Tüm çalışanlar mesleki hayatlarında bir çok zorlukla karşılaşırlar. Günümüzde de oldukça sık rastlanan sorunlardan birisi de zorbalık olarak nitelendirilen mobbingdir. Mobbing iş yerinde birçok farklı şekle bürünerek kendini gösterebilir. Baskı, taciz, rahatsız etme, yıldırma uluslararası literatüre geçmiş mobbing’in bazı örnekleridir. Peki mobbing’in asıl sebebi nedir, nasıl engellenebilir, cezası var mıdır?

Mobbing İngilizcede yıldırma kelimesinden gelmektedir. İşyerinde psikolojik taciz terimini ifade eder. İşyerinde gücün kendisinde olduğunu hisseden ast-üst ilişkilerinde ya da hiyerarşik düzende bulunmadığı halde kendini karşısındakine göre güçlü hissedip o kişinin güçsüz yönlerini kullanarak psikolojik bakımdan çökertme, planlı baskı kurma ve sonrasında çalışanların yıpranma aşamasıyla devam eden bir yıldırma politikasıdır.

Konu ile ilgili yapılan araştırmalar incelendiğinde en belirgin ortak nokta olarak en sık görülen zorbalık türünün psikolojik zorbalık olduğu söylenebilmektedir.

İşyerinde kendisine tehdit olarak görülen, kendisinden daha çalışkan , azimli, başarılı kişilere karşı yapılma olasılığı yüksek olan bütün yıldırma politikaları sebep olarak gösterilebilir.

Kişi kendisinden daha iyi bir çalışan olduğunu hissettiği anda ast-üst ilişkisini kullanarak ya da aynı çalışma ortamında kıdem üstünlüğünü kullanarak karşıdaki çalışanın iş gücünü yavaşlatma, durdurma, işi zora sokma gibi tüm baskıları yapabilir. Bu baskılara genellikle genç çalışan ve kadın çalışanların maruz kaldığı ise ölçülmüş olan bir gerçekliktir.

İşyerinde bir üstün uyguladığı zorbalık bulunduğu mevki şartlarını, hiyerarşik düzeni kullandığı için daha sık görülür. Aynı zamanda üstü olmamakla beraber aynı işi yapan çalışma arkadaşın psikolojik zorbalığı da yine oldukça görülen durumlar arasındadır. O kişiyi başarısızlığa sürükleme adına yaptığı işi zorlaştırma, görevi dışında işler vererek yıldırma politikası uygulama, kişi hakkında dedikodu ve söylenti çıkarma son olarak tehdit ve tacize varan durumlar olarak kendini gösterir.

Mobbing kişini iş motivasyonu ve verimini düşüren,  kişiyi strese sürükleyen , işe karşı bağlılığı düşüren , işten ayrılmalara kadar süren durumları beraberinde getirir. Mobbing uygulayan kişi bir çalışma arkadaşınız ise bir üst birime, mobbinge maruz bırakan kişi bir üstünüz ise insan kaynakları, genel müdürlük birimine mutlaka durum anlatılmalıdır. Olayı gizleyip yokmuş gibi davranmak bu durumu bitirmeye değil aksine durumun devam etmesine sebebiyet verir. Amir ve müdürler mutlaka durumu bilmelidir ki bir sonuca ulaşılabilsin.

Unutulmamalıdır ki mobbing bir suçtur. Yönetim kadrosunun içinden çıkamadığı durumlarda çalışma ve sosyal hizmetler dahi aranarak suç duyurusunda bulunulabilir.

Mobbinge sessiz kalmaması gereken bir çalışan topluluğu yaratmak adına eğitim ve seminerler ile farkındalık yaratılıp çalışanların bilinçlendirilmesi sağlanmalıdır. Böylelikle mutlu çalışan mutlu işletme mottosu ile iş ortamının huzurun sağlanması, yüksek performans yüksek motivasyon yaratarak işletmeye daha fazla katkı sağlayan çalışan modeli yaratılması her açıdan işletmenin değerlerini arttıracaktır.

Unutulmaması gereken en önemli başlıklardan biri işletmenin temelini motivasyonu yüksek, huzurlu çalışanlar ortaya çıkartmaktadır. Bu huzuru bozan her hareket mobbingidir ve mobbing maddi manevi tazminata kadar giden adli bir suçtur.

Hepimiz çalışma ortamımızda huzurlu olmak isteriz. Verimi ve üretkenliği ciddi manada etkileyen bu durumun aksi yaşandığında, performansımızda ciddi bir düşüş meydana gelir.

İşyerimizde motive olmamızı engelleyen, huzurumuzu kaçıran bazı durumlar söz konusu olabilir. Mobbing eğitimi ile bu konuda farkındalık yakalayarak, çeşitli önlemler almak mümkün. 

Mobbinge uğrayan kişi, bunun önüne geçilmediği takdirde büyük sıkıntılarla karşı kalabiliyor. Psikolojik çöküntü, motivasyonsuzluk, kaygı ve stresin artması, işe karşı isteksizlik mobbingin sonuçlarından yalnızca birkaçı. Yaşanan bu psikolojik şiddet, önlem alınmazsa iş kaybına varacak kadar olumsuz sonuçlar doğurmakta. 

Özellikle işinde başarılı olan çalışkan ve güvenilir insanların tehdit altında olduğu yadsınamaz. Yani işine önem veren, işini severek yapan bir çalışansanız, mobbinge uğrama ihtimaliniz yüksek! Peki mobbinge uğradığımızı nasıl anlarız? 

Öncelikle, psikolojik olarak nasıl hissettiğiniz önemli. Her gün mutlu ve motivasyonu yüksek bir şekilde geldiğiniz işyerinize yürürken ayaklarınız artık geri geri mi gidiyor? İşinize duyduğunuz istek ve enerjinizi azalmış mı hissediyorsunuz? Öyleyse iş arkadaşlarınızın, yöneticinizin size olan davranışlarını gözden geçirme vakti. Sizi psikolojik olarak baskılanmış ya da isteksiz hissettiriyorlarsa bunun üzerine durup düşünmek gerekir.

Size uygunsuz lakaplar takıyorlarsa, hakkınızda dedikodu çıkartıp olmayan şeyleri olmuş gibi yansıtıyorlarsa gidişat ciddi olabilir. İşlerinizin manipüle edilmesi, size gereksiz eleştirilerde bulunulması, sözlü taciz, uygunsuz şakalar gibi olumsuz durumlar yaşıyorsanız psikolojik bir şiddetin ortasındasınız. 

Mobbing Eğitimi almanız halinde mobbingin psikolojinize nasıl zarar verdiğini ve bunu önlemek için ne gibi önlemler almanız gerektiğini öğrenirsiniz. Mobbing eğitimi, size yasal yoldan haklarınızı nasıl arayacağınızı, bu şiddetin nasıl önüne geçebileceğinizi öğretir. Psikolojik boyutta başlayan bu şiddetin istifayla sonuçlanmadan ne gibi çözümler üretmeniz konusunda yardımcı olur. Hem psikolojisini hem de işini kaybetmek istemeyenlerin muhakkak alması gereken bu eğitim, iş dünyasındaki her birey için önem arz etmektedir.