AnasayfaBlogMilletvekili Nedir? Ne İş Yapar? Ne Kadar Maaş Alır?
Meslekler

Milletvekili Nedir? Ne İş Yapar? Ne Kadar Maaş Alır?

24 Haziran 2021
Bu görüntü, üzerinde bir damga ve bir not bulunan şeffaf plastik bir tepsinin yakın çekimini yansıtmaktadır. Pul dikdörtgen şeklindedir ve üzerinde bir logo ile siyah beyaz basılmıştır. Not beyaz dikdörtgen şeklindedir ve damganın yanına yerleştirilmiştir. Ayrıca arka planda siyah beyaz bir logo ve ön planda kırmızı siyah bir vites topuzu bulunmaktadır. Ayrıca, görüntüde şeffaf plastik bir kap, bir robot, bir ip ve hepsi odak dışında olan siyah dikdörtgen bir nesne var. Tüm bu nesneler görüntünün ana odağı olan şeffaf plastik tepsinin üzerindedir.
TanımGörevlerÖnemli Bilgiler
Milletvekili, TBMM’ye seçimle giren ve milleti temsil eden kişidir.Yeni yasalar hazırlar, mevcut yasaları kaldırır, bakanlar kurulu'nu denetlerAday milletvekilinin partisinin Türkiye genelinde en az yüzde 10 oy alması gerekir.
Milletvekilleri, seçimle TBMM’ye giren ve yasama dokunulmazlığı bulunan kişilerdir.Bakanlar kurulu'nu denetler ve yasa tasarısı hazırlarlar.Milletvekili adayı olabilmeleri için birtakım yetkinliklere sahip olmaları gerekmektedir.
Bağımsız milletvekili, herhangi bir partiye bağlı olmadan seçimlere girebilir ve TBMM’ye seçilebilir.Yasa tasarısı hazırlar ve meclis gündeminden sorumludur.Bağımsız adaylar, aday oldukları ildeki oy oranına göre meclise girme hakkı kazanır.
Milletvekili adayı olabilmek için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 18 yaşından büyük olmak vb. şartlar aranır.Ülke ve gündem konularını takip etmeli, problem çözme becerisi ve kriz yönetimi yeteneği göstermelidir.Askerlik yapmış olmak ve herhangi bir yüz kızartıcı suç işlememiş olmak gibi koşulları da taşımalıdırlar.
Milletvekillerinin görev ve sorumlulukları Anayasa'da belirlenmiştir.Millet temsilcisi olmak, Bakanlar Kurulu’nu denetlemek, yasa tasarısı hazırlamak ve meclis gündemine getirmek.Milletvekillerinin sadece seçim dönemlerinde değil, her zaman milletin nabzını tutması gereklidir.
Milletvekillerinin maaşları, hem aktif görevdeki hem de emekli olanlar için belirlenmiştir.Milletvekillerinin temel görevi milleti en iyi şekilde temsil etmektir.2021 yılında milletvekili maaşı 25.000 TL, emekli milletvekili maaşı ise 15.000 TL'dir.

Milletvekili kelimesi; mebus, vekil, parlamenter ve saylav anlamlarına da gelmektedir. Halk tarafından seçilen, meclise girmeye hak kazanan ve milleti temsil eden kişilerdir, milletin vekilleridir. Ülkemizde zaman zaman tartışmaların odağında yer alırlar. Özellikle maaşları ve aldıkları zamlar konusunda. Vekil seçildikten sonra halktan uzaklaşmaları, üslup hataları, gafları da eleştirilenler arasındadır. Yüksek maaşları sebebiyle milletvekili olmak isteyenlerin sayısı azımsanmayacak kadardır. Maaşları dikkat çekse de halkı temsil etmek gibi ağır sorumlulukları bulunur. 

Sorumlulukla birlikte milletvekili olma süreci de kolay değil. 2018 seçimlerinde 13 binden fazla kişi milletvekili adayı olmak için siyasi partilere başvurduğu bilgisi medyada yer alan haberlerden. Bu yazımızda milletin vekili olma sürecini detaylarıyla işleyeceğiz. “Milletvekili nedir? Ne iş Yapar? Maaşları nasıldır? Milletvekili nasıl olunur?” soruları yazımızda cevap bulacak. İlk soru ile başlayalım.

Milletvekili Nedir?

“Milletvekili nedir?” sorusunu cevaplamadan önce Türk Dil Kurumu’nun (TDK) sözlüğündeki karşılığına bakalım. Milletvekilinin TDK sözlükteki tanımı şöyle: “Anayasa'ya göre millet meclisine seçimle giren millet temsilcisi, saylav, mebus, parlamenter, vekil.” Bu tanımdan yola çıkarak; milletvekili, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) seçimle giren, milleti temsil eden ve yasama dokunulmazlığı bulunan kişidir.

TBMM’de halkın oylarıyla seçilen 600 milletvekili var ve ülkemizde milletvekili genel seçimleri 5 yılda bir yapılır. Aday vekilin TBMM’de temsil hakkı kazanabilmesi için partisinin Türkiye genelinde en az yüzde 10 oy alması gerekir. Milletvekili seçilebilmek için herhangi bir partiden aday olma zorunluluğu bulunmamaktadır. Bağımsız milletvekili adaylığı da mümkündür. Herhangi bir partiyle bağı bulunmayan bağımsız adaylar ise aday oldukları ildeki oy oranına göre meclise girme hakkı kazanır. Bir partiden seçildikten sonra istifa edip bağımsız vekil statüsü kazanmak da bir başka olasılık, ki ülkemizde partisinden istifa eden vekil haberleri sık sık gündemde yer alır. Milletvekili olabilmenin ön şartları Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 76. maddesinde belirtilmiştir. 76. Maddede yer alan özellikler şöyle;



  • Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak,

  • 18 yaşından büyük olmak, 

  • Eğitim düzeyinin en az ilkokul olması, 

  • Askerliğini yapmış olmak, 

  • Kamudan yasağının bulunmaması, 

  • Yüz kızartıcı kabul edilen suçları işlememiş olmak ve 1 yıldan fazla hapis cezasına çarptırılmamış olmak.

Yüksek öğretim kurulu üyeleri, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim görevlileri, kamu kurumlarındaki memurlar, silahlı kuvvet mensupları ve yüksek yargı mensupları, hakimler ve savcılar milletvekili adayı olamaz. Milletvekili adayı olabilmeleri için görevlerinden istifa etmeleri zorunludur.

Anayasanın belirlediği şartlar dışında milletvekillerinin sahip olması gereken bazı yetkinlikler de bulunur.

  • Vekillik halka içi içe olmak demektir. Bu sebeple iletişim yönü ve iletişim becerileri gelişmiş olmalı.

  • Kitlelere hitap ettiği için diksiyonu düzgün olmalı, iyi hatip olmalı, etkili ve düzgün konuşmalı.

  • Türkiye ve dünya gündemini yakından takip etmeli

  • Ülke problemlerine vakıf olmalı ve şehriyle ilgili problemlerle yakından ilgilenmeli ve çözümler üretmeli, 

  • Problem çözme becerisine sahip olmalı,

  • Liderlik vasfına sahip olmalı,

  • Kriz yönetimi konusunda yetkin olmalı,

  • Gelişime açık olmalı, araştırmalı, çok okumalı, 

  • Hepsinden önemlisi, adaletli olmalı ve liyakate önem vermeli, 

Milletvekili Ne İş Yapar?

Milletvekilinin görev ve sorumlulukları da anayasada belirlenmiştir. En önemli görevi millettin temsilcisi olmasıdır. Bu sebeple seçim bölgesini sık sık ziyaret etmeli ve çözüm bekleyen sorunlarını meclise taşımalıdır. 

  • Meclisin dolayısıyla vekillerin ilk görevi Bakanlar Kurulu’nu denetlemektir. 

  • Yeni yasa hazırlar ve oylamaya sunarlar. Mevcut yasaları kaldırmak da vekillerin görevidir.

  • Meclis bünyesinde kurulan araştırma komisyonlarında görev almak,

  • Yasa tasarısı hazırlamak ve meclis gündemine getirmek, 

  • Meclis kürsüsünde, meclis başkanının izin verdiği sürede konuşma yapmak, 

  • Bakanlarla veya farklı konularla ilgili soru önergesi hazırlamak,

  • Bütçe görüşmelerinde aktif görev almak bütçe kanunu hazırlamak, hazırlanan tasarıları görüşmek, oylamak, kabul etmek ya da etmemek, 

Vatandaşların milletvekilleriyle ilgili şikayet ettiği konuların başında, seçimden seçime şehri ziyaret etmesi, seçim dönemleri dışında unutması ve sıkıntıları sadece seçim dönemlerinde dinlemesi. Milletin vekilinin milletten uzaklaşması düşünülemez, bu sebeple de şehrinin nabzını iyi tutması elzemdir.

Milletvekili Maaşları

Milletvekili maaşları ülkemizde sıkça tartışılan konulardan biri. Özellikle asgari ücret belirlenirken ve zam dönemlerinde gündemdeki yerini korur. Hem milletvekilleri hem de emekli milletvekillerinin maaşlarının yüksek olması eleştirilir. 2021 yılının milletvekili maaşları 25000 TL, emekli milletvekili maaşları ise 15000 TL. Vekillerin maaşları diğer memur maaşlarıyla aynı dönemlerde zamlanır. Yılın başında ve temmuz ayı zamlı maaş dönemleri. 2020 yılı maaşları 22500 TL idi, yüzde 7 zam yapılmış oldu.



Milletvekili maaşlarının yanı sıra sosyal. Hakları meclis lokantasının cüzi miktardaki fiyatları da sıklıkla sosyal medyada gündem olan mevzulardan. 

Milletvekili Nasıl Olunur?

Milletvekili olmanın ilk adımı; adaylık için herhangi bir siyasi partiye başvurmaktır. Adaylıkla ilgili anayasada belirlenen şartları yerine getiren her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı bu başvuruyu yapabilir. Partilerin adaylar için istediği ücretler var. Bu ücretler partiden partiye değişiklik gösterir. Aynı zamanda her seçim döneminde de ücretlerle ilgili değişiklik yapılabilir. Ücret yatırıp başvuru yapıldıktan sonraki süreci parti kurulları değerlendirir, çoğu kere parti başkanı bu adaylarla ilgili son kararı verir. Ön başvuru süreci ya reddedilir ya da adaylık kabul edilir. Milletvekili adayı olduktan sonraki süreçte seçim çalışmaları yapar. 

Adaylıktan sonra seçim bürosu açılır. Seçim arabası kiralanır ve halk ziyaretlerine başlanır. Milletvekili adaylığından sonra seçilebilmek için yapılan kampanyalara ve çalışmalara da yüklü sayılabilecek miktarda para harcandığı unutulmamalıdır. Özellikle büyükşehirlerde vekilin kaçıncı sıradan aday gösterildiği de önemlidir. Seçimlerde adayın şehirde aldığı oy kadar, partisinin yüzde 20 olan seçim barajını geçmesi de önemlidir. Seçilen vekil mazbatasını alır ve görevine başlar. 

Bağımsız adaylık sürecinde ise ön şartları taşıyan aday bizzat İl Seçim Kurulu’na başvuru yapar. Seçilmesinde aday olduğu şehirde aldığı oy oranı önemlidir. Seçilen bağımsız aday da mazbatasını alır ve görevine başlar. Partiden seçilen milletvekili ile bağımsız milletvekilinin görevleri aynıdır. Burada milletvekili adaylığı yaşının 2017 yılında 25’ten 18’e düşürüldüğünü hatırlatmakta fayda var. Bu düzenleme ilk kez oy verecek genç nüfusun fazla olması, Z kuşağı bireyleri Z kuşağı vekilin temsil etmesi gerektiği görüşü sonrasında yapılmıştır.

Milletin vekilliğiyle ilgili detaylı bilgilerden sora yazımızı 3 soru ve çaplarıyla özetleyelim:

Milletvekili Nedir?

Milletvekili, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) seçimle giren, milleti temsil eden ve yasama dokunulmazlığı bulunan kişidir. TBMM’de halkın oylarıyla seçilen 600 milletvekili var ve ülkemizde milletvekili genel seçimleri 5 yılda bir yapılır.

milletvekilinin sahip olması gereken yetkinlikler nelerdir?

Milletvekilinin sahip olması gereken bazı yetkinlikler şunlardır: İletişim becerileri gelişmiş olmalı. Kitlelere hitap ettiği için diksiyonu düzgün olmalı, iyi hatip olmalı, etkili ve düzgün konuşmalı. Kriz yönetimi ve problem çözme becerileri gelişmiş olmalı. Gelişime açık olmalı, araştırmalı, çok okumalı. Hepsinden önemlisi, adaletli olmalı ve liyakate önem vermeli. 

İlgili eğitim: Diksiyon Kursu

Kimler Milletvekili Adayı Olamaz?

Yüksek öğretim kurulu üyeleri, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim görevlileri, kamu kurumlarındaki memurlar, silahlı kuvvet mensupları ve yüksek yargı mensupları, hakimler ve savcılar milletvekili adayı olamaz. Milletvekili adayı olabilmeleri için görevlerinden istifa etmeleri zorunludur. 

Milletvekili, TBMM’ye seçimle giren ve milleti temsil eden kişidir, Yeni yasalar hazırlar, mevcut yasaları kaldırır, bakanlar kurulu'nu denetler, Aday milletvekilinin partisinin Türkiye genelinde en az yüzde 10 oy alması gerekir, Milletvekilleri, seçimle TBMM’ye giren ve yasama dokunulmazlığı bulunan kişilerdir, Bakanlar kurulu'nu denetler ve yasa tasarısı hazırlarlar, Milletvekili adayı olabilmeleri için birtakım yetkinliklere sahip olmaları gerekmektedir, Bağımsız milletvekili, herhangi bir partiye bağlı olmadan seçimlere girebilir ve TBMM’ye seçilebilir, Yasa tasarısı hazırlar ve meclis gündeminden sorumludur, Bağımsız adaylar, aday oldukları ildeki oy oranına göre meclise girme hakkı kazanır, Milletvekili adayı olabilmek için Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 18 yaşından büyük olmak vb şartlar aranır, Ülke ve gündem konularını takip etmeli, problem çözme becerisi ve kriz yönetimi yeteneği göstermelidir, Askerlik yapmış olmak ve herhangi bir yüz kızartıcı suç işlememiş olmak gibi koşulları da taşımalıdırlar, Milletvekillerinin görev ve sorumlulukları Anayasa'da belirlenmiştir, Millet temsilcisi olmak, Bakanlar Kurulu’nu denetlemek, yasa tasarısı hazırlamak ve meclis gündemine getirmek, Milletvekillerinin sadece seçim dönemlerinde değil, her zaman milletin nabzını tutması gereklidir, Milletvekillerinin maaşları, hem aktif görevdeki hem de emekli olanlar için belirlenmiştir, Milletvekillerinin temel görevi milleti en iyi şekilde temsil etmektir, 2021 yılında milletvekili maaşı 25000 TL, emekli milletvekili maaşı ise 15000 TL'dir
Milletvekili Milletvekili nedir Milletvekili ne iş yapar Milletvekili maaşları Milletvekili nasıl olunur
Boynuna parlak kırmızı bir başörtüsü bağlamış bir kadın kameraya bakıyor. Koyu renk gözleri uzun siyah kirpikleriyle çerçevelenmiş ve yüzünde ciddi bir ifade var. Hafif bir kumaştan yapılmış olan eşarp omuzlarından ve göğsünden aşağıya yumuşak bir şekilde düşüyor. Saçları yüzünden geriye doğru toplanmış ve kollarını önünde kavuşturmuş bir şekilde duruyor. Kendinden emin ve kararlı görünüyor, karşısına ne çıkarsa çıksın üstesinden gelmeye hazır.
Neşe Polat
Blog Yazarı

Bayburt'ta doğdu. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Radyo-Televizyon ve Sinema bölümünden mezun oldu. Medya sektöründe çalıştı. Yayınevlerinde editörlük yaptı.

Benzer Yazılar
Doğru ve faydalı bilgiler sağlama konusunda kararlı olan uzman ekibimizle blogumuzu her zaman yeni makaleler ve videolarla güncelliyoruz. Güvenilir tavsiyeler ve bilgilendirici içerikler arıyorsanız, blog sayfamıza mutlaka göz atın.