Odyometri Nedir? Odyometrist’in Görevleri Nelerdir?
Odyometri Nedir? | Odyometrist’in Görevleri | Odyometri Bölümü İçin Gerekenler |
---|---|---|
Odyometri, işitme kayıplarının ölçümü ve değerlendirilmesini sağlayan bir işitme testidir. | Hastaların muayeneleri sonucunda kulak hastalıklarının tesbiti ve tedavisi, işitme ölçümü yapma ve sonuçları doktora bildirme, konuşma tedavisi uygulamak ve işitme cihazı kullanımını gerçekleştirme gibi görevler bulunur. | TYT’de en az 150 puan almak ve sağlıkla ilgili derslere ilgi ve yetenek. Bu bölüm 2 yıllık bir ön lisans programıdır. |
Odyometrinin genellikle ileri yaşlarda işitme kayıplarını tespit etmek için kullanıldığı düşünülse de, aslında tüm yaş gruplarında görülebilen bir hastalıktır. | Gürültü ölçümü yapma, ekipman bakımı ve stajyerlerin eğitilmesi gibi görevleri de vardır. | Üniversite sınavlarının ilk basamağını geçmiş olmak ve ilgi duyduğunuz bölümün taban puanının üzerinde bir puan almak gerekmektedir. |
Odyometri, ses yoğunluğu, denge sorunları ve iç kulağın işlevsel durumu gibi konularda da bilgi verir. | Meslek alanıyla ilgili seminer ve kurslara katılım da odyometristin görevleri arasındadır. | Eğitim sürecinde hem teorik hem de pratik eğitim verilir. Stajında başarılı olmayan öğrenci mezun olamamaktadır. |
Odyometri bölümünden mezun olan öğrenciler, Odyometrist olarak işitme ve konuşma bozukluklarının tedavisinde çalışabilirler. | Özellikle işyeri ve çevre gürültüleri ile ilgili ölçümleri gerçekleştirmek ve bu konuda güncel bilgiye sahip olmak için gelişmeleri takip etmek gerekmektedir. | Odyometri bölümü eğitim süresi 2 yıldır ve bu süre zarfında öğrencilerin çeşitli dersler ve uygulamalarla işitme ve konuşma bozuklukları üzerine yoğun bir eğitim aldıkları bir programdır. |
Odyometri, diğer sağlık bilimleri dalları gibi insan sağlığına doğrudan etki eden, özenli ve titiz çalışma gerektiren bir alandır. | İşitme cihazı kullanımının yönetilmesi, hastalara konuşma terapisi uygulaması ve işitme taramalarını gerçekleştirmek odyometristin görevleri arasındadır. | Eğitim süresince matematik, fizik, biyoloji, psikoloji gibi birçok alandaki derslerin yanı sıra pratiğe yönelik uygulamalar da yapılır. |
2 yıllık sağlık bölümlerinden biri olan Odyometri, son zamanlarda çok tercih edilen ön lisans programlarındandır. Ayrıca kontenjan olarak da en çok açılan programlardan biridir. Bunun sebebi, devlet kurumlarında ve özel sektörde çalışma imkanı yüksek bir meslek olmasıdır. Özel üniversitelerde daha fazla yer aldığı bilinse de, bazı devlet üniversitelerinde de bu bölüme yer verilmektedir.
Odyometri programında işitme ve işitme bozuklukları, işitme ve konuşma bozukluklarının tedavisinde çalışacak elemanlar yetiştirilmektedir. Mezunlar, devlet ve özel hastanelerin yanı sıra sağırlar okulunda da çalışırlar. Odyoloji ile ilgili özellikle günümüzde ara meslek elemanına ihtiyaç bulunmaktadır. O yüzden, odyoloji bölümünden mezun olanlar rahatlıkla iş bulabilirler.
Ülkemizde de odyoloji mesleği hızla gelişmektedir. Özenli ve doğru çalışma ile insan sağlığına yönelik hizmet verilmektedir.
Odyometri Nedir?
Odyometri bir işitme testidir. İşitmenin ölçülmesi ve işitme fonksiyonlarının değerlendirilmesini sağlamaktadır. Genellikle işitme kayıplarının, ileri yaşlarda olduğu düşünülür. Ama tüm yaş gruplarında görülebilen bir hastalıktır.
Odyometri testinde, işitme durumunun ne durumda olduğuna bakılır. Ses yoğunluğunun, denge sorunlarının, iç kulağın işlevsel durumunun ve diğer sorunların tesbiti için test uygulanır.
Odyoloji ise işitmeyi inceleyen bilim dalıdır. Üniversitelerde Odyometri Bölümü olarak yer alan program, kamu ve özel hastanelerin Kulak-Burun-Boğaz birimlerinde çalışan odyometristler yetiştirmektedir. İşitme bozukluklarının derecesini ilgili testler ile belirleyen ve duruma göre tedavi uygulayan kişilere Odyometrist denir.
Odyometrist’in Görevleri
Bir Odyometrist, sorumluluk sahibi, dikkatli, sabırlı olmakla birlikte biyoloji, elektronik ve fizik konularına ilgili kişiler olması gerekmektedir.
Odyometristler;
Hastaların muayeneleri sonucunda kulak hastalıklarının tesbiti ve tedavisinde odyolojik testleri uygular,
İşitme ölçümü yapar ve sonrasında sonuçları doktora bildirir,
Gerek görülen durumlarda hastalara konuşma tedavisi uygular,
İşitme sorunu ağır olan hastalarda işitme cihazı kullanımını gerçekleştirir,
Eğitim döneminde, okullarda öğrencilere yönelik işitme taramalarını yapar,
Odyometri testi ile ilgili kullanılan her türlü ekipmanın bakımından sorumludur,
Özellikle işyeri ve çevre gürültüleri ile ilgili ölçümleri de gerçekleştirir,
Uzmanlık alanı ile ilgili tüm gelişmeleri takip etmek ve öğrenmek için seminer, kurs gibi etkinlere katılır,
Odyometri bölümünde stajyer olarak görev alan kişilerin eğitimlerinde de yer alır.
Odyometri Bölümü Eğitimi Nedir?
Odyometri bölümü önü açık olan bir bölümdür. Yani eğitim görüp diploma aldıktan sonra kolaylıkla iş bulunabilecek bir bölümdür. Eğitim süresinin iki yıl olması ve bazı mesleklere göre daha az stresli olması da odyometri bölümünün tercih edilen bir bölüm olmasına neden olmuştur.
Üniversite sınavlarının ilk basamağı olan TYT’de en az 150 puan alan her öğrenci rahatlıkla bu bölümü seçebilmektedir. Yalnız bu bölüm çok ilgi gördüğünden taban puanları yüksektir ve buna dikkat edilmesi gerekir.
2 yıllık bir eğitim programı olan odyometri bölümünde hem pratik hem teorik eğitim verilir. Eğitim, Tıp fakültelerinin sağlık hizmetleri meslek yüksekokullarında, Odyometri ön lisans programı olarak verilmektedir. Odyometri bölümünün ilk yılında; Matematik, Bilgisayara Giriş, Fizik, İşitme Kayıpları ve Kliniğe Giriş, İletişim Becerileri, Otorinolarengoloji, İşitme ve Ölçümü, Akustik Fizik, Psikolojiye Giriş ve Gelişim Psikolojisi, İletişim Problemli Çocuk Psikolojisi, Anatomi ve Fizyoloji, Türk Dili, Biyoloji, Temel Yabancı dil (İngilizce) dersleri görülür.
İkinci yılında ise; Otonöroloji, Halk Sağlığı, İşitme, İlk Yardım, Denge, Meslekte Etik, Odyometride İleri Test Yöntemleri, Konuşma Gelişimi, Çocuk Testleri, İşitme Cihazlarının Tanıtımı, Klinik Uygulama, Objektif Test Yöntemleri, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi dersleri alınmaktadır.
Eğitim sonunda başarılı olan öğrenciler Odyometri ön lisans diploması alarak Odyometrist olmaya hak kazanırlar.
Bu program sırasında öğrencilere deneyim kazanabilmeleri için staj yaptırılmaktadır. Devlet ve özel hastanelerde yapılan stajlar, 40 iş günü sürmektedir. Öğrenci stajda başarılı olamaz ise mezun da olamamaktadır. Odyometri ön lisans programında başarı olan öğrenciler, ÖSYM Dikey Geçiş Sınavını da geçtiklerinde (DGS) ve başarılı oldukları taktirde, Fizik, İşitme Engelliler Öğretmenliği lisans bölümlerine girebilmektedirler.
Odyometrist olmak isteyen ve meslek liselerinin Büro Yönetimi ve Sekreterlik, Tıp Elektroniği, Biyomedikal Cihaz Teknolojisi, Tıbbi Sekreterlik, Tıp Sekreterliği bölümlerinden mezun olduklarında ise, sınavsız olarak Odyometri ön lisans programına giriş yapabilirler.
Ayrıca Mesleki ve Teknik Eğitim Bölge’leri ile ortaöğretim Başarı Puanları, mezuniyet yılları, okul türlerine bakılarak kontenjan varsa bu bölüme geçebilirler.
Kamuda çalışmak isteyen öğrencilerin ise, KPSS sınavına da girmeleri gerekmektedir.
Odyometri İş İmkanları Nelerdir?
Odyometri bölümünü başarı ile bitirip odyometrist olan kişiler; Kamuda, özel hastanelerde ve muayehanelerde çalışmaya başlayabilirler. Odyometrist olarak mezun olan kişiler kamuda göreve başladıklarında, genellikle sağlık teknikeri olurlar. Ama günümüzde özel hastanelerin artması ve gelişmesi ile odyometristlere bir çok iş imkanı doğmaktadır.
Muayehanelerde ve kliniklerde de odyometristlere ihtiyaç duyulur. Maaş ve imkanları doğrultusunda yüksek tercih sebebi ise kamu kuruluşları olmaktadır. Bazı meslek grupları, çalışanları için odyometri testini zorunlu kılar.Bu sebeple odyometristlere ihtiyaç daha da artmaktadır.
Odyometri Maaşları Ne Kadardır?
Eğer kamuda tekniker olarak göreve yeni başlandıysa, 2019 itibariyle 3600-3900 TL arası bir maaş almaktadırlar. Mesai saatleri ve olabilecek diğer ödemeler maaş içinde bazı kurumlarda farklı olabilir. Ayrıca maaşlar, çalışanın tecrübesine göre her yıl artış göstermektedir. Örneğin 5 yıldır odyometrist olarak çalışan biri 3.650-3900 Türk Lirası arasında maaş alıyorsa, 30 yıllık sağlık teknikerleri 4300-4600 Türk Lirası arası maaş almaktadırlar.
Odyometri Testi Neden Yapılır?
Odyometri, son zamanlarda tercih edilmesinin yanı sıra çalışma alanı çok önemli bir meslektir. İnsanın en önemli duyularından biri olan işitme sorunlarına çözüm arayan ve bulan odyometri testlerinin düzenli olarak da yapılması gerekmektedir.
Bir kişide işitme kaybının olup olmadığının ve derecesinin ne olduğunu anlamak için odyometri testi yapılır. İşitme kaybı yaşanıyorsa bunun bir çok sebebi vardır.Bunlar;
Kulak Enfeksiyonları,
Kalıtsal durumlar,
Kulakta yaralanma,
İç kulak hastalıkları,
Yüksek sese maruz kalma durumu,
Kulak zarı yırtılması,
Doğum kusurları,
Kemik büyümesi,
Kulakta hasar
Bazı mesleklerde de gerek yapılan çalışmalar gerek bulunulan ortam sebebiyle de işitme kaybı yaşanabilinir. Ayrıca işitme kaybı, kulağımızda bulunan yapıların tam olarak çalışmamasından da kaynaklanır.Kalıcı işitme kayıplarında, beyne ses bilgisi taşıyan sinirin hasarında ya da beyinde bu bilginin işlenme kısmının zarar görmesi ile oluşabilir. Hatta hafif, orta ve ağır işitme kayıplarına yol açabilir.
İşitme Kaybının Dereceleri
İşitme kayıpları hafif, orta, ileri düzeyde veya ağır olarak derecelendirilir.
Normal işitme: 20 dBHL’ye kadar düşük sesler işitilir.
Hafif işitme kaybı: Duyma yeteneği daha iyi olan kulakdaki işitme kaybı 25 – 39 dBHL arasında olmaktadır. Eğer bulunulan ortam, gürültülü ise konuşulanları takip etmek bir miktar zorlaşabilir.
Orta dereceli işitme kaybı: Duyma yeteneği daha iyi olan kulakdaki işitme kaybı 40 – 69 dBHL arasında olmaktadır. İşitme cihazı kullanılması gerekmektedir yoksa konuşulanları takip etmek zorlaşır.
İleri düzeyde işitme kaybı: Duyma yeteneği daha iyi olan kulakdaki işitme kaybı 70 – 89 dBHL arasında olmaktadır. Hastanın mutlaka güçlü işitme cihazları veya implant kullanması gerekir.
Ağır işitme kaybı: Duyma yeteneği daha iyi olan kulakdaji işitme kaybı 90 dBHL’den başlamaktadır. Ağır işitme kaybı yaşayan hastalar, dudak okuma, işaret dili veya implant kullanımına ihtiyaç duyarlar.
Eğer işitme kaybı tedavi edilemiyor ve işitme cihazı kullanmak da gerekiyorsa cihaz, yaşa, kulak kanal yapısına ve işitme kaybı derecesine göre seçilmelidir.İşitme cihazına Odyometrist ve KBB uzmanıyla birlikte karar verilmelidir.
İşitme kaybı yaşayan hastalarda bu sorun tedavi edilmezse hasta için, yaşı ne olursa olsun çok büyük sıkıntı oluşur.Dış dünya ile iletişimi kopar, zaman geçtikçe iyice çevrelerinden koparlar.Yaşadıkları hayatta mutlu olmazlar.Hasta eğer henüz işitme sorununun başlarındaysa durumu önemli görmeyebilir.İlk zamanlar bu durumdan rahatsız olmasa da konuşma seslerini duymamaya ve anlamamaya başlayınca iletişim problemi yaşarlar.Özgüven problemi ortaya çıkar, öfkeli olurlar ve içine kapanırlar.Bazı hastalar psikolojik sorunlar da yaşayabilir.
Çocuklarda İşitme Bozukluğu
Çocuklarda işitme sorunu olup olmadığını anlamak çok kolay değildir. Çünkü çocuklar bunu anlayamayabilirler. İşitme testleri uygulamasında ise çocuklarla çalışmak daha da zordur.Özellikle bebeklerin dikkatini çekmek olanaksızdır.Ayrıca çocukların konsantre olma durumu da zor olduğundan odyometri sonuçları net olmayabilir.
Bebeklerde odyololik muayene açık yapılır. 3-5 yaşlarındaki çocuklarda bazen muayene eğlenceli geçebilir.Sesin ortaya çıktığı zaman çocuğun yaptığı hareketler oyunlaştırılarak, çocuğun test sırasında sıkılmaması sağlanır.Böylelikle test başarılı bir şekilde yapılmış olur.Yaşı daha büyük çocukların muayenesi ise yetişkinler ile aynıdır.
Odyometri Testleri
Saf Ton Testi: Çok farklı alanlarda duyulabilen en sessiz sesi ölçer. Hastaya kulaklık takılır. Odyometrist tarafından ses çıkaran bir makine aracılığı ile sesler bir kerede bir kulağa şeklinde dinletilir.Hasta ses duyduğunda işaret verir.Bu şekilde işitme aralığı ölçülür.
Timpanometri: Orta kulağın basıncını ölçen, uygulanması çok kolay bir testtir.Özellikle yeni doğanlar olmak üzere bebeklere de uygulanır.Kulak zarının delik olmaması, ölçümün doğru yapılması için çok önemlidir. Dış kulak yoluna bir prob yerleştirilir.Bu şekilde orta kulaktaki basınç ölçülür. Elde edilen sonuçlardaki değerin yani tepe noktasının 0 olması gerekir.Tepe noktası var ama değeri 0 üzerinde değilse basınç düşüklüğü ve zarda hafif çökme var demektir.Hiç tepe noktası yok ise basınç çok fazla düşmüş ve zarda çok fazla çökme var diye anlaşılmaktadır. Basınç değeri olarak -50 ila +50 arası normal değerdir.Özellikle çocuklarda görülen orta kulak iltihaplarında ve geniz eti ya da allerjiye bağlı basınç problemlerinde basınçta düşme görülür.
Konuşmayı Ayırdetme Oranı: Hastanın konuşmaları anlama yüzdesini ölçmeye yarayan bir testtir.İşitme ile ilgili değerler belirlendikten sonra hastaya duyabileceği şekilde kelimeler okunur.Hastanın bu kelimelerin ne kadarını duyabileceğine bakılarak ölçüm yapılır. Hastaya işitme cihazı verilmesinde ve ameliyat ya da orta kulak kireçlenmesi gibi hastalıkların tedavisinde bu test önemlidir.
Stapes Refleksi Ölçümleri: Stapes refleksi, sesli uyaran karşısında orta kulaktaki stapesin (üzengi kemiğinin) hareket etmesi ile oluşan bir reflekstir. İşitme ve yüz siniri sayesinde bu refleksler oluşur.Odyometrist tarafından hastanın bir kulağına ses verildiğinde iki kulakta birden stapes hareket eder.Bu sırada Timpanometri ile ölçüm yapılır.Hastanın kulağına prob yerleştirilir.Ses verildiğinde oluşan stapesin hareketi, orta kulak basıncındaki değişikler neticesinde ölçülür.Normalde stapes refleksi alınır. Alınamadığı durumlarda bazı hastalıklar olduğu anlaşılır.Bu hastalıklardan biri, otoskleroz yani orta kulakta stapes kemikçiğinin kireçlenmesidir ve önemlidir.Ayrıca yüz siniri ve beyin sapı hastalıkları bu test ile anlaşılır.
Tone Decay: Belirli bir tonda verilen sese karşı kulağın adaptasyon göstermesi prensibine dayanır. Fikir vermesine rağmen kesin tanı koydurucu bir test değildir. Hastaya ses verilir ama hasta bu sesi bir süre duyamaz.Yavaş yavaş ses şiddeti artırılır.
Otoakustik Emisyon (OAE): Bu teknik işitme ile ilgili problemlerin tesbitinde son yıllarda giderek daha çok kullanılmaktadır. Özellikle yenidoğan ve bebeklerin işitme taramalarında artık en fazla OAE uygulanmaktadır. Portatif olan OAE aletleri ile bebeklerdeki işitme testi kolaylıkla yapılır. İç kulak ses üreten bir organdır.Üretilen bu ses, dış kulak yardımı ile kaydedilir.Bu tekniğe Otoakustik Emisyon (OAE) denir.İşitme ile ilgili sorunların belirlenmesinde, son yıllarda bu testin kullanımı artmaktadır.
Beyinsapı Cevaplı Odyometri: Bu teknik BERA ya da ABR olarak kısaltılmaktadır. Sesli uyarana karşı iç kulak ve beyin sapının verdiği yanıtları değerlendirir.Elektriksel bazı dalgalar aracılığı ile bu yanıtlar ölçülür.Bu dalgaların sonucu ile işitme durumu, iç kulak ve beyin sapı hastalıkları varsa tespit edilir. Bu test uygulanırken tanı konulması, uzmanlığın yanı sıra tecrübe de gerektirmektedir.
Sısı: İç kulak hastalıklarında uygulanan bir testtir.İşitme problemi olmayan kulakların duyabileceği ses şiddetindeki küçük artışları ölçümlemez.Ama iç kulak ile ilgili bir hastalık varsa bu artışlar fark edilebilinir.Sısı testi bu artışları hastaya fark ettirir.Kolay uygulanan bu test sayesinde iç kulak hastalığı tanısı konur.
Odyometri Bölümü Atamaları Nasıl Olur?
Odyometri bölümünün çok tercih edilmesinin en büyük sebebi, hem devlet kurumlarına atanma imkanın yüksek olması, hem de KPSS atama puanlarının düşük olmasıdır.
Bazı yıllarda bölüm mezunlarına kontenjan sayısı biraz daha fazla verilmiştir.Bu yüzden de KPSS taban puanları da düşmüştür. Daha sonra devlet bu bölüme az sayıda kadro açtığından atama puanları da doğal olarak yükselmiştir. 2019 yılında Odyometri KPSS atama puanları 86-96 iken kontenjan 71, 2020 yılında atama puanları 84-87 iken kontenjan 49 olarak alım yapılmıştır.
Odyometri Dikey Geçiş Bölümleri Nelerdir?
Odyometri sayısal bölüm mesleğidir.Odyometri mezunları, iş bulma durumu fazlası ile yüksek olan bölümlere dikey olarak geçiş yapabilirler. Bu bölümlerin sayısı az da olsa tercih edilen bölümlerdir. Eğer bir odyometri mezununun öğretmen olma hayali varsa, İşitme Engelliler Öğretmenliğine dikey geçiş yapabilir. Bunun yanı sıra yine odyoloji bölümüne dikey geçiş yapılırsa da hem bir üst kariyere sahip olunur hem de maaş artar. Odyometri de dikey geçiş yapılan bölümler, Fizik, Odyoloji ve İşitme Engelliler Öğretmenliğidir.
Anadolu Üniversitesi İşletme mezunu olan Figen Atasaral, uzun yıllar özel sektörde çalıştıktan sonra home Office olarak yeni bir düzene geçti. Reklam, Etkinlik ve Organizasyon, Pazarlama alanlarında danışmanlık yapmakta. Kadın girişimcilere yönelik çalışmalar yapan bir platform kurucusu. Yazmayı seven Figen Geri artık İstanbul İşletme Enstitü’sünde blog yazarlığı yapıyor.