Yabancı Dil Öğrenme Stratejileri
Yabancı Dil Öğrenme Stratejisi | Açıklama | Uygulama |
---|---|---|
Telafi Stratejileri | Akıllıca tahminde bulunma, konuşma-yazmadaki sınırlılıkların üstesinden gelme | Öğrencilerin dil yeteneklerinin yetersiz olduğu durumlarda kendi yöntemleri ile anlama ve ifade etme çabaları |
Sosyal Stratejiler | Soru sorma, diğerleriyle iş birliği yapma ve onları anlama | Günlük hayatta dil pratiği yaparak dil yeteneğini geliştirme |
Üst-bilişsel Stratejiler | Öğrenmeyi değerlendirme, merkeze alma ve düzenleyip planlama | Dil öğrenirken kullanılacak en etkili yöntemleri belirleme ve düzenleyerek öğrenme sürecini yönetme |
Bellek Stratejileri | Zihinsel bağlantıları kullanma, görüntü ve sesleri kullanma | Dil öğrenirken görsel ve işitsel materyallerden maksimum fayda sağlama |
Bilişsel Stratejiler | Uygulama yapma, çözümleme ve akıl yürütme | Dil öğrenirken aktif düşünme ve analiz yaparak problemleri çözme |
Duyuşsal Stratejiler | Kaygıyı azaltma, kendini cesaretlendirme | Dil öğrenirken oluşan stres ve kaygıyı çeşitli yöntemlerle azaltma |
Dili Analiz Etmek | Dilin ayrıntılı şekilde incelenmesi | Dilin yapısını çözümlemek ve dil bilgileri üzerinde detaylı düşünme |
Tahminde Bulunma ve İletişim | Öğrenilen dilde tahminler yürütmek ve aktif olarak iletişim kurma | Yeni dilde konuşurken anlamı bilinmeyen kelimeleri tahmin etme ve aktif dil kullanımı |
Pratik Yapma | Öğrenilen dili sürekli kullanarak pratik yapma | Günlük yaşamda yeni öğrenilen dilin sürekli ve aktif kullanımı |
Stratejilerin Doğru Kullanımı | Öğrenim stratejilerini verimli bir şekilde kullanma | Öğrencinin öğrenme biçimi ve hedeflerine uygun dil öğrenme stratejilerini belirleyerek uygulama |
Eğitim, insanlık tarihinin başından beri var olan bir olgu. Bilimsel yeniliklerle beraber eğitim ve öğretim öğretmen odaklı olmaktan uzaklaşarak, öğrenci odaklı olmaya başladı. Böylece her bireyin öğrenim hızının farklı olması nedeniyle bireysellik ön plana çıktı. Bu yönelmeden etkilenen kollardan biri de yabancı dil eğitimi oldu. Dil öğreten ve öğrenenler için yeni bir çağ başladı. Öğrenenlerin anlamak, hatırlamak, öğrenmek gibi konularda ne gibi yollar kullandığı üzerine araştırmalar yapıldı. Bireylerin ne tür stratejiler kullandığı anlaşılmaya ve açıklanmaya çalışıldı.
Bu bilgilerden yola çıkarak öğrenme stratejilerinin tanımı için; “Öğrencilerin ikinci dili kavramak ve geliştirmek için genellikle bilinçli olarak kullandıkları belirli davranış veya tekniklerdir.” örneği verilebilir. Bu yazımda da bu stratejilerin neler olduğu, kimlerin hangi stratejileri nasıl kullandığı gibi konularda bilgi vermeye çalışacağım.
Yabancı Dil Öğrenme Stratejileri Nelerdir?
Oxford tarafından yaygın olarak kullanılan ve belirlenen bir strateji sınıflandırması mevcut. Bunlar şöyle açıklanabilir;
Telafi Stratejileri; Akıllıca tahminde bulunma, konuşma-yazmadaki sınırlılıkların üstesinden gelme.
Sosyal Stratejiler; Soru sorma, diğerleriyle iş birliği yapma ve onları anlama.
Üst- bilişsel Stratejiler; Öğrenmeyi değerlendirme, merkeze alma ve düzenleyip planlama.
Bellek Stratejileri; Zihinsel bağlantıları kullanma, görüntü ve sesleri kullanma.
Bilişsel Stratejiler; Uygulama yapma, çözümleme ve akıl yürütme.
Duyuşsal Stratejiler; Kaygıyı azaltma, kendini cesaretlendirme olarak belirtilebilir.
Bu stratejilerin kullanımı öğrenenlerin 4 dil becerilerini (konuşma, yazma, okuma, dinleme) geliştirme çabasına dikkat çekiyor. Birey özellikle hangi stratejinin/ stratejilerin kendi öğrenme stiline uyduğuna, ne kadar etkili kullanabileceğine dikkat ediyor.
Peki işin bilimsel kısmını bir kenara bırakırsak, başarılı dil öğrencileri hangi stratejileri kullanıyor? Gelin bunlardan birkaçını açıklayalım.
Dili analiz eder, anlama dikkat eder ve pratik için her türlü fırsatı değerlendirirler
Analiz kelimesinin sözlük anlamı “çözümleme”dir. Bu durumda şöyle diyebiliriz; birey dili alır, kategorize eder ve detaylandırıp çözümler. Var olanın nasıl ve neden olduğunu ayrıntılı şekilde öğrenmek için çabalar. Bundan dolayı anlamlara özellikle dikkat eder. Birileriyle öğrendiği konuyu tartışmak, pekiştirmek için her türlü fırsatı değerlendirir. Pratik için arkadaşlıklar kurmaya meyillidir. Bunun için sık sık araştırmalar yapar, okul dışında çeşitli uygulamalar kullanır.(Cambly, Busuu, Enstitü, dizi-film izleme, müzik dinleme gibi)
Tahminde bulunmaya ve iletişim kurmaya isteklidirler
Her öğrenci iyi olduğu konuda tahminler yürütüp soruları cevaplamaya fazlasıyla istekli olur. Sürekli doğru tahminde bulunulmasa bile işlenilen konuda fikir yürütmek, özgüveni artırma konusunda fazlasıyla işe yarayacak bir yöntem olarak kullanılır. Bunu yaptıklarında da kişilerin öğreten ve diğer öğrenenler ile iletişim kurma istekleri artar. Öğrenmeye aç bireyler de zaten genel olarak çok soru sormaya ve konuşmaya istekli olurlar.
Yabancı Dil Öğrenme Stratejileri Neden Önemli?
Çoğu öğrencinin kabus olarak baktığı ama hayatın neredeyse her türlü alanında lazım olan yabancı dil öğrenimi stratejileri kısaca bunlardır. Green ve Oxford tarafından gerçekleştirilen büyük ölçekli çalışmada başarılı öğrencilerin daha çok strateji kullandıkları sonucuna ulaşmışlardır. Herkesin bir konuyu öğrenirken kullandığı çeşitli yöntemler mevcuttur. İşin püf noktası bu yöntemleri doğru şekilde kullanıma koyabilmektir.
Bazı araştırmalarda başarılı olmayan öğrencilerin en az başarılı olan kişiler kadar strateji kullandığı ama kullanım şeklinin uygun olmadığı gözlemlenmiştir. Yazılan stratejileri uygulamaya koyarken bu kısma dikkat ediniz. Bunları deneyip başarmaya çalıştıktan sonra siz de yabancı dilinizi geliştirebilirsiniz. İş/okul hayatından tutun kendi kişisel ilişkilerinize kadar her alanda kendinizi ifade ederken zorlanmazsınız. Hayatınızda birçok yeni kapı açar ve nice başarılar elde etmeye başlamış olursunuz. Bence denemeye değer, sizce?
YAZAR: TUĞBA İNCEEL
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.