Farsça Öğretmeni Nedir? Ne İş Yapar?
Konu | Bilgi | Ayrıntılar |
---|---|---|
Farsça'nın Tarihi | Farsça, Osmanlı sarayının ve devletinin resmî diliydi. | Osmanlı saraylarının isimleri Farsçadan gelir. Ayrıca, Divan edebiyatı döneminde kullanılan şiir dili de Farsçaydı. |
Farsça'nın Bugünkü Statusu | Günümüzde pek çok kadın ve erkek ismi, cadde ve sokak ismi Farsçadan geliyor. | Çamaşır, rüzgâr, merdiven, abdest, abdesthane, ateş, duvar, beygir, sebze, meyve, ayna, meyhane gibi kelime örnekleri Farsça kökenlidir. |
Farsça'nın Hangi Ülkelere Aittiği | Farsça genellikle İran ile ilişkilendirilir, ancak başka ülkelerde de kullanılır. | Bugün İran’da, Afganistan, Tacikistan, Pakistan, Irak gibi ülkelerde de Farsça kullanılır. |
Farsça'nın Alfabesi | Farsça, İslâmiyet’ten önce Pehlevi alfabesi kullanmıştır. Günümüzde Arap alfabesi kullanılmaktadır. | 1967’de Latin alfabesi kullanımına karar veren İran, 2000 yılında bu sistemin yalnız yer isimleri için kullanılacağına karar vermiştir. |
Farsça Öğretmeni | Farsça öğretmeni, Fars dilini öğreten ve Fars dilinde okuma, yazma, anlama ve konuşma becerilerini kazandıran kişidir. | Farsça öğretmeni, öğrencilerin düzeylerine göre program hazırlar ve Farsça dilinin kullanıldığı sahaları, o sahaların kültürünü, edebiyatını, örfünü ve tarihini öğretir. |
Farsça'nın Kökeni | Farsça, İran’da hüküm sürmüş olan Parsa halkından gelmektedir. | İslâmiyet’in kabulünden sonra İran’da Arap dili etkisi görülmüş, İran’ın esas yazısı ortadan kalkarak Arap harfleri onun yerini almıştır. |
Farsça'nın Dil Ailesi | Farsça, Hint-Avrupa dil ailesine aittir. | Gramer yapısı olarak eklemeli bir dildir. Farsçada Arapça ve Almanca gibi dillerin gramerinde olan sözcük cinsiyeti yoktur. |
Farsça'nın Etkisi | Farsça, yüzyıllar boyunca komşu ve Hint-Avrupa dillerini etkilemiştir. | Farsçadan bu dillere geçen birçok kelime vardır. |
Farsça'nın Önemi | İslâm dünyasının Arapçadan sonra ikinci dili Farsçadır. | Farsça, İran, Afganistan, Tacikistan, Özbekistan gibi ülkelerde konuşulan bir dildir. |
Farsça Dil Öğretiminin Önemi | Farsça, ülkemizde edebiyat, tarih, kültür gibi birçok alanda öğrenimine ilgi gösterilen kaynak diller arasındadır. | Farsçanın hâkim olduğu coğrafyalar ile siyasi, tarihi, kültürel, ekonomik ilişkilerin önemi, bu dili öğrenmeyi önemli hale getirir. |
Farsça, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethine kadar Osmanlı sarayının ve devletinin resmî dilidir. Cem Sultan ile kardeşi II. Bayezit’in mektuplaşmaları, II. Bayezid tarafından yazdırılan Osmanlı tarihi kitabı, Bayezid’in oğlu Çelebi Sultan Mehmet tarafından yaptırılmış Yeşil Türbede yazılı olan levhanın dili, sadrazam ve veziriazamların mühürleri Farsçadır. Bugün Osmanlı’dan kalan sarayların (Çırağan, Sâdâbâd) isimleri Farsça ya da Farsçadan mürekkeptir.
Divan edebiyatı devrinde kullanılan şiir dili de Farsçadır. Nefî, Bakî, Nedim’in şiirleri Farsça kelime ve tamlamalarla doludur. Meşrutiyetin ilk zamanlardaki Edebiyatı Cedide topluluğunun eserlerinde bolca Farsça sözcüklere rastlanır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu Cumhuriyet gazetesinde yayınlanan bir yazısında şöyle der. “Farsî lisanı Osmanlılar zamanında saraya girmiştir. Edebiyat Farsça idi. Farsça devlet dili sayılıyordu. Resmî muhaberat Farsî idi. İran edebiyatı ile Farsî lisanı Osmanlı dil ve edebiyatında derin bir surette müessir idi ve İran kültürü numune ittihaz edilmişti.”
Geçmişten Günümüze Farsça
Günümüze geldiğimizde, bugün kullanılan pek çok kadın ve erkek ismi hatta cadde ve sokak isimleri Farsçadır. Bülend, Zerrin, Feridun, Nesrin, Füruzan, Ferhunde, Rüstem, Jale, Cavid, Cavidan, Hüdâvendigâr gibi isimler bunlardan birkaçıdır. Günlük hayatta kullandığımız çamaşır, rüzgâr, merdiven, abdest, abdesthane, ateş, duvar, beygir, sebze, meyve, ayna, meyhane gibi binlerce kelime okunuşu, yazılışı değişse bile Farsça kökenli kelimelerdir.
Farsça Dili Nereye Aittir?
Farsça denilince aklımıza ilk İran gelir. İran ile Türkiye kaç asırlık komşu ülkelerdir. En az 2500 senelik hukukumuzun olduğu İran ile benzer örf ve adetlere, konuma ve inanca sahibiz. Bu kadar yakın olmamıza rağmen bu ülkenin ne ihraç ettiğini, iklimini, sanayisini ve ziraatini bilmeyiz. Sâdi, Hâfız, Firdevsî, Cami, Hayyam gibi şairlerin kaçını tanırız? Meşhur ressamlarını, müzisyenlerini, örneğin Ömer Hayyam’ın aynı zamanda astronom olduğunu bilir miyiz?
Dünyada ilk hukuk fakültesinin İran’da kurulduğunu; Yunan, Moğol ve Arap istilasından İran ruhu ile kurtulduklarını kaçımız biliriz? Evet, İran yanı başımızdadır. Böyle parlak bir maziye sahip ve jeopolitik konum olarak son derece önemli olan bu ülkeyi tanımamız gerekir. İran’ı iyice tanımak, kültürünü, edebiyatını bilmek için lisanını öğrenmek gerekir. Bugün İran’dan başka Afganistan, Tacikistan, Pakistan, Irak gibi ülkelerde de Farsça kullanılır. İslâmiyet’ten önce Pehlevi alfabesi kullanan İran, günümüzde Afganistan ile birlikte Arap alfabesini, Tacikistan ise Kiril alfabesini kullanır. 1967’de Latin alfabesi kullanımına karar veren İran, 2000 yılında bu sistemin yalnız yer isimleri için kullanılacağına karar verir.
Farsça Öğretmeni Nedir?
Farsça, İran’ın mensup olduğu Arya ırkından bulunanların dilidir. En az 2500 en fazla 6000 yıllık bir geçmişe sahip olan bir lisandır. Hint- Avrupa dil ailesine mensup olan Farsça bugün İran, Afganistan, Tacikistan, Özbekistan gibi ülkelerde konuşulan bir dildir. Gramer yapısı olarak eklemeli bir dildir. Farsçada Arapça ve Almanca gibi dillerin gramerinde olan sözcük cinsiyeti yoktur. Yüzyıllar boyunca komşu dillerini (Kafkasya, Orta Asya, Anadolu), Hint Avrupa dil ailesini etkilemiştir. Farsçadan bu dillere geçen birçok kelime vardır, örnek olarak şu kelimeleri gösterebiliriz:
Türkçe | Almanca | Fransızca | Farsça |
---|---|---|---|
Baba | Vater | Fathar | Padar |
Anne | Mutter | Mathar | Madar |
Erkek kardeş | Bruder | Brothar | Baradar |
Uluslararası ilişkilerin artış göstermesiyle ulusların farklı ülkelerde konuşulan dilleri öğrenmeleri zorunlu olmuştur. İslâm dünyasının Arapçadan sonra ikinci dili Farsçadır. Son derece şiirsel bir dil olan Farsçayı ülkemizde edebiyat, tarih, kültür gibi birçok alanda öğrenimine ilgi gösterilen kaynak diller arasında görebiliriz. Sebebi Farsçanın hâkim olduğu coğrafyalar ile siyasi, tarihi, kültürel, ekonomik ilişkilerin önem arz etmesidir.
Farsça öğretmeni, Fars dilini öğreten ve Fars dilinde okuma, yazma, anlama ve konuşma becerilerini kazandıran kişidir. Farsça öğretmeni müfredat doğrultusunda öğrencilerin düzeylerine göre program hazırlayarak Farsça dil özelliklerini öğretirken bunu yalnız bilgide bırakmayan, öğrencilerin öğrendiklerini hayata dönüştürmesini de bilen kişidir. Farsça öğretmeni eğitime gramer kuralları ile başlar. Yazılı kolay metinlerin çevirilerini yaparak eğitim devam eder. Eğitim ilerledikçe Farsça yazılmış klasik eserler, Osmanlı Paleografyası gibi dersler de bunlara eklenir. Böylece Fars dili ve edebiyatı yanında Fars dilinin kullanıldığı sahaları, o sahaların kültürünü, edebiyatını, örfünü ve tarihini de öğretir.
Farsça Öğretmeni Ne İş Yapar?
Farsça İran’da hüküm sürmüş olan Parsa halkından gelmektedir. İslâmlaştıktan sonra Arapça’dan ve Türklerle siyasi ilişkiler sonucu da Türkçeden etkilenmiştir. Osmanlı’da Farsî, Farisî ve Parsî olarak adlandırılmıştır. İslâmiyet’in kabulünden sonra İran’da Arap dili etkisi görülmüş, İran’ın esas yazısı ortadan kalkarak Arap harfleri onun yerini almıştır. Sonraları dil tasfiyesine gidilmiş Farsçada mevcut olan Arapça kelimeler dilden atılarak Farsça kelimelerin kullanılması için çaba sarf edilmiştir. İran Başvekillerinden Mehmet Ali Furugi, bu dil tasfiyesiyle alakalı şu sözleri sarf eder: “ Bizim giriştiğimiz bu lisanımızı tasfiye ameliyesi asla Arap’a karşı bir husumetten ve taassuptan ileri gelmemektedir. Bu Arapça kelimelerin Farsî’de karşılıkları vardır. Eskiden kullanılırdı. Onları şimdi de tekrar kullanmak istiyoruz. Mesele bundan ibarettir, gayet basittir.”
Bütün dillerin kendine özgü dil bilgisi yapısı bulunur. Farsçanın da Türkçeden farklı gramer yapısına sahip olması öğrencilerin dili öğrenmekte güçlük çekmesine sebep olmaktadır. Burada öğretmene ciddi bir sorumluluk düşer. Farsça öğretmeninden beklenen aslında herhangi bir yabancı dil öğreten öğretmenle aynı görev ve sorumlulukları taşımaktır. Kaliteli bir eğitim için Farsça öğretmenin görev ve sorumlulukları şunlar:
Farsça okuma yazma becerisi kazandırmak
Konuşma pratiğini geliştirmek
Dersleri öğrencilerin seviyesine uygun hale getirmek
Öğretimi kolaylaştıracak özel bir müfredat programı hazırlamak
Çağın teknik imkânlarından yararlanarak ileri düzeyde bilgi akışı yapmak
Bilgilerini ölçmek için testler yapmak
Mesleki gelişimleri takip ederek öğrenciyi gelişimlerden haberdar etmek
Farsça Öğretmeni Maaşları
Farsça öğretmenleri üniversitelerde ve özel kurumlarda eğitim veren kişilerdir. Üniversitede görev alan bir öğretmenin unvanına ve çalışma yılına göre maaşı değişkenlik gösterir. Araştırma görevlisinden profesörlüğe uzanan çizgide maaş aralığı 6000 ile 13000 TL arasında değişir. Özel kurumlarda veya derneklerde eğitim verenlerin maaşı 4000-6000TL arasıdır.
Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunları öğretmenlik dışında özel sektörde ve kamu kurumlarında istihdam edilebilir. Dışişleri Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yazı İşleri, Türk Silahlı Kuvvetleri, Güvenlik İşleri, Göç İdaresi gibi pek çok alanda iş imkânları vardır. Tercüman olarak özel kurumlarda veya kamu hizmetinde ülkelerarası ticari ve politik görevler alabilirler. Turistlere rehberlik yapabilir, İran sinemasına ait filmlerin çevirmenliği gibi birçok sahada iş imkanı bulabilirler.
Farsça Öğretmeni Nasıl Olunur?
Hint-Avrupa dil ailesinin bir üyesi olan Fars Dili, geçmişi uzun yıllara dayanan köklü ve zengin bir dildir. Fars dili, dünya tarihinin en eski edebiyatlarından bir tanesinin kaynağıdır. Köken olarak eski tarihlere uzanan bu dilin yapısını edebiyatını, eserlerini öğrenmek isteyenler üniversitelerin Fars Dili ve Edebiyatı bölümünü okur.
Farsça öğretmeni olabilmek için üniversitelerin 4 yıllık lisans düzeyi eğitim veren Fars Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olmanız gerekir. Üniversite sınavına yabancı dilden girerek başvurular yabancı dil alanında yapılmalıdır. Yalnız dil puanınıza göre yerleşimin mümkün olduğu bu bölümde bazı okullar lisans sürecine hazırlık eğitimini de ekleyerek öğretimi 5 yıl olarak verebilir. Fars Dili ve Edebiyatı bölümü bittikten sonra öğretmenlik yapabilmek için formasyon eğitimi almak lazımdır. Bu eğitimi de başarıyla tamamladıktan sonra Farsça öğretmeni olabilirler.
Kübra Erbalıkçın, 1989 yılında İstanbul'da doğdu. 2013 yılında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Mezun olduktan sonra çeşitli okullarda edebiyat öğretmenliği yaptı. Atatürk Üniversitesi’nde Sosyoloji bölümü okuyor.