IIENSTITU
AnasayfaBlogAtatürk'ün Eğitim Hayatı (Kısaca)
Eğitim

Atatürk'ün Eğitim Hayatı (Kısaca)

29 Kasım 2019
Bir adam masada oturmuş kitap okumaktadır. Takım elbise giymektedir ve masanın üzerinde yanında bir yığın kitap vardır. Sağında siyah zemin üzerinde beyaz kare bir nesne var. Önünde siyah beyaz bir kitap fotoğrafı vardır. Arkasında karlı bir zeminde yürüyen bir kişi ve onun yanında da kare bir nesnenin siyah beyaz fotoğrafı var. Resmin sağ alt tarafında bir kişinin elinin siyah beyaz fotoğrafı yer alıyor.
Eğitim SüreciEğitim Kurumu ve YeriÖnemli Notlar
İlköğretimSelanik'teki mahalle mektebi ve Şemsi Efendi MektebiEğitim hayatına 1887 yılında başladı.
OrtaöğretimSelanik Mülkiye Rüştiyesi ve Selanik Askeri RüştiyesiBabasının vefatının ardından okuldan ayrılır. Askeri Rüştiye'de 'Mustafa Kemal' ismini alır.
LiseManastır Askerî İdadisÖmer Naci ve Ali Fethi (Okyar) ile arkadaşlık kurdu.
Askeri Eğitimİstanbul Harp Okulu3 senelik başarılı bir Harbiye öğreniminin ardından Teğmen rütbesiyle 1902 tarihinde okulu bitirdi.
Yüksek Askeri EğitimHarp Akademisi, İstanbul1903'te Üsteğmen, 1905'te Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu.
Dil ÖğrenimiSelanik'te Fransızca dersleriAskerî öğreniminin yanı sıra yabancı dil öğrenimi de ihmal etmedi.
Anılar-Çocukluk ve gençlik dönemine ait birçok anısını paylaştı.
Çiftlik HayatıDayısı Hüseyin Efendi'nin çiftliğiYaz aylarında okul dönemine kadar çiftlikte kalırdı.
Kişiliği ve Yetenekleri-Zekâsı, yetenekleri ve üstün kişiliği ile kendisini kanıtladı.
Mesleki Yönelim-Askerlik alanındaki derslere büyük ilgisinin yanı sıra matematiğe, edebiyata ve güzel söz söylemeye karşı da merakı ve yönelimi vardı.

Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim hayatı, hayatını şekillendirmede büyük öneme sahipti. Atatürk, eğitim hayatı ile birlikte düşüncelerini, kişiliğini şekillendirmiştir. Eğitim öğretim hayatı boyunca ders aldığı öğretmenleri, bu süreçte şüphesiz en önemli etkiye sahipti. 

Atatürk'ün eğitim hayatı, Osmanlı'nın son döneminde kurulmuş eğitim kurumlarında geçmiştir. Bu dönemde Osmanlı eğitim sistemine ikilik hakimdi. Mevcut dönemde Osmanlı geleneksel eğitiminin yanı sıra, modern eğitim veren kurumlar da yeni açılmıştı.

Atatürk'ün Eğitim Hayatı Nerede Başladı?

Mustafa Kemal Atatürk'ün eğitim hayatı Selanik'te başlamıştır. Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, oğlu için geleneksel eğitim modeline sahip Hafız Mehmet Efendi'nin  mahalle mektebini, ilk öğrenimi için uygun görür. Mustafa Kemal Atatürk, eğitim hayatına önce adet olduğu gibi dini merasimle 1887 yılında mahalle mektebine başlar. Birkaç gün sonra oradan ayrılarak Şemsi Efendi Mektebine geçer. Böylece Mustafa Kemal Atatürk’ün eğitim hayatı başlamış olur.

Atatürk'ün Okul Hayatı Nasıl Devam Etti?

Selanik Mülkiye Rüştiyesi

Atatürk'ün babası Ali Rıza Bey, geleneksel mektep fikrine karşı çıkarak Atatürk'ü modern eğitim veren Selanik Mülkiye Rüştiyesi'ne kayıt ettirir. Fakat Mustafa Kemal Atatürk’ün buradaki eğitim hayatı da fazla sürmedi. Babasının vefatının ardından okuldan ayrılır. 

Çocuk yaşlarından itibaren askerlik hayali olan Mustafa Kemal, mahallelerinde bulunan Binbaşı Kadri Bey’in oğlu Ahmet Bey’in askeri üniforma içerisinde askeri okula gittiğini gördükçe asker olma hayali daha fazla artıyor ve askerlik mesleği üzerine sürekli heves ediyordu.

Selanik Askeri Rüştiyesi

Mustafa Kemal, asker olabilmek için askeri eğitim veren bir okula gitmesi gerektiğinin farkındaydı. Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım ise oğlunun asker olmasını istemiyordu ve bu konuda oğlunu engelliyordu. Ancak hayalinde daima askerlik mesleği olan Mustafa, annesinden gizlice askeri okul sınavlarına girdi ve bu sınavları kazandı. 1893-1895 seneleri arasında askeri eğitim için Selanik Askeri Rüştiyesinde ortaokul eğitimi görmeye başladı.

Mustafa Kemal, yaz aylarında dayısı Hüseyin Efendi'nin yanına giderek okul dönemine kadar orada, çiftlikte kalırdı. Arkadaşları arasında zekası ve yüksek yetenekleri sebebi ile kısa sürede ilgi odağı olmuş ve öğretmenlerinin sevgisini kazandı. Öğretmenleri onu sanki arkadaşlarıymış gibi olgun ve akıllı görürlerdi.

Buradaki okulda matematik öğretmenliği yapan Yüzbaşı Mehmet Efendi, öğrencisinin zekasını ve yeteneğini oldukça beğeniyordu. Sınıftaki Mustafaların karışmaması için de kendi adının Mustafa olması sebebi ile Atatürk’e bir isim daha vermeyi düşüyordu. Bir gün şöyle söyledi, “Oğlum, senin adın da Mustafa benim adım da Mustafa. Bu böyle olmayacak. Arada bir fark bulunmalı, bundan sonra senin adın Mustafa Kemal olsun!” Böylece "Mustafa Kemal” ismi bu şekilde oldu. Atatürk, ortaokulu burada bitirdi.

Manastır Askerî İdadisi

Mustafa Kemal Atatürk'ün eğitim hayatı, Selanik Askerî Rüştiyesi bittikten sonra lise öğrenimi 13 Mart 1896 tarihinde Manastır Askerî İdadisinde devam etti. Burada Ömer Naci ile arkadaşlık kurdu. İlerde ünlü bir hatip olarak tanınacak olan Ömer Naci, Mustafa Kemal'in hitabet ve edebiyat sevgisinin oluşmasında etkin rol oynadı. Yakın arkadaşlarından biri olacak Ali Fethi (Okyar) de bu okulda öğrenci idi.

Genç Mustafa Kemal, askerî öğreniminin yanı sıra yabancı dil öğrenimini de ihmal etmiyordu. Yaz aylarında izinli olarak Selânik'e döndüğü zaman ise Fransızca dersleri alıyordu.

İlgili eğitim: Fransızca Kursu (A1)

İstanbul Harp Okulu

Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisin'i de başarı ile bitirerek 13 Mart 1899 tarihinde İstanbul'da Harp Okulu'na girdi. Başarılarını burada da sürdüren Mustafa Kemal, 3 senelik başarılı bir Harbiye öğreniminin ardından 10 Şubat 1902 tarihinde bu okulu Teğmen rütbesiyle bitirdi.

Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisin'i de başarı ile bitirerek 13 Mart 1899 tarihinde İstanbul'da Harp Okulu'na girdi. Başarılarını burada da sürdüren Mustafa Kemal, 3 senelik başarılı bir Harbiye öğreniminin ardından 10 Şubat 1902 tarihinde bu okulu Teğmen rütbesiyle bitirdi.

Harp Akademisi

Atatürk'ün eğitim hayatı, Harp Akademisinde devam etti. 1903 yılında Üsteğmen olmuştu.11 Ocak 1905 tarihinde de Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle Harp Akademisinden mezun oldu.

Mustafa Kemal, Harp Okulunda ve Harp Akademisinde de zekâsı, yetenekleri ve üstün kişiliği ile kendisini kanıtlamıştı. Bu özellikleri, arkadaşlarının ve hocalarının kendisini tanımasına, fark etmesine neden oldu. Böylece onların içten sevgi ve saygısını kazanmıştı. Askerlik alanındaki derslerine büyük ilgisinin yanı sıra matematiğe, edebiyata ve güzel söz söylemeye karşı da merakı ve yönelimi vardı. 

Harbiye'de ve Harp Akademisinde, memleket ve millet davaları ile ilgilenmesi, düşüncelerini cesaretle ifadeden çekinmemesi sebebiyle aydın ve inkılâpçı bir subay olarak tanınmıştı. 

Atatürk’ün Eğitim Hayatı İle İlgili Anıları

Mustafa Kemal Atatürk'ün eğitim hayatı ile ilgili birçok anısını paylaşmıştır.

İlkokul çağına geldiğinde annesi ve babası arasındaki küçük anlaşmazlığı anlatırken, babasının meseleyi nasıl çözdüğünü şu şekilde aktarmıştır:

“Çocukluğuma dair ilk hatırladığım şey okula gitme konusu üzerineydi. Bundan dolayı annemle babam arasında büyük bir çatışma vardı. Annem mahalle mektebine gitmemi, babam ise yeni açılan Şemsi Efendi okulunda eğitim görmemi istiyordu. Nihayet babam işi ustaca çözdü. ilk önce bilinen törenle mahalle mektebine başladım, böylece annemin gönlü yapılmış oldu. Bir kaç gün sonra da mahalle mektebinden çıkarak Şemsi Efendi Okuluna yazıldım.”

İlgili yazı: Atatürk'ün eğitim ile ilgili sözleri

Atatürk'ün eğitim hayatı ile ilgili derlemelerden, hatıralardan en dikkat çeken kısımlardan biri, kurmay ve şair Ömer Naci ile alakalı anısıdır. Ömer Naci, şiire son derece düşkün bir şairdir. Günün birinde Atatürk'ten ödünç kitap ister ancak bu kitaplardan hiçbirini beğenmez. 

Mustafa Kemal Atatürk'ün eğitim hayatı sırasında edebiyata, şiire karşı olan ilgisinin nasıl başladığını ve bir öğretmeninin onu bu konuda nasıl uyardığını şöyle anlatır:

“O zamana kadar edebiyat ile çok temasım yoktu. Merhum Ömer Naci, Bursa İdadîsinden kovulmuş, bizim sınıfa gelmişti. Daha o zaman şairdi. Benden okuyacak kitap istedi. Bütün kitaplarımı gösterdim. Hiçbirini beğenmedi. 

Birinin kitaplarımdan hiçbirini beğenmemesi gücüme gitmişti. Onun ilgilendiği şeylerin şiir ve edebiyat olduğunu o zaman fark ettim. Onunla çalışmaya başladım. Şiire karşı ilgi duymaya başladım.

Eğer kitabet (kompozisyon, katiplik) hocamız imdadıma yetişmeseydi, ben de şair olacaktım. Çünkü şairliğe karşı hevesim vardı. Asım Efendi bir gün beni çağırdı. “Bak oğlum Mustafa, şiiri filan bırak. Bu iş senin iyi asker olmana mani olur. Diğer hocaların ile de konuştum. Onlar da benim gibi düşünüyorlar. Sen Naci’ye bakma, o hayalperest bir çocuk. İleride belki iyi bir şair ve hatip olabilir fakat askerlik mesleğinde asla yükselemez” dedi. Hocamın ne kadar haklı olduğunu hadiseler ispat etti. Çok arzu ettiği halde Naci kurmay subay olamadı.”

Atatürk'ün, askerlik mesleğine olan ilgisinin nasıl oluştuğu ve askeri okula nasıl girdiği ile ilgili aktardığı anısı şöyledir:

"Evimizin yanında Binbaşı Kadri Bey isminde birisi oturuyordu. Oğlu Askeri Rüştiye'ye gidiyordu. Bundan dolayı da askeri okul elbisesi giyiyordu. Ben de böyle elbiseler giymeye çok hevesleniyordum. Sonra sokaklarda subaylar görüyor ve onlara özeniyordum. Asker olmak için Askeri Rüştiye'ye girmem gerektiğini anladım. O sırada annem de Selanik’e gelmişti. Askeri Rüştiye'ye girmek istediğimi ona belirttim. Annem askerlikten korkardı. Asker olmama karşı çıktı. Sınavı zamanı ona sezdirmeden kendi kendime okulun imtihanına girdim. Anneme karşı bir oldu bitti yapmış oldum."

Atatürk’ün Gittiği Okullar Hangileridir?

Atatürk, eğitim hayatı boyunca her zaman başarılı bir öğrenci olmuştu. Gittiği okullarda da başarısından sıklıkla söz ettirirdi. Atatürk'ün eğitim hayatı boyunca gittiği okullar sırasıyla şöyledir:

  1. Mahalle Mektebi

  2. Şemsi Efendi Okulu

  3. Selanik Mülkiye Rüştiyesi (ortaokul)

  4. Selanik Askeri Rüştiyesi

  5. Manastır Askeri İdadisi (lise)

  6. Harp Okulu

  7. Harp Akademisi 

İlköğretim, Selanik'teki mahalle mektebi ve Şemsi Efendi Mektebi, Eğitim hayatına 1887 yılında başladı, Ortaöğretim, Selanik Mülkiye Rüştiyesi ve Selanik Askeri Rüştiyesi, Babasının vefatının ardından okuldan ayrılır Askeri Rüştiye'de 'Mustafa Kemal' ismini alır, Lise, Manastır Askerî İdadis, Ömer Naci ve Ali Fethi (Okyar) ile arkadaşlık kurdu, Askeri Eğitim, İstanbul Harp Okulu, 3 senelik başarılı bir Harbiye öğreniminin ardından Teğmen rütbesiyle 1902 tarihinde okulu bitirdi, Yüksek Askeri Eğitim, Harp Akademisi, İstanbul, 1903'te Üsteğmen, 1905'te Kurmay Yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu, Dil Öğrenimi, Selanik'te Fransızca dersleri, Askerî öğreniminin yanı sıra yabancı dil öğrenimi de ihmal etmedi, Anılar, -, Çocukluk ve gençlik dönemine ait birçok anısını paylaştı, Çiftlik Hayatı, Dayısı Hüseyin Efendi'nin çiftliği, Yaz aylarında okul dönemine kadar çiftlikte kalırdı, Kişiliği ve Yetenekleri, -, Zekâsı, yetenekleri ve üstün kişiliği ile kendisini kanıtladı, Mesleki Yönelim, -, Askerlik alanındaki derslere büyük ilgisinin yanı sıra matematiğe, edebiyata ve güzel söz söylemeye karşı da merakı ve yönelimi vardı
Atatürk eğitim hayatı eğitim sözler
Koyu kıvırcık saçlı, olgun bir kadın aydınlık bir odada duruyor. Karmaşık beyaz işlemeleri olan kırmızı bir başörtüsü takıyor. Başörtüsü başının etrafına sarılmış ve çenesinin altına sıkıştırılarak yüzünü çerçeveliyor. Hafif bir gülümsemeyle önüne bakıyor, ifadesi nazik ve düşünceli. Elleri önünde kenetlenmiş, krem rengi bir üst ve uzun, desenli bir etek giyiyor. Otuzlu yaşlarının sonunda ya da kırklı yaşlarının başında gibi görünüyor.
Merve Nur Cengiz
İçerik Editörü

Kişisel gelişimle ilgili blog içerikleri ve tanıtım yazıları yazıyor.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Resimde takım elbiseli bir grup erkek görülüyor. Her bir erkek siyah bir takım elbise ve siyah kravatlı beyaz bir gömlek giymektedir. İlk adamın iki düğmeli ve çentikli yakalı tek düğmeli bir takım elbisesi var. Gömleği pantolonunun içine sokulmuş ve belinde açık kahverengi bir kemer var. İkinci adamın dört düğmeli ve sivri yakalı kruvaze bir takım elbisesi vardır. Gömleği pantolonunun içine sokulmamış ve belinde siyah bir kemer var. Üçüncü adamın tek düğmeli, üç düğmeli ve şal yakalı bir takım elbisesi vardır. Gömleği pantolonunun içine sokulmuştur ve belinde siyah bir kemer vardır. Dördüncü adamın tek düğmeli, iki düğmeli ve çentikli yakalı bir takım elbisesi vardır. Gömleği pantolonunun içine sokulmamış ve belinde siyah bir kemer var. Beşinci adamın dört düğmeli ve sivri yakalı kruvaze bir takım elbisesi vardır. Gömleğinin yakası açık ve belinde siyah bir kemer var. Tüm erkekler siyah elbise ayakkabısı giymektedir ve temiz ve düzenli bir görünüme sahiptir.
Tarihte Bugün

Milli Mücadelenin Başladığı Gün: 19 Mayıs 1919 

19 Mayıs 2021
Resmi takım elbiseli, koyu renk güneş gözlüklü bir adam açık renk bir arka planın önünde duruyor. Yüzü öne dönüktür ve kolları hafifçe bükülmüş, elleri birbirine kenetlenmiştir. Takım elbisesi lacivert, altında beyaz bir gömlek var ve kravatı parlak sarı renkte. Güneş gözlükleri parlak siyah renktedir ve saçları düzgünce taranmıştır. Yüzünde ciddi bir ifade var ve duruşu kendinden emin ve dengeli. Her türlü zorluğun üstesinden gelmeye hazır gibi görünüyor. Varlığı güçlü ve kontrolü elinde tutan bir adam gibi görünüyor.
Kariyer

İdol Kimdir? Nasıl Olmalıdır?

11 Kasım 2015
Takım elbiseli bir adam bir sınıfta bir kadının yanında durmaktadır. Kadın, erkeğin takım elbisesiyle çarpıcı bir tezat oluşturan siyah beyaz bir elbise giymektedir. Adamın yüzü yakın plandadır ve yüz ifadelerini ortaya çıkarmaktadır. Göğsü de yakın çekimde görülebiliyor ve arkasında karanlıkta beyaz bir nesne var. Ayrıca bir kişinin bulanık bir görüntüsü ve hafifçe bulanıklaştırılmış siyah beyaz bir fotoğraf da var. Arka plandaki bir grup insan beklenti içinde yukarı bakmaktadır. Tüm bu unsurlar bir araya gelerek benzersiz ve ilginç bir sahne oluşturuyor.
Eğitim

Atatürk’ün Eğitim ile İlgili Sözleri

09 Mart 2020
Bu, beyaz arka plana sahip bir kumaş parçasının yakın çekim fotoğrafıdır. Kumaş dokulu ve buruşuk bir yüzeye ve kirli beyaz bir renge sahiptir. Yumuşak ve pürüzsüz bir dokusu vardır ve kumaşın kıvrımları ve kırışıklıkları açıkça görülebilir. Resmin ortasında, beyaz zemin üzerinde büyük siyah bir harf görülmektedir. Harf ince ve uzun, hafif serifli bir yazı tipine sahip. Kumaşa ve beyaz arka plana karşı öne çıkıyor ve görüntünün ana odak noktası haline geliyor. Kumaş hafif buruşuk ve katlanmış bir görünüme sahip, bu da ona benzersiz bir görünüm kazandırıyor. Kumaşın dokusu da görülebiliyor, tek tek iplikler ve lifler açıkça görülebiliyor.
Meslekler

Binbaşı Nedir? Ne İş Yapar?

26 Mart 2021