Kronoloji Nedir? Kronolojik Ne Demek?
Kavram | Açıklama | Örnek |
---|---|---|
Kronoloji | Tarih boyunca yaşanan tüm olayların tarihsel olarak sıralanması bilim dalıdır. | Atatürk'ün hayatı, doğumundan ölümüne kadar olan süreç yer alır. |
Kronolojik Sıralama | Bir olayın ya da sürecin zaman içerisindeki gelişim sırasını belirtir. | Bir kişinin eğitim hayatı; ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite olarak sıralanabilir. |
Radyo Karbon Yöntemi | Eski bir bulgunun tarihini ortaya çıkarmak için kullanılan yöntemdir. | Bir fosilin kaç yıl önceye ait olduğu bu yöntemle belirlenebilir. |
Özgeçmiş | Bir bireyin hayatındaki önemli olayları kronolojik sırayla gösterir. | Bir kişinin özgeçmişi; doğduğu tarih, okul hayatı, iş deneyimleri gibi bilgileri içerir. |
Tarih Bilimi | Geçmişte yaşanmış olayları, kültürel, sosyolojik ve ekonomik yönleriyle inceleyen bilim dalıdır. | Osmanlı İmparatorluğu’nun yükseliş ve çöküş süreci tarih biliminin incelediği konulardandır. |
Kronolojik | Olayları ya da durumları zaman sırasına göre düzenlenmiş, zeman bilimsel. | Kronolojik özgeçmiş, kişinin eğitim ve iş hayatını zaman sırasına göre sıralayan bir özgeçmiş biçimidir. |
Kronolojik Rapor | Yaşanan olaylar oluş sırasına göre hazırlanır ve raporlanır. | Bir proje sürecinin başlangıç, süreç ve sonuç kısımlarının zaman sırasına göre raporlanması. |
Bireysel Kronoloji | Bir bireyin yaşamındaki önemli olayları kendi belirlediği zaman çizelgesine göre sıralamasıdır. | Bir kişinin doğumundan itibaren yaşadığı önemli olaylar ve olayların tarihlerini kendi belirlediği bir çizelgeye yerleştirmesi. |
Kronoloji ve Tarih bilimi ilişkisi | Tarih bilimi içinde yer alır ve tarihi olayların sıralanması içinde önemli bir yere sahiptir. | Tarihi olayların düzgün bir sıralama ile incelenmesi ve raporlanması bu ilişkiyi gösterir. |
Zaman Bilimi | Yaşanan olayları belirlenmiş olan zaman aralıklarına göre yerleştirilir, olayın gerçekleştiği tarihe göre sıralanır ve değerlendirmeye alınır. | Dünya üzerinde meydana gelen doğal afetlerin tarihlerinin sıralanması ve değerlendirilmesi. |
Kronoloji, Tarih boyunca yaşanan tüm olayların tarihsel olarak sıralanması anlamına gelen bilim dalıdır. En yakın olduğu bilim dalı tarih bilimidir. Yaşanan her olayın, yaşandığı zamana ait şartlarını göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi, varılan sonuçların gerçeğe uygun olmasını sağlar. Kronoloji, bu aşamada büyük bir öneme sahiptir. Yapılan tüm araştırmaların raporlanması esnasından geçmişten günümüze belli bir sıralama ile hazırlanır.
Kronoloji, ülke tarihlerinin, şehirlerin veya özel bir konunun tarih sırasına göre anlatılma yöntemidir. Bu yöntem sayesinde yaşanan olaylar, oluş sırasına göre hazırlanır. Amacı yaşanan olaylarının sürecini daha rahat kavranmasını sağlamak ve anlaşılır kılmaktır. Kronoloji yöntemi ile hazırlanan bir rapor, okuyan bireylerin kavram kargaşası yaşamamasını sağlar.
Bireysel olacak şekilde de kronoloji hazırlanabilir. Örnek olarak özgeçmiş, kişiler kendi yaşamlarını belli bir tarih sıralaması yaparak sunabilir. Sizde kendinize ait yaşamınızdaki önemli olayları belli bir sıralama içinde düzenleyerek, fotoğraflar ekleyerek, zaman yolculuğu oluşturabilirsiniz.
Kronoloji Ne Demek?
Olayları, yaşanan tarihlere göre sıralayan bilim dalı kronolojidir. Kronoloji kelimesinin Fransızcadan “chronologie” olarak Türkçeye geçtiği bilinir. Kelime “zaman bilimi, zaman dizini” olarak Türkçeleştirilir. Yaşanan olaylar, belirlenmiş olan zaman aralıklarına göre yerleştirilir, olayın gerçekleştiği tarihe göre sıralanır ve değerlendirmeye alınır. Tarih bilimi ile ilişki içinde yol alır. Kronolojik sıralama tarihi aydınlatarak, olayların doğru algılanmasını hedefler.
Günümüz koşullarında zamanı bulunamayan eski bir bulgunun tarihini ortaya çıkartmak için yeni araçlar geliştirilmiş ve uygulanmaya başlamıştır. Örnek olarak radyo karbon kullanılarak, zamanın tespiti ortaya çıkarılabilir. Bir canlı yaşamını yitirdikten sonra var olan karbon oranı gitgide azalır. Radyo karbon yöntemi ile ömrü belirlenebilir.
Kronolojik Nedir?
Tarihsel süreç boyunca, insanlar ve yaşam üzerinde etkiler yaratan önemli olayları, belli zaman aralıkları içinde olay sırasını takip ederek, sıralanmasına kronolojik sıralama denir. Kronolojik, kelime anlamı “zaman bilimsel” olarak tanımlanmaktadır.
Doğru bir sıralama yapmak önemlidir. Bu durum olayların doğru olarak araştırılıp bilinmesini gerektirir. Olayların tarihlerini doğru olarak bulduktan sonra, oluş sırasına göre düzenlemek, alınacak sonucun düzgün olmasını sağlar. Kronolojik sıralama tarih boyunca yaşanan tüm önemli olaylar için hazırlanmaktadır.
Kronolojik Sıralama
Kronolojik sıralama dendiğinde, geçmişten günümüze yaşanan olayları sıralamak veya belli bir olayın kendi içinde gelişimini sıralamak, akla gelmektedir. Dünyada bulunan tüm toplumlar ve bu toplumları etkileyen büyük olaylar zaman sırasına göre düzenlenmiştir.
Kronoloji kişiye özgü olarak hazırlanabilir. Kronolojik sıralama örnekleri arasında karşımıza çıkan önemli örnekler vardır. Atatürk'ün kronoloji örneğini inceleyelim.
1881: Selanik’te dünyaya geldi.
1893: Selanik’teki Askeri Hazırlık Okuluna başladı ve burada öğretmeni tarafından kendisine ikinci ismi olan “Kemal” verildi.
1895: Manastırdaki Askeri Liseye başladı.
1899: İstanbul’da Harbiye’nin hazırlık sınıfına başladı.
1902: Harbiye’den mezun oldu ve Harp Akademisindeki eğitimine başladı.
11 Ocak 1905: Harp Akademisinden Kurmay Yüzbaşı olarak mezun oldu ve Beşinci Orduda görev almak üzere Şam’a gönderildi.
Eylül 1907: Üçüncü Orduya tayin edilerek Selanik’e gönderildi.
13 Eylül 1911: İstanbul’daki Genel Kurmay merkezine tayin edildi.
9 Ocak 1912: Libya’daki Tobruk taarruzunu başarılı bir şekilde yönetti.
27 Ekim 1913: Sofya’ya Askeri Ataşe olarak atandı.
9 Ağustos 1915: Gösterdiği başarı ve isabetli tahminleri nedeniyle Çanakkale, Anafartalar Grup Kumandanlığına getirildi.
1 Nisan 1916: Tuğgeneralliğe terfi etti.
31 Ekim 1918: Yıldırım Orduları Grup Kumandanı oldu.
30 Nisan 1919: Erzurum’da bulunan Dokuzuncu Orduya geniş yetkilerle Müfettiş olarak atandı.
19 Mayıs 1919: Samsun’a ayak bastı.
28 Mayıs 1919: Havza Genelgesinin yayımlanması.
22 Haziran 1919: Amasya genelgesinin yayımlanması.
8 Temmuz 1919: Gerek Üçüncü Ordu Müfettişliği görevinden gerekse ordudaki görevlerinden istifa etti.
23 Temmuz 1919: Erzurum Kongresi Başkanlığına getirildi.
4 Eylül 1919: Sivas Kongresi Başkanlığına getirildi.
23 Nisan 1920: Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı.
24 Nisan 1920: Mustafa Kemal, TBMM başkanlığına seçildi.
5 Ağustos 1921: Büyük Millet Meclisi tarafından Başkumandan olarak atandı.
19 Eylül 1921: Büyük Millet Meclisi, Mustafa Kemal’e Mareşal rütbesi ile Gazi unvanını verdi.
26 Ağustos 1922: Gazi Mustafa Kemal Büyük Taarruzu Kocatepe’den yönetmeye başladı.
30 Ağustos 1922: Dumlupınar savaşı kazanıldı.
29 Ekim 1923: Türkiye Cumhuriyeti’nin ilan edilmesi ve Gazi Mustafa Kemal’in ilk Cumhurbaşkanı seçilmesi.
24 Kasım 1928: Mustafa Kemal, başöğretmen unvanını aldı.
10 Kasım 1938: Atatürk’ün vefatı.
Kronoloji Hazırlama Yöntemi
Özgeçmişler kronoloji örnekleridir. İnsanın hayatında doğumundan itibaren yaşadığı önemli olayları belli sıralamada aktarma yöntemidir. Kendi kronolojinizi hazırlarken nelere dikkat etmelisiniz inceleyelim.
Doğduğunuz günden, kronolojik hazırlık yaptığınız güne kadar olan yaşanan önemli olayları, liste haline getirmelisiniz.
Doğumunuzdan itibaren yaşamınıza şahit olan insanlardan, olaylar sırası hakkında detaylı bilgi toplamalısınız.
Yaşanan olaylarla ilgili varsa fotoğraf derlemelisiniz.
Yaşanan olayları tarih sırasına göre özenle dizmelisiniz.
Kronolojik sıralamanın grafik olarak hazırlanmasının faydaları
Kronolojik olaylar bir çizelge şeklinde de hazırlanmaktadır. Tarihsel zaman çizelgesi olarak ta adlandırılır. Görsel öğrenmeyi temel alır. Okullarda sınıf duvarlarına yapıştırılan tarihsel zaman çizelgeleri öğrenim kolaylığı sağlaması açısından önemlidir
Çocuklar tarih ile ilgili verilen bilgileri belli sıralama da sürekli olarak görmeleri, kronolojik dizilim yeteneklerini geliştirmeyi destekler. Bireylerin geçmişten günümüze yaşanan siyasi olaylar, sosyal olaylar ve kültürel olayları bir sıralama olarak görmeleri, olaylar hakkında karşılaştırmalar yapmalarını sağlar.
Bireyler, belli bir tarih aralığında gerçekleşen olayları hangi zaman sırasında ve nasıl oluştuğunu grafikler yardımıyla da görebilirler. Yapılan detaylı araştırmalar sayesinde ortaya çıkan önemli olayalar ve yaşandığı zaman aralığı, tarihe ışık tutar. Bu aşamada doğru araştırma yöntemleri kullanmak önemlidir.
Enstitü içinde yer alan online eğitim programları arasındaki bilimsel araştırma ve yazma kursu ile edineceğiniz araştırma ve yazma becerileri teorik bilgilerinizin yanı sıra araştırma esnasında uygulama teknikleri ile destekleyici olacaktır. Kronolojik Sıralamanın grafik olarak hazırlandığında, faydalarını inceleyelim.
Tarihte yaşanan olaylara karşı oluşabilecek kafa karışıklığına engel olur.
Herhangi bir tarihsel dönem aralığı ve yaşanan olaylar incelenebilir.
Belli bir tarih aralığında, farklı ülkelere ait önemli olayları gösterebilir.
Tarihte yaşanan tüm olaylar, biçimsel olarak aktarıldığı için öğrenim kolaylığı sağlar.
Farklı tarihsel olaylar hakkında bilgi sahibi olmanıza imkan sağlar.
arihsel olayları ilişkilendirmeyi kolaylaştırır.
İşletme Eğitimimi tamamladıktan sonra uzun yıllar eğitim sektöründe hizmet verdim. Eğitim alanında çalışmalara devam ederek, her alanda içerik üreterek, kendimi geliştirmeye devam ediyorum.