Sosyal Medya ve Alternatif Medya Kavramı
Dönüm Noktası | Değişim | Sonuç |
---|---|---|
Web 2.0'ın Piyasaya Sunulması | Tüketicilerin bilgiye ulaşma ve paylaşma biçimi | Çağa uyum sağlama ve bilgi akışını arttırma |
İnternetin ve Sosyal Medyanın Yaygınlaşması | Klasik kitle iletişim yöntemlerinin yerini almış | Kitle iletişim araçlarının çeşitliliği ve etkinliği |
TV ve Radyo'nun Ön Sıradaki Yerini Bırakması | Kitle iletişim araçları arası dinamikleri | Daha çok dijital platformların tercih edilmesi |
Alternatif Medya Kavramının Doğuşu | Klasik anlamda kullanılan medya yerine alternatiflerin kullanılması | Medya ihtiyaçlarının çeşitlenmesi ve kişiselleşmesi |
Web 2.0'ın Sosyal Medya İle Bütünleşmesi | Kişisel ifade ve etkileşim biçimleri | Toplumun daha aktif bir rol alması |
Sosyal Medya Ağlarına Geçiş | Interaktif iletişim modelinin yükselişi | Kişiselleştirilmiş ve çeşitlendirilmiş içerik sunumu |
Kitle İletişimin Sosyal Medya Üzerinden Yapılması | Bilgiye erişim ve paylaşım süreci | Kullanıcıların kontrol ve etkileşim yeteneklerinin artışı |
Alternatif Medyanın Yaygınlaşması | Bilgi aktarım ve iletme biçimleri | Bilgiye erişimde çeşitlilik ve esneklik |
Kitle İletişimin Dijitalleşmesi | Bilgisayar tabanlı iletişim teknolojilerinin kullanımı | Kısa süreli bilgi üretimi ve aktarımı |
Sosyal Medya ve Alternatif Medya Etkileşimi | Bireylerin bilgi tüketme ve paylaşma biçimleri | Daha geniş ve çeşitli kitlelere erişim |
Sürekli evirilen günümüz kitle iletişim araçları ile birlikte, web 2.0'ın tüketicilerin dünyasına sunulması kitle iletişim için büyük bir dönüm noktası niteliğindedir. Çağımızın en yaygın kitle iletişim araçları olarak kabul edilen TV ve Radyo ön koltuktaki yerini internet ve sosyal medya ağına bırakmak zorunda kaldı.
Yeni Medya
Bu yeni medya aracılığı ile mesafeler kısaldı. Bilgiye ve haberlere olan ihtiyaç ve ulaşım arttı. Bu ihtiyaç ve ulaşım hızı iletişim endüstrisinde ve medya pazarında da çeşitli değişikliklere sebep oldu. Sosyal medya ile birlikte medya içeriklerinin giderek çağa uygun hale gelmesi ve daha büyük kitlelere ulaşması, ülkelerin ve çoğu güçlü şirketlerin medya hegomonyası kurmasına sebebiyet verdi.
Bunun akabinde medya tekelciliğine karşı kitlelerde boş durmadı ve sesi çıkmayanların sesini duyurabileceği bir medya olan alternatif medyayı oluşturmayı bir zorunluluk haline getirdi. Sosyal medya ağından oluşan bu direniş biçiminin nasıl ortaya çıktığını günümüzdeki örneklerini ve toplumsal hareketleri inceleyelim. Bunun için öncelikle alternatif medyayı anlamamız gerekli.
Alternatif Medya Nedir?
Alternatif medya için ağlar içinde ağ toplumu ve yurttaş haberciliğin kendi içinde medyaya dahil olma biçimi de diyebiliriz. Ağ toplumunun oluşması ve bu hale gelmesi geleneksel medya ve haberciliğinin ülke denetiminde ilerleyişinden ve toplumların algısının dizayn edilmesinden kaynaklı olarak ortaya çıktığını söyleyebiliriz.
Twitter ve Facebook gibi sosyal medya mecraları ile birlikte geleneksel medyanın taraflı kaldığı süreçlerde alternatif olarak ortaya çıkan bütün oluşumlar buna dahildir. Bu içeriği genellikle yurttaş haberciler ve bireyler üstlenmiştir. Kitleler artık sadece kitle olmaktan çıkmış içerik üretip ve medyaya dahil hale gelmiştir. Bu yüzden Hegemonya sahipleri bu denli toplumsal hareketlere sebep olabilecek bir güç karşısında çeşitli önlemler almıştır.
Sosyal Medya Denetimi Nedir?
Günümüzde hükümet aleyhinde internet ağında yaptığınız bir yorumdan dolayı hapse atılabilir ya da para cezası ödeyebilirsiniz. Sosyal medyanın da bu denli denetime girmesini alternatif medyanın gücüne ve bireyler ve toplumlar arası etkileşimine bir kanıt olarak düşünebiliriz.
Bütün bunların hepsi aynı zamanda direnişi ve toplumsal siyasal alanlarda muhalefet yapmayı mümkün kılmış siyasal ve kültürel seviyelerde alternatif medya oluşumuna olanak vermiştir. Bu bağlamda bir sosyal medya aracı olan blog yazarlığı da incelenmeli. Web günlükleri yani bloglar yurttaşların ve aktivite yaratanların kendi medya içeriklerini oluşturmak için kullandığı araçlardan biridir.
Yurttaş Habercilik
Ana akım medya ile yurttaş habercilik anlayışı arasında bazı durumlarda önemli farklılıklar vardır. Bir vaka çalışması yaparsak eğer Irak savaşı sırasında bloglar farklı aktörler tarafından kullanılmış ve ana akım medyanın göstermek istemedikleri yahut gösterdiklerinin doğruluğunun sorgulandığı bir süreçte devreye girmiştir.
Bu sayede aslında savaşın birinci aktörleri tarafından yazılan yazılarda savaş kavramı ve doğası gereği daha yoğun eleştirilere maruz kalmıştır. Bu sayede toplum ana akım medyanın nesnellik ve dürüstlük kavramlarını sorgulamış ve oluşturulan ''ideal tip'' haberciliğin önüne geçilmiştir.
Hegemonya Kılıcı
Ülkemizde de buna benzer bir toplumsal hareket olarak gezi parkı direnişini ve medyasını alternatif medya olarak inceleyebiliriz. Ana akım medyanın özellikle TV'de yayınlamış olduğu penguen belgeselleri insanların Alternatif medyaya olan inancını güçlendirmiş ve açlığın büyük ölçüde doymasına sebep olmuştur.
Tarih boyunca kitle iletişim araçları toplumlara ve kişilere hizmet etmişlerdir. Medya bir araç olarak kullanılmaktan çıkıp bir amaç olarak kullanılmaya başladığı an çağın getirdiği yenilikler bu tek taraflı hegemonya kılıcının kör tarafını da bileylemiş. Kılıcın ne tarafında olacağına karar vermek bize ve medya üreticilerine kalmış bir ayrıcalıktır.
Yazar: Yiğitcan Yalın
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.