AnasayfaBlogFonetik Nedir? Fonetik Alfabe Nedir?
Nedir?

Fonetik Nedir? Fonetik Alfabe Nedir?

21 Ocak 2020
Bu görüntü, beyaz metinli mor bir ses dalgasını göstermektedir. Ses dalgası görüntünün üst kısmında konumlandırılmış ve dalga benzeri bir şekilde kavis yaparak giderek küçülmektedir. Metin beyaz renkte yazılmış ve ses dalgasının tam ortasında konumlandırılmıştır. Metin net ve okunaklıdır ve belirgin bir yazı tipine sahiptir. Ses dalgası, beyaz metne karşı öne çıkan canlı bir mor renktedir. Görselin arka planı sade ve göze batmayan bir yapıda olup ses dalgasının ve metnin ana odak noktası olmasını sağlıyor. Genel olarak görsel, ses dalgasının metinle birlikte canlı ve ilginç bir temsilidir.
Fonetik Bilim DallarıTanımFonksiyonları
Diksiyon ve HitabetDilde yer alan seslerin ve bu seslerin incelenmesiDüzgün ve etkili konuşmayı sağlar
Müzik ve DansSesleri ayrıntılı şekilde gösterirSesin tonu ve ritmi üzerinde kontrol sağlar
Televizyonculuk ve SunuculukDilin ton ve ritmini belirlerCanlı yayınlar ve sunumlar için doğru tonlama ve vurgulamayı sağlar
Düzgüsel Ses BilgisiDilin doğru seslendirilmesini inceleyen bilim dalıDilin doğru şekilde kullanılmasını sağlar
Betimsel Ses BilgisiDilin istatistiksel verilerini ve kodlamalarını belirlerDilin kullanımındaki kalıpları ve özellikleri belirler
Karşılaştırmalı Ses BilgisiFarklı dillerin ses bilimlerini karşılaştırırDiller arasındaki ses benzerlikleri ve farklılıkları belirler
Fonolojik Ses BilgisiTonlardaki ses değişikliklerini incelerDilin melodik yapısını belirler ve düzenler
Adli Ses BilgisiSuç bilimlerinde kullanılan ses bilgisiSuçlu ve suç olaylarıyla ilgili ses analizlerini gerçekleştirir
Psikolojik Ses BilgisiSeslerin yayılması ve algılanmasını incelerKişinin duyusal algısını ve iletişim becerilerini geliştirir
Fonetik AlfabeHer dilin seslerini gösterirFarklı dillerin seslerini standardize eder ve karşılaştırmayı sağlar

Fonetik kelimesini pek çoğumuz okullu yıllarda duymuşuzdur. Günlük yaşantımız içinde çok yeri bulunmasa da eğitim yıllarında adına sıkça rastladığımız bir kelimedir. Fonetik nedir? Kelimesini bugün kendimize sorsak belki net bir cevap vermiş olamayız. Neyse ki unuttuğunuz kelimeyi hatırlamak için doğru yerdesiniz.

Eğitim yıllarından kalan bilgilerle azıcık olsa da hatırlamaya çalışanlar içimizde elbette vardır. Ancak fazla kafa kurcalamadan kelimenin manasına bakalım. Fonetik, anlam olarak ses bilgisi manasına gelmektedir. Türkçe daha çok ses bilgisi anlamı ile geçmektedir. Fonetik kelimesi de ses bilgisi kadar bilinir. Şimdi isterseniz daha geniş kapsamda konuyu ele alalım.

Fonetik Ne Demek?

Fonetik sözcüğü, Yunanca'dan türemiştir. Aslına baktığımızda günümüze gelen birçok anlam ve kavram Yunanistan, bir başka deyişle Yunan Mitolojisine kadar gider. Bunun en büyük nedeni ise, bilge insanların bu ülkeden çıkması olarak gösterilmiştir. Yunanistan, zamanının adeta filozof cenneti olarak bilinir. Filozofların sayesinde birçok anlam ve kavram önce Avrupa'ya sonrada Dünya'ya yayılmıştır.

Yine Yunanca'dan türeyen fonetik kelimesi, ''phone'' sözcüğünden gelmektedir. İngilizcede telefon olarak bildiğimiz ''phone'' değil, ses kelimesi manasında kullanılan sözcükten gelmiştir. Yani işitilen ve duyulan anlamını taşıyan ''phonetikos'' sözcüğünden türemiştir. Fonetik kendi içinde farklı alanları barındırır. Modern dilbilim, sinir bilimi, akustik bilim, biyoloji, tıp ve diğer bilimlerle ilişkisi olan alanlardır.

Fonetik terimi birçok yerde farklı da tanımlanabilir.

  • Diksiyon ve Hitabet: Dilde yer alan seslerin ve bu sesleri inceleyen dil bilgisi dalına denmektedir.

  • Müzik ve Dans: Sesçil. Yani sesleri tümüyle ayrıntılı şekilde gösteren anlamına gelmektedir.

  • Televizyonculuk ve Sunuculuk: Fonetik kelimesi burada da dilin ses ve ton eğitimini bildiren bir konu olarak geçmektedir. Kişilerin özel konuşma ton ayarlaması yapma ve dil ritmini belirleme, konuşma temposunu ayarlama olarak bilinir.

İlgili eğitim: Diksiyon Kursu

Ses bilgisi kendi içinde de genel ve ses bilgisi olarak ikiye ayrılır.

Genel ses bilgisi dilde yer alan işaretlerin üretimini alınmasını ve doğru şekilde aktarılmasına bakar. Üç çalışma prensibine bağlıdır. Boğumlama, işitsel ve sesçil fonetik.

  • Boğumlama: Dilin daha çok fizyolojik yapısı ile yaklaşır ve bu açıdan bakar.

  • İşitsel fonetik: Seslerin beyinde nasıl algılandığını inceler.

  • Sesçil Fonetik: Dilin fiziksel yapısına bakmakla birlikte seslerin ve dilin kodlaması ile ilgilenir.

Ses bilgisi ise kendi alanında birden çok alt tabakayla meydana gelir. Oldukça fazla alt alana sahiptir. Ses bilgisinde yer alan alt başlıklara tek tek göz atalım.

  • Düzgüsel Ses Bilgisi: Adından da anlaşılacağı üzere dilde yer alan seslerin doğru telaffuzuna bakar. Ses sisteminin içinde yer alan kuralları inceler.

  • Betimsel Ses Bilgisi: Betimsel fonetiğin amacı, istatistik verileri ele alır. Belli bir kodlamaya sahip olan dilsel işaretleri belirler.

  • Karşılaştırmalı Ses Bilgisi: Aynı anda iki dilin ses bilimlerini mukayese eder.

  • Fonolojik Ses Bilgisi: Değişik tonlarda yer alan seslerin işlevi, düzenlenmesi ve vurgulanması gibi konular içerisinde bulunur.

  • Adli Ses Bilgisi: Adli işlerde kullanılan bir ses bilgisidir. Yani suç bilimlerinde kullanılan bir alandır.

  • Psikolojik Ses Bilgisi: Dilde bulunan seslerin yayılması ve konuşmasının sesini planlama yaparak kendisinin algılayabileceği bir durum getirmektir.

  • Nörolojik Ses Bilgisi: Beyinde yer alan sinir sisteminin seslendirme ya da konuşma zamanını ayarlamak için kullanılır.

  • Deneysel Ses Bilgisi: Araçsal ses bilgisi olarak da bilinir. Uluslararası Fonetik Alfabe de yer alan tüm dillerin gösterilmesini tanımlar.

  • Kulak Fonetik: İnsanların sesleri algılamasında veya duymasıyla ilgilenen bir alandır.

  • Eğitsel Fonetik: Bireylerin ses ile ilgili gelişimini izler. Konuşmanın kolaylaşmasını ve bu becerinin sürekliliğini sağlamak için çabalar.

  • İletişimsel Ses Bilgisi: Bilgi ve veri alışverişi sırasında sesin yapısını düzenler.

  • Patholoji Fonetik: Duyma bozuklukları, ses, nefes alma, konuşma ve dil gibi konuları ele alarak bunların incelenmesine bakar.

Fonetik Alfabe Nedir?

Fonetik alfabe, kısaca bir kodlama yöntemidir. Sözcük ya da belli sözcük gruplarının şifreleme yapılarak kullanılan abecesidir. İlk defa fonetik alfabe Fenikililer zamanında kullanılmıştır. Ticaret ile uğraşan Fenikililer, daha pratik bir çözüm olması için alfabe sistemini kurdu. Bu alfabe tamamen bir ihtiyaçtan doğan zorunluluk sayesinde meydana gelmiştir. Günümüze kadar uzanan modern alfabetik örneği Fenikililerden gelmiştir.

Fonetik alfabe tamamen kodlama mantığına dayanmaktadır. Daha kolay ve anlaşılır olabilmesi için bu yola başvurulmuştur. Fonetik alfabenin Tükçede karşılığı ise, sesçil alfabedir. Fonetik alfabenin içinde ayrıca Uluslararası bir konuda yer almaktadır. Uluslararası Fonetik Alfabe, farklı kültürlerde yer alan dillerin bir arada tutularak, karışıklığı önlenmek istenmiştir. Belli kodlamalarla beraber tüm dillerin aynı içerikleri, simgeleri ve işaretleri telaffuz edilmesi hedeflenmiştir. Uluslararası Fonetik Alfabe sayesinde, farklı uluslarda yer alan sözcüklerinde kolay okunması sağlanmıştır. 

Semantik Nedir?

Semantik kelimesi, fonetik kelimesine göre biraz daha farklıdır. Aynı gibi gözükse de aralarında ciddi farklar yer alır. Her ikisi de bağımsız alanları değerlendirir. Fonetik kelimesine bir kez daha baktığımızda, ses bilgisi anlamına geldiğini hatırlatmak da fayda var. Semantik ise, anlam bilimi manasına gelmektedir. Sözcüklerin ya da kelimelerin anlamlarını inceleyen bir bilim dalı olarak geçer. Semantik kelimesini ilk olarak ortaya 1900 yıllarda çıktığı görülmektedir. Michel Beral bir kişiden 1923 yılında yayınlanan kitapta anlam bilimine değinilmiştir.

Zaman içinde farklı kişilerden semantik konusunda çalışmalar gelmiştir. 1930 ve 1950 senelerinde de konuyla alakalı kitaplar yazılıp çizilmiştir. Günümüze kadar süre gelen semantik, dijital medyanın önemli bir parçası olmuştur. İçerik oluşturma ve ara motoru optimizasyonunda önemli rol oynamaya başlamıştır. İçerik üreten kişilerin olmazsa olmazları arasında yer almaya ve analiz sonuçlarında bulunmaya başlamıştır. Anlam bilimi, felsefi ve dilbilimsel olarak ele alınır. Bu iki alt başlıkta semantik incelenir. Felsefi yaklaşık mantıksal olarak da bilinir. Dilbilimsel ise daha çok dilin yapısı konusunu ele alır.

Diksiyon ve Hitabet, Dilde yer alan seslerin ve bu seslerin incelenmesi, Düzgün ve etkili konuşmayı sağlar, Müzik ve Dans, Sesleri ayrıntılı şekilde gösterir, Sesin tonu ve ritmi üzerinde kontrol sağlar, Televizyonculuk ve Sunuculuk, Dilin ton ve ritmini belirler, Canlı yayınlar ve sunumlar için doğru tonlama ve vurgulamayı sağlar, Düzgüsel Ses Bilgisi, Dilin doğru seslendirilmesini inceleyen bilim dalı, Dilin doğru şekilde kullanılmasını sağlar, Betimsel Ses Bilgisi, Dilin istatistiksel verilerini ve kodlamalarını belirler, Dilin kullanımındaki kalıpları ve özellikleri belirler, Karşılaştırmalı Ses Bilgisi, Farklı dillerin ses bilimlerini karşılaştırır, Diller arasındaki ses benzerlikleri ve farklılıkları belirler, Fonolojik Ses Bilgisi, Tonlardaki ses değişikliklerini inceler, Dilin melodik yapısını belirler ve düzenler, Adli Ses Bilgisi, Suç bilimlerinde kullanılan ses bilgisi, Suçlu ve suç olaylarıyla ilgili ses analizlerini gerçekleştirir, Psikolojik Ses Bilgisi, Seslerin yayılması ve algılanmasını inceler, Kişinin duyusal algısını ve iletişim becerilerini geliştirir, Fonetik Alfabe, Her dilin seslerini gösterir, Farklı dillerin seslerini standardize eder ve karşılaştırmayı sağlar
fonetik fonetik nedir fonetik alfabe uluslararası fonetik alfabe semantik
Bu resimde ikisi de gözlük takan bir erkek ve kadın görülüyor. Adam mavi bir gömlek ve siyah bir pantolon giyerken, kadın beyaz bir gömlek ve mavi bir kot pantolon giymektedir. Her ikisinin de gözlükleri takılı ve dümdüz ileriye bakıyorlar. Adamın kolu kadının beline dolanmış ve yüzleri birbirine yakın göründüğü için birlikte bir anı paylaşıyor gibi görünüyorlar. Arka plan yumuşak, kirli beyaz bir renktedir. Işık hafif loş, görüntüye yumuşak ve sıcak bir his veriyor. Gözlüklerine rağmen, gözleri hala bir duygu belirtisi gösteriyor. Birbirlerinin varlığından memnun ve mutlu görünüyorlar.
Konuk Yazar
Blog Yazarı

İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bu görselde, bilgisayar ekranı olan bir çalışma masasının önünde duran bir kadın görülmektedir. Kadın kamera tarafına doğru bakmakta ve sade beyaz bir tişört giymektedir. Saçları açık kahverengi, omuzlarından biraz aşağı uzanır şekildedir ve yüzü ciddi bir ifade taşımaktadır. Görselin sol tarafında, masanın üstünde çeşitli ev bitkileri ve kırtasiye malzemeleri vardır. Duvarın açık mavi renkte olduğu ve çerçeveli bazı tablolar asılı olduğu görülüyor. Görselin sağ tarafında, masanın üzerinde daha fazla bitki ve çerçeveli bir fotoğraf yer almakta. Görselin alt kısmında turuncu ve beyaz renkte, "KORECE EĞİTİMİ" yazısı bulunmaktadır. Bu metin, bir tür eğitim veya kurs reklamı olduğunu düşündürebilir. Genel olarak görsel, düzenli ve profesyonel bir çalışma ortamını yansıtmaktadır.
5
(35)

Korece Eğitimi

7 Konu5 Saat
Resimdeki kadının omuzlarına dökülen uzun, siyah saçları var. Yakalı ve kolları üç çeyrek uzunlukta beyaz bir gömlek giyiyor. Yüz ifadesi nötrdür. Beyaz bir duvarın önünde durmaktadır. Doğrudan kameraya bakıyor, gözleri konsantrasyon içinde hafifçe kısılmış. Dudakları hafifçe ayrılmış ve kaşları hafifçe kalkmıştır. Elleri önündedir, avuç içleri yukarı bakmaktadır. Kendinden emin ve sakin görünüyor. Duruşu rahat ve kendinden emin. Yüz hatları belirgin ve cilt tonu açık bronz.Asuhan Turhal
11020
Bu çevrimiçi kurs görseli kızıl saçlı ve kalpli bir kadını göstermektedir. İspanyolca kursunu (A1) temsil eden siyah beyaz puantiyeli bir gömlek giymektedir. Kalp ayrıca dil öğrenmenin önemini sembolize edebilecek kırmızı ve sarı şeritlerle süslenmiştir. Bence bu görsel öğrencileri İspanyolca kursuna (A1) katılmaya ve öğrenme yolculuklarını keyifli hale getirmeye teşvik ediyor.
5
(23)

İspanyolca Kursu (A1)

12 Konu5 Saat
Çağla AlperÇağla Alper
11100