Konsantrasyon Eksikliği ve Stres
Konu | Açıklama | Etkileri |
---|---|---|
Konsantrasyon | Yapılan işe tüm dikkati vererek ve zihnin bütün algılarını açarak odaklanma eylemi. | Disipline etmek, hayattan zevk almak ve başarıyı yakalamak bu yetenekle ilgilidir. |
Konsantrasyon Eksikliği | Bireylerin çoğunlukla odaklanma yeteneği azalmıştır ve dikkatlerini bir konuya vermek zorlaşmıştır. | Hayat kalitesini düşürür ve başarı seviyesini azaltır. |
Stres | Dikkat dağınıklığı ve konsantrasyon eksikliğinin temel etkeni. | Adrenalin ve kortizol hormonlarının salgılanmasına sebep olur, bu durum vücudu sürekli bir tehlike durumu içinde tutar. |
Adrenalin Hormonu | Beyin, tehlike anında bu hormonu salgılar. | İlk anda yüksek enerji ve tam odaklanma sağlar ancak etkisi kısa sürelidir. |
Kortizol Hormonu | Vücudun stres durumunda devam etmesi sonucu beyin bu hormonu salgılar. | Vücudu sürekli bir stres durumu içinde tutar ve konsantrasyon sorunlarına yol açar. |
Dikkat Dağınıklığı | Konsantrasyon eksikliği olarak da tanımlanır ve performansı olumsuz etkiler. | Dikkatin sürekli olarak farklı uyarıcılara kayması ve tek bir konuda odaklanamama durumu. |
Kısır Döngü | Stres, adrenalin ve kortizol hormonlarının sürekli salgılanması durumu. | Vücudun her zaman tehlike altında olduğu bir alarm durumu içinde kalması ve konsantrasyon yeteneğinin azalması. |
Hayat Kalitesi | Hayatın olumlu değerlerinden zevk alma yetisi | Konsantrasyon eksikliği ve stres, bireyin hayat kalitesini olumsuz etkiler. |
Başarı | Bireyin hedeflerine ulaşma ve beklentilerini gerçekleştirme durumu | Stres, adrenalin ve kortizol hormonları konsantrasyon eksikliği yaratarak başarıyı negatif etkiler. |
Zevk Alma | Hayattan tatmin olma ve zevk alma durumu | Konsantrasyon eksikliği ve stres durumu bu durumu olumsuz etkileyerek bireyi mutsuzluğa itebilir. |
Konsantrasyon, yapılan işe tüm dikkati vererek ve zihnin bütün algılarını açarak odaklanma eylemidir. Bireyin hayattan zevk alması, başarı dolu bir yaşam sürmesi ve kendini disipline etmesi konsantrasyonu ne kadar iyi sağladığıyla ilgilidir.
Bununla birlikte günümüzde insanların yaşam kalitesini düşüren en büyük sorunlardan biri konsantrasyon eksikliğidir. Yapılan bilimsel araştırmalar neticesinde dikkat dağınıklığı diğer adıyla konsantrasyon eksikliğinin temel etkeni stres.
Kısır Döngü
Beynimiz tehlike anında adrenalin salgılayarak vücudu stres durumunda tutar. Her ne kadar ilk anda adrenalin yüksek enerji ve tam odaklanma sağlasa da etkisi kısa sürede geçer. Stres halinin devam etmesi sonucu beyin bu defa kortizol hormonunu devreye sokar.
Yoğun odaklanma sırasında beyinde prefontal korteks tam kapasite çalışır.
Böylece sağlıklı karar verme, odaklanma, başlanan işi bitirme ve çözüme ulaşma birey için daha kolay hale gelir. Ancak kortizolun vücutta sürekli olarak bulunması prefontal korteksin mekanizmasını bozar. Bu bölüm doğru şekilde çalışmadığında kişinin algılama ve odaklanma kalitesi düşer. Birey bu durumda mantıklı kararlar veremez. Kısa süreli hafıza problemleri ve adaptasyon sorunu yaşar.
Dikkat Dağınıklığı Belirtileri Neler?
Olmazsa olmazımız stres. Beyin stres anında normalden daha fazla enerji harcar. Kronik stres sonucunda zihinsel ve fiziksel yorgunluk oluşur. Sürekli yorgun düşen beyin odaklanmakta zorluk çeker. Bu yüzden birey uzun süre bir işle ilgilenemez. Başladığı işi bitirmekten kaçınır. Sık sık dalgınlık hali oluşur.
Konsantrasyon eksikliği yaşayan kişi disiplini sağlayamaz. Günlük yaşamı düzensiz ve dağınık bir hal alır. Odaklanma sorunu yaşayan insan zihin meşguliyeti gerektiren işleri yerine getiremez ve sık sık dış çevreye yönelir. Durum böyle olunca da kuramadığı gibi sorumluluklarını da yerine getirmesi zorlaşır. Sonrasında ise kaygı artışı yaşanır.
Konsantrasyon eksikliğinin aktif faktörü olan stresi azaltarak daha kaliteli ve verimli yaşam sürmek bazı tekniklerle mümkün.
Stresi Nasıl Azaltabiliriz?
İşte stres ile başa çıkma yolları için bazı ipuçları;
Düzenli ve dengeli beslenin. Beynin yenilenmesini destekleyen yiyecekler (ceviz, badem, fındık, omega3) tüketmelisiniz. Stres hormonu kortizolu baskılayan endorfin ve dopamini daha fazla üretmek için düzenli egsersiz alışkanlığı edinmelisiniz.
Uykunuza özen gösterin. Beyin kendini uykuda onarır. Yenilenen dinç beyin yüksek konsantrasyon sağlar.
Zamanınızı planlayın. Sorumlulukları zamanında tamamlayamama kişiyi yoğun kaygıya sürükler. Sürekli kaygı stresin kronikleşmesine sebep olur. Herbir göreviniz için zamanı dilimlere ayırın. Zamanınızı planlamak yaşamınızın verimliliğini ve işleri tamamlama kabiliyetinizi arttır. Konu ile ilgili Zaman Yönetimi Eğitimi de alabilirsiniz.
Hobi edinin. Zihninizi rahatlan hobilerle ilgilenmek egzersizle aynı etkileri gösterir. Beyin ilgi duyduğu meşgale üzerine daha çok odaklanır. Böylece pratik yaparak konsantrasyonunuzu geliştirebilirsiniz.
Teknoloji ile aranıza mesafe koyun. Teknolojik cihazlarla fazla vakit geçirmek maruz kalınan radyasyon miktarını arttırır. Radyasyon beyin hücrelerinin oluşumunu bozar ve beynin fonksiyonlarını kötü yönde etkiler. Bunun dışında çok fazla bilgi akışına maruz kalmak da zihninizi yorarak odaklanmanızı engeller.
Çevrenizi düzenli ve havadar tutun. Dikkattinizin dağılmasını engellemek adına gerekli araç ve gereçler dışında her eşyayı kaldırın. Odanızı havalandırın. Bol oksijen beyne ihtiyacı olan enerjiyi sağlayarak dikkati arttırır.
Stres yönetmek zor değil yeter ki strese teslim olmayın ve huzurlu yaşayın. Stresten korunma yolları için online eğitimler kapsamında Stres Yönetimi Eğitimi alabilirsiniz. Ayrıca konu ile ilgili yine ücretsiz Stres ve Stresle Başa Çıkma Eğitimi almanız da mümkün.
Yazar: Kübra Sarıtay
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.