Strateji Nedir? Stratejik Planlama Nedir?

Stratejinin iş dünyasındaki tanımı hayati çıkarlarını, geliştirmek/garantiye almak için insan ve kaynakları kontrol etmek ve bunlardan en fazla faydayı sağlamak üzere bir plan dahilinde hareket etmek olarak bilinir. Strateji için ne yapmak ve ne olmak istediğine göre bir bakış açısı geliştirerek hedefine ulaşmayı planlamak tanımı da yapılabilir.

Strateji, eski dönemlerde askeri platformlarda kullanılan bir ifadeyken günümüzde başarıyı arzulanan her platforma yayılmıştır. Strateji kelimesi rekabet dünyasının artmasıyla markaların sıklıkla kullandığı bir ifade haline dönüşmüştür. Özellikle marka savaşlarının etkili bir silahına dönüşen strateji, kazananın kim olacağını belirleyen muazzam bir güçtür. Peki, nedir bu stratejinin anlamı?

Strateji Kelime Anlamı Nedir?

Strateji, kelime anlamı olarak belirlenen bir amaca ulaşmak için uygulanan yöntemler ve izlenen yolların bütünü şeklinde tanımlanabilir. Aslında strateji bir planlama süreci olsa da bir plandan çok daha fazlasıdır. Burada bahsedilen plan kısa vadeli süreçlerin çok ötesindedir. Aslında stratejide günü kurtarmak değil geleceği planlamak vardır.

Strateji Belirlemek Önemli mi?

Strateji basit düzeyde bile olsa bireysel hayatların içinde dahi vardır. özellikle başarılı bireylerin hayat hikâyelerini incelediğinizde başarı için stratejiler belirlediklerini göreceksiniz. gerçek başarı asla tesadüf değildir. arkasında etkili bir plan ve amaca hizmet eden rutin çalışmalar vardır.

Bunlar stratejinin temelinde var olan değişmez olgulardır. Başarının bireysel ya da kurumsal boyutta olması fark etmeksizin arkasındaki güç etkili bir şekilde planlanan ve yönetilen stratejidir. Strateji tutarlılık ister ve süreklilik gerektirir. Eğer stratejinin, amaçlanan hedeflere hizmet etmediği tespit edilirse şartlara göre değiştirilmesi yenilenmesi gerektiği de unutulmamalıdır. Çok iyi hazırlanmış stratejik başarı planları, şartların değişmesiyle fiyaskoyla sonuçlanabilir.

Özellikle teknoloji dünyasındaki marka rekabetlerinde buna oldukça sık rastlanmaktadır. Bu sebeple stratejilerde değişime açık olmak da önem arz eder. Stratejiler konusunda kararlı ve tutarlı olmak kadar gerektiğinde değiştirebilmek de şirket bünyesinin strateji konusundaki profesyonelliğini gösterir.

Strateji Başarısı Nedir?

Başarıyla uygulanan bir strateji kurumun içindeki tüm çalışanların işlerini tanımladığı gibi kurumu başarıya götüren hedef ve yönü de tayin eder. Strateji sahibi olmayan bir kurum adeta dümensiz bir gemi gibi sağa sola yalpalayarak hedefe ulaşmaktan uzaklaşır. 

Planlandığı gibi uygulanan strateji her kurumun en önemli başarı işaretidir. Strateji yaratmak ve bunun doğru uygulanması, kurumların birincil kaygısı olabilmektedir. Strateji uygulamada doğru şeylerin yapılmasını içeren çok farklı konular bütünüdür. 

Strateji Kısaca Nedir?

En basit tanımıyla strateji, elinizde var olan kaynakları verimli kullanarak en iyiye ulaşma çabasıdır. İnsanlara ya da kurumlara uzun vadeli bir süreci görme fırsatı verir. Stratejinin, satranç oyununu andıran bir düşünme mantığı vardır, diyebiliriz. Tek bir hamle ile yetinmek yoktur stratejide, birkaç adım sonrasını hesaplamanız gereklidir.

Üstelik rakiplerin yaptığı hamleler ve yapması olası hamleler de bu strateji içinde fark edilip değerlendirilmek zorundadır. Profesyonel bir strateji bunu gerektirir. Aksi halde yapılan onca çalışma, en ufak pürüzlerde başarıya ulaşamayan içi boş strateji sloganlarından ibaret kalır. Kısaca strateji, sizi hedefinize götürebilecek en akıllıca yoldur.

Strateji Ne İşe Yarar?

Marka geleceği önündeki hedeflere dayalı belirsizlikleri ortadan kaldırır. Marka için hedefin ne olduğu kesinleşir. Netleşen amaçlar doğrultuda yapılması gerekenleri bulmak ve sorunları çözümlemek daha kolay olur. Belirsizlik kalkarak yerine kararlı bir amaç olgusu yerleşir. Ayrıca firmaların kısa sürede doğru karar vermesi gereken, krizi fırsata çevirebilecek dönüm noktaları olur. Bunun için firma davranışında, kararsızlık yerine etkili seçim becerisi olması gerekir. İşte strateji, firmanın seçim kararsızlıklarını ortadan kaldırarak marka bünyesinin kısa zamanda bile doğru tercih yapmasını sağlar. Strateji, marka hedefine giden en doğru yolu gösterir. Tercihleri doğru ve etkili yapma konusunda kişi ya da kuruma referans olur.

Her iyi strateji rekabetçiler arasında farkındalık yaratır. Bir stratejinin başarıya ulaşması öncelikle farklı olmasına bağlıdır. Rol model alınan stratejiler olsa da birebir taklitten sakınılması gerekmektedir. Çünkü her kurumun düzeni ve yapısı birbirinden farklıdır; dolayısıyla değişkenler göze alınarak farklı stratejiler kullanılmalıdır. Aynı stratejilerin farklı markalarda aynı etkiyi göstermesi beklemek büyük hata olur.

Farklı ve etkili planlanmış stratejiler firmaların marka değerini yükseltir. Rakipleri arasında marka ismini öne çıkarır ve tüketici kitlesinin dikkatini çekmeyi başarır. Bu durum da markalaşma süreci için stratejinin olmazsa olmaz bir etken olduğunu kanıtlar niteliktedir. Markalaşmak için birçok firma stratejiler üzerine yoğunlaşmaktadır. İyi fikirleri temelinde barındıran stratejiler, markaların en büyük gücü haline dönüşebilir. Stratejinin başarılı olması elbette verimliliği artıracaktır. Bu sebeple kar amacı güden gündemde kalmayı hedefleyen her firma için strateji hafife alınmaması gereken bir güç haline gelmiştir.

Stratejik Planlama Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Markalar strateji belirlerken en altta yatan amaç da zaten marka geleceğini şekillendirmektir. Yani strateji, markaların geleceği yönetmek için kullandıkları etkili ve vazgeçilmez bir araçtır denebilir. Aşağıda stratejik planlamanın özelliklerini sıraladık:

• Strateji, birey ya da kurumlar için en güvenilir yol göstericidir. Hedeflere ulaşırken izlenecek yolları belirlemeyi kolaylaştırır.

• Strateji, bir analiz sürecidir. Kullanılacak metotların sonuçlarını önceden tespit etmenize olanak tanıyan bir düşünme sistemi barındırır. Bu düşünme yöntemi, mantık ilkeleri ve ilişkileri üzerine kurulmuş, karar verme ve kararlar içindeki engellerin kaldırmasıyla ilgilidir.

• Strateji, aynı müşteri kitlesine hizmet eden markalar arasında farklılaşmayı arttırır ve markanın müşterilerce ayırt edilmesini kolaylaştırır.

• Strateji hedefe sıkı sıkıya bağlıdır. Markalar imkanlarını ve çalışanlarını bu hedef için koordineli şekilde kullanır. Marka stratejisi, markanın genel amaçlarına hizmet eder ve tüm güçleri bu amaçlar etrafında toplar.

• Strateji, çevresi ile markanın ilişkilerini düzenlemeye yardımcı olur.  Ekonomik, teknolojik, politik ve sosyal bakımdan çevresel değişimler karşısında işletmenin, olumsuz etkilerden kurtulabilmesini sağlar. Olumlu etkilerden ise en verimli şekilde yararlanma fırsatları yaratır.

• Strateji kısa süreli planların çok ötesindedir. Geleceğe ışık tutar. Stratejik planlamalar, işletmenin uzun sürede izleyeceği politikalarla ilgilidir. Ve istikrarlı uygulamalarla sonuca ulaşabilir.

• Strateji işletmenin bütün finansal ve beşeri kaynaklarını etkili bir şekilde yöneten ve faaliyete geçiren bir unsurdur. Bu nedenle strateji markanın günlük hayatı içinde meydana gelen olayların ve alınan kararların yön vericisi veya problem çözücü referansı olmaktadır.

• Strateji, motivasyon arttırıcıdır. Marka bünyesinde çalışan tüm birimleri cesaretlendirme ve harekete geçirme aracı olarak da kullanılır. Stratejinin güdüleyici özelliğinden yararlanılarak iş birliği motivasyonu arttırılabilir. Çalışanlar belirsizlik ortamında daha amaçsız bir şekilde hareket ederler. Ancak çalışanlara gelecek hakkında belirsizliği giderici bilgiler sunuldukça ve gidilecek amaçlar net bir şekilde aktarıldıkça çalışma hırsları ve cesaretleri de artacaktır.

• Strateji, işletmenin mevcut kaynaklarından nasıl yararlanılacağını ve uzun süre içindeki dağılımının plan takvimini içerir. Bu plan; bir pazarda, bir sanayi kolunda veya bir ekonomik faaliyette rakip güçlerin önüne geçebilmek ayrıntılandırılmış bir öngörüdür.

İlgili yazı: Stratejik Planlama Nedir?

Doğru Strateji Uygulamak

Bir strateji ne kadar kapsamlı ve muhteşem olursa olsun insanlar onu doğru biçimde uygulamayı başaramayabilir. Bu sebeple kurum yönetimleri uygulama konusunda çok dikkatli olmak zorundadır. Uygulamanın en önemli bölümünü oluşturan insanların/çalışanların, enerjisini ve bağlılığını stratejik hedefin hizmetine sokmak yönetimin en zor görevlerindendir.

Çalışanlar kendilerinden uygulamaları istenen planların başarısının kişisel kariyerleri açısından önemli olduğunu bilmeli, yöneticiler de hedefe ulaşmak için ayrıca onları motive edecek teşviklerden kaçınmamalıdırlar. Hiçbir strateji, en iyisi bile olsa sonsuza kadar etkili ve geçerli olamaz. Stratejinin içinde bulunduğu koşullarda, mutlaka bir şeyler değişir ve onu etkisiz hale getirerek karlılığı öldürür. 

Dijital Dünyada Strateji

Giderek küreselleşen ve giderek artan rekabet ortamı içinde ayakta kalabilmek için şirket yönetiminizin başına stratejiyi getirmelisiniz. Stratejik yönetim, artık birçok firmanın önemle üzerinde durduğu bir konu. Alanında uzman kişiler sayesinde markalaşma adına stratejiler, çığır aşan çalışmalara dönüşebilir. Teknolojik ortama taşınan her şey gibi strateji de değişim ve dönüşümden nasibini almıştır.

Kurumlar için strateji, tüm birimlerin iş birliğine dayalı planlama sistemlerine dönüşmüştür. Kurum içindeki yapıların aynı amaca hizmet etmesini kolaylaştıran strateji özellikle dijital pazarlama furyasını etkili şekilde kullanmayı hedefler.

İlgili eğitim: Dijital Pazarlama Eğitimi

Dijital dünyada reklam stratejiniz olmak zorundadır. Bunun için sosyal medya uzmanları sizin için profesyonel yardım sağlayabilir. Firma bünyesinde e-ticaret uzmanı çalıştırmanız da ufkunuzu genişletmek için gerekli adımlardan biridir. Dijital platformların önemi giderek artarken markaların da sıradan bir sosyal platform kullanıcısından fazlası olması gerekmektedir.

Rakipleriyle aynı müşterilere hitap etmeye çalıştıkları düşünülürse seçilen taraf olabilmek için fark yaratmak zorundadırlar. Ve farkı yaratacak olan dijital dünyadaki dijital pazarlama stratejileri olacaktır. Enstitü bünyesindeki ayrıntılı blog yazılarından yararlanarak dijital medyanın gerektirdikleri hakkında bilgilenebilir, gerekli adımları etkili şekilde atabilirsiniz.

Strateji ve Şirket Yönetimi

Yönetimlerin bu değişimler karşısında da tedbirli olmaları gerekir. Geleceğin farklı ve şaşırtıcı olacağı düşünülürse pek çok kurumun buna hazırlıksız yakalanacağı oysa strateji belirleyen kurumların geleceği rahat okuyacağı ve bu sürece hazırlıklı gireceği öngörülebilir.
Şirketlerin stratejik yönetimleri sadece talimatlar verip kusursuz uygulama beklemek yerine, eylem planlarını eğitim ve başka güçlendirici faktörlerle desteklemeli. Ayrıca en önemlisi şirket içindeki tüm çalışanlarla iletişim sağlayarak stratejinin doğasını ve onlara getireceği faydaları anlatmak zorundadırlar.

İlgili eğitim: Stratejik Yönetim Eğitimi

Richard Luecke ve “Strateji” Kitabı 

Strateji üstüne birçok kitap kaleme alınmış olmasına karşın, stratejinin uygulanmasını da kapsayan bir yayın çok azdır. Richard Luecke tarafından yazılan “Strateji” kitabı bu konudaki eksikliği gideriyor. Kitap strateji konusunu baştan sona ele alıyor. Stratejinin ne olduğu, nasıl oluşturulacağı, onu uygulamak için hangi araç ve kaynakların gerekli olduğu ve sonuçların nasıl ölçüleceği anlatılıyor. Kitabın içeriği son yıllarda strateji alanına ilişkin yazılan kitap ve makalelerden oluşturulmuştur. İçeriğini özetleyecek olursak,

Birinci bölüm; şirketin içine odaklanarak güçlü ve zayıf yanlarının değerlendirilmesi üzerinde duruyor. İkinci bölüm; şirket dışı tehditlere değiniyor. Üçüncü bölüm; düşük maliyet, ürün ya da hizmeti farklılaştırmak, müşteri ilişkileri gibi temel strateji konularını tanıtıyor ve her birinin başarılı olması için neler yapılması gerektiğini anlatılıyor.

Dördüncü bölüm; pazara girmek için stratejinin nasıl kullanılacağına dair aydınlatıcı bilgiler vermektedir. Beşinci bölüm; şirketin çalışma temposundaki ayrıntılar ile strateji arasında bulunması gereken uyumdan söz edilmektedir. Altıncı bölümde; eylem planı süreçlerini temel aşamalara ayırır ve bir şirketin resmi eylem planı örneklendirilerek anlatılır. Yedinci bölüm; eylem planlarının yolunda gidip gitmediğine değinilmektedir. 

Kitabın sonuna ise, faydalı bulunacağı düşüncesiyle uygulama için yararlı araçlar adıyla bir ek ve her iş kolunun kendine has bir kelime dağarcığı olduğu düşünülerek terimler sözlüğü ilave edilmiştir. Kitapta;

• Şirket içi ve şirket dışı faktörleri saptayıp değerlendirebileceğiniz analizler

• Durumunuza uygun strateji tipleri

• Faaliyet planları

• Planınıza bağlı kalmak için yapmanız gerekenler

• Uygulamanızın sonuçlarını ölçmek için araçlar

gibi farklı konuları ele alarak strateji konusuna kapsamlı ve ayrıntılı bir bakış açısı getiriyor. Ayrıca iş dünyasından örnekler ve çeşitli tablolarla zenginleştirilmiş bu kitapta stratejiye dair çok şey bulacaksınız.