E-İmza Nedir? Nasıl Alınır?
E-İmza Konuları | Açıklaması | Ek Bilgiler |
---|---|---|
E-İmza Nedir? | Elektronik imza, 5070 Sayılı Kanun hükmünce hukuki geçerliliği olan, kimlik doğrulama işlemidir. | Bilgilerin doğru olduğunu, değişikliğe uğramadığını garantiler, hukuki bir delil oluşturur. |
E-İmza Nasıl Alınır? | Elektronik İmza verme yetkisi almak için Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı'lara başvuru yapılır. | Kimlik kontrolü zorunludur ve başvuru sözleşmesi gerekmektedir. |
E-İmza Çeşitleri | Bireysel ve Kurumsal E-İmza çeşitleri bulunmaktadır. | Bireysel E-İmza sadece gerçek kişilere verilirken kurumsal E-İmza kurumlar tarafından alınabilir. |
E-İmza Almak için Gerekli Evraklar | E-imza elektronik vericiler tarafından sağlanır. İletişim kurumu ve bilgi teknolojileri departmanı onay verir. İki çeşit elektronik imza alınabilir. | TC Kimlik kartı, NES Kullanıcı taahhütnamesi, kuruma ait imza sirküleri önemli evraklar arasındadır. |
E-İmzanın Özellikler | E-imzanın hukuki sonuç taşıması, ispat gücü olması, senet değeri taşıması, veri bütünlüğü bulunması gibi özellikleri vardır. | Veri bütünlüğü sayesinde veride ekleme, çıkarma veya habersiz değiştirilme engellenir. |
E-İmza Yazılımı | E-İmza işlemleri kararlı ve güvenli bir platform üzerinde yapılmaktadır. | E-İmza'yı çalıştırmak için bilgisayarda gerekli yazılımın yüklü olması gereklidir. |
E-İmza Kullanım Alanları | Elektronik imza günlük yaşamda ve iş dünyasında birçok alanda kullanılmaktadır. | E-devlet, sağlık işlemleri, bankacılık işlemleri, emlak alım-satım gibi konularda e-imza kullanılmaktadır. |
E-İmzanın Avantajları | E-İmza hem zaman hem de emek tasarrufu sağlar, işlemleri hızlandırır. | E-İmza sayesinde uzaktan çalışma ve iş yapabilme imkanı bulunmaktadır. |
E-İmzanın Geçerliliği | E-imza, bazı özel durumlar dışında, ıslak imza ile aynı geçerliliktedir. | Veraset ve intikal, evlenme, üçüncü tarafların şahitliği, emlak alım-satım gibi özel durumları içerir. |
E-İmza'nın Önemi | Elektronik imza, kişinin kimliğini doğrular ve işlemleri kolaylaştırır. | Sağladığı güvenlik ve kolaylık yanında, pandemi gibi durumlarda da işlemleri hızla yürütme avantajı sağlar. |
E- imza kimlik doğrulama işlemidir. 5070 Sayılı Kanun hükmünce, hukuki geçerliliği ıslak imza ile aynıdır. Elektronik olarak yapılan her türlü işlem için kullanılabilir. Aynı ıslak imza gibi bilgilerin doğru olduğunu, geçerli olduğunu, gönderilen bilgilerin bir değişikliğe uğramadığını karşı tarafa garanti eder. Elektronik imza sertifikası yetki verilen kuruluşlar tarafından dağıtılan sertifikalarla imzalama işlemi gerçekleşir. Bir akıllı kart ile sahibine ulaştırılır. İmza kartı akıllı kart okuyucusuna takılarak sisteme giriş yapılır.
E-imza elektronik ortamda gerçekleşen bütün işlemlerde, gönderenin kimlik bilgisini doğrular. Harf karakter ve sembollerden oluşur. Kimliklerin doğruluğunu teyit eden bilgi içerir. Elektronik imza bir elektronik veriye mantıksal bilgilerin yüklenmesi neticesinde oluşturulur. Atılan metine göre farklı olabilir.
Elektronik imza, ıslak imza ile aynı geçerliliğe sadece şu durumlarda sahip değildir:
Veraset ve intikal
Evlenme
Üçüncü tarafların şahitliğinin gerekli görüldüğü durumlar
Emlak alım-satım işlemlerinde
Bu durumlar haricinde elektronik veriler geçerli sayılacaktır. Kesin delil olarak kabul edilecektir.
E-İmza Nasıl Alınır?
Elektronik İmza verme yetkisi almak için Elektronik Sertifika Hizmet Sağlayıcı’lara (ESHS) başvuru yapılır. Bu hizmet sağlayıcılar Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na bildirimde bulunma zorunluluğu vardır.
Kimlik kontrolü zorunludur. Adreste kurulum yaparken veya noter aracılığıyla kimlik kontrolü sağlanabilir.
Kurumsal başvurularda başvuru sözleşmesi gerekir.
Bireysel başvurularda T.C. Kimlik kartı
Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) kullanıcı taahhütnamesi hizmet sağlayıcıya gönderilir. Sadece gerçek kişilere verilir. Kurumlar bu sertifikayı alamaz. Bu sertifika 3 yıla kadar geçerlidir.
E-İmzada Olması Gerekenler
Şifreleyici: Bilgilerin başkaları tarafından ulaşılmasını ve okunmasını engellemek için konulan araçtır. Bu sayede bilgi sahibi dışında kimseyle paylaşılmaz. Üzerinde değiştirme yapılması engellenir. Şifreleme bilginin okunabilir ve ulaşılabilir biçimden şifreli biçime geçişi için matematiksel bir formülle algoritma hazırlanmasıdır.
Anahtar : Şifreleme ve şifre çözümü için kullanılır. Anahtar mesajı şifrelerken, gizli anahtar da şifre çözmek için kullanılır.
E-imza Almak İçin Gereken Evraklar Nelerdir?
E-imza elektronik vericiler tarafından sağlanır. İletişim kurumu ve bilgi teknolojileri departmanı onay verir. İki çeşit elektronik imza alınabilir:
Bireysel E-imza: Bireysel elektronik imza alabilmek için aşağıdaki belgelerin tamamlanması gerekir:
Başvuru yapan kişiye ait TC kimlik belgesi veya,
Pasaport, sürücü belgesi gibi resimli kimlik belgesi aslı.
Başvuru formu
Elektronik sertifika taahhütnamesi
Kurumsal E-imza: Kurumsal elektronik imza alınabilmesi için de aşağıdaki belgelerin tamamlanması gerekir:
Son 6 ay içinde alınmış faaliyet belgesi aslı.(Ticaret sicil memurluğundan alınır)
Başvuru yapan kişiye ait TC kimlik belgesi veya,
Pasaport, sürücü belgesi gibi resimli kimlik belgesi aslı.
Kuruma ait imza sirküleri
Başvuru formu
Elektronik sertifika taahhütnamesi
E- İmzanın Özellikleri Nelerdir?
5070 Sayılı Elektronik İmza Kanununa göre Islak imza için belirlenen özellikler şu şekildedir:
Islak imza nasıl hukuki sonuç taşırsa e-imza da aynı sonucu taşır.
Islak imza ile aynı ispat gücüne sahiptir.
Güvenli elektronik imza ile atılan imzalar senet değerine sahiptir.
Kesin delil sayılırlar.
Veri bütünlüğüne sahiptir. Veriye ekleme çıkarma yapılmasını ve habersiz değiştirilmesini engellemek içindir.
Kimlik doğrulama ve onay ister. Gerçek kişi olup olmadığı teyit edilir.
İnkar edilemez. Yapılan işlemlerin reddedilmesini önlemek içindir.
E-İmzayı çalıştırmak için bilgisayarınızda gerekli yazılım programının yüklü olması gerekir. Bu yazılım paketini satın alabilirsiniz. Kurulan sertifika programı ile giriş yapabilirsiniz. Elektronik imzanızı artık kullanmaya başlayabilirsiniz.
E-İmza Nerelerde Kullanılır?
Elektronik imza hayatımızda birçok alan da işimizi kolaylaştıran bir uygulamadır. Birçok kurumla yapılan işlemlerde uzaktan işlerimizi halletmeyi sağlar. Zamandan ve emekten tasarruf sağlar. İçinde bulunduğumuz Koronavirüs karantina günlerinde birçok kurumsal veya özel şirket çalışanı evden çalışmak zorunda kaldı. Bu dönemde E-imzanın önemi daha da anlaşıldı. Bütün şirket işleri ve onayları elektronik imza vasıtasıyla verildi. Bir kez daha görüldü ki bu uygulama her açıdan hayat kolaylaştırıyor. Elektronik imzanın birçok uygulama alanı vardır. Sıkça kullanıldığı yerler:
E-devlet sisteminde (turkiye.gov.tr)
Kayıtlı elektronik posta hizmetlerinde
Sağlık uygulaması işlemlerinde
Kamu işlemlerinde elektronik imza zorunludur.
Her türlü internet bankacılığı işlemlerinde
Ticari sicil kaydı işlemlerinde, MERSİS projesinde
Sigortacılık işlemlerinde
Elektronik arşiv işlemlerinde
Islak imza ile yapılan tüm işlemlerde
Vergi dairesi ile ilgili yapılan işlemlerde
E-ticaret siparişlerinde
Sözleşmelerde
Dijital ortamdan yapılan oy verme işlemlerinde
Toplu imza gereken durumlarda
Dijital pazarlama sürecinde
MKK E-şirket uygulamasında
Yönetim kurulu vs kurum işlemlerinin kararlarının imzalanmasında
Bankacılık işlemlerinde
Sosyal güvenlik kurumu uygulamalarında, her türlü sınav başvuru işlemlerinde
Pasaport başvuru işlemlerinde
Hizmet sözleşmelerinde
NES (Nitelikli Elektronik Sertifika) Nedir?
Günümüzün gelişen teknolojisi hayatımıza her alanda kolaylıklar sunmaktadır. Belge ve dokümanları elde taşınması, saklanması ihtiyaç halinde ulaşılması zor bir durumdu. Ancak günümüzde bilgi ve belgelerin dijital ortama aktarılmasıyla hayatımız kolaylaştı. Dijital veriler bir yandan hayatı kolaylaştırırken diğer yandan da önlem alınmadığı takdirde başkalarının bilgi ve belgeleri ele geçirmesi, güvenilir olmayan sitelerden virüs bulaşması ve özel bilgilere ulaşmak kolay hale gelebiliyor. Bu nedenlerden ötürü en üst düzeyde şifre ve güvenlik önlemini almak gerekiyor. Nitelikli Elektronik Sertifika yönergesi okunup başvuru yapılabilir.
Nitelikli Elektronik Sertifika;
Kişinin kişisel bilgilerini içeren, adı ve soyadının ve ehliyet bilgilerinin yer aldığı akıllı karttır.
5070 sayılı Elektronik imza kanununa uygun şekilde hazırlanır.
Bu kart USB portu ile hazırlanır.
Özel bir şifreleme sistemi vardır.
Kişi şifre bilgilerini kimseyle paylaşmamalıdır.
Kart kişiyi temsil eden elektronik imza yerine de geçmektedir.
Özel bir şirkette, finans sektöründe 14 yıl boyunca Kıdemli Şef olarak çalıştım. Sermaye Piyasaları ile ilgili her türlü takas ve operasyon işlemleri yaptım. Kendimi geliştirmek adına İstanbul İşletme Enstitüsü tarafından aldığım "İçerik Editörlüğü" eğitimi ile hobi olarak başladığım yazma tutkumu geliştirdim. Ardından Enstitü bünyesinde İçerik Yazarı olarak çalışmaya başladım.