IIENSTITU
AnasayfaBlogDoğru Mülakata Doğru Aday
İnsan Kaynakları

Doğru Mülakata Doğru Aday

09 Ocak 2019
Bir adam masada oturmuş, ellerini havaya kaldırmış. Arkasında beyaz bir tuğla duvar var ve yüzü görüntüde bulanık. Masada onunla birlikte oturan bir de kadın var. Görüntünün köşesinde, bir kişinin kolunun yakın çekimi görülebiliyor ve mavi bir nesne odak dışında. Adam ve kadın birbirine yakın oturuyor ve ortam rahatlamış görünüyor. Masa sade ve üzerinde hiçbir şey yok. Beyaz tuğla duvar sahne için parlak bir fon oluşturuyor.
Mülakat Süreçleriİdeal UygulamaSıkça Yapılan Hatalar
İş İlanı Vermeİlan kriterlerinin aranılan pozisyonu tam olarak tarif etmesi ve iş analizini belirtmesi.İlan kriterlerinin aranılan pozisyonun ya çok üzerinde ya da çok altında olması.
Aday SeçimiDavet edilen adayların CV'lerinin titizlikle incelenmesi ve iş analizine uygun olup olmadığının kontrol edilmesi.İK yöneticilerinin adayların CV'lerini incelemeden mülakat daveti oluşturması.
CV İnceleme SüreciAdayların belirlenen iş analizine ve iş tanımına birebir uygun olup olmadığından emin olunmalı.Mülakata uygun olmayan adayların mülakata davet edilmesi.
Aday Lokasyon SeçimiAdayın ikamet adresine göre ulaşımının kolay olabileceği bir lokasyon seçimi yapılmalı.Adayların ikamet adresine bakmadan mülakat daveti oluşturulması.
3D KuralıDoğru İşe, Doğru Zamanda, Doğru Personel kalıbına uygun adayların davet edilmesiAday mülakata geldikten sonra 'ama siz bu işi daha önce yapmamışsınız' / 'bu birimde daha önce çalışmamışsınız' gibi cümlelerin kurulması.
Mülakat SorularıAdayın sosyal ve profesyonel hayatını, kişiliğini ve yeteneklerini ortaya çıkarabilecek sorular sormak.Klasik ve yüzeysel mülakat sorularının kullanılması.
Aday SeçimiAdayın yerine getireceği görevler ve sorumluluklarına göre değerlendirilmesi.Adayın geçmiş deneyimlerine ve bilgi birikimine karşın pozisyonun gereklilikleri dikkate alınmadan değerlendirilmesi.
Adayın Kişisel Özelliklerinin DeğerlendirilmesiAdayın sosyal sorumluluk projelerine katılması, sporla ilgilenmesi vb. etkinliklerini sorgulayarak sosyal hayatını ve kişilik özelliklerini anlamakSadece mesleki yeteneklerin değerlendirilmesi ve kişisel özelliklerin ihmal edilmesi.
Mülakat AtmosferiAdayın rahat ve kendini ifade edebildiği bir mülakat atmosferi oluşturmak.Mülakat fırsatlarının, adayın değil şirketin ihtiyaçlarını doğrultusunda belirlenmesi.
Yetenek YönetimiAdayların yeteneklerini ve güçlü yanlarını öne çikaran bir değerlendirme süreci izlemek.Adayları sadece geçmiş tecrübeleri ve notlarına göre değerlendirmek.

Ülkemizde bir çok şirkette doğru yönetilmediğini düşündüğüm bir bölümdür "İnsan Kaynakları". "Neden?" diye soracak olursanız, en önemli aşamalarından biri olan mülakat süreçlerinde bir çok şirkette ciddi krizler yaşanmaktadır.

İnsan Kaynakları Alanında İş İlanları Nasıl Verilmelidir?

Bir ilan veriliyor fakat ilan kriterleri aranılan pozisyonun ya çok üzerinde, ya çok altında kalıyor. Ortası yok desem yeridir!

İnsan kaynaklarında "İşe Alım Uzmanı" veya direkt "İnsan Kaynakları yöneticisi" olarak görev alan yöneticiler, genellikle aday seçme sürecinde aday davetlerini asistan veya uzman yardımcısı olarak görev alan kişilere yaptırıyor. Davet edilen adayların CV'lerini de incelemedikleri için iş görüşmesi esnasında tüm açıklar ortaya çıkıyor. Hatta daha da enteresan bir durum söz konusu ki; bazen adayların ikamet adresine bile bakmadan mülakat daveti oluşturuluyor. Bu yüzden "bu mesleği yapmayı bilmiyorsanız, bu mesleği yapmayın" demekten kendimizi alamıyoruz.

İşe Alım ve Mülakat Teknikleri Eğitimine Katılın

İş İlanı Vermeden Önce

İş tanımı yazın ve iş analizinizi oluşturun (hangi pozisyona/nasıl bir aday aradığınızı) belirleyin. Görev alacak kişinin sorumluluklarını ve iş tanımını belirleyin. İş analizi ve iş tanımlarınızı oluşturduktan sonra ilanlarınızı kariyer portallarında paylaşıma açın.

CV İnceleme Sürecinde

Belirlediğiniz iş analizi ve iş tanımınıza birebir uyduğuna emin olduğunuz adayları mülakata davet edin. Mülakat yapmış olmak için adayları mülakata davet etmeyin. Unutmamalısınız ki iş arama sürecindeki adaylar için "her 1 mülakat, bir umut ışığıdır". Bu iş ahlakı ve vicdanla hareket etmelisiniz. Bu işin en önemli kısımlarından biri de şirketinize yakın veya ulaşımı kolay olabilecek lokasyondaki adaylarla görüşmelisiniz. Adayı dünyanın bir ucundan davet edip "ama lokasyonunuz uzak" demek, karşıdaki kişinin hem zamanını çalmak, hem onunla adeta dalga geçmektir. Bu vicdanen de, mesleki olarak da etik ve ahlaki bir davranış değildir.

Lokasyon problemini atlattığınıza göre, bir sonraki aşamaya geçebilirsiniz. Bu aşama insan kaynaklarında 3D Kuralı dediğimiz (Doğru İşe, Doğru Zamanda, Doğru Personel) dir. Oluşturduğunuz iş tanımı-iş analizine göre uygun olan adayları mülakata davet etmelisiniz. Aday mülakata geldikten sonra "ama siz bu işi daha önce yapmamışsınız" / "bu birimde daha önce çalışmamışsınız"...gibi cümleler kurmak dikkatsiz ve mesleğinin bilincinde olmayan bir ik yöneticisi izlenimi yaratacaktır. Bu izlenimi yaratmayı hiç birimiz istemeyiz.

Mülakat Süreci Nasıl Olmalıdır

Mülakatta sorulan sorulara yönelik ayrı bir konu başlığı açılsa, sayfalarca yorum yapabiliriz. Klasik mülakat sorularından sıyrılıp kendimizi biraz aşmamız gerektiğine inanıyorum.

  • Kendinizi tanıtın

  • Daha önce hangi firmalarda görev aldınız

  • Neden ayrıldınız?

Şu klasik sorulardan vazgeçmemizin zamanı geldi diye düşünüyorum. Bu tarz soruların yerine;

  • Hangi sosyal sorumluluk projelerinde görev alıyorsunuz?

  • Hangi sporla ilgileniyorsunuz?

  • Bize daha önce uyguladığınız bir projenizden bahsedebilir misiniz?

  • En son okuduğunuz kitap ve içeriğinden biraz bahsedebilir misiniz?

  • Mesleğinizde X vaka durumu ile karşılaşsanız çözüm yollarınız neler olurdu?

  • Okuduğunuz takip ettiğiniz bir bilim insanı var mı?

Gibi sorular sorarak kişinin biraz da psikolojik ve sosyal hayatı hakkında bilgi edinmeye çalışın. Ne zaman bu sorularla mülakat gerçekleştirmeye başlarsak, o zaman gelişmeye ve bir adım öteye gitmeye başlayacağız.

İş İlanı Verme, İlan kriterlerinin aranılan pozisyonu tam olarak tarif etmesi ve iş analizini belirtmesi, İlan kriterlerinin aranılan pozisyonun ya çok üzerinde ya da çok altında olması, Aday Seçimi, Davet edilen adayların CV'lerinin titizlikle incelenmesi ve iş analizine uygun olup olmadığının kontrol edilmesi, İK yöneticilerinin adayların CV'lerini incelemeden mülakat daveti oluşturması, CV İnceleme Süreci, Adayların belirlenen iş analizine ve iş tanımına birebir uygun olup olmadığından emin olunmalı, Mülakata uygun olmayan adayların mülakata davet edilmesi, Aday Lokasyon Seçimi, Adayın ikamet adresine göre ulaşımının kolay olabileceği bir lokasyon seçimi yapılmalı, Adayların ikamet adresine bakmadan mülakat daveti oluşturulması, 3D Kuralı, Doğru İşe, Doğru Zamanda, Doğru Personel kalıbına uygun adayların davet edilmesi, Aday mülakata geldikten sonra 'ama siz bu işi daha önce yapmamışsınız' / 'bu birimde daha önce çalışmamışsınız' gibi cümlelerin kurulması, Mülakat Soruları, Adayın sosyal ve profesyonel hayatını, kişiliğini ve yeteneklerini ortaya çıkarabilecek sorular sormak, Klasik ve yüzeysel mülakat sorularının kullanılması, Aday Seçimi, Adayın yerine getireceği görevler ve sorumluluklarına göre değerlendirilmesi, Adayın geçmiş deneyimlerine ve bilgi birikimine karşın pozisyonun gereklilikleri dikkate alınmadan değerlendirilmesi, Adayın Kişisel Özelliklerinin Değerlendirilmesi, Adayın sosyal sorumluluk projelerine katılması, sporla ilgilenmesi vb etkinliklerini sorgulayarak sosyal hayatını ve kişilik özelliklerini anlamak, Sadece mesleki yeteneklerin değerlendirilmesi ve kişisel özelliklerin ihmal edilmesi, Mülakat Atmosferi, Adayın rahat ve kendini ifade edebildiği bir mülakat atmosferi oluşturmak, Mülakat fırsatlarının, adayın değil şirketin ihtiyaçlarını doğrultusunda belirlenmesi, Yetenek Yönetimi, Adayların yeteneklerini ve güçlü yanlarını öne çikaran bir değerlendirme süreci izlemek, Adayları sadece geçmiş tecrübeleri ve notlarına göre değerlendirmek
Doğru Mülakata Doğru Aday doğru adayişe alım işe alım süreci mülakat teknikleri işe alım ve mülakat
Bu, şık siyah bir elbise giyen bir kadının fotoğrafı. Ellerini önünde kavuşturmuş ve başı hafifçe aşağı eğik. Saçları uzun ve düz, yüzünde ince ama kendinden emin bir ifade var. Elbisesi vücuduna tam oturuyor ve yüksek yakalı, uzun kollu ve etek boyu ayak bileklerine kadar iniyor. Elbise pürüzsüz, parlak bir malzemeden yapılmış ve kenarları boyunca karmaşık detaylara sahip. Arka plan nötr bir tonda ve ışık yumuşak ve dağınık. Kadın bir avluda duruyor gibi görünüyor ve arka planda bir binaya dair bir ipucu var.
Dilara Sak
İK Uzmanı

Arel Üniversitesinde "İnsan Kaynakları" ve İstanbul Üniversitesinde İşletme eğitimi aldı. Uzun süredir İK alanında çalışmaktadır. Mülakat, kariyer ve diğer İK süreçleriyle ilgili blog yazıları yazmaktadır.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bu görüntüde gözlüklü ve pembe gömlekli bir kadın görülüyor. Doğrudan kameraya bakıyor ve yüzünde sıcak bir ifade var. Gözleri hafifçe kısılmış ve dudakları hafifçe gülümseme şeklinde kıvrılmış. Kısa siyah saçları vardır ve gözlükleri siyahtır. Arka planda bulanık bir insan görüntüsü, beyaz bir daire içinde noktalar ve çizgiler olan siyah bir ağaç ve siyah bir zemin üzerinde mavi bir 'e' harfi var. Kadının sağında kulağına ve göğsüne yakın çekim yapılmış, arka planda ise sıra halinde oturan bir grup insan görülüyor. Bu görüntü kadını neşe ve mutluluk anında yakalıyor ve herhangi bir görüntü başlığı veri kümesine harika bir katkı sağlayacağı kesin.
Meslekler

İşe Alım Uzmanı Nedir? Ne İş Yapar?

16 Nisan 2021
Resimde beyaz gömlek giyen bir kişi görülüyor, kolunu önüne uzatmış. Parmaklarını birbirine dokunduruyor ve elinin yakın çekimi görülebiliyor. Görüntü hafif bulanık görünmekte, kişinin kolu ve eli çerçevenin büyük bir kısmını kaplamaktadır. Kişinin teni açık renktir ve tırnakları soluk pembe bir renge boyanmıştır. Görüntünün arka planı odak dışıdır ve gri tonları görülebilir. Kişinin saçları kahverengi ve gömleğinde beyaz ve gri çizgilerden oluşan bir desen var gibi görünüyor.
Mülakat Teknikleri

Mülakat Teknikleri Nelerdir?

23 Mart 2018
Bir kişi, ortada duran başka bir kişinin etrafına renkli bloklar yerleştiriyor. Bloklar düz, beyaz bir masanın üzerine yerleştiriliyor ve ortadaki kişi siyah beyaz bir kravat takıyor. Blokları yerleştiren kişi beyaz bir bluz giymiş ve ellerini uzatmış, blokları dikkatlice diğer kişinin etrafına diziyor. Ortadaki kişi sanki daha büyük bir resmin parçası haline getiriliyormuş gibi, sahnede genel bir özen ve yaratıcılık hissi var.
İşe Alım

İşe Alım Süreci Gerçekte Nasıldır?

16 Mart 2018
Elini çenesine dayamış, düşünceli görünen bir adamın yakın çekimi. Başını hafifçe eğmiş, gözlerini uzaklara dikmiş. Yüz ifadesi dalgın, derin düşüncelere dalmış gibi. Kırmızı beyaz puantiyeli bir gömlek giyen kolu görünüyor. Diğer kolu hafifçe bulanık, parmakları hafifçe uzanmış. Arka planda bir kadın ve erkek bir tablete bakarken görülüyor. Görüntü biraz bulanık ancak kadının kolu görülebiliyor.
İnsan Kaynakları

Oryantasyon Nedir? Süreç Nasıl İlerler?

19 Ağustos 2021
İşe alım ve mülakat teknikleri hakkındaki bu online eğitim, hem işverenler hem de iş arayanlar için değerli bilgiler sunmaktadır. Mülakatlara hazırlanmaktan adayları değerlendirmeye ve iş teklifi yapmaya kadar işe alım sürecinin temel adımlarını kapsamaktadır. Eğitimde ayrıca olumlu bir izlenim yaratma, iyi bir ilk izlenim bırakma ve başarılı mülakatlar gerçekleştirme konularında tavsiyeler de yer almaktadır. Eğitimde, küçük ayrıntılara dikkat etmenin ve işe alım sürecini etkileyebilecek kültürel farklılıkların farkında olmanın önemi vurgulanmaktadır. Ayrıca, en iyi adayları belirlemek ve maliyetli işe alım hatalarından kaçınmak için en etkili teknikleri kapsamaktadır. İşe alım sürecinin adil ve verimli bir şekilde yürütüldüğünden nasıl emin olunacağına dair çok değerli ipuçları ve tavsiyeler sunmaktadır. Son olarak, eğitim işverenlerin ve iş arayanların rollerini ve sorumluluklarını ve aralarında güven ve güçlü ilişkiler kurmanın önemini incelemektedir.
4.8
(44)

İşe Alım ve Mülakat Teknikleri Eğitimi

12 Konu4 Saat
Bu, profesyonel iş kıyafeti giyen genç bir kadının fotoğrafı. Mavi duvarlı ve kahverengi halılı iyi aydınlatılmış bir odada duruyor. Kadının elleri cebinde ve duruşu kendinden emin ve dengeli. Koyu renk saçları düzgün bir şekilde toplanmış ve yüzü hafifçe makyajlanmış. Lacivert bir takım elbise ceketi, altında beyaz bir bluz ve lacivert bir pantolon giyiyor. Siyah ayakkabıları cilalı ve ona sofistike bir görünüm veriyor. Gururlu ve kendinden emin görünüyor ve ifadesi sakin ve odaklanmış.Selin Tezel
₺1287₺0
Bu görüntü bir çevrimiçi bilgisayar operatörü eğitim merkezini göstermektedir. Biri erkek biri kadın iki kişi bir masada oturmakta ve her biri bir kulaklık takmaktadır. Masada bir stand üzerinde bir bilgisayar monitörü ve bir klavye vardır. Bir tabelanın yakın çekimi de görülmektedir. Arka planda kulaklık takan bir grup insan görülmektedir. Bu sahne, uzaktan eğitim ve öğretim için kullanılan modern teknolojinin harika bir örneğidir. Çevrimiçi bağlantının gelişmesiyle birlikte insanlar artık yeni beceriler öğrenmek için ihtiyaç duydukları kaynaklara kendi evlerinin rahatlığında erişebiliyor. Bu görüntü modern eğitimde teknolojinin önemini ortaya koyuyor.
5
(24)

Bilgisayar İşletmenliği Eğitimi

30 Konu10 Saat
Gözlüklü ve dolgun sakallı orta yaşlı bir adam yüzünde ciddi bir ifadeyle öne doğru bakmaktadır. Üzerinde gri, uzun kollu bir gömlek ve siyah kravat var ve açık kahverengi zeminli, beyaz duvarlı bir odada duruyor. Saçları koyu kahverengi ve geriye taranmış, gözleri kahverengimsi yeşil renkte. Gözlükleri kare çerçeveli ve camları hafifçe renklendirilmiş gibi görünüyor. Burnunun şekli ve dudakları gibi yüz hatları görülebiliyor. Sakin ve soğukkanlı görünüyor, uzun ve gururlu duruyor.Hüseyin Bıçakçı
₺2204₺1175
Bu görüntü takım elbiseli, gözlüklü ve elinde metal bir kutu tutan bir adamı tasvir etmektedir. Adamın gözleri görüntünün odak noktasıdır ve yakın planda bir saat de görülmektedir. Adam profesyonel ve kendinden emin görünüyor, muhtemelen bir işyeri ortamında. Görüntü bir başarı ve pozitiflik hissi uyandırıyor. Takım elbise, gözlük ve kutu başarı ve hırsı temsil ediyor olabilir. Genel olarak, bu görsel olarak çekici ve ilginç bir görüntüdür.
5
(7)

Yetkinlik Bazlı Mülakat Teknikleri Eğitimi

6 Konu3 Saat
Bu, koyu mavi takım elbise giyen bir adamın fotoğrafı. Arkasında beyaz bir duvar olan parlak ışıklı bir odada durmaktadır. Adamın kısa siyah saçları var ve yüzünde ciddi bir ifadeyle önüne bakıyor. Beyaz bir elbise gömleği, mavi çizgili bir kravat ve koyu mavi bir takım elbise ceketi giymektedir. Ayrıca siyah elbise pantolonu ve siyah elbise ayakkabıları giymektedir. Elleri yanındadır ve sol bileğinde bir saat takılıdır. Adam kendinden emin ve sakin görünüyor.Dr. Bilal Şentürk
₺1102₺0
Siyah elbise giymiş koyu renk saçlı bir kadın, siyah zeminli bir kara tahtanın önünde duruyor. Kollarını kavuşturmuş, gülümsüyor ve uzun saçları omuzlarına dökülüyor. Kara tahtanın üzerinde bir merdiveni gösteren sarı bir ok var ve beyaz tebeşirle bir grafik çizilmiş. Kadının sağ eli dirseğine dokunmaktadır. Kara tahtanın sağ alt köşesinde sarı ve siyah bir işaret, onun üzerinde de siyah zemin üzerine sarı bir harf var.
5
(6)

İmaj ve Algı Yönetimi Eğitimi

39 Konu16 Saat
Bu, koyu siyah saçlarını topuz yapmış bir kadının görüntüsüdür. Kollarını göğsünün üzerinde kavuşturmuş ve kameradan uzağa bakıyor. Uzun kollu siyah bir üst ve beyaz bir alt giymiştir. Yüz ifadesi ciddidir ve gözleri görünmemektedir. Görüntüde başka hiçbir şey olmayan beyaz bir duvarın önünde duruyor. Derin düşüncelere dalmış gibi görünüyor ve beden dili düşünceli olduğunu gösteriyor.Burcu Topçu Ekelik
₺735₺0