IIENSTITU
AnasayfaBlogAkıl ve Zeka Oyunları Nelerdir?
Kişisel Gelişim

Akıl ve Zeka Oyunları Nelerdir?

25 Ocak 2021
Bu görüntü, üzerinde birkaç taş bulunan bir satranç tahtasını göstermektedir. Tahta, arka planda bulanık bir figürle birlikte görüntünün merkezinde görünüyor. Sağ alt köşede, bulanık bir görüntüye sahip kırmızı bir vazo var. Vazonun üzerinde bulanık bir oyuncak resmi var. Panonun sol tarafında bulanık bir görüntüye sahip bir klavye var. Sağ tarafta bulanık bir görüntüye sahip kırmızı bir çizme var. Bunun üzerinde bulanık bir görüntüye sahip bir lavabo var. Sağ üst köşede, bulanık bir görüntüye sahip bir kişinin yüzünün yakın çekimi var. Son olarak, sol üst köşede bulanık bir görüntüye sahip bir mantarın yakın çekimi yer alıyor. Tahta, üzerine stratejik olarak yerleştirilmiş taşlarla ilginç bir şekilde kurulmuştur. Parçaların renkleri, görüntüye ilginç bir kontrast katacak şekilde çeşitlendirilmiştir.
Oyun KategorisiOyun İsmiOyunun Fark Yaratma Biçimi
Akıl OyunlarıSudokuAnalitik düşünme becerilerini geliştirir.
Akıl OyunlarıBölgesel SudokuZihinsel mekansal yetenekleri geliştirir.
Akıl OyunlarıSihirli PiramitProblem çözme ve mantık yürütme becerilerini geliştirir.
Akıl OyunlarıABC BağlamaYatay ve dikey çizgilerle düşünmeyi teşvik eder.
Akıl OyunlarıPatikaTasarlama, analiz etme ve öngörme becerilerini geliştirir.
İşlem OyunlarıKendokuMatematiksel işlem yeteneklerini geliştirir.
İşlem Oyunlarıİşlem KaralamaDört işlemi kullanarak işlem sonucunu bulmayı öğretir.
İşlem Oyunlarıİşlem Karesiİşlem önceliğini ve rakamların sadece bir kez yazılmasını öğretir.
İşlem OyunlarıKakuroSayılarla oluşan bulmacaları çözme becerilerini geliştirir.
Akıl OyunlarıApartmanlarSayılar ve mekansal yetenekler ile problem çözme yeteneklerini geliştirir.

Akıl yürüterek, hızlı düşünerek, yaratıcılık katarak ve ipuçlarından faydalanarak çözülen sorulara akıl ve zeka oyunları adı verilir. Bu oyunlar, “eğlenerek öğrenme” ilkesine dayanır. Zihni açar, öğrenmeyi kolaylaştırır, çabuk öğrenmenin önünü açar ve aklı çalıştırır. Öğrenmeyi kolaylaştırması ve zihni açması sebebiyle özellikle çocukların zeka gelişimi için önemlidir.

Biliyoruz ki insan beyni sınırsız bilgiyi öğrenebilecek yapıda. Öğrenmenin en etkili yollarından biri de oynayarak öğrenme. Bu sebeple gelişmiş ülkelerde sayısal alanlarda başarıların artırılması için zeka oyunlarından faydalanıldığı biliniyor. Ülkemizde ise ezberci eğitim sistemi yeni yeni değişiyor; akıl ve zekayı ön plana çıkaracak eğitimlere geçiliyor. Zeka oyunları 2012 yılından beri müfredatta seçmeli ders olarak yer alıyor. Oyunların sadece çocuklar için olduğu anlamı çıkmasın; her yaştan bireyin akıl ve zeka oyunlarına ihtiyacı var.

Bu ufak girizgâhtan sonra gelelim oyunların neler olduğuna.

Akıl ve Zeka Oyunları

Geleceğin öğrenme metodu kabul edilen akıl ve zeka oyunlarını 6 ana kategoriye ayırmak mümkün. Bu kategoriler: Akıl oyunları, işlem oyunları, strateji oyunları, karma zeka oyunları, mantık oyunları ve mekanik oyunlar her bir kategorinin altında farklı oyunlar yer alıyor.

Akıl Oyunları

Bu başlık Russel Crowe’un başrolünde oynadığı Akıl Oyunları filmini de hatırlatıyor. Mutlaka izlenmesi gereken filmler arasında olduğunu söyleyip dönelim konumuz olan akıl oyunlarına. Sudoku, Bölgesel Sudoku ve Sihirli Piramit en bilinen akıl oyunları. Peki diğer akıl oyunları neler?

ABC Bağlama: Oyun harfleri çiftleriyle eşleştirmek amacıyla oynanıyor. Noktalar ve harflerden oluşan kare zemin üzerinde oynanan oyunda; A harfi A ile Z harfi Z ile eşleştiriliyor. Harfleri biribirine bağlamanın kuralları bulunuyor. Bu kural yatay ve dikey çizgilerin kullanılması. Düşünmeye teşvik ediyor. 

Patika: İsminden de anlaşılacağı üzere oyunda patika yol oluşturuluyor. Bu yol oluşturulurken yatay ve dikey çizgilerden yardım alınıyor. Tasarlama, analiz etme ve öngörme gibi zihinsel becerileri geliştiriyor.

Apartmanlar: Oyun “skyscrapers” adıyla da biliniyor. Oyunda her rakam kutulara sadece 1 kez yazılıyor. Rakamlarla apartmanların yüksekliği eşit olmalı. 3 sayısı 3 katlı apartman gibi. 

Çit Çit Zeka Oyunu: Bulmaca kutularındaki sayılardan faydalanılarak kapalı çit oluşturuluyor. Fences ve slitherlink oyunun diğer isimleri.

İşlem Oyunları

İşlem oyunları öğrencilerin işlem yeteneklerinin gelişmesi amacıyla hazırlanmıştır. 

Kendoku: Oyunun mimarı matematik öğretmeni Tetsuya Miyamoto. Japon öğretmenin geliştirdiği yun KenKen adıyla da biliniyor. Oyunun kurallarına katkı sağlayan bir diğer isim de Zeka oyunları ve Sudoku alanında dünya şampiyonu olan Thomas Snyder.

İşlem Karalama: Dört işlemin kullanıldığı bu oyun İkara adıyla da biliniyor. Oyunda sadece 2 rakamı karalama hakkınız bulunuyor. 2 rakamı karalayarak işlem sonucunu bulmanız gerekiyor.

İşlem Karesi: Oyunda 1 ve 9 arasındaki rakamlar (her iki rakam da dahil olmak üzere) kullanıyor. Oyunda matematiksel işlem önceliğine dikkat etmek gerekiyor. Her rakam sadece bir kere yazılabiliyor.

Kakuro: Sayılardan oluşan bulmaca. Sudoku ve çengel bulmaca karışımı bir oyun. 
Çarpmaca ve kapsül de işlem oyunları arasında yer alıyor.

Strateji Oyunları

Strateji oyunları kategorisinde bulunan oyunlar şöyle: Sayı Bulmaca, Çin Daması, Amerika Daması, Türk Daması, 4 x 4 Dama, Dokuz Taş, Üç Taş, Tic Tac Toe, Mangala türleri, Hex, Nim Nim, Tactix ve Tavşan ve Tazılar oyunu.

Tic Tac Teo: X ve O sembolleriyle oynanan oyun. Oyunculardan biri bir sembolü diğeri diğer sembolü kullanır. Amaç 3 aynı sembolü sıralamaktır. Bunu başaran oyunun kazananıdır. Sıralamada başarı yoksa oyun berabere bitmiş demektir. 

Mangala: Mangalanın farklı türleri vardır. Türkiye’de Mangala Federasyonu bulunur. Lisanslı mangala oyuncusu ve mangala hakemi olmak mümkündür. Ayrıca federasyonun çalışmaları sonunda Türk Mangalası, Dokuz Kumalak ve Köçürme yani mangala oyun türleri UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Litesi’ne girmiştir. 

Karma Zeka Oyunları

Şapka Soruları, Kibrit Oyunları, Kap Aktarma Oyunları, Go Problemleri ve Nehir Geçme oyunu da karma zeka oyunları kategorisinde bulunuyor. 

Go Problemleri: Çin kökenli bir oyundur. İki kişiyle oynanır. Tahta zeminde oynandığı için satranç benzeridir. Oyunda küçük taşlar bulunur, genelde taşlar siyah ve beyaz tercih edilir. Rakibin en çok taşını alan oyunu kazanır. Ezbere dayanmaz, yaratıcılık ve strateji gerektirir. 

Sözcük-Mantık Oyunları

Bu oyun kategorisinin en bilinen ve sıklıkla oynanan oyunu Anagramlar. Anagram harflerin yerini değiştirerek yeni anlamlı kelimeler oluşturmaktır. Anagramlar da beyin jimnastiğine katkı sağlayan kelime oyun türlerindendir. Anlama ve kavrama becerilerine katkısı büyüktür. Oyunla ilgili daha fazla bilgiyi “Anagram Nedir? Nasıl Oynanır?” başlıklı yazıda okuyabilirsiniz.

Diğer sözcük- mantık oyunları neler? Dört Değişkenli Mantık Oyunları, Kare Bulmacalar, Mantık Karesi, Sözcük Merdiveni, Üç Değişkenli Mantık Oyunları ve Yalancı Doğrucu Mantık Oyunları da sözcük-mantık oyunlarının türleri. 

Mekanik Oyunlar

Bu kategoride en sevilen oyun tangram. Oyunda parçalar kullanılarak bütün oluşturulur. Çin menşeili bir oyundur. Oyunda parçalar farklı malzemelerden yapılabilir. Tek kişiyle oynanır ve kuralları oldukça basittir. Özellikle çocukların zihin gelişimi için önemlidir. Diğer oyunlara gelecek olursak: Pentomino, T Puzzle, Tetromino ve Üç Boyutlu Küp Sayma oyunları ve mekanik oyunlardan.

Akıl ve Zeka Oyunları Hangi Becerileri Kazandırır?

Oyunlar hem öğrencilere hem de yetişkinlere pek çok beceri kazandırır. Bu becerileri şöyle sıralamak mümkün: 

  • Okunanları anlamaya yardımcı olur.

  • Okuma hızını artırır.

  • Akıl yürütme becerisini geliştirir.

  • Ekip çalışmalarına yatkınlığı artırır.

  • Problem çözme becerileri gelişir.

  • Dikkat dağınıklığını giderir. 

  • Konsantrasyonu artırır. 

  • Sorunlarla başa çıkmalaya yardımcı olur. 

  • Yaratıcılığı geliştirir. 

  • Eleştirel düşünme yetkililiğine katkı sağlar.

  • Planlı hareket etmeye katkı sunar. 

  • Hızlı düşünmenin önünü açar. 

  • Karar verme becerilerini geliştirir. 

  • Girişimcilik konusunda katkı sağlar.

  • Araştırmacı yönü geliştirir.

  • Olaylar arasında sebep-sonuç ilişkisini doğru kurmanın önünü açar. 

  • İletişim becerilerini geliştirir. 

  • Düşünceleri düzgün ifade etmeye katkı sunar.

  • Motivasyonu artırır. 

  • Özgüven kazandırır.

  • Empati ve sempati yeteneklerini geliştirir.

Akıl ve Zeka Oyunları Eğitimi

Akıl ve zeka Milli Eğitim müfredatında seçmeli ders olarak okutuluyor. Bu kapsamda öğretmenlere de oyunlarla ilgili online eğitimler düzenleniyor. Peki eğitim camiasında olmayanlar nasıl öğrenecekler? Bu alanda pek çok eğitim bulunuyor. Eğlenerek öğrenmenin önemi hakkında bilgi arttıkça eğitimlere katılım da aynı oranda artıyor. Bu sebeple de farklı kurum ve kuruluşlar bu eğitimi veriyor.

İstanbul İletme Enstitüsü’nün geniş kapsamlı eğitim programları arasında Akıl ve Zeka Oyunları Eğitimi bulunuyor. Eğitim pek çok oyunu aktif bir şekilde öğrenmenize imkan sağlıyor. Domino, sudoku, tangram, dama, köşe kapmaca, dedektif ve atla topla eğitimdeki oyunlardan bazıları. Çocuklarınızda daha verimli zaman geçirmek, sağlıklı yaşlanmak ve daha başarılı öğrencilik hayatınız olsun istiyorsanız eğitimi kaçırmayın derim. 

Akıl Oyunları, Sudoku, Analitik düşünme becerilerini geliştirir, Akıl Oyunları, Bölgesel Sudoku, Zihinsel mekansal yetenekleri geliştirir, Akıl Oyunları, Sihirli Piramit, Problem çözme ve mantık yürütme becerilerini geliştirir, Akıl Oyunları, ABC Bağlama, Yatay ve dikey çizgilerle düşünmeyi teşvik eder, Akıl Oyunları, Patika, Tasarlama, analiz etme ve öngörme becerilerini geliştirir, İşlem Oyunları, Kendoku, Matematiksel işlem yeteneklerini geliştirir, İşlem Oyunları, İşlem Karalama, Dört işlemi kullanarak işlem sonucunu bulmayı öğretir, İşlem Oyunları, İşlem Karesi, İşlem önceliğini ve rakamların sadece bir kez yazılmasını öğretir, İşlem Oyunları, Kakuro, Sayılarla oluşan bulmacaları çözme becerilerini geliştirir, Akıl Oyunları, Apartmanlar, Sayılar ve mekansal yetenekler ile problem çözme yeteneklerini geliştirir
Akıl ve Zeka Oyunları Akıl ve Zeka Oyunları Nelerdir Akıl ve Zeka Oyunları Eğitimi Akıl oyunları Zeka Oyunları Mangala Anagram Tangram
Boynuna parlak kırmızı bir başörtüsü bağlamış bir kadın kameraya bakıyor. Koyu renk gözleri uzun siyah kirpikleriyle çerçevelenmiş ve yüzünde ciddi bir ifade var. Hafif bir kumaştan yapılmış olan eşarp omuzlarından ve göğsünden aşağıya yumuşak bir şekilde düşüyor. Saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve kollarını önünde kavuşturmuş bir şekilde duruyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor, karşısına ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır.
Neşe Polat
Blog Yazarı

Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Takım elbiseli bir adam bir kapıya ulaşmak için merdivene tırmanırken görülüyor. Açık mavi bir gömlek ve koyu renk bir pantolon giymektedir. Merdivenin tepesine uzanırken yüzü kararlıdır. Kapı beyaz kenarlıklı açık mavi renktedir. Arkasında, üzerinde bir grafik ve dünya haritası bulunan mavi bir ekran vardır. Görüntünün sağ tarafında, yan tarafında bir sayı olan bir yüzme havuzu var. Adam bir koluyla yukarı uzanıyor ve kapıyı açmak üzereymiş gibi görünüyor.
Online Eğitim

Akıl ve Zekâ Oyunları Eğitimi Ne Kazandırır?

30 Temmuz 2021
Bu, mavi zemin üzerine beyaz metinli bir bulmacanın yakın çekim fotoğrafıdır. Bulmaca, her kutuda beyaz bir harf bulunan siyah çizgiler ve kutulardan oluşan bir ızgaradan oluşmaktadır. Gridin sol üst köşesinde siyah çizgileri olan mavi bir kare bulunmaktadır. Karenin sağ alt köşesinde küçük bir kare oluşturan siyah bir çizgi vardır. Beyaz metin net ve açıktır, bu da bulmacayı kolayca okunabilir hale getirir.
Nedir?

Anagram Nedir? Nasıl Oynanır?

14 Mayıs 2020
Beyaz gömlek ve mavi kot pantolon giyen bir adam beyaz bir atın yanında durmaktadır. At kameraya dönüktür ve siyah bir yelesi ve kuyruğu vardır. Adam kameradan uzağa bakıyor ve keçi sakalı var. Arka planda beyaz zemin üzerinde siyah yazılar olan bir tabela var. Ayrıca bir masanın üzerinde duran bir kişinin elinin bulanık bir görüntüsü de var. Sahne, siyah desenli siyah bir arka planla çerçevelenmiştir.
Video

Satranç Oynamak İsteyenler için Uzmanından Tüyolar

11 Mart 2021
Açık mavi bir elbise giyen bir kadın beyaz bir fonun önünde durmakta, uzun kahverengi saçları sırtından aşağı dökülmektedir. Kadının solunda, üzerinde beyaz bir yazı bulunan koyu siyah bir fon var, 'O' harfi açıkça görülebiliyor. Kadının sağında ise mavi ve beyaz yaprakları ve dalları olan bir ağaç var ve yakın plan çekimi kaplıyor. Mavi elbiseli kadın kameradan uzağa bakıyor, ifadesi okunamıyor. Elbisesinin altına beyaz bir gömlek giymiştir. Saçlarını ve elbisesini savuran hafif bir esinti görüntüye havadar ve huzurlu bir hava veriyor.
Çocuk Gelişimi

6. Sınıf Çocukları İçin Zeka Oyunları: Keyifli Eğitim

21 Ocak 2023
Bu görsel, Akıl ve Zeka Oyunları üzerine çevrimiçi bir kursu tasvir etmektedir. Siyah gömlekli bir adam, gri zemin üzerinde mor bir sekizgen, beyaz zemin üzerinde kırmızı bir daire ve beyaz zemin üzerinde yeşil bir elmas gibi renkli şekillerin bulunduğu bir duvarın önünde oturuyor. Kameraya gülümseyerek kursun ilgi çekici ve eğlenceli olduğunu ima ediyor. Kurs, katılımcıların zihinsel ve analitik becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak üzere tasarlanmıştır. Problem çözme, eleştirel düşünme, hafıza, odaklanma ve yaratıcılık gibi konuları incelemektedir. Kurs ayrıca bu becerilerin geliştirilmesine yardımcı olacak simülasyonlar, bulmacalar ve diğer aktiviteleri de içermektedir. Doğru rehberlik ve uygulama ile kişi daha zeki ve yaratıcı olma yolunda önemli ilerleme kaydedebilir.
4.9
(12)

Akıl ve Zeka Oyunları Eğitimi

33 Konu5 Saat
Beyaz bir duvarın önünde siyah pamuklu bir gömlek giymiş bir adam duruyor. Yüzünde ciddi bir ifade var ve kollarını kavuşturmuş. Koyu renk saçları alnına dökülmüş ve bakışlarını hafifçe kaçırmış. Soluk bir teni ve ışığı yansıtıyor gibi görünen gözlükleri var. Gömleği hafifçe kırışmış ve ince bedeninin üzerine dökülüyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor.Erdem Turan
₺913₺0
Bir adam önünde satranç tahtası olan bir masada oturmaktadır. Gömlek ve pantolon giymiştir ve yüzü görünmektedir. Önündeki satranç taşlarına dikkatle konsantre olmuş, bakışları satranç tahtasına odaklanmıştır. Masanın üzerinde, üzerinde ağaç resmi olan beyaz bir kupa ve bir yığın bilgisayar klavyesi vardır. Sağında, biri beyaz diğeri metal olmak üzere birkaç satranç taşı var, ikisi de yakından bakıyor. Arkasındaki duvarda üzerinde yazı olan bir tabela var. Odaklanmış ve kararlı görünüyor, hamle yapmaya hazır.
5
(44)

Satranç Eğitimi

15 Konu5 Saat
Beyaz bir duvarın önünde siyah pamuklu bir gömlek giymiş bir adam duruyor. Yüzünde ciddi bir ifade var ve kollarını kavuşturmuş. Koyu renk saçları alnına dökülmüş ve bakışlarını hafifçe kaçırmış. Soluk bir teni ve ışığı yansıtıyor gibi görünen gözlükleri var. Gömleği hafifçe kırışmış ve ince bedeninin üzerine dökülüyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor.Erdem Turan
₺1028₺0
Bu, çevrimiçi bir Scratch kursunun görüntüsüdür. Bir dizüstü bilgisayarın önünde duran, neşeli bir ifadeye sahip takım elbiseli bir adam görülüyor. Kurs, kullanıcıların Scratch ile kod ve bilgisayar programlamanın temellerini öğrenmelerine yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Kodlama ve programlamanın temellerini öğrenmek için kolay ve sezgisel bir yol sağlar. Kurs sayesinde kullanıcılar kodlamanın arkasındaki kavramları daha iyi anlayabilir ve kendi interaktif hikayelerini, oyunlarını ve animasyonlarını oluşturabilirler. Bu kurs, kodlama ve programlamaya başlamak ya da becerilerini geliştirmek isteyenler için idealdir. Hem eğlenirken hem de kodlama ve bilgisayar programlamayı daha iyi anlamanın harika bir yoludur.
5
(3)

Scratch Eğitimi

28 Konu5 Saat
Yüzünde geniş bir gülümseme olan genç bir adam kameranın önünde duruyor. Kısa, siyah saçları ve parlak, mavi gözleri var. Beyaz bir tişört ve kahverengi kemerli siyah bir kot pantolon giyiyor. Kolları iki yanında ve başı hafifçe sola doğru eğik. Rahat bir duruşu var ve anın tadını çıkarıyor gibi görünüyor. Gülümsemesi sıcak ve davetkâr, gözleri ise neşe dolu. Dünyayı ele geçirmeye hazır görünüyor.Erkan Varol
₺1102₺0
Bu görüntü, arka planda kablolar ve beyaz tahta bulunan bir devre kartı üzerinde çalışan bir kişiyi yakalıyor. Bu, fiziksel hesaplama ve robotikte kullanılan bir mikrodenetleyici platformu olan bir Arduino eğitimidir. Görüntüdeki kişi muhtemelen devre kartını kablolarla ve beyaz tahtadaki metinle programlıyor. Kodu yazmak için muhtemelen bir dizüstü bilgisayar kullanıyorlar. Bu görüntüde kabloları işaret eden bir parmağın yakın çekimi, kişinin kabloları nasıl birbirine bağladığını gösteriyor. Arka plandaki dizüstü bilgisayar, eldeki görevin karmaşıklığını ortaya koyuyor. Bu görüntü, dijital dünya için karmaşık ama bir o kadar da gerekli bir beceriyi öğrenme ve uygulama sürecini yansıtıyor. Teknolojinin gücüne ve yeni beceriler öğrenmenin önemine dair harika bir örnek. Arduino eğitimleri öğrencilerin programlamanın temellerini öğrenmelerini ve bunları fiziksel dünyaya uygulamalarını sağlar.
5
(4)

Arduino Eğitimi

19 Konu5 Saat
Yüzünde geniş bir gülümseme olan genç bir adam kameranın önünde duruyor. Kısa, siyah saçları ve parlak, mavi gözleri var. Beyaz bir tişört ve kahverengi kemerli siyah bir kot pantolon giyiyor. Kolları iki yanında ve başı hafifçe sola doğru eğik. Rahat bir duruşu var ve anın tadını çıkarıyor gibi görünüyor. Gülümsemesi sıcak ve davetkâr, gözleri ise neşe dolu. Dünyayı ele geçirmeye hazır görünüyor.Erkan Varol
₺913₺0