını planlar, yaşlı yakınlarına danışmanlık yapar, çalıştığı kurumda çevre düzenlemeleri yapar. |
İnsanlar doğar, büyür, yaşlanır ve ölür. Bu evrelerin içinde yaşamın en zor kısmı yaşlılık olarak bilinir. Yaşlılıkta hareket azalır, duygular değişir. Çalışılan işlerden el çekmenin verdiği bir boşluk duygusu oluşur. Bu duygusal durum hem bedensel hem de psikolojik hastalıkları ortaya çıkarır. Tüm bunlarla nasıl başa çıkılabileceğini anlamak, yaşlılara bu konuda yardımcı olmak için gerontoloji adı verilen yaşlılık bilimi ortaya çıkmıştır. Bu bilimle ilgilenenler gerontolog olarak adlandırılır.
Gerontoloji yurt dışında daha çok bilinen ancak ülkemizde yeni yeni ortaya çıkmaya başlayan bir meslek koludur. Yaşlı nüfusun artması, yaşam standartlarının yükselmesi ve ortalama ömrün uzamasından dolayı geleceği parlak olarak görülen bir meslektir. Dolayısıyla da meslek seçim aşamasında olanların ilgisini çeker. Şimdi mesleği gerontolog kime denir, hangi özelliklere sahip olmalıdır gibi birkaç soruda tanıyalım.
Gerontolog Nedir?
Yaşlılık ya da yaşlanma bilimi olarak adlandırılan gerontoloji, 20.yüzyılın başlarında Amerika’da ortaya çıkmıştır. Sonrasında İngiltere’de ve tüm Avrupa ülkelerinde bu alanda çalışmalar görülmeye başlanmıştır. Türkiye’deki varlığı ise 2000’li yılların başlarına dayanır. Türkçede ihtiyar anlamına gelen Yunanca geros sözcüğünden türemiştir. Teorik ve uygulamalı olarak yaşlılığın her yönünü inceler. Bu incelemeleri gerçekleştiren ve gerontoloji eğitimi almış kişilere gerontolog denir. genellikle geriatristlerle karıştırılır. ancak geriatristlerin tıp fakültesini bitirdikten sonra dahiliye uzmanı olduğunu ve geriatrinin de dahiliyenin alt dalı olduğunu unutmamak gerekir.
Gerontologluk sabır gerektiren bir meslek olduğu için ancak bu alana ilgi duyan kişiler tarafından seçilebilecek bir meslektir. Gerontologlar yaşlılarla iyi anlaşabilmelidir. İletişim becerileri kuvvetli olmalıdır. Merhametli olmalıdır. Empati duyguları gelişmiş olmalıdır. Sorunlar karşısında pratik çözümler üretebilmelidir. Gerektiğinde soğukkanlı davranabilmelidir. Planlı ve programlı hareket etmelidir. Karşısındaki kişilere saygı göstermelidir. Yaşlıları yargılamamalı ve davranışlarını yadırgamamalıdır. Araştırma yapmayı seven bireyler olmalıdır.
Gerontoloji felsefe, sosyoloji, psikoloji ve antropoloji gibi bilimlerle iç içedir. Bir bilim alanına hizmet ettiği için objektif ve güvenilir çalışmalar gerçekleştirmek zorundadır. Psikolog, sosyal hizmet uzmanı, fizyoterapist gibi meslek dalları ile birlikte çalışmalar yürütür. Bu nedenle ekip çalışmasına yatkın kişiler olmalıdır. İlk yardım bilgisine sahip olmalıdır. Çalışırken hem kendi sağlığı hem de hizmet verdiği yaşlıların herhangi bir kaza durumu yaşamaması için iş sağlığı ve güvenliği alanında bütün önlemleri alır. Meslek etiğine göre hareket eder. Gerontologların amacı yaşlıların hem bedensel hem de ruhsal sağlıklarını koruyarak toplumda varlıklarını sürdürmesini sağlamaktır. Çalışırken bilgisayar programlarından, veri analizlerinden, iletişim cihazlarından, mesleki test sonuçlarından faydalanır.
Gerontolog Ne İş Yapar?
Gerontologlar yaşlı bireylere hizmet vermek adına çalıştıkları için çalışma ortamları güvenli ve sessiz ortamlardır. Açık ya da kapalı mekanlarda çalışabilirler. Bireylerin yakınlarıyla ve sağlık personelleriyle etkileşim halinde çalışırlar. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlıdırlar. Pek çok disiplini bir arada bulundurduğu için çalışma alanları ve çalıştıkları kurumlar oldukça fazladır. Hem özel kurumlarda hem de resmi kurumlarda iş bulabilirler.
huzurevlerinde, bakımevlerinde, hastanelerde ve araştırma merkezlerinde çalışabilirler. sigorta şirketleri ve turizm şirketleri de gerontologların çalışabildikleri diğer alanlardır. kamu kurumlarında istihdam edilebilirler. akademisyenlik yapabilirler. yaşlı bireylerle çalıştıkları için sorumlulukları fazladır. uygulamalı gerontologlar ve idari gerontologlar olarak iki çeşit gerontolog bulunur. uygulamalı gerontoroglar birebir yaşlılarla çalışırken idari gerontologlar daha çok araştırma ve inceleme üzerine çalışırlar. genel olarak görevleri şunlardır;
Yaşlılık ve yaşlanma ile ilgili araştırmalar yapar.
Yaşlıların hayat standartlarını iyileştirmeye çalışır.
Yaşlıların huzurlu ve mutlu yaşam sürmelerine yardım eder.
Yaşlıların sosyal yönden gelişmeleri için çalışmalar yapar.
Yaşlılar arasındaki problemleri önler.
Yaşlılar ve aileleri için eğitimler düzenler.
Bireylerin sağlıklı bir şekilde yaşlanmaları için politikalar üretir.
Yaşlıların karar verme sürecinde onlara rehberlik eder.
Yaşanılan kayıpların etkilerini azaltmaya ya da yok etmeye yardımcı olur.
Yaşlıların kendinden genç bireylerle aralarında oluşan kuşak çatışmalarıyla baş etmelerine yardım eder.
Çalışanlarla yaşlıların arasındaki ilişkileri düzenlemeye yardım eder.
Yaşlı bireylerle birlikte onların boş zamanlarını planlar.
Yaşlı yakınlarına danışmanlık yapar.
Sorumlu olduğu çalışanların denetimini yapar.
Çalıştığı kurumda çevre düzenlemeleri yapar.
Çalışmaların kayıt altına alınmasını sağlar.
Bilimsel araştırma yöntemlerini kullanarak araştırmalar yapar.
Yaptığı araştırmaların sonuçları hakkında rapor düzenler.
Bakım hizmetlerini planlar.
Bakım hizmetlerinin uıygulanmasını sağlar.
Yaşlılara yönelik şiddet ve ihmal risklerinin önlenmesi için çalışmalar yapar.
Verilen hizmetin herhangi bir şekilde ayrımcılığa sebebiyet vermemesine çalışır.
Yaşlı bireylerin ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlar.
Ölümle ilgili rehberlik hizmeti sunar.
Yaşlılık ile ilgili ön yargıları ortadan kaldırmak için çalışmalar yapar.
Gerontoloji hizmetinde gönüllülük çalışmalarının arttırılmasına yardımcı olur.
Yaşlıların talep ve şikayetlerini kuruma iletir.
Mevzuattaki değişiklikleri takip eder.
Mesleği ile ilgili seminer ve kurslara katılır.
Meslektaşları ile bilgi paylaşımında bulunur.
Yanında çalışanların performanslarını değerlendirir.
Aktiviteler planlar.
Yaşlılığın nasıl oluştuğunu inceler.
Yaşlılıkta oluşan bedensel ve ruhsal değişimlerin nasıl meydana geldiğini araştırır.
Yaşlılıkta oluşan değişikliklere müdahale edebilmenin yollarını arar.
Gerontolog Maaşları
Gerontolog çok bilinmeyen ve yeni yeni yaygınlaşan bir meslek olduğundan maaşı da oldukça merak edilen konuların başında gelir. Yeni mezun olup işe başlamış birine göre tatmin edici maaşları alırlar. Kamuda ve özel iş yerlerinde maaşlar farklılık gösterir. Gerontologlar kamu kurumlarına atandıkları zaman memur olarak çalışırlar.
Maaşları da memur maaşıdır. Dolayısıyla 6 ayda bir maaşlarına zam alırlar. Maaşlar 4500 lira ile 5500 lira arasında değişir. Özel sektörde kamu kurumlarına göre daha az ya da daha fazla maaş alınması kuruma göre değişir. Genel olarak 3500 lira ile 5000 lira arasında maaş alındığı söylenebilir. Gerontologların aldığı maaşları kişinin derecesiyle kıdemi, tecrübesi, evli ya da bekar olması ve çocuk sayısı da etkiler.
Gerontolog Nasıl Olunur?
Gerontolog olabilmek için üniversitelerin gerontoloji bölümlerinden mezun olmak gerekir. Gerontoloji ilk kez 2006 yılında Akdeniz Üniversitesinde öğrenci almaya başlamıştır. Bu bölüm ülkemizde Akdeniz Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Gelişim Üniversitesi olmak üzere sadece 3 üniversitede bulunur. Bölüme girebilmek için Ayt’ye girerek sayısal puan türünden tervih yapmak gerekir. Gerontoloji 4 yıllık bir lisans bölümüdür. Mezun olanlar lisans diplomasına sahip olur. Gerontolog unvanını alırlar.
Bölüm İngilizce ağırlıklıdır. İngilizce yeterliliği olmayanlar 1 yıl hazırlık sınıfında okur. Okurken Türk Dili, İngilizce ve İnkılap tarihi gibi temel derslerin yanında sağlık yönetimi, anatomi, sosyolojik yaşlanma ve yaşlılıkta eğitim gibi mesleki dersler alınır. Yöneticilik alanında da çalışabilecekleri için bu alandaki dersleri de almaları ve huzurevi, bakımevi gibi kurumların işleyişlerini öğrenmeleri gerekir. Zorunlu staj uygulaması bulunur.
Bunun dışında yaşlı bakımı ön lisans bölümünden mezun olanlar da dikey geçiş sınavına girerek gerontoloji bölümüne geçiş yapabilirler. bu bölüme girebilmek için de tyt’den yeterli puanı almak gerekir. gerontoloji bölümü mezunu olanlar özel kurumlarda hemen işe başlayabilir. ancak kamuda çalışmak isteyenlerin kamu personeli seçme sınavına girmeleri gerekir. sınavdan en az 80 puan ve üzerinde alanlar atanmaya hak kazanır. araştırmalara devam etmek ya da bu alanda eğitim vermek isteyenler yüksek lisans ve doktora eğitimlerini tamamlayarak akademik kariyer yapabilirler.
Selçuk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden 2015 yılında mezun oldu. Mezun olduktan sonra çeşitli okullarda edebiyat öğretmeni olarak çalışan Akyüz, pandemi sürecinde İstanbul İşletme Enstitüsü'nde çeşitli eğitimler aldı. Aldığı bazı eğitimler sonucunda ajanslarda içerik üretmeye başladı. Edebiyat, eğitim, sağlık ve dekorasyon gibi konularda yazılar yazmakta.