Ebe Nedir? Ne İş Yapar? Maaşı Ne Kadar?
Konu Başlığı | Açıklama | Ek Bilgi |
---|---|---|
Ebelik Nedir? | Ebelik, insanoğlunun tarihi kadar eski, kökleri çok öncelere dayanan bir meslektir. Üniversitelerin ebelik programlarına girmeyi hak kazandıktan sonra, ilgili programı başarıyla tamamlayarak, mesleğinin icrasını yerine getirmek için tescili yapılan veya kendisine yasal olarak izin verilen kişilerdir. | Modern ebelik eğitimi bilimsel bir disiplin olarak görülüyor, etik kurallar ve disiplin kuralları gerektiriyor. |
Ebelik Eğitimi | Ebelik eğitimi Uluslararası Ebeler Konfederasyonu (ICM) tarafından belirlenmiş standartlara göre yapılır. Eğitim süresi 3-4 yıldır ve eğitime başlama yaşı en az 18 olmalıdır. | Ebelik eğitiminin hedefi, kadın, bebek ve çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesi kapsamında bilgi ve becerilerin kazandırılmasıdır. |
Ebelerin Görevleri | Ebelerin birçok görev ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bunlar arasında gebeliğin izlenmesi, doğuma hazırlık programlarının yapılması, doğumun gerçekleştirilmesi, yeni doğanın bakımı ve annenin bakımının yapılması gibi görevler bulunur. | Ebeler ayrıca hukuki sorumlulukları da taşır. |
Ebe Maaşları | Ebe maaşları kamu ve özel kurumlar olmak üzere farklılık gösterir. Kamu kurumlarında 2021 yılında yeni işe başlayan bir ebe için maaş 5200 TL seviyesindedir. | Maaşlar, çalışılan bölge, hizmet yılı, evli veya bekar olma durumu gibi faktörlere göre değişir. |
Uluslararası Ebeler Konfederasyonu (ICM) tarafından ebelik eğitimi kapsamında uluslararası standartları, üniversite düzeyinin üç veya dört yıl olması, eğitime başlama yaşanın en az 18 olması, hemşirelik eğitimi sonrasında en az 18 ay eğitim verilmesi şeklinde açıklamıştır. Ebelik eğitimi kapsamında yeterli mesleki beceri düzeyinin yükseltilmesi, uygulama ağırlığının fazlalaştırdığı, kanıta dayalı yaklaşımlardan söz edildiği ve yetişkin öğrenme ilkelerine dayalı eğitim planları oluşturulmalıdır. Bu kapsamda ebelik disiplini bir ülkenin ve bir toplumun geleceğinin sağlıklı bireylerden oluşturulabilmesi için önemle üzerinde durulması gereken bir meslektir. Bu açıdan ebelik hizmetinin görev ve sorumluluklarına değindik.
Ebe Nedir?
Ebelik, insanoğlunun tarihi kadar eski, kökleri çok öncelere dayanan bir meslektir. Ebelik eğitimi zaman içinde değişim göstermiş olup ebelik öncesi dönemde usta-çırak ilişkisine bağlı daha fazla gözlem ve deneyimlerle öğrenilirken, 21. yüzyılda bir bilim dalı olarak değerlendirilmekte olup kanıtın dayanak gösterildiği, etik kurallar ile disiplin kurallarının bulunduğu, ebelik eğitim programları kapsamında geliştirilmektedir.
Ebe, üniversitelerin ebelik programlarına girmeyi hak kazandıktan sonra, ilgili programı başarıyla tamamlayarak, mesleğinin icrasını yerine getirmek için tescili yapılan veya kendisine yasal olarak izin verilen kişi olarak tarif edilebilir. Ebelik eğitiminin amacı kadın başta olmak üzere bebek ve çocuk sağlığının korunması ve geliştirilmesi kapsamında bilgi ve becerilerin kazandırılması beklenilen niteliklere sahip ebeler yetiştirmektir. Bir ülkenin gelişmişlik düzeyi anne, bebek ve çocuk ölüm oranlarına bakılarak değerlendirilmektedir. Kaliteden ödün vermeyen bir ebelik eğitimiyle profesyonel öğretim elde eden yetişmiş ebelere sahip olan ülkeler gelişmişlik çıtalarını yükseltebilir.
Uluslararası Ebeler Konfederasyonu (ICM) tarafından ebelik eğitimi kapsamında uluslararası standartları, üniversite düzeyinin üç veya dört yıl olması, eğitime başlama yaşanın en az 18 olması, hemşirelik eğitimi sonrasında en az 18 ay eğitim verilmesi şeklinde açıklamıştır. Ebelik eğitimi kapsamında yeterli mesleki beceri düzeyinin yükseltilmesi, uygulama ağırlığının fazlalaştırdığı, kanıta dayalı yaklaşımlardan söz edildiği ve yetişkin öğrenme ilkelerine dayalı eğitim planları oluşturulmalıdır. Bu kapsamda ebelik disiplini bir ülkenin ve bir toplumun geleceğinin sağlıklı bireylerden oluşturulabilmesi için önemle üzerinde durulması gereken bir meslektir.
Ebe Ne İş Yapar?
Ebelerin birçok görev ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bu görev ve sorumluluklar iki başlık altında değerlendirebiliriz. Bunlardan ilki ebelerin sorumluluğu, ikincisi ise ebeleri hukuki sorumluluğunu gerektiren şartlar şeklindedir.
a) Ebelerin sorumluluğu
Aile planlaması kapsamında bilgi vererek, aileye önerilerde bulunmak
Gebeliğin tanısını koyarak; normal gebeliklerde gebeliğin gelişimini izleyerek gerek duyulan muayeneleri yapmak
Riskli bir gebeliğin olması durumunda tanının olabildiğince erken dönemde koyulabilmesi adına gerek duyulan muayeneleri yapmak ve önerilerde bulunmak
Çocuk sahibi olmayı bekleyen ebeveynlere doğuma hazırlık programları yapmak
Travay durumunda anneye yardımcı olmak ve bakmak, klinik ve teknik bilimsel verilerle rahim içinde yer alan fetüsün durumunu gözlemlemek
Spontane doğumlar başta olmak üzere epizyotomi doğrumları gerçekleştirmek
Acil bir durumun olması halinde makat doğumunu gerçekleştirmek
Anne ve bebekte meydana gelen anormal bir durumun olması halinde bu bulguları tespit etmek ve ilgili doktora gönderimini sağlamak
Doktor olmaması halinde, özellikle uterusun elle kontrolü ve plasentanın elle çıkarılması durumlarında, gerek duyulan acil önlemleri almak
Yeni dünyaya gelmiş olan bebekleri muayene etmek ve onlara bakmak; gerek duyulan acil resussitasyonu gerçekleştirmek
Postnatal dönemlerde olan annenin bakımını gerçekleştirmek, anneye bebeğin bakımı kapsamında önerilerde bulunmak
Doktor tarafından yapılması beklenen tedavi uygulamak
Çalışması kapsamında gerek duyulan tüm kayıtları muhafaza eder.
b) Hukuki Sorumluluk
Aşağıda yer alan şartların gerçekleşebilmesi için ilk olarak kanuna uygun olabilecek çerçevede ebelik mesleğinin yerine getirilmesi gerekir.
Zarar
Hukuka aykırı fiil
Kusur
İlliyet bağı şeklinde gösterilmektedir.
Ebe Maaşları
Ebe maaşları kamu ve özel kurumlar olmak üzere ikiye ayırabiliriz. Kamu kurumlarında 2021 yılı için maaş alımları 5200 TL seviyelerindedir. Bu rakam yeni işe başlayanlar için geçerlidir. Hastanenin bulunduğu coğrafi bölge, ebe faaliyeti yerine getiren kişinin mesleki hizmet yılı, evli veya bekar olması faktörlerine bağlı olarak maaş alımlarında değişiklik olabilmektedir. Kamu hastanesinde beş yıllık bir hizmet geçmişi olan ebenin 3. coğrafi bölgede yer alan hastanede çalışması ve bir ay için 3 defa nöbete kalması halinde alabileceği maaş 5800 TL civarındadır.
Aynı mesleki hizmet yılına sahip olan bir ebe çalışanı özel hastanelerde alabileceği maaş ise 5600 TL seviyelerindedir. Kurumsal kimliği 25 yıla dayanan özel hastanelerde ise aynı kriterler dahilinde bir ebenin alabileceği maaş 6300 TL civarında olabilmektedir. Ortalama özel hastanelerde maaşlar alımları 4400 TL’dir. Burada dikkat edilmesi gereken husus kamu hastanelerin, özel göre daha fazla maaş verdiğidir. Elbette bu demiş olduğumuz rakamların tamam lisans düzeyinde eğitimini tamamlamış olan ebeler için geçerlidir.
Ebe Nasıl Olunur?
Ebe olabilmek için sağlık meslek lisesi veya dengi olabilecek bir liseden mezun olmak gerekir. Lise dönemi boyunca elde edilebilecek iyi bir başarıyla mezun olunması halinde ise tercihi yapılacak üniversitenin kazanılmasını kolaylaşacaktır. Lise öğrenimi sonrasında Yüksek Öğretim Kurumunun 2021 yılı için her yıl düzenlemiş olduğu Temel Yeterlilik Testi (TYT) sınavına girmek ve iyi bir puan elde etmek gerekir. Bu sınavın hemen akabinde aynı yıl düzenlenen Alan Yeterlilik Testi (AYT) sınavına girmek gerekir. Her iki sınav ve lise öğrenim ortalamasının da eklendiği bir puanla üniversitelerin sağlık bilimleri fakültesi veya sağlık yüksekokullarında verilen ebelik bölümü tercihlerinde bulunmaları gerekir. Elbette TYT ve AYT sınav sayısal puan türleri dikkate alınmalıdır.
Lisans eğitimi sonrasında alınan mezuniyet belgesiyle ebe olunabilmektedir. Kamu hastanelerinde ve diğer kamuya ait ar-ge bölümlerinde çalışabilmek için KPSS lisans sınavına girmek gerekir. Buradan alınabilecek iyi bir puan sonrasında ise kamu kurumlarında göreve başlanılabilir. Fakat lisans sonrası özel hastanelerde çalışmak için herhangi bir sınava girmeye gerek yoktur. Bazı özel hastaneler işe alımlarda hem bilimsel sınav hem de mülakat yapmaktadırlar.
Sağlık Yönetimi bölümünde öğretim görevlisi. Sağlık hukuku, Türk sağlık sistemi ve sağlık kuruluşlarında teknoloji yönetimi alanında dersler vermektedir. Birçok uluslararası dergi, kitap ve bildirilerde yazı ve bölümleri vardır.