İş Yerinde Mobbing Nedir?
Mobbing Nedir? | Mobbingin Etkileri | Mobbinge Yönelik Önlemler |
---|---|---|
Kişinin motivasyonunu düşüren, olumsuz etkileyen zorbalık eylemleridir. İş yerinde bireyi psikolojik açıdan yetersiz hissettirmek için yapılan ruhsal saldırılardır. | Uyku bozuklukları, öfke, stres, konsantrasyon kaybı ve sindirim sistemi bozuklukları gibi fiziksel ve psikolojik olumsuz etkilere yol açabilir. | Mobbing durumunu önceden fark edip önlem almak önemlidir. Bu durum karşısında nasıl tepki verilmesi gerektiği öğrenilmeli ve gerekli mercilere başvuru yapılmalıdır. |
İşverenlerin çalışanlarına mobbing uygulamasının en önemli nedeni genellikle kişiyi istifaya zorlamaktır. | Yoğun baskı altında hissederken sırt, boyun ve omuz ağrılarına maruz kalınıp fazla mesai veya izin kullanmaktan kaçınılabilmektedir. | İş yerinde mobbingi gerçekleştirildiği kanıtlanabilmek için gerekli belgeler ve deliller toplanmalıdır. |
İşyerinde belirli bir çalışana karşı olumsuz davranışlarda bulunan bir grup işçiyi tanımlar. | Çalışanın güvenliğini ve performansını olumsuz etkileyebilir. | Alo 170, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, TBMM ve diğer mercilere başvuruda bulunabilir. |
Çalışanın motivasyonunu düşürecek, hedefi küçümseyecek ve demotive edecek eylemlerdir. | Çalışanın işten ayrılmasına, moral ve motivasyon kaybına neden olabilir. | Çalışanlar, haklarını bilmeli ve bu tür durumlarda işverenlere karşı savunmasını yapabilmelidir. |
Çalışanı görevlerini yerine getirmesini zorlaştırmak ve hakarete maruz bırakmaktır. | Saldırgan tonlar, alaycı sözlere kadar geniş bir saldırganlık çeşidi ile karşı karşıya kalabilir. | Mobbinge karşı harekete geçmek için öncelikle bilgilenmekte ve konuda uzman desteği almak yararlı olacaktır. |
Birçoğumuz okul hayatının bitmesi ile üzerimizdeki baskının sona ereceğini düşünürüz. Ancak gerçekler her zaman böyle değildir. İş yerinde çoğumuzun karşı karşıya kalmaktan kaçamadığı bir durum vardır: Mobbing. Mobbingi tanımlamak ve gerçekleşebilecek olası etkilerin önüne geçebilmek için tedbir almak gerekir.
Mobbing yaşayan bireyler, fiziksel ve psikolojik açıdan olumsuz etkilere maruz kalırlar. Bunlar arasında en yaygın olanları; uyku bozuklukları, öfke, stres, konsantrasyon kaybı, sindirim sistemi bozuklukları, zararlı madde kullanımı, depresyon, panik atak ve şiddete eğilimlerdir. Yoğun baskı altında hissederken sırt, boyun ve omuz ağrılarına maruz kalabiliriz.
İş yerinde mobbing durumuna maruz kalmadan önce önlem alabilmek için mobbingin ne olduğunu anlamak gerekir. Bu sayede ne yapmamız gerektiğini, nasıl davranabileceğimizi, mobbinge maruz kaldığımızda ne tepki vermemiz gerektiğini öğrenebiliriz.
Mobbing Ne Demek?
“Yıldırma” olarak da bilinen mobbing, kişinin motivasyonunu düşüren, olumsuz etkileyen bir durumdur. “Mobbing” terimi, bir kişiyi taciz etmek, korkutmak, zorbalık etmek veya kızdırmak için işbirliği yapan bir grup insanı ya da işverenleri ifade etmektedir. Bireyi psikolojik açıdan yetersiz hissettirmek, özgüvenini düşürmek için yapılan aşağılama içeren ruhsal saldırılardır.
İşverenlerin çalışanlarına mobbing uygulamasının en önemli nedeni, kişiyi istifaya zorlamaktır. Ve böylece, ihbar ve kıdem tazminatı ödemekten . Ayrıca, çalışanları baskı altında tutarak izin kullanmalarını zorlaştırmak, fazla mesai ödemesi yapmamak da işverenlerin mobbing uygulama nedenleri arasında yer almaktadır.
Bir iş yerinde mobbing, bir grup çalışanın belirli bir çalışana karşı olumsuz davranışlarda bulunmasına neden olur. Bu duruma maruz kalmak da çalışanın kendisini güvende hissetmesini ve görevlerini yerine getirmesini zorlaştırır.
Mobbing Örnekleri
Mobbing eylemleri, art niyetli ve düşmanlık duyguları barındırır. Mobbing hedefleri genellikle dışlanır, hatta iş yerinde izole edilebilir. Dışlama, kurbanı bir e-posta zincirinin dışında bırakmak, hedefi önemli toplantılara davet etmemek ve hem iş yerinde hem de iş dışında birlikte sosyalleşmeyi reddetmek olabilir. Mobbing hedefi olan kişi, çalışma masasını ya da ofisini diğer ekip üyelerinden uzak bir bölgeye yerleştirilmiş, kendisini fiziksel olarak dışlanmış bulabilir.
İş yerinde mobbing, kişiye karşı çoğunlukla sözlü saldırılardır. Saldırganlık, kurbanla konuşurken emir kipi ile ya da hoş olmayan bir tonla konuşma şeklinde olabilir. Ayrıca hedef, hakarete ve alaycı sözlere maruz kalabilir. Sözlü saldırganlık, cinsel tacizi de içerebilir.
Mobbing Örnekleri Nelerdir?
Çalışanın görevlerini yerine getirmesini zorlaştırmak,
Belirli çalışan hakkında asılsız söylentiler, dedikodular çıkartıp yaymak,
Çalışanın motivasyonunu düşürecek eylemlerde bulunmak,
Çalışana eleştiri konusunu abartmak, yaptığı her işte kusur aramak,
Motive etmek yerine demotive etmek,
İşçinin işten istifa etmesini sağlamak,
İletişim kurma, iş yerinde görgü ve etik gibi konularda özensiz davranmak,
Çalışanları küçümsemek, zorbalık etmek ve küçük düşürmek.
İş Yerinde Mobbingin Hedefleri Kimler?
Mobbingin hedefleri genellikle yaratıcılığı yüksek, etik ve yetkin çalışanlardır. Bunun nedeni ise, diğer çalışanların kendilerini iş yerinde kendi pozisyonları için tehdit edici bulmalarıdır. Ya da işverenin yeniliklere açık olmaması, kendi fikrinden daha kabul görecek ve geçerli fikirleri kabul etmek istememesi.
Denetim otoriteleri de mobbing için büyük bir hedeftir ve bu durumlarda, astları denetleyicilerini baltalamak için birbirleriyle işbirliği yaparlar. Kadınların, genç çalışanların ve yaşlı çalışanların hedef alınma riski daha yüksektir. Özellikle sosyal hizmet, sağlık ve eğitim gibi alanların bazılarında mobbing oranları daha yüksektir.
Mobbing Cezası Nedir?
Türk Ceza Kanunu'nun 109. maddesinde “Bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. Kişi; fiili işlemek için veya işlediği sırada cebir, tehdit veya hile kullanırsa iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu suçun kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle kamu görevinin sağladığı nüfûz kötüye kullanılmak suretiyle işlenmesi halinde yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza bir kat artırılır.” denmektedir.
Mobbinge maruz kalan bireyler;
Alo 170,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,
TBMM,
Anayasa Mahkemesi,
Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER),
Kamu Görevlileri Etik Kurulu,
Kamu Denetçiliği Kurumu,
Türkiye İnsan Hakları Kurumu
İl, İlçe İnsan Hakları Kurulları’na başvurabilirler.
Yapılan şikayet sonucu mobbing yapıldığını kanıtlamak için kamera kayıtları, mailler, kullanılan ilaç faturaları, verilen işlerle ilgili belge ve örnekler alınarak delil olarak sunulabilir. Ayrıca bu cezaların yanı sıra çalışanın maddi ve manevi tazminat davası hakları saklı kalmak kaydıyla hukuki hakkını araması yolları sabittir.
İş yerinde mobbing hakkında bilinçlenmek, mobbing ile başa çıkmayı öğrenmek için Mobbing Eğitiminden faydalanabilirsiniz. Enstitü tarafından verilen online eğitimle kişisel ve hukuki haklarınızı öğrenebilirsiniz.
Eğitim sonunda uygulanan pratik sınavdan başarılı olmanız durumunda sertifika almaya hak kazanabilirsiniz.
Kişisel gelişimle ilgili blog içerikleri ve tanıtım yazıları yazıyor.