Sosyal Medyada Yeni Nesil Ebeveyn Tutumları
Konular | Problemler | Çözüm Önerileri |
---|---|---|
Yeni Nesil Ebeveyn Tutumları | Ebeveynlerin çocuklarını sosyal medya üzerinde bir araç olarak kullanması ve onlara yaşından büyük roller yüklemesi | Ebeveynlerin, çocukları üzerindeki etkilerini anlamak ve sorumluluklarını bilinçli bir şekilde dengelemeleri |
Anket Sonuçları | Ebeveynlerin %52'si sosyal medyada çocuklarının fotoğraf ve bilgilerini paylaşıyor ve bunların %12'si bu bilgileri herkesin erişimine açıyor | Ebeveynlerin çocuklarının kişisel bilgilerini paylaşırken dikkatli olmaları ve gizlilik ayarlarını gözden geçirmeleri |
Sosyal Medya ve Ebeveynler | Ebeveynler çocukları üzerinden sosyal medyada görünür olmak ve takdir görmek istiyorlar | Ebeveynlerin öncelikle kendi paylaşım nedenlerini sorgulamaları ve çocuklarına zarar vermemek için davranışlarını değiştirmeleri |
Gelecek Tehdidi | Çocuklar, sosyal medyada kendileri üzerinden görünür olma fırsatı bulan ebeveynleri tarafından psikolojik olarak zorlanıyorlar | Ebeveynlerin çocukların psikolojik olarak sağlıklı bir şekilde büyümesine izin vermeliler |
Çocuklar Üzerinden Karşılama İhtiyacı | Ebeveynlerin kendi psikolojik ihtiyaçlarını karşılamak için çocuklarını kullanmaları | Ebeveynlerin, çocukları sosyal medyada paylaşımlar yaparken kendi ihtiyaçlarını değil çocuklarının iyiliğini gözetmeleri |
Çocuklar ve Sosyal Medya | Çocukların kendilerini ifade etme ve sosyalleşme olanağı sunan bir platform olan sosyal medyanın, ebeveynlerinin kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla istismar edilmesi | Ebeveynlerin, sosyal medya platformlarını çocuklarının mahremiyetini koruyarak ve gelişimlerine katkı sağlayacak şekilde kullanmaları |
Çocukları büyütme biçimleri | Çocukların, yaşlarından büyük sorumluluklar taşıdıkları tehditlerle karşı karşıya kalmaları | Çocuklara uygun yaşta ve şekilde sorumluluklar verilmesi ve aşırıya kaçmamaları konusunda ebeveynlerin bilinçlenmesi |
Ebeveynlerin Kendi İhtiyaçları | Ebeveynlerin, çocukları üzerinden kendi ihtiyaçlarına öncelik vermesi | Ebeveynlerin, çocuklarının ihtiyaçlarını ve duygularını dikkate alarak hareket etmeleri |
Sosyal Medya ve Yaş Grubu | Çocukların sosyal medya platformlarında yetişkin bireylerin paylaşımlarına maruz kalması | Ebeveynlerin, çocuklarının sosyal medyada maruz kaldıkları içerikleri kontrol etmeye devam etmeleri ve uygun yaş sınırlamaları koymaları |
Mutlu Çocuklar Oluşturma | Ebeveynlerin çocuklarına yükledikleri beklentiler ve çocukların bu beklentilere uygun davranmaya çalışmaları | Ebeveynlerin çocukların doğal gelişimlerine saygı göstermeleri ve her çocuğun bireyselliklerini onaylamaları |
Her anne-babanın önceliği çocuklarının mutluluğu olsa da bazı ebeveynler sosyal medya üzerinde yanlış bir tutum sergileyebiliyorlar. Psikolojik ihtiyaçlarımızdan olan fark edilme ve görünür olma isteklerine yenilen ebeveynler, bunu çocukları üzerinden başarabileceklerine inanıyor. Bununla birlikte çocuklarına yaşından büyük sorumluluklar yükleyerek gelecekleri için büyük bir tehdit oluşturduklarının farkına varmıyorlar.
Yeni Nesil Ebeveyn Tutumları Altında Yatan Sebepler
Gelişen teknoloji ile birlikte sosyal medya, hayatımızın büyük bir parçası haline geldi. Yaşamımızdan kesitlere yer vererek kendimizi ifade etme, sosyalleşme ve tanıtma olanağı bulduğumuz sosyal mecralar, amacına uygun kullanılmadığında büyük sorunlar meydana getirdi. Görünür olmak, fark edilmek ve takdir görmek uğruna bazı ebeveynler çocuklarını bir araç olarak kullanıyor. Farkında olmadan onlara zarar vererek mutsuz bir gelecek bırakıyorlar.
Anket Sonuçlarına Göre Yeni Nesil Ebeveyn Davranışları
Global siber güvenlik şirketi olan Kaspersky, ebeveynlerin dijital dünya, sosyal medya ile etkileşim halindeyken karşılaştığı zorlukları anlatan bir anket düzenledi. Anket sonuçlarına göre Türkiye’ de ebeveyn tutumları bazen tehlikeli bir boyut kazanabiliyor. Örneğin,
Ebeveynlerin %52’si, sosyal medya da çocuklarının fotoğraf ve bilgilerini paylaşıyor. Bunların %12’si paylaştıkları fotoğraf ve bilgileri herkesin erişimine açıyor.
Kişisel bilgilerini neden paylaştıkları sorulduğunda; ebeveynlerin %51’i anı olması için şeklinde yanıtlıyor. %43’ünün paylaşma sebebi çocuklarının başarılarından duyduğu gurur. %37’si ise çocuklarının ne kadar büyüdüğünü yakın çevresine göstermek istediği için ve %24’ü de çocuklarının fotoğrafta güzel çıktığını düşündüğü için yaptığını söylüyor.
Aktarılan farklı fikirler arasında çocukların yer aldığı fotoğrafların, diğerlerine oranla daha çok beğeni ve yorum alması (%30) sonucu ortaya çıkıyor. Ayrıca ebeveynlerin %27’si sosyal medyada çocuklu fotoğraflarına gelen olumlu yorumların iyi bir ebeveyn olduklarını hissetmelerini sağladığını söylüyor.
Yanlış Ebeveyn Tutumunun Çocuk Davranışı Üzerindeki Etkileri
Mutlaka hepimiz bir psikoloğun “Biraz da çocukluk günlerinizden bahsedelim” diyerek cümleye başladığı bir filme denk gelmişizdir. Aslında klişe haline gelen bu replik, bize her defasında yaşadıklarımızın ya da yaşayacaklarımızın temelinin çocukluk yıllarından geçtiğini hatırlatıyor. İçinde bulunduğumuz dönemin dayattıkları, özgür ve gerçek anlamda mutlu çocuklar görmemize engel oluyor.
Sosyal medya üzerinde görünce “Ne kadar güzel veya yakışıklı” diye sevilen çocukların “Büyümüş de küçülmüş” kalıbının esiri olmaya başladığına şahit oluyoruz. Model kadar iyi poz veren, daha çocuk yaşta güzel veya yakışıklı kalıplarına sokulan, mutsuz ama mutlu görünmeyi öğrenmiş çocukların görselleriyle dolu bir dünya içindeyiz. Anne ve babalar çocuklarına yaşından büyük roller verirken, onları gelecek tehdidi ile karşı karşıya bıraktığı gerçeğini göz ardı etmemeli.
Gelecek Tehdidi
Tanınmışlık uğruna anne ve babaları tarafından bilinçsizce büyümeye zorlanan bu çocuklar, yetişkin bir birey haline geldiklerinde bu kalıpları yıkarak mutlu bir hayat sürmek için kendi iç dünyalarında bir mücadeleye girişecekler. Umarım sosyal medya üzerinde ebeveynleri tarafından öne sürülen, büyümek zorunda bırakılan hiçbir çocuk karşısında duran psikologdan “Biraz da çocukluk günlerinizden bahsedelim” cümlesini duymak zorunda kalmaz.
İdeal Ebeveyn Tutumu Nasıl Olmalı?
Öncelikle bu paylaşımları neden yaptığımız sorusuna cevap vermeliyiz. Eğer kendi istek ve ihtiyaçlarımız doğrultusunda paylaşım yapıyorsak bunun farkına varmalı, davranış değişikliğine yönelmeliyiz. Sosyal mecralar üzerindeki ilişkilerimizi düzenlemediğimizde zarar gören taraf biz oluyoruz.
Gelecekte çocuklarımızın gösteriş meraklısı, mutsuz bireyler olmasını istemiyorsak temeli doğru yönetmeliyiz. Sosyal medya psikolojik ihtiyaçlarımızı karşılarken, çocuklarımızı alet edeceğimiz bir platform değil. Attığımız her adımda 'Çocuğumuzun iyiliğini mi, kendi ihtiyaçlarımızı mı?' gözettiğimiz sorusuna yanıt vererek uygulamaya geçmeliyiz. Sosyal medyayı, çocuklarımızın mahremiyetini koruyarak kullandığımız sürece tehlike arz etmez.
Yeni Nesil Ebeveyn Tutumlarının Sebepleri Nelerdir?
Görünür olmak, fark edilmek ve takdir görmek uğruna bazı ebeveynler çocuklarını bir araç olarak kullanıyor. Farkında olmadan onlara zarar vererek mutsuz bir gelecek bırakıyorlar.
İdeal Ebeveyn Tutumu Nasıl Olmalı?
Öncelikle bu paylaşımları neden yaptığımız sorusuna cevap vermeliyiz. Eğer kendi istek ve ihtiyaçlarımız doğrultusunda paylaşım yapıyorsak bunun farkına varmalı, davranış değişikliğine yönelmeliyiz.
Yanlış Ebeveyn Tutumu Çocukları Nasıl Etkiler?
Model kadar iyi poz veren, daha çocuk yaşta güzel veya yakışıklı kalıplarına sokulan, mutsuz ama mutlu görünmeyi öğrenmiş çocukların görselleriyle dolu bir dünya içindeyiz. Anne ve babalar çocuklarına yaşından büyük roller verirken, onları gelecek tehdidi ile karşı karşıya bıraktığı gerçeğini göz ardı etmemeli.
YAZAR: SILA KARAROĞLU
İstanbul İşletme Enstitüsünde yazılarının yayınlanmasını isteyen konuk yazarlarımız için oluşturulan bilgi kartıdır. Birçok alanda ve disiplindeki yazıları bu hesap üzerinde bulabilirsiniz.