AnasayfaBlogDatabase Nedir? Database Türleri Nelerdir?
Bilişim

Database Nedir? Database Türleri Nelerdir?

04 Nisan 2020
Bu görüntü bir tablet bilgisayarın yakın çekimidir. Cihaz bir masa üzerinde düz bir şekilde durmaktadır ve siyah bir dikdörtgen şeklindedir. Ekran açıktır ve parlak bir görüntü sergilemektedir. Tabletin arkası beyazdır ve bir dizi bağlantı noktası ve düğmeye sahiptir. Tabletin sağ üst köşesinde küçük bir harici kamera vardır. Tabletin sağ alt köşesinde bir kulaklık girişi ve bir şarj portu vardır. Tabletin sol üst köşesinde bir ses düğmesi ve bir güç düğmesi vardır. Cihaz ince siyah bir çerçeve ile çevrelenmiştir.
Veritabanı TürüKısaca AçıklamaÖrnek Kullanım Alanları
İlişkisel VeritabanlarıÖğeler, satırlar ve sütunlardan oluşan ve tablo kümesi ile organizeli şekilde çalışan veritabanı türüdür.Müşteri bilgileri, sipariş bilgileri gibi öğelerin düzenli bir şekilde tutulduğu işletme sistemleri.
Nesne Odaklı VeritabanlarıBilgi ve verinin nesne biçiminde görüldüğü ve temsil edildiği veritabanlarıdır.Nesne tabanlı programlama dilleri ile yazılmış yazılım projeleri.
No Sql VeritabanlarıYarı yapılandırılmamış veya yapılandırılmamış veri ve bilgilerin depolanmasına olanak sağlayan veritabanlarıdır.Büyük veri işlemleri, web uygulamaları gibi alanlar.
OLTP VeritabanlarıBirden fazla kullanıcının kullanabileceği, çok sayıda işlem gerçekleştirebilen veritabanı türüdür.Online işlem yapılan sistemler, bankacılık uygulamaları.
Dağıtılmış VeritabanlarıFarklı mekanlarda bulunan ve en az iki dosyadan oluşan veritabanı sistemidir.Bulut tabanlı depolama hizmetleri, geniş ağ yapıları.
Veri AmbarlarıBelli bir havuza sahip olan ve sorgulama, analiz amaçlı bir veritabanı türüdür.Büyük şirketlerin verilerini depoladığı sistemler.
Grafik VeritabanlarıGrafik birimleri arasında verileri depolayan ve bunlar üzerinde işlem yapan veritabanı türüdür.Sosyal ağ analizleri, ağ topolojisi gibi alanlar.
Hareketli VeritabanlarıKonum ve zaman bilgilerini içeren verileri depolayan veritabanı türüdür.Konum tabanlı hizmetler, GPS sistemleri.
XML VeritabanlarıXML formatında veri depolama ve sorgulama hizmeti sunan veritabanı türüdür.Web hizmetleri, veri alışverişi sistemleri.
Çok Boyutlu VeritabanlarıVerilerin çok boyutlu şekilde saklandığı ve işlendiği veritabanı türüdür.Bilgi madenciliği, karmaşık veri analizleri.

Database kelimesi Türkçede veritabanı anlamına denk gelir. Bilgisayarın kullanılmaya başladığından beri veritabanı vardır. Bir sistem veritabanı olmadan olamaz. Kendinize ait bir depolama alanınız yok ise, hiçbir şeyi kayıt altına alamazsınız. Belli başlı bilgileri kayıt altına alabilmek için veritabanı muhakkak şart. Şayet böyle bir sistem kullanmadığınız zaman, her bilgisayarı açtığınızda ilk günkü gibi olur. Yani herhangi bir veri kayıt altına alınmamış veya bir bilgi sisteme girilmemiştir.

Database kullanmadan da sistemi yürütebiliriz. Ancak bilgileri kayıt etme konusunda büyük sıkıntılar yaşarız. Veritabanı zaten bu yüzden var. Yüzlerce bilgiyi belleğinde saklama becerisi olduğu için bu ismi almıştır. Hatta etrafımızda ya da haberlerde hep şunu duyarız; bilgiler silinmiş veya yok edilmiş. Genellikle erişilmesi istenmeyen durumlarda veritabanında yer alan bilgiler silinir. Bu bilgiler silindikten sonra geri getirmesi biraz zordur. Biraz zaman alır. Polisiye olaylarda bilgi silinmesi olayı daha fazla yaşanır. Yaptığı kötü işlerde kanıt bırakmak istemeyen şüpheli böyle bir yola başvurur.

Veritabanı sadece kötü kişilerin kullandığı bir program değildir. Koca koca şirketler tüm bilgi akışını, sistem sayesinde sağlar. Hatta bizler bile birey olarak birçok bilgiyi bu sayede saklayabiliriz. Database, insan beyni olarak da düşünülebilir. Tabi insan beyninden daha gelişmiş bir sistem olduğunu söyleyelim. Beynimiz belli başlı bilgileri belleğinde tutar. Ancak veritabanında yeteri kadar yer olduğu sürece binlerce bilgiyi saklamak mümkündür.

Geçmişten beri veri tabanı kullanılmaktaydı. Bilgiler kayıt altına alınır ve belli planda tutulurdu. Günümüzde bilgi daha da önemli hale geldi. Sistem üzerinden erişim sağlanan tek yer olması ve gerekli bilgileri aktarması özellikle şirketler için önemliydi. Basit bir dille söyleyecek olursak, bir kişinin ödeme tutarları, kimlik bilgileri, hastaneler için hastaların takibi ile ilgili otomasyon gibi geniş bir alanda depolama yapar. Veri tabanı her şeyi kayıt altına almasıyla ileride yaşanılacak birçok sıkıntının da önüne geçmiş olur. Şimdi Database nedir, sorusuna daha kapsamlı cevap verelim.

Database Ne Demek?

 Database, birbirleriyle ilişkisi bulunan bilgilerin saklandığı ya da depolandığı alanın tümüne verilen isimdir. Veri tabanı genellikle elektronik ortamlarda tutulur. Bilgisayar üzerinde bilgi veya veri akışının kontrol edildiği depolama sistemidir. Sistemin asıl çıkış amacı geleneksel yönteme alternatif olmasıdır. Sıradan olarak bilinen dosya – işlem sisteminin yerine getirilmek için geliştirilmiştir. Veri tabanı bir yönetim sistemi tarafından kontrol edilir. Bilgilerin ve verilerin bağlı olduğu bir yönetim sistemi vardır.

Database ilk olarak 1960’lı yılların başında ortaya çıkmıştır. Sistem, günümüze kadar birden fazla evrim geçirmiştir. Yaşanılan teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek her dönemin gerekliliğini iyi şekilde yerine getirmiştir. İlk çıkan veritabanı ürünleri oldukça basit ve esnek birer yapıya sahipti. 1980’li senelere gelindiğinde ilişkisel veritabanları kullanılmaya başlandı. Bu seneyi 1990 yılı takip etti. 90’lı yıllarda ise nesne odaklı veritabanları ortaya çıktı. 2000’li yıllardan sonrada No Sql veritabanlarının kullanımları yaygınlaştı. 2010 senesinden sonra artık yeni bir döneme geçildi. Bulut sistemi ile veritabanı yeni bir çağ atladı. Günümüz big data kavramı veritabanları ile ilgili gelişmelerin de merkezinde yer aldı.

Database Türleri

  • İlişkisel Veritabanları: Veritabanı ilk olarak 1980’li yıllarında ortaya çıktı. Ancak ilişkisel veritabanı türü 80’li yılların sonuna doğru piyasada tutundu ve kullanımı rağbet gördü. İlişkisel tabanda öğeler, satırlar ve sütunlardan oluşur. Tablo kümesi ile organizeli şekilde yapılır. İlişkisel veritabanları oldukça verimli ve esnek çalışır.

  • Nesne Odaklı Veritabanları: Bu türde bilgi ve veriler isminden de anlaşılacağı gibi nesne odaklıdır. Nesne odaklı türler, aynı nesne biçiminde görülür ve temsil edilir.

  • No Sql Veritabanları: Son zamanların ismi duyulan Database türüdür. Web uygulamalarının yaygın kullanılmasından sonra ve karmaşık düzene iyi bir alternatif olmuştur. No Sql veritabanları yarı yapılandırılmamış veya yapılandırılmamış veri ve bilgilerin depolanmasına olanak sağlar.

  • OLTP Veritabanları: Birden fazla kullanıcının kullanmasına imkan verir. Çok sayıda işlem gerçekleştirir. Ve bu işlemleri gerçekleştirebilmesi için hızlı ve analitik bir veritabanına sahiptir.

  • Dağıtılmış Veritabanları: Farklı mekanlarda bulunan ve en az iki dosyadan oluşan veritabanları sistemidir. Aynı konumda bulunan veya farklı ağlara sahip bilgisayarlar üzerinde depolama yapar.

  • Veri Ambarları: Belli bir havuza sahip olan sorgulama ve analiz amaçlı bir Database türüdür. Merkezi bir sisteme bağlıdır.

  • Grafik Veritabanları: Grafik birimleri arasında verileri depolar ve bunlar üzerinde işlem yapar.

Saydığımız veritabanlarına ek olarak yeni türlerde sisteme dahil edilmiştir. Yaşanılan teknolojik gelişmelerle birlikte yazılım ve bilişim ile birleşen yeni eklenen veritabanları da oldu. Şimdi yeni türlere göz atalım.

  • Bulut Veritabanları: Bulut depolama sistemi günümüzde en çok bilinen ve bireysel kişiler tarafından bir veri türüdür. Birçok firma veya şirket, bulut veritabanı desteği sağlar. Akıllı cihazların birçoğu bulut sistemini kullanır. Geniş bir ağ sistemine sahiptir. Risk oldukça az ve maliyetler diğerlerine göre düşüktür.

  • Çoklu Model Veritabanları: Çoklu veritabanları ile bir araya gelerek entegreli şekilde arka bir uçta buluşur.

  • Açık Kaynak Veritabanları: Veritabanının sistemim tamamen açık kaynaklı bir kod yapısına bağlıdır. Sql ve No Sql buna iyi birer örnektir.

  • Kendini Yöneten Veritabanları: Yeni ve bilinenlerin dışında kullanılan veri tabanı türüdür. Tamamen kendi kendini yönetebilir. İnce ayar, yedekleme, güncelleme ve güvenlik işlerini kolaylıkla çözümler.

  • Belge Veritabanları: Belgelerin bir yerde depolanması için tasarlanan Database türüdür. Depolama yapmak için daha modern çözümler sunar.

Database Yöneticiliği

Veritabanları günümüzde her sektörde kullanılmaktadır. Bankacılık, otomotiv sanayisi, sağlık, şirket yönetim ve telekomünikasyon gibi sektörlerde veri tabanı kullanılır. Dünyanın geneline baktığımızda her sektörün içinde bulunan bilgisayarların altyapısını veritabanları tamamlar. Veritabanı bilgileri fiziksel olarak kayıt altında tutar.

Veritabanının kurulumu, düzenlenmesi, sorgulanması, denetim ve güvenliği oldukça karışıktır. Karışık olan veritabanını ise, yönetici düzeni ile çözmek mümkün. Database yöneticiliği ile birlikte karmaşık gözüken bu yapı çözüme kavuşuyor. Yönetim sisteminin kullanılması içinde belli bir yazılım programı olması gerekir. Veritabanlarında yazılım olarak; MySQL, Microsoft Access, FileMaker ProMicrosoft SQL Server ve Oracle gibi programlar kullanılır.

Database Dilleri

Veritabanında PL/SQL, SQL, TCL ve Transact – SQL dilleri yer alır. Bu diller veritabanına özel olarak üretilmiştir. Belli bir şirket ya da bireyler tarafından geliştirilir. Verileri yönetmek ve tasarlamak için programlama dilleri kullanılır. Aslında programlama dili olarak değil, daha çok veri sisteminin alt dili olarak tanımlanır. Fakat insanların diline bu şekilde yerleşince programlama dili olarak kalmıştır. Database dilleri sayesinde birçok işlemi yapabilmek mümkündür. Verileri kayıt altına alma, işleme veya silme işlemleri gibi.

İlişkisel Veritabanları, Öğeler, satırlar ve sütunlardan oluşan ve tablo kümesi ile organizeli şekilde çalışan veritabanı türüdür, Müşteri bilgileri, sipariş bilgileri gibi öğelerin düzenli bir şekilde tutulduğu işletme sistemleri, Nesne Odaklı Veritabanları, Bilgi ve verinin nesne biçiminde görüldüğü ve temsil edildiği veritabanlarıdır, Nesne tabanlı programlama dilleri ile yazılmış yazılım projeleri, No Sql Veritabanları, Yarı yapılandırılmamış veya yapılandırılmamış veri ve bilgilerin depolanmasına olanak sağlayan veritabanlarıdır, Büyük veri işlemleri, web uygulamaları gibi alanlar, OLTP Veritabanları, Birden fazla kullanıcının kullanabileceği, çok sayıda işlem gerçekleştirebilen veritabanı türüdür, Online işlem yapılan sistemler, bankacılık uygulamaları, Dağıtılmış Veritabanları, Farklı mekanlarda bulunan ve en az iki dosyadan oluşan veritabanı sistemidir, Bulut tabanlı depolama hizmetleri, geniş ağ yapıları, Veri Ambarları, Belli bir havuza sahip olan ve sorgulama, analiz amaçlı bir veritabanı türüdür, Büyük şirketlerin verilerini depoladığı sistemler, Grafik Veritabanları, Grafik birimleri arasında verileri depolayan ve bunlar üzerinde işlem yapan veritabanı türüdür, Sosyal ağ analizleri, ağ topolojisi gibi alanlar, Hareketli Veritabanları, Konum ve zaman bilgilerini içeren verileri depolayan veritabanı türüdür, Konum tabanlı hizmetler, GPS sistemleri, XML Veritabanları, XML formatında veri depolama ve sorgulama hizmeti sunan veritabanı türüdür, Web hizmetleri, veri alışverişi sistemleri, Çok Boyutlu Veritabanları, Verilerin çok boyutlu şekilde saklandığı ve işlendiği veritabanı türüdür, Bilgi madenciliği, karmaşık veri analizleri
database veritabanı sql database nedir database türleri database dilleri
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Takım elbise giymiş bir adam dizüstü bilgisayarının önünde oturuyor. Elleri klavyenin üzerindedir ve gözleri ekrana odaklanmıştır. Kısa, koyu renk saçları vardır ve dizüstü bilgisayarın üzerinde mavi beyaz bir logo görülmektedir. Ellerinden birinin yakın çekimi ve siyah bir gömleğin başka bir yakın çekimi var. Arka planda bir fotoğraf görülmektedir. Adam dikkatle bir şeyler yazmakta, bakışları dizüstü bilgisayar ekranından hiç ayrılmamaktadır. İfadesi ciddi ve odaklanmış, önemli bir işle meşgul olduğunu gösteriyor. Görüntü, adam dizüstü bilgisayarında özenle çalışırken bir konsantrasyon anını yakalıyor.
5
(486)

WordPress Eğitimi

14 Konu5 Saat
Bu görüntü SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) hakkında bir çevrimiçi kursu yansıtıyor. Bir ekranın önünde konuşan takım elbiseli bir adam görülüyor. Adam gözlük ve kahverengi bir gömlek giyiyor ve sağ eliyle bir şeyi işaret ediyor. Arka planda, beyaz metinli bir tabelanın yakın çekimi ve beyaz zemin üzerinde sarı bir sayı var. SEO eğitimi ve kursları, işletmelerin web sitelerini ve içeriklerini arama motorları için nasıl optimize edeceklerini daha iyi anlamalarına yardımcı olabilir. Doğru SEO teknikleri sayesinde işletmeler arama motoru sonuç sayfalarında daha üst sıralarda yer alarak web sitelerine daha fazla trafik çekebilir ve daha fazla müşteri kazanabilirler. SEO kurslarının yardımıyla işletmeler, anahtar kelimeleri stratejik olarak nasıl kullanacaklarını, arama motoru algoritmalarına hitap eden içerikleri nasıl oluşturacaklarını ve çevrimiçi pazarlamanın nüanslarını nasıl anlayacaklarını öğrenebilirler.
4.9
(28)

SEO Eğitimi

11 Konu5 Saat
Gözlüklü ve kırmızı ceketli beyaz bir adam mavi bir duvarın önünde durmaktadır. Yüzünde ciddi bir ifadeyle dosdoğru ileriye bakıyor. Saçları kısa ve kahverengidir ve gözleri gözlüklerin arkasında gizlidir. Kırmızı ceketinin altında açık mavi bir gömlek, siyah pantolon ve siyah ayakkabılar giyiyor. Kollarını önde kavuşturmuş ve ayaklarını hafifçe açarak ayakta duruyor. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında gibi görünüyor.Yemliha Toker
5500
Şık, koyu renk bir takım elbise giymiş bir adam bir konferans salonunun ortasında durmaktadır. Gözlük takmış ve ciddi bir ifadeyle dosdoğru önüne bakıyor. Elleri iki yanındadır. Görüntünün odağında o var ve arka plan hafifçe bulanık. Bir iş adamı gibi görünüyor ve arkasındaki siyah yazılı dikdörtgen beyaz tabela bunu gösteriyor olabilir. Sağ üst köşede bir sandalye ve sol alt köşede bir masa var, her ikisi de odak dışı.
5
(3)

SEO Uzmanlığı

5 Konu15 Saat
Gözlüklü ve kırmızı ceketli beyaz bir adam mavi bir duvarın önünde durmaktadır. Yüzünde ciddi bir ifadeyle dosdoğru ileriye bakıyor. Saçları kısa ve kahverengidir ve gözleri gözlüklerin arkasında gizlidir. Kırmızı ceketinin altında açık mavi bir gömlek, siyah pantolon ve siyah ayakkabılar giyiyor. Kollarını önde kavuşturmuş ve ayaklarını hafifçe açarak ayakta duruyor. Yirmili yaşlarının sonunda ya da otuzlu yaşlarının başında gibi görünüyor.Yemliha Toker
14030
Bu görsel dijital pazarlama alanında bir online kursu tasvir etmektedir. Sakallı ve bıyıklı bir adam çerçevenin ortasında parmağıyla işaret ediyor. Beyaz gömleği ve sarı arka planı parlak ve canlı bir kontrast oluşturuyor. Arka planda ayrıca bir bileziğin ve bir adamın yüzünün yakın çekimini görebiliyoruz. Bu görsel, dijital pazarlama kursunun ideal bir temsili olup, ön planda materyalin önemini gösteren bir erkek yer almaktadır. Renklerin, nesnelerin ve yüz ifadelerinin birleşimi, görsele dijital pazarlama için bir coşku ve heyecan hissi veriyor. Bu görsel, dijital pazarlamanın getirebileceği bilgi ve heyecanın mükemmel bir temsili.
4.9
(331)

Dijital Pazarlama Eğitimi

15 Konu5 Saat
Resimdeki adam ışıl ışıl gülümsüyor, gözleri neşe ve sevinçle kırışıyor. Dişleri tamamen düzgün ve beyaz, yanakları mutlulukla parlıyor. Açık mavi bir gömlek giymiş ve koyu renk saçları düzgünce taranmış. Ellerini önünde kavuşturmuş, yüzünde memnuniyet ve tatmin ifadesi var. Rahat bir duruşu var, rahatlık ve konfor hissi veriyor. Resmin arka planı açık gri, bu da onun parlak gülümsemesini daha da öne çıkarıyor. Görüntü mükemmel bir şekilde yakalanmış, neşe ve memnuniyet hissi yayıyor.Sedat Ateş
775519