En Sık Yapılan Sunum Hataları
Sunum Hatası | Tanımı | Nasıl Düzeltilir? |
---|---|---|
Çok Fazla Metin Kullanmak | Slayt veya sunumdaki metin yoğunluğu dinleyiciyi sıkabilir ve konudan uzaklaştırabilir. | Basitlikten yana olmak gerekir. Görsel kullanımı metinden daha etkileyici olabilir ve az yazı kullanılmalıdır. |
İçeriğe Uygun Görsel Kullanmamak | İlişkisiz görseller, anlaşılırlığı düşürür ve dinleyicinin dikkatini dağıtabilir. | Mutlaka içeriğe uygun, anlamlı ve anlatıma destek verecek görseller kullanılmalıdır. |
Uygun Punto Kullanmamak | Yazı karakterleri çok büyük veya çok küçük olabilir, bu da okunabilirliği azaltır. | Slayt başlığı en fazla 32 punto, madde metinleri ise 20-28 punto arasında olmalıdır. |
Çok Fazla Sözcük Kullanmak | Bir slaytta çok fazla metin kullanmak karmaşıklığa ve kafa karışıklığına yol açar. | Bir slaytta en fazla 60 sözcük kullanılmalı, görsel içerikli olmayan slaytlarda da en fazla 6 madde kullanılmalıdır. |
Hedef Kitleyi Anlamamak | Sunumun içeriği ve tonunun, dinleyicinin ilgi ve ihtiyaçlarına uymaması. | Sunum yapmadan önce hedef kitle üzerinde ayrıntılı bir analiz yapılmalı, onların beklentileri ve ihtiyaçları belirlenmelidir. |
Ses Tonu ve Vücut Dili | Monoton bir ses tonu ve kapalı bir vücut dili dinleyicinin dikkatini çekmez ve sıkıcı olabilir. | Ses tonunu ve vücut dilini etkili bir şekilde kullanarak sunumu canlı tutmak önemlidir. |
Zaman Yönetimi | Zamanı etkili yönetememek sunum akışını bozar ve önemli bilgilerin atlanmasına neden olabilir. | Sunumu önceden planlamak ve pratik yapmak, zaman yönetimini kolaylaştırır. |
Kötü Görsel Kalitesi | Bulanık, düşük çözünürlüklü görseller veya kötü tasarlanmış slaytlar profesyonellikten uzak duruş sergiler. | Yüksek kaliteli görseller kullanmak ve slaytların tasarımına dikkat etmek önemlidir. |
Sunum Ortamının Hazırlıksızlığı | Uygunsuz aydınlatma, kötü ses sistemi veya diğer teknik sorunlar sunum deneyimini olumsuz etkileyebilir. | Sunum ortamının önceden kontrol edilerek her türlü teknik aksaklığın önlenmesi gerekir. |
Bilgi Aşırılığı | Aşırı bilgi yüklemesi, dinleyicinin konsantrasyonunu zorlar ve bilgilerin akılda kalmasını zorlaştırır. | Sunumu sade, açık ve öz tutmak, bilgi yüklemesinden kaçınmak gerekir. |
Hayatımızın çoğu evresinde sunum yaparak karşımızdaki dinleyici kitlesini etkilemeye çalışırız. Okulda, profesyonel iş yaşamında, girişimcilik faaliyetlerinde ve daha birçok yerde sunum yaparız. Özellikle küçüklükten beri karşılaştığımız bu durum karşısında günlerce uykusuz kalır, sabahlar ve sunum öncesi stresli bir gün geçiririz. Anlatmak istediklerimizi dinleyicilere hiç hata yapmadan kusursuz bir şekilde yansıtmak için çabalar dururuz. Sunum anında ve bittikten sonra dinleyicilerden olumlu bir dönüt olması için de çabalarız. Hata yapmamak için uğraşsak da aslında nerede hata yaptığımızın bilincinde bile olmayız. Bu yazı ile en sık yapılan sunum hataları hakkında bilgi sahibi olarak işinizi kolaylaştırabilirsiniz.
En sık yapılan sunum hataları hakkında bilgi sahibi olarak eskiden yaşadığınız stres durumunu en aza indirmeyi sağlayabilirsiniz. Daha önce yaptığınız sunumlarla öğrenmiş olduğunuz en sık yapılan sunum hataları konusunu karşılaştırarak daha önce yaptığınız hataların farkına varmış olursunuz. Yaptığınız hataların farkına vararak bir daha hazırlayacağınız sunumları daha hızlı, etkili ve en az hatayla yapmayı sağlayabilirsiniz. Sahip olduğum bilgiler, edindiğim tecrübeler ışığında ve yaptığım araştırmalarında katkısıyla bugün sizleri en sık yapılan sunum hataları konusunda bilgilendirmeye çalışacağım. Hazırsanız başlayalım!
En Sık Yapılan Sunum Hataları Nelerdir?
Yaşam boyu yapılan sunumların sizlerin gerek öğrencilikte gerek profesyonel iş yaşamınızda kendinizi gösterebilmeniz için çok iyi bir fırsattır. Bu fırsatı iyi değerlendirmek ve kendinizi parlatabilmeniz için bir fırsat olanağı sunan bu eylemi en iyi şekilde yapabilmek de sizin göreviniz. En sık yapılan sunum hataları hakkında bilgi sahibi olarak belirtilen hataları yapacağınız sunumlarda dikkate almalısınız. Hataları en az seviyeye indirerek dinleyicileri sıkmadan etkili bir sunum yapabilirsiniz. En az seviye hata ile yapılan sunum sayesinde daha az stres yaşayacak ve kariyer yolculuğunuz daha ışıltılı hale gelecektir.
En sık yapılan sunum hataları öğrenildiğinde son zamanların en çok duyulan kavramlarında biri olan etkili sunum teknikleri hakkında da bilgi sahibi olacaksınız. Etkili sunum teknikleri yapılan sunum kadar sunum üzerinden ne kadar olumlu etki bıraktığınızı ifade eden bir kavramdır. Etkili sunum teknikleri siz sunum yaparken karşınızda sıkılan, telefonuyla oynayan veya uyuya kalan kişilerin olmaması veya az olması için ortaya çıkarılan tekniklerdir. Etkili sunum teknikleri sizin iyi bir sunucu olmanızı sağlarken aynı zamanda sunum yaparken heyecan ve stresle başa çıkma yöntemlerini de öğrenirsiniz.
İlgili eğitim: Etkili Sunum Teknikleri Eğitimi
En sık yapılan sunum hataları konusu öğrenildiğinde aslında etkili sunum teknikleri alanında bilgi sahibi olacaksınız. Çünkü en az hatayla yapılan bir sunum dinleyicileri olumlu anlamda etkileyebilir. Sunum üzerinden ne kadar olumlu etki bıraktığınızı görmüş olabilirsiniz. En az hatayla yapılan sunumlarda dinleyici kendisini sunuma verir ve konuşmacı dinleyici üzerinde olumlu bir izlenim bırakmış olur. Peki, en sık yapılan sunum hataları nelerdir? Gelin bu hataları maddeler halinde açıklayalım.
Çok Fazla Metin Kullanmak:
Çok fazla metin kullanmak sunum yaparken karşılaşılan hatalardan birisidir. Etkili sunum hazırlamak istiyorsanız basitlikten yana olmak zorundasınız. Çok fazla metin kullanmak basitlikten ziyade kişinin işinin zorlaştıran ve dinleyiciyi etkilemeyen bir durumdur. Sunumlarınızda çok fazla metin kullanmak yerine az yazı ve çok görsel kullanımı uygundur. Kullanılan görsellerin yazının içeriğiyle uyumlu olması gerekmektedir. Çok fazla metin kullanmak görüntü açısından da iyi bir izlenim vermemektedir. Eğer sunumda slayt hazırlamak istiyorsanız slaytların her birinde aynı font veya benzerleri kullanılmalıdır. Benzer büyüklükteki yazı karakterlerinin kullanımı slaytın kullanımı açısından iyidir.
Çok fazla metin kullanmak iyi değildir dedik ama az kullanılan metinleri ne şekilde kullanmalıyız? Slayt başlığınız en fazla 32 punto büyüklüğünde olmalıdır. Birinci madde 28 punto, ikinci düzey maddeleriniz 24 punto, üçüncü düzey maddeleriniz ise 20 punto olmalıdır. Çok fazla metin kullanmak içeriğinin yanlış olduğunu anladıktan sonra kullanılacak metinlerin puntosunun doğru olduğunu bilmeliyiz. Yanlış ölçülerde kullanılan puntolar da çok fazla metin kullanmak kadar yanlıştır. Peki, bir slaytta kaç metin kullanmalıyız? Bir slaytta en fazla 60 sözcük kullanımı doğru bulunmaktadır. Görsel içerikli olmayan slaytlarda da en fazla 6 madde kullanımı doğrudur. Bu bilgileri göz önünde bulundurarak hatalarınızı en az seviyeye indirmeye çalışın.
İçeriğe Uygun Görsel Kullanmamak:
Paylaştığınız içeriğe uygun görsel kullanmamak yapılan bir diğer hata olarak bilinmektedir. Dinleyicilerin anlatımınızdan etkilenmesini ve bir şeyler öğrenmesini istiyorsanız mutlaka görsel kullanımına yer vermelisiniz. Ancak içeriğe uygun görsel kullanmamak bu durumu tersine çevirmektedir. Görsel kullanmak için görsel kullanımı yapılmamalıdır. Gerçekten gerektiğinde amaca uygun görsel kullanımı yapılmalıdır. İçeriğe uygun görsel kullanmamak dinleyicilerin ilgisini çekmemekte ve sunumdaki bilgilerin akılda kalıcılığını azaltmaktadır. Bu yüzden kullandığınız görsellerin vermek istediğiniz mesajla ilgisinin olması gerekmektedir. İçeriğe uygun görsel kullanmamak yani süsleme amaçlı kullanılan görseller bilgi aktarımını zorlaştırır.
İçeriğe uygun görsel kullanmamak dinleyicinin etkisini dağıtmaktadır. İçeriğe uygun görsel kullanmamak kadar önemli olan bir ayrıntı bulunmaktadır. Sunum yaparken kullandığınız görseller salonunun en arka sırasında oturan kişi tarafından da gözlemlenebilir olmalıdır. İçeriğe uygun görsel kullanmamak başlığının en önemli özelliği hazırladığınız slaytta boş kalan yerleri doldurmak için görsel kullanmamanız gerektiğidir.
Sunuma Hazırlanmamak:
Sunuma hazırlanmamak, yeteri kadar üstünde durmamak yapılan en büyük hatalardan birisidir. Sunuma hazırlanmamak demek “ben dinleyicileri etkilemekle uğraşmıyorum sadece sunumu okuyup eve gitmem gerekiyor” ile aynı anlamdadır. Gerek içerik gerekse görsel bakımından ne kadar iyi hazırlansa da bir sunum dinleyiciye aktarılabildiği oranda başarılı olabilmektedir. Sunumu baştan savma içeriklerle doldurmak içine birkaç görsel sıkıştırmak o sunuma hazırlanmak anlamına gelmez. Anlatmak istediğiniz konu ve vermek istediğiniz mesaj üzerine gerekli araştırmaları yapmanız ve bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Çünkü hazırlayacağınız slaytta uzun içerik ve cümlelere yer veremeyeceğinizden ekrana yansıyan maddeleri akıcı ve düzgün bir şekilde birikiminizle açıklamanız gerekmektedir.
Sunuma hazırlanmamak gerekli bilgi birikimine sahip olmamanın dışında bazı donanımla ilgili içerikleri de içermektedir. Sunuma hazırlanmamak başlığının içine sunum yapılacak salonun sunumdan önce görülmemesi de girer. Sunum yapılacak salonun önceden görülmemesi demek salonun büyüklüğü hakkında konuşmacının bilgi sahibi olmaması demektir. Salonun büyüklüğünü bilmeyen konuşmacı ses sisteminin yeterli olup olmadığı hakkında bilgi sahibi olamaz. Konuşma yaparken ses tonunu ayarlaması için gerekli bilgiye sahip olamaz, ışık ve aydınlatma hakkında bilgi sahibi olamaz. Bu etkenler o gün konuşmacının sunumunun kötü geçmesine neden olmaktadır. Sunuma hazırlanmamak kişinin sunumunu yaparken olumsuz etkilenmesine ve kendini sunumuna verememesine neden olur. Sunuma hazırlanmamak dinleyicilerin konuşmacıya olumsuz bir değerlendirmede bulunmasını sağlar.
Diğer En Sık Yapılan Sunum Hataları
Sunumu bilgisayar ekranından veya kişinin elindeki notlara bakarak okuması,
Projektör perdesinin önünü kapatarak dinleyicilerin sunumunuzu görmelerini engellemek,
Sunum anında sırtınızı dinleyicilere dönmek,
Sunum için size verilen sürenin dışına dışarısına çıkmak,
Gereksiz espirilere ve kişisel bilgilere değinmek,
Yoğun bilgi içerikli slayt sayfalarını 10 saniyeden fazla göstermek,
Mesaj vermek istediğiniz konunun dışına çıkmak,
Hazırladığınız slaytlara söyleyeceklerinizin birebir kopyasını yazmak,
Dinleyicilerle göz teması kurmamak,
Diksiyonun kötü olması,
Kılık ve kıyafete dikkat etmemek vb. hatalar arasında görülmektedir.
İlgili eğitim: Diksiyon Dersi
Bu hatalardan kurtulmak için Enstitü bünyesinde verilen etkili sunum teknikleri eğitimi almalısınız. Etkili sunum teknikleri eğitimi sunumunuzu güzel ve etkileyici şekilde sunmanın yollarını sizlere öğreten bir eğitimdir. Etkili sunum teknikleri ile dinleyicilerin, konuşmacının yaptığı sunumu anlama isteğini gidermek amaçlanır. Etkili sunum teknikleri dinleyicilerin algı özelliklerini canlı tutma amacı gütmektedir. Etkili sunum teknikleri konuşmacının video, görsel, metin içeriği ve ses materyallerini kullanarak dinleyicilerde olumlu izlenim yaratmayı amaçlamaktadır. Etkili sunum teknikleri eğitimi belirtilen amaçları gerçekleştirmek için gerekli bilgileri katılımcılarına vermektedir.
Etkili sunum teknikleri eğitimi kursiyerlerinin sunum anında dinleyicilerine kibar ve etkileyici şekilde mesajlarını vermelerini sağlar. Etkili sunum teknikleri eğitimi etkili ve ilgi çekici sunumların nasıl tasarlanacağını kursiyerlerine öğreten bir eğitimdir. Etkili sunum teknikleri eğitimi hitap edilen kitleye uygun bir şekilde mesajın verilmesini sağlamaktadır. Aynı zamanda etkili sunum teknikleri eğitimi PowerPoint sunumlarının nasıl hazırlanacağını da öğretmektedir.
Sezer AÇİLER, 19 Haziran 1995 tarihinde Sakarya’da dünyaya geldi. 2018 yılında Sakarya Üniversitesi Sosyoloji bölümünü bitirdi. Gayrimenkul danışmanı, stajyer sosyolog ve Felsefe Grubu öğretmeni olarak çalıştı. Sertifika programlarına katıldı. 2019 yılında İstanbul İşletme Enstitüsünde blog yazarı olarak çalışmaya başladı.