Pozitif Örgütsel ve Bireysel Davranış
| Olgu | Açıklama | Sonuç |
|---|---|---|
| Yönetimde Negatif Kavramların Önemi | Araştırmacılar genellikle dayanıklılık ve umut gibi pozitif kavramlardan daha çok stres tükenmişliği ve değişme dayanmayı inceliyor. | Bu durum, yönetim ve çalışanlar arasında güçlü noktalar ve psikolojik yeteneklerinden ziyade eksiklikleri ve sorunları vurguluyor. |
| Pozitif Örgütsel Davranış Araştırmaları | Bu araştırmalar genellikle örgütsel stres, mobbing, işe yabancılaşma, tükenmişlik, psikolojik sözleşme ihlalleri ve adaletsizlik gibi olumsuz konular üzerinde duruyor. | Bu durum, araştırmacıların pozitif konular yerine negatif konular üzerine yoğunlaştıklarını gösterir. |
| Negatif Kavramlar Üzerinde Yoğunlaşma | Depresyon, kaygı, öfke ve korku gibi “Negatif Kavramlar” hakkında 375.000 makaleye yakın bulunurken, insanların farklı pozitif özellik ve yeteneklerine yönelik sadece 1000 makale bulunmuştur. | Bu durum, olumsuz durumların üzerinde daha yoğun bir şekilde durulduğunu ve bu durumun yönetim çalışmalarında baskın olduğunu göstermektedir. |
| Pozitif Yaklaşımların İhtiyacı | Cameron ve Speitzer tarafından yapılan araştırmalarda olumsuz alana bu eğilimin bir sebebinin, tehdit ve sorunların daha çok dikkat çektiği ifade edilmiştir. | Bu durum, yönetimde proaktif pozitif bir yaklaşımın ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. |
| Pozitif Örgütsel Yaklaşımlar | Pozitif psikoloji disiplininin örgütsel faaliyet alanına yansıması hatta uygulama alanı bulması iki tür yaklaşım ile açıklanabilir. | Bu yaklaşımlar, çalışanlara yönelik olumlu ve sağlıklı bir çalışma ortamı yapılabilmesine olanak sağlamaktadır. |
| Olumsuz Çözüm Yöntemleri | Örgütlerde problemleri çözmek ve zayıf yönleri iyileştirmeye yönelik, olumsuz çözüm yöntemlerinin oluşturduğu kısır döngü bulunmaktadır. | Bu durum, örgüt ve çalışanların güçlü taraflarının bilimsel çalışmaların desteği ile öne plana çıkartılması gerekliliğini göstermektedir. |
| Yönetimde Olumlu Yaklaşımların Önemi | Yönetim ve liderlik, basit olumlu bir yaklaşımdan fazlasını gerektirmektedir. | Bu durum, özellikle olumlu nitelikler üzerinde odaklanmanın çalışma hayatına yeni bir bakış açısı kazandırabileceğini ifade etmektedir. |
| Olumsuzluğa Hazır Olma Durumu | Problemler aciliyet meydana getirerek bir anlamda olumsuz olana yönelik hazır olma eğilimini belirlemektedir. | Bu durum, ağırlıklı olarak problem çözme odaklı çalışmalara ve yöneticilerin göz ardı ettikleri değerlendirmelere yol açmaktadır. |
| Güçlü Tarafların Öne Çıkartılması | Örgüt ve çalışanların güçlü taraflarının bilimsel çalışmaların desteği ile öne plana çıkartılması gereklidir. | Bu durum, proaktif pozitif bir yaklaşımla, zorluklarla başa çıkma stratejilerinin ötesine geçmeyi gerektirebilir ve bu, daha verimli bir çalışma ortamı sağlayabilir. |
| Pozitif Örgüt Yaklaşımları | Pozitif örgüt yaklaşımları, yapılan araştırma bulguları ve uygulamaları ile uygulamacılara önemli faydalar sağlamaktadır. | Bu durum, olumlu bir çalışma ortamı yaratmanın yanı sıra, çalışanların yeteneklerini ve becerilerini de geliştiren bir yaklaşımı vurgulamaktadır. |
Yönetim kapsamında da psikoloji ile benzer şekilde, pozitif olan yerine negatif kavramlara daha çok önem verildiği bilinmektedir. Örneğin çoğu araştırmacılar dayanıklılık ve umut yerine stres tükenmişliği, değişime açık olma yerine değişme dayanmayı incelemiştir. Bununla beraber yönetici ve çalışanların güçlü tarafları ve psikolojik yeterlilikleri yerine onların eksiklikleri ve sorunlarını yer aldığı araştırmalara daha çok yer vermiştir. Pozitif örgütsel davranış araştırma faaliyetleri alanında gerçekleştirilen çalışmalarda, örgütsel stres, mobbing işe yabancılaşma, tükenmişlik, psikolojik sözleşme ihlalleri, adaletsizlik benzeri olumsuzluklar ve bürokrasi temelli sorunlara daha çok yer verdiği bilinmektedir.
Bu çalışmamızda pozitif örgütsel davranışlara yaklaşım nasıldır? Pozitif örgütsel davranışlara yaklaşım nasıldır? Sorularına cevap bulmaya çalıştık.
Pozitif Örgütsel Davranışlara Yaklaşım Nasıldır?
Pekçok çalışma, insanların düşünsel açıdan negatif olgulara pozitif olgulardan daha fazla tepki verdiğini ortaya koymuştur(baumeister). Evrim terosi insanoğluna, canlı sistemlerin kendi varlıklarını tehdit eden uyumsuzluğa veya uyarıcılara daha güçlü ve hızlı tepkiler verdiğini ifade etmektedir. (Darwin) Negatif olarak değerlendirilmiş olgular, insanların üzerinde yer alan pozitif değerli olgulardan daha çok etkiye sahip oldukları, bu nedenle tepkisel yaklaşımlarda negatif, pozitifin üzerinde üstünlük kurmaya çalışmaktadır. (baumeister)
Yönetim kapsamında da psikoloji ile benzer şekilde, pozitif olan yerine negatif kavramlara daha çok önem verildiği bilinmektedir. Örneğin çoğu araştırmacılar dayanıklılık ve umut yerine stres tükenmişliği, değişime açık olma yerine değişme dayanmayı incelemiştir. Bununla beraber yönetici ve çalışanların güçlü tarafları ve psikolojik yeterlilikleri yerine onların eksiklikleri ve sorunlarını yer aldığı araştırmalara daha çok yer vermiştir. (Luthans) Pozitif örgütsel davranış araştırma faaliyetleri alanında gerçekleştirilen çalışmalarda, örgütsel stres, mobbing, işe yabancılaşma, tükenmişlik, psikolojik sözleşme ihlalleri, adaletsizlik benzeri olumsuzluklar ve bürokrasi temelli sorunlara daha çok yer verdiği bilinmektedir. (turner) Wright ve arkadaşları bu konuda 2003 yılında alanyazına yönelik bir tarama gerçekleştirmiş ve depresyon, kaygı öfke ve korku benzeri “Negatif Kavramlar” hakkında 375.000 makaleye yaklaşırken, insanların farklı pozitif özellik ve yeteneklerine yönelik 1000 makale tespit edilmiştir. İlgili veriler pozitif/negatif yayın oranının yaklaşık 375’e 1 seviyesinde olduğu görülmektedir.
Netice olarak negatif kavramı örgüt çalışmalarında psikolojide olduğu gibi baskın olmadığı görülür. Fakat, psikoloji ve sosyal iyilik halinin yönetim bilimi tarafından dışlanmış olduğu da kabul edilmesi arzu edilen bir gerçektir.
Negatife ve Pozitif Yaklaşımları Nasıldır?
2011 yılında Cameron ve Speitzer tarafından yapılan araştırmalarda olumsuz alana bu eğilimin bir sebebinin, benzer gündelik yaşamda olduğu gibi, tehdit ve sorunların daha çok dikkat çekiyor olduğu ifade edilebilir. Problemler derhal müdahale edilmesi beklenen, netice itibariyle aciliyet meydana getiren bir yapıya sahip olmakla beraber bu durum bir anlamda olumsuz olana yönelik hazırda olma eğilimi ile tarif edilebilir. Ayrıca araştırmaların uzun süreli ve reaktif bir bakış açısından daha çok, günün problemlerini çözme hedefine yönelik kısa zamanlı yaklaşımlarda başka bir gerekçe olarak kabul edilmektedir. (Hoy) İş hayatında daha fazla olumsuzluklara yapılan değerlendirmelerin ve bu konudaki ihtiyaçların görmezden gelinmesi, yönetim kapsamında bir uygulama ve anlam yetersizliği yaşanmasına sebep olmuştur. (Wright)
Yönetim sektöründeki çalışmaların ağırlıklı olarak geliştirme ve önleme değil, zorluklarla başa çıkma ya da problem çözme odaklı olduğu bilinmektedir(cameron). Örgütlerde problemleri çözmek ve zayıf yönleri iyileştirmeye yönelik, olumsuz çözüm yöntemlerinin oluşturduğu kısır döngüden ayrılabilmek için örgüt ve çalışanlarının güçlü taraflarının bilimsel çalışmaların desteği ile öne plana çıkartılması gereklidir. Sonuç olarak yönetimde proaktif pozitif bir yaklaşımın ihtiyaç olduğu vurgulanmaktadır. Çünkü yönetim ve liderlik, basit olumlu bir yaklaşımdan fazlasını gerektirmektedir. 2007 yılında Luthans, Avalio ve Youssef benzer şekilde örgüt ve kişilerin olumlu nitelikleri üzerinde odaklanmanın, çalışma hayatına yeni bir bakış, örgütsel davranışlarda ise yeni açılımları ifade etmektedir. Bu kapsamda örgütlerde çalışanlara yönelik olumlu ve sağlıklı bir çalışma ortamı yapılabileceğine inanılmaktadır. Pozitif örgüt yaklaşımları, yapılan araştırma bulguları ve uygulamaları ile bu açıdan uygulamacılara önemli faydalar sağlamaktadır.
İlgili eğitim: Liderlik Kursu
Pozitif Örgütsel Yaklaşımlar Nasıldır?
Pozitif psikoloji disiplininin örgütsel faaliyet alanına yansıması hatta uygulama alanı bulması iki tür yaklaşım ile açıklanabilir. Alan çalışmaları kapsamında sık sık birbirinin yerine kullanılan bu yaklaşımlar, pekçok ortak noktası olmakla beraber farklılıkları da bulundurmaktadır. Bu yaklaşımlar şöyledir;
Pozitif örgütsel bilim
Pozitif örgütsel davranış şeklindedir.
Yönetim kapsamında Hawthorne araştırmaları ile temelleri atılan çalışmalarda başından itibaren, çalışanların pozitif duyguları ve onların performansı arasında bir irtibatın araştırıldığı kabul edilmiştir. Uzun yıllar süren araştırmalar; iş doyumu, pozitif pekiştirme, çalışanların pozitif tutumları ve mizah benzeri pozitif kavramların çalışan kişilerin performansları üzerindeki etkisi üzerine farklı araştırmalar yapılmıştır. Fakat bu başlangıç tam alarak devam etmemiş sonrasında ise çalışanların ve yöneticilerin sorunları ile bunların çözüm yolları üzerine durmuştur. Fakat kendine inanan, iyimser ve mutlu çalışanların daha çok üretken olduklarına yönelik pozitif yönetim bakışı ile kabul görmüştür (luthans).
Pozitif örgütsel psikoloji, pozitif psikoloji kapsamı alanında yer alan ve iş hayatında pozitif psikoloji, pozitif çalışma ortamı ve pozitif örgüt benzeri farklı tür araştırmalarla dahil olan bu ifade, pozitif psikolojinin örgütsel ortamındaki ilk yansımaları olarak değerlendirilebilir. Pozitif örgütsel psikoloji iş hayatında pozitif öznel deneyim ve özellikler ile ilgili bilimsel araştırmalar ve bu araştırmaların örgütlerde çalışma etkinliğini ve niteliğini yükseltmek amacıyla uygulanması olarak ifade edilmiştir.
Pozitif Psikolojinin Örgütsel Alana Yansıması Nasıldır?
Pozitif psikoloji hareketinin; bireysel, öznel ve grup seviyesindeki faaliyet alanları( seligman) örgütsel davranış kaynaklarında bu hareketin tartışılmasına neden olmuştur. Pozitif psikolojinin potansiyel hareketi ile örgütsel davranış kaynaklarında yeni çalışma alanları oluşturup oluşturmayacağı farklı araştırmacılar nezdinde yazılan makalelerle konuşulmaya başlanmıştır. Bu bilimsel araştırmalar insanlığın pozitif psikolojinin hem örgütsel hem de bireysel düzeyde hangi seviyelere gelebileceği açısından oldukça önemlidir.
Örgütsel Faaliyet Alanına Yansıması Kaça Ayrılır?
Pozitif psikoloji disiplininin örgütsel faaliyet alanına yansıması hatta uygulama alanı bulması iki tür yaklaşım ile açıklanabilir. Alan çalışmaları kapsamında sık sık birbirinin yerine kullanılan bu yaklaşımlar, pekçok ortak noktası olmakla beraber farklılıkları da bulundurmaktadır. Bu yaklaşımlar şöyledir: Pozitif örgütsel bilim ve pozitif örgütsel davranış şeklindedir. Yönetim kapsamında Hawthorne araştırmaları ile temelleri atılan çalışmalarda başından itibaren, çalışanların pozitif duyguları ve onların performansı arasında bir irtibatın araştırıldığı kabul edilmiştir. Uzun yıllar süren araştırmalar; iş doyumu, pozitif pekiştirme, çalışanların pozitif tutumları ve mizah benzeri pozitif kavramların çalışan kişilerin performansları üzerindeki etkisi üzerine farklı araştırmalar yapılmıştır.
Cameron ve Speitzer Yaklaşımı Nasıldır?
2011 yılında Cameron ve Speitzer tarafından yapılan araştırmalarda olumsuz alana bu eğilimin bir sebebinin, benzer gündelik yaşamda olduğu gibi, tehdit ve sorunların daha çok dikkat çekiyor olduğu ifade edilebilir. Problemler derhal müdahale edilmesi beklenen, netice itibariyle aciliyet meydana getiren bir yapıya sahip olmakla beraber bu durum bir anlamda olumsuz olana yönelik hazırda olma eğilimi ile tarif edilebilir. Ayrıca araştırmaların uzun süreli ve reaktif bir bakış açısından daha çok, günün problemlerini çözme hedefine yönelik kısa zamanlı yaklaşımlarda başka bir gerekçe olarak kabul edilmektedir.
Yönetim ve psikoloji alanlarında, çoğunlukla negatif kavramlara odaklanıldığı aktarılmıştır. Araştırmalar genelde stres, tükenmişlik, değişime karşı direnç gibi olgular üzerine odaklanmış ve çalışanların eksiklikleri, sorunları üzerinde durmuştur. Buna rağmen, pozitif örgütsel davranışlara yönelik yaklaşımın önemli olduğu belirtilmiştir. Yani, örgütlerin ve çalışanların güçlü yönlerinin vurgulanması ve bu güçlü yönlerin bilimsel çalışmalarla desteklenip, öne çıkarılması gerektiği ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra, yönetimde proaktif bir yaklaşımın ve liderlikte olumlu bir tutumun sergilenmesi gerektiği vurgulanmıştır. Pozitif örgüt yaklaşımlarının, çalışanlara yönelik olumlu ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturabileceği belirtilmiştir. Bu alanlarda başarılı olmak için, özellikle diksiyon sertifikası gibi belgelere sahip olmak önemlidir.
Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.
