IIENSTITU
AnasayfaBlogMüteahhit Nedir? Ne İş Yapar?
Meslekler

Müteahhit Nedir? Ne İş Yapar?

14 Mayıs 2021
Bu görüntü iki vincin bulunduğu bir inşaat alanını tasvir etmektedir. Vinçlerden biri arka planda, önünde uzun sarı metal bir kule var. Kulenin üzerinde siyah harflerle beyaz bir tabela ve fotoğrafın sağ alt köşesinde beyaz harflerle mavi bir tabela görülüyor. Ön planda, yakındaki bir aracın üzerinde penceresi olan bir vinç var. İnşaat alanı nispeten büyük ve uzakta birkaç vinç var. Gökyüzü gri renkte ve birkaç bulut dağılmış durumda.
Müteahhitlik KonusuAçıklamaÖrnek
TanımıMüteahhit, inşaat yapımını üstlenen kişi veya şirkettir.Özel bir konut yapımını üstlenen bir inşaat şirketi
İş SahasıHerhangi bir inşaatın planlanma sürecinden bitişine kadar olan süreci yürütür.Kentsel dönüşüm projesinin yürütülmesi
KazançKazançları genellikle projenin büyüklüğü ile orantılıdır.Büyük ölçekli bir alışveriş merkezi projesinden elde edilen kazanç
RolMüteahhit, planlanan süreçte tüm çalışanları koordine eder.Yıkım aşamasından inşaatın tamamlanma sürecine kadar tüm ekibi yönetme
YükleniciMüteahhit kelime anlamı olarak 'yüklenici' anlamına gelir.Deprem yönetmeliğine gore bir binanın yeniden inşa edilmesini üstlenme
Küçük/Büyük Ölçekli ProjelerMüteahhitler, kendi ölçeklerine göre küçük veya büyük projeler üstlenebilirler.Bir apartman dairesinin yeniden yapılmasından, büyük bir alışveriş merkezinin inşasına kadar
Ansızın anlaşmaGenellikle yeni yapılacak binadan verilecek daire ya da daireler karşılığında anlaşır.Kentsel dönüşüm kapsamında bir binanın yeniden yapılması için daire sahipleriyle yapılan anlaşma
Kira GiderleriInşaatın yapım süresince ev sahiplerinin kira giderlerini genellikle müteahhit karşılar.Yeni bina yapılırken daire sahiplerine ödenen kira bedeli
Mesleki DilMüteahhitler, inşaat sektörü içerisinde mesleki bir dile sahiptir.İnşaat terimleri ve teknik bilgi gerektiren bir dil
Mesleğe BaşlamaBu alanda eğitim alarak ya da tecrübe edinerek müteahhit olunabilir.Inşaat mühendisliği okuyarak ya da inşaat firmasında staj yaparak müteahhit olma

İnşaat sektörü ülkemizdeki dinamik sektörlerden biridir. Özellikle büyük şehirlerde ya da göç alan şehirlerde bina yapımı da artar. Deprem fay hatları üzerinde bulunan ülkemiz için eski binaların deprem yönetmeliğine göre yenilenmesi de elzemdir. Bu sebeplerledir ki pek çok şehir şantiye alanını anımsatır durumda.

Türkiye’de inşaat sektörünün 1,9 milyon kişiye istihdam sağladığı ifade ediliyor. Bu istihdam alanında birbirinden farklı meslekler var; inşaat ustası, malzeme tedarikçisi, mimar, inşaat mühendisi, inşaat teknikeri gibi. İnşaat alanındaki mesleklerden biri de müteahhit. Yazının konusu ise müteahhitlik mesleğini daha yakından tanıtmak. Müteahhit nedir? Ne iş yapar? Kazançları nedir? Müteahhit nasıl olunur? Soruların cevaplarını sırasıyla yazımızda bulabilirsiniz. İlk soru ile başlayalım.

Müteahhit Nedir?

Müteahhitti meslek olarak tanımlamadan önce kelime anlamına bakmakta fayda var. Müteahhit sözcüğü dilimize Arapçadan geçen kelimelerden biri. Türk Dil Kurumu’nun sözlüğündeki tanımı ise “yüklenici.” Kelime anlamıyla bağlantılı olarak inşaat sektöründe ne anlama geldiğini açıklamak gerekirse; müteahhit inşaat yapımının yüklenicisi, inşaat yapımını üstlenen kişidir demek mümkün. Müteahhit herhangi bir inşaatın planlanma sürecinden bitişine kadar olan süreyi yürüten, takip eden ve yaptıran meslek erbabıdır. Kentsel dönüşümde, arsa karşılığında ya da herhangi büyük bir firmanın inşaat projelerinin yapım süreçlerini üstlenebilir.

Müteahhit bazen inşaat projesini yapan kişidir bazen de şirkettir. Televizyonlarda, internette ya da sosyal medya araçlarında zaman zaman dönen devasa inşaat projelerinin arkasında müteahhitler bulunur. Büyük projelerin yanı sıra küçük ölçekli inşaatların yapım süreci de müteahhittin kontrolündedir. Örneklemek gerekirse; kentsel dönüşüme tabi bir binanın yapımını üstlenir. Binadaki daire sahipleriyle anlaşır.

Bu anlaşma genelde yeni yapılacak binadan verilecek daire ya da daireler karşılığındadır. Yeni bina yapılana kadar hak sahiplerinin kira giderlerini karşılar. Binanın yıkımından başlayan süreç, yeni inşaatın tamamlanmasıyla sona erer. Bu sürecin planlandığı gibi ilerlemesi için bütün çalışanları koordine eder. 
Halk arasındaki bilinen yap-sat müteahhit de arsa alır. O arsa üzerine bina yapar ve yaptığı binaları satar. Bu durumlarda da alınan arsa çoğunlukla kat karşılığındadır. Yani arsa sahibine yapılan binadan daire ya da daireler verilir. 

  • Mesleği yapan ya da yapacak kişilerde bazı yetkinlikler bulunması gerekir. Bu yetkinlikleri şöyle sıralamak mümkündür;

  • İnşaat projesinin ilk proje aşamasından bitişine kadar olan süreci aksamadan yönetebilmesi için sorumluluk sahibi olmalıdır.

  • İnşaatta çalışan işçinin, mühendisin ve teknikerin koordine bir şekilde çalışabilmeleri için haklarını gözetmelidir. 

  • İnşaatın başından sonuna kadar görev alan farklı meslek erbabının bir nevi yöneticisidir. Bu sebeple liderlik vasfına sahip olmalıdır ve bütün çalışanların hakkını da gözetmelidir. 

İlgili eğitim: Liderlik Eğitimi

Müteahhit Ne İş Yapar?

Ülkemizde hemen her depremin ardından gündeme müteahhitler gelir. Deprem kuşağında bulunan güzel yurdumuzda; işini hakkıyla ve deprem yönetmeliğine uygun yapan, malzemeden çalmayan ve insanı öncelik tutan müteahhitlere ihtiyaç vardır. Bu küçük notun ardından gelelim müteahhitlerin ne iş yaptığı sorusuna. 

Büyük ya da küçük fark etmeksizin herhangi bir inşaat projesinin yüklenicisi olan müteahhittin inşaat işlerini bilme zorunluluğu yoktur. İnşaat sürecindeki en önemli görevi finansal akışı sağlamasıdır. Finansal gücü olan müteahhit, mimar, inşaat mühendisi, inşaat teknikeri ve inşaat ustası gibi meslek profesyonellerini istihdam ederek işi yürütür. Görev ve sorumlulukları şöyledir: 

  • Arsayı satın alan müteahhit, inşaatın projelendirilmesi, temel betonunun atılması, kaba inşaatının tamamlanması, ince işçiliğinin yapılması ve dairenin oturulacak şekle getirilmesine kadar olan bütün süreçten sorumludur. 

  • Yapılan proje, okul, kültür merkezi, iş merkezi ya da köprü gibi farklılıklar da gösterebilir. Bu durumlarda da ilgili projenin belirlenen zamanda tamamlanması en büyük görevidir. Okul ise eğitime hazır bir şekilde bitirilip istenilen tarihte il ya da ilçe milli eğitim müdürlüklerine teslim edilmelidir.

  • İnşaatın, imar, iskan ve tapu gibi bütün izinlerinin alınması da müteahhittin görevleri arasındadır. 

  • İnşaata başlamak için gerekli iznin alınmasından sonra süreci takip edecek, inşaat şefini ya da kalfayı belirler. 

  • Demir, çimento, tuğla gibi inşaat malzemelerinin temininin sağlar ve inşaat başlar.

  • Şantiyedeki bütün işçi ve iş güvenliği tedbirlerini de almalıdır. Yaşanacak kazalar müteahhitin sorumluğundadır. 

  • Müteahhit inşaatta çalışmaz, çalışmasına da gerek yoktur. İnşaat sürecini kontrol etmesi ve inşaatın planlandığı şekilde yapılmasını sağlaması yeterlidir.

Müteahhit Nasıl Olunur?

Yazının girişinde ifade ettiğim üzere, ülkenin şantiyeyi anımsatıyor olması ve kar oranlarının yüksekliği mesleği popüler hale getirmiştir. Pek çok kişi müteahhit olmak ister. Peki müteahhit nasıl olunur? 

Müteahhitlik yapabilmek için eğitim durumu önem arz etmez. Yani müteahhit, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite mezunu hatta yüksek lisans ve doktorasını yapmış biri de olabilir. İnşaat mühendisliği mezunu olan da farklı meslekleri yürüten kişiler de bu işi yapabilir. Bu mesleği icra edebilmenin ilk şartı müteahhitlik belgesine sahip olmaktır. Müteahhitlik belgesine kişiler, tüzel kişilikler başvurabilir. Kişilerin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ve 18 yaşından büyük olmaları gerekir. Bu belge nasıl alınır? Önce dilekçe yazılır, form doldurulur, Halk bankasına gerekli bedel yatırılır ve dekont alınır. Dilekçe, form ve dekontla birlikte Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı il müdürlüklerine başvurulur. 

  • İl müdürlüklerine yapılan başvurular bazı değerlendirme süreçlerine tabi tutulur. Bu süreci olumlu tamamlayan kişilere de belge verilir. 

  • Belgeyi almak müteahhitliğe başvurmak için yeterli değildir. İnşaat projeleri genellikle büyük sermayeler ister. Bu sebeple de müteahhitin yeterli sermayeye sahip olması gerekir. 

  • Sermayeye sahip olan müteahhit, arsasını alır ekibini kurar ve iş yapmaya başlar.

Müteahhitlik mesleğini detaylı bir şekilde anlatmaya çalıştığımız yazımızı konuyu özetleyen soru ve cevaplarıyla tamamlayalım. 

Tanımı, Müteahhit, inşaat yapımını üstlenen kişi veya şirkettir, Özel bir konut yapımını üstlenen bir inşaat şirketi, İş Sahası, Herhangi bir inşaatın planlanma sürecinden bitişine kadar olan süreci yürütür, Kentsel dönüşüm projesinin yürütülmesi, Kazanç, Kazançları genellikle projenin büyüklüğü ile orantılıdır, Büyük ölçekli bir alışveriş merkezi projesinden elde edilen kazanç, Rol, Müteahhit, planlanan süreçte tüm çalışanları koordine eder, Yıkım aşamasından inşaatın tamamlanma sürecine kadar tüm ekibi yönetme, Yüklenici, Müteahhit kelime anlamı olarak 'yüklenici' anlamına gelir, Deprem yönetmeliğine gore bir binanın yeniden inşa edilmesini üstlenme, Küçük/Büyük Ölçekli Projeler, Müteahhitler, kendi ölçeklerine göre küçük veya büyük projeler üstlenebilirler, Bir apartman dairesinin yeniden yapılmasından, büyük bir alışveriş merkezinin inşasına kadar, Ansızın anlaşma, Genellikle yeni yapılacak binadan verilecek daire ya da daireler karşılığında anlaşır, Kentsel dönüşüm kapsamında bir binanın yeniden yapılması için daire sahipleriyle yapılan anlaşma, Kira Giderleri, Inşaatın yapım süresince ev sahiplerinin kira giderlerini genellikle müteahhit karşılar, Yeni bina yapılırken daire sahiplerine ödenen kira bedeli, Mesleki Dil, Müteahhitler, inşaat sektörü içerisinde mesleki bir dile sahiptir, İnşaat terimleri ve teknik bilgi gerektiren bir dil, Mesleğe Başlama, Bu alanda eğitim alarak ya da tecrübe edinerek müteahhit olunabilir, Inşaat mühendisliği okuyarak ya da inşaat firmasında staj yaparak müteahhit olma
Müteahhit Müteahhit nedir Müteahhit ne iş yapar Müteahhit maaşları Müteahhit nasıl olunur müteahhitlik belgesi
Boynuna parlak kırmızı bir başörtüsü bağlamış bir kadın kameraya bakıyor. Koyu renk gözleri uzun siyah kirpikleriyle çerçevelenmiş ve yüzünde ciddi bir ifade var. Hafif bir kumaştan yapılmış olan eşarp omuzlarından ve göğsünden aşağıya yumuşak bir şekilde düşüyor. Saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve kollarını önünde kavuşturmuş bir şekilde duruyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor, karşısına ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır.
Neşe Polat
Blog Yazarı

Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.
Bir avuç içine narin, hassas vuruşlarla bir şehir çizen bir kişinin elinin yakın çekimi. El bir kalem tutuyor ve dikkatle binaları ve sokakları çiziyor. Arka planda mavi beyaz dikdörtgen bir nesne ve üzerinde bazı kelimeler olan bir tabelanın yakın çekimi görülüyor. Tabelanın koyu zemin üzerine beyaz harflerle yazıldığı ve birkaç harfin görülebildiği görülüyor. Görüntü, el çizimindeki çizgiler ve gölgelendirmeler ve şehrin eşsiz mimarisi gibi karmaşık ayrıntılarla dolu. Sonuç olarak, bir şehri yaratan bir elin büyüleyici bir görüntüsü.
Meslekler

Baş Mimar Nedir? Ne İş Yapar?

11 Nisan 2021
Sarı yansıtıcı yelek ve beyaz baret giymiş bir adam ayakta durmakta ve önünde mavi bir plan tutmaktadır. Adamın yüzünde odaklanmış bir ifade vardır ve elindeki kâğıda bakmaktadır. Kâğıt iki eliyle tutulmakta ve açılarak detaylı bir çizim ortaya çıkarılmaktadır. Adamın kıyafetleri güvenlik ve koruma için özenle tasarlanmıştır. Sarı yelek parlak ve oldukça görünürdür ve koruyucu kaplamasıyla beyaz baret adamın mesleğinin açık bir göstergesidir. Arka plan bulanık ve odak noktası adam ve plan.
Meslekler

İnşaat Mühendisi Nedir? Ne İş Yapar?

20 Mayıs 2021
Bir duvar üzerine farklı şekil ve boyutlarda dizilmiş bir grup ahşap parça. Parçalar açık kahverengiden koyu kahverengiye kadar değişiyor ve bazılarında dikey ve yatay çizgiler var. Duvarın ortasında, renkli bir arka plan üzerinde beyaz bir harf var. Mektubun sağında bir kurşun kalemin yakın çekimi görülüyor. Solda, bir duvarın yakın çekimi görülüyor. Daha aşağıda, bir dizi renkli dikdörtgen nesne görülebiliyor. En altta, bir piyanonun bulanık bir görüntüsü görülüyor. Sağ üst köşede bir tahta ve metal yığını görülüyor. Sol üst köşede, bir pencerenin yakın çekimi görülebilir. Sağ alt köşede, ahşap bir çıtanın yakın çekimi mevcut.
Meslekler

Kalıp Ustası Nedir? Ne İş Yapar?

14 Haziran 2021
Birinde kırmızı kalem, diğerinde sigara olan iki el bir evin planını çizerken görülüyor. Arka planda, beyaz metinli renkli bir arka plan vardır. Ön planda bir bilgisayarın yakın çekimi, ekranlı bir hesap makinesi ve bir haritanın yakın çekimi vardır. Eller plan üzerinde çizim yaparken, ayrıntılı notlar ve eskizler alırken görülüyor. Ön plandaki harita bölgenin ayrıntılı bir tasviridir; yollar, binalar ve diğer özellikler açıkça görülebilmektedir. Kalem, plan üzerinde notlar almak ve eskizler yapmak için kullanılıyor ve evin tasarımını görselleştirmeye yardımcı oluyor.
Meslekler

Mimar Nedir? Mimarlık Nedir?

29 Kasım 2018