Türkiye'de İnternetin Gelişimi
Zaman Dilimi | İnternet Teknolojisi | Açıklama |
---|---|---|
İlk Yıllar | 56 kbps Modemler | İnternete bağlanıldığında telefon hatlarında faks bağlantısı seslerine benzer sesler duyulurdu ve sesli aramalar yapılamazdı. |
Sonraki Yıllar | 2G Teknolojisi | Gsm şebekelerinde Edge teknolojisi olan teoride 1 Mbps ama pratikte 400 kbps geçmeyen hızlarda bağlantılar kullanılmaktaydı. |
Adsl Dönemi | Adsl ve Adsl 2 | Adsl 2 teknolojisi ile hızlar 2 - 4 - 8 ve 16 Mbps hızlara çıktı. |
Cep Telefonları İnterneti | 3G ve 4G | 3G dönemi dediğimiz maksimum 28 Mbit e varan hızlar söz konusu. 4G devreye girerek hızları 100 Mbit e kadar taşıdı. |
Gelişen İnternet Teknolojisi | Fiber Altyapı | Gelişen teknolojiyle fiber altyapısı devreye alınarak yüksek maliyetlerine rağmen 1 Gbps’lik hızlar kullanılır hale geldi. |
Günümüz | VDSL ve Docsis 3.0 | VDSL dediğimiz teknoloji ile hızlar 24 Mbit üzerine çıktı. Docsis 3.0 altyapısı ile hizmet vermeye başlandı. |
Gelecek Teknolojiler | 5G Teknolojisi | 5G teknolojileri yakın gelecekte 100 Gbps hızlarına ulaşabiliriz. |
Üretici ve Tüketicilerin Bakış Açısı | Gelişen Teknolojinin Maliyeti | Teknoloji ilerledikçe maliyetler azalmakta, ancak yatırımcılar maliyet artışına maruz kalabiliyorlar. |
Son Yıllar | İnternet Üzerindeki Veri Trafiği | Gittikçe Adsl altyapısı yetmemeye başladı, veri trafiği hızla artıyor. |
Yakın Gelecek Öngörüleri | 100 Gbps Hızları | Yakın gelecekte 100 Gbps hızları görmemiz mümkün olacaktır. |
Milenyumda yani 2000’li yıllarda doğduysanız Türkiye'ye internetin ilk geldiği yıllara yetişememişsiniz demektir. Telefon hatları bakır tellerden oluşmakta ve fiziksel kapasitesi 56 kbps olan hızlarla internete girilerek yapılırdı. Cep telefonlarında ise aynı hızları Gprs adıyla sektöre sunulmuştu fakat verimli kullanılmıyorlardı.
Emekleme Yılları
O yıllarda veri yoluna takılan 14400 veya 33000 bps li modemler revaçta 56kbps pci modemler hatların yetersizliği nedeniyle pek kullanılmamaktaydı. Zira daha hızlı modem alınsa bile hattımız mevcut hızların üstüne çıkamıyordu.
İlk çıkan modemler nasıldı?
İlk modellerin hızları 112 kbps, 256 kbps, 512 kpbps ile 1024 kbps olarak çeşitlenmişti. Bu modemler vasıtasıyla internete bağlanıldığında telefon hatlarında faks bağlantısı seslerine benzer sesler duyulurdu. Ayrıca internete bağlıyken sesli aramalar yapılamazdı. Bunun için internet hattını kesmemiz gerekirdi. Bu yüzden ev telefonları saatlerce meşgul olurdu.
Cep telefonlarının yaygınlaşıp kullanılmaya başlamasıyla ulaşılamama sorunu da yavaş yavaş ortadan kaybolmaya başladı. Gsm şebekelerinde Edge teknolojisi olan teoride 1 Mbps ama pratikte 400 kbps geçmeyen hızlarda bağlantılar kullanılmaktaydı. Bu teknolojinin tüketici dünyasındaki adı 2G olarak bilinmektedir.
Veri Hızları Çağ atlıyor
Her teknoloji yenilikler karşısında eskimeye mahkım. Adsl hatlar yaygınlaşmaya başlar başlamaz bu eski modemlerin pabuçları dama atılmaya başlandı. Artık modemler Com Port, Isa - Pci yuvalar yerine usb ve ethernet yuvalara doğru kaymaya başlamışlardı. Adsl’i takip eden Adsl 2 teknolojisi ise bu hızları 2 - 4 - 8 ve 16 Mbps hızlara çıkardı. En son Adsl2+ile de 20 - 24 Mbit hızları gördük.
Üstelik ses hattıyla veri hattı birbirinden ayrılarak aynı anda hem internete girmek ve sesli görüşebilmek mümkün olmuştu. Cep telefonlarında 3G dönemi dediğimiz maksimum 28 Mbit e varan hızlar söz konusuydu. Yeni yeni 4G devreye girmeye başlamış hızları 100 Mbit e kadar taşımıştı.
Artan Veri Trafiği
Gittikçe Adsl altyapısı yetmemeye başladı. Gelişen teknolojiyle fiber altyapısı devreye alınarak yüksek maliyetlerine rağmen 1 Gbps’lik hızlar kullanılır hale geldi. Maliyet yüksek olduğundan henüz bu teknoloji evlere yaygın şekilde girememiştir. Onun yerine VDSL dediğimiz santral dağıtım kutularına kadar fiber oradan evlere bakır tellerle dağıtımı yapılan karma çözümler uygulandı.
Şu an kullandığımız 24 Mbit hızların üstündeki hızlar bu teknolojinin eseridir. Yaygınlığı 25 - 35 - 50 - 100 - 256 - 512 ve 1024 Mbps (1 Gbps) olmak üzere fiyat olarak düşük hızların kullanımı revaçtadır. Gsm sektöründe hızlar iyice artışa geçmiş LTE teknolojisi 4G yi 300 Mbps seviyesine taşımıştı bilinen adıyla 4,5 G oldu ve özel ortamlarda görülen hız 1 Gbps olarak yakalanmıştır. Sektörde kablo tv hattından internet hizmeti alımı da başlamıştır. İlk etapta 10-20 Mbps hızları aldığımız Docsis 2.0 altyapısı daha sonraları 100 Mbps hıza ulaşıp Docsis 3.0 altyapısıyla tüketicilerine hizmet vermeye başlamıştır.
Gelecekte Ne Olacak?
Teknoloji emekleme döneminden günümüze kadar neredeyse milyon kat daha fazla ilerlemiştir. Gelecekte ne olacağı hakkında şimdiden öngörüde bulunmak imkansız. Yakın gelecekte 100 Gbps hızları görmemiz mümkün olacaktır. Teknoloji ilerledikçe maliyetler azalmakta. GSM operatörleri 4,5G sonrasını yani 5G’yi tartışa dursun tüketiciler 5G’li cep telefon modellerini ellerine almaya başladı bile.
Tek yapmanız gereken bu teknolojiyi destekleyecek alt yapıyı hazırlamak. Sürekli maliyet artışına maruz kalan yatırımcılar sektör yatırımcılarının belini bükmekte. Biz yüksek teknolojiyi kullanmak isteyen tüketiciler olarak taleplerimize sessiz kalınamayacağını düşünmekteyiz. Çünkü teknoloji sektörü taleplerin karşılanmasına yetecek hız ve büyüklüktedir.
Yazar: Refik Sedat Akar
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.